"Chủ nghĩa dân tộc” trong sản xuất vắc-xin đại trà ngừa COVID-19
Điều này diễn ra trong bối cảnh có nhiều tín hiệu cho thấy có thể xảy ra một cuộc canh tranh địa chính trị giữa các nước nhằm có được nguồn cung vắc-xin mang tính chất đột phá về khoa học này, bởi nó mang lại rất nhiều lợi ích to lớn về chính trị và kinh tế.
Theo tờ Wall Street Journal, xu hướng cạnh tranh vắc-xin của các nước đã khiến nhiều chuyên gia sức khỏe cộng đồng mô tả đây là “chủ nghĩa dân tộc vắc-xin” bởi cả thế giới giờ đây đều theo đuổi để có được vắc-xin ngừa SARS-CoV-2 và đều mong muốn người dân nước mình phải được tiêm chủng trước. Giờ đây, nước nào sản xuất được vắc-xin SARS-CoV-2 trước tiên thì cũng giành được ngôi vị chiến thắng không khác gì dấu ấn lịch sử lần đầu tiên đưa người lên Mặt Trăng. Nước nào sản xuất được vắc-xin đầu tiên cũng sẽ đưa nền kinh tế nước đó bứt phá trước các nước khác nhiều tháng và có quyền lựa chọn sẽ cho phép nước đồng minh nào của mình được nhập vắc-xin. Điều đó khiến sự hồi phục nền kinh tế toàn cầu phải xoay quanh tốc độ sản xuất dược phẩm của họ.Chính phủ nhiều nước châu Âu và châu Á đã phát đi thông điệp không rõ ràng về khả năng họ có định giữ riêng cho mình vắc-xin SARS-CoV-2 sản xuất tại nước của họ hay không. Tuy nhiên, hầu hết các hãng dược hàng đầu đang phát triển vắc-xin đều dự đoán rằng khi một loại vắc-xin chứng minh được tính hiệu quả thì các nước sẽ lập tức cấm xuất khẩu, giống như tình trạng đã từng xảy ra đối với mặt hàng khẩu trang phẫu thuật hoặc các thuốc thử nghiệm khác.Để tránh tình trạng vắc-xin sẽ bị kẹt không được xuất khẩu, nhiều hãng lớn như Johnson & Johnson và Moderna đang xúc tiến xây dựng các nhà máy sản xuất vắc-xin ở nhiều châu lục khác nhau.Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã khuyến nghị rằng ngay khi vắc-xin được điều chế thành công thì những liều vắc-xin đầu tiên cần phải được gửi tới cho đội ngũ y bác sĩ trên đầu tuyến chống dịch ở khắp nơi trên thế giới, sau đó là cung cấp cho những người cần nhất ở các nước.Ông Ken Frazier, Giám đốc công ty Merck & Co. Inc., một công ty vừa công bố ngày 26/5 rằng đang phát triển hai loại vắc-xin ngừa SARS-CoV-2 mới, bày tỏ đồng tình với quan điểm của WHO, bởi ông cho rằng nếu không đảm bảo tiêm chủng cho cả thế giới thì cũng không ai được an toàn cả. Thế nhưng, tiêm chủng toàn cầu là việc chưa có tiền lệ và nguồn cung cũng không thể đủ để có thể làm như vậy.Lãnh đạo các nước Liên minh châu Âu cùng với Quỹ Bill & Melinda Gates đã quyên góp được 8 tỷ USD để có thể giải quyết được bài toán hóc búa này. Đầu tháng Năm, Ủy ban châu Âu đã tổ chức một cuộc họp trực tuyến toàn cầu, trong đó 43 nguyên thủ các nước đã bàn bạc về việc sẽ sản xuất vắc-xin như thế nào, cũng như làm sao để cung cấp vắc-xin cho hàng tỷ người ở các nước nghèo. Tuy nhiên, những nước lớn như Mỹ, Nga, Ấn Độ lại không tham gia sự kiện này. Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường dự kiến sẽ phát biểu tại sự kiện, nhưng rồi lại thay đổi ý định chỉ trước đó vài giờ. Chuyên gia David Heymann thuộc chương trình Sức khỏe Toàn cầu Chatham House tại London đồng thời cũng là một cựu quan chức của WHO cho rằng sẽ rất thú vị khi quan sát diễn biến tình hình sẽ như thế nào sau khi một nước sản xuất thành công vắc-xin ngừa SARS-CoV-2. Ông cho rằng: “Hầu hết chính phủ các nước sẽ đảm bảo người dân nước họ phải được dùng vắc-xin đầu tiên nếu vắc-xin đó được sản xuất ở nước họ”.Hiện trên thế giới có hơn 100 loại vắc-xin ngừa SARS-CoV-2 đang trong quá trình phát triển và khoảng 10 loại đang được thử nghiệm trên người, trong đó có tới 5 loại của Trung Quốc. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tuyên bố gần đây rằng vắc-xin do Trung Quốc bào chế và sản xuất sẽ phục vụ cho dân chúng toàn cầu. Thế nhưng, cùng thời điểm đó, ông Wang Hui, một lãnh đạo tập đoàn Sinopharm Group Co., Ltd vốn có ba công ty con đang phát triển 3 trong 5 loại vắc-xin của Trung Quốc, lại đề xuất rằng vắc-xin do công ty của ông sản xuất nên ưu tiên cho người Trung Quốc trước, nhất là cho đội ngũ các y, bác sĩ.Tại Ấn Độ, một trong những nơi sản xuất vắc-xin lớn nhất trên thế giới, các hãng dược đang vận động để mong chính phủ có chính sách kiểm soát xuất khẩu, đảm bảo cho người Ấn Độ được tiêm chủng trước tiên, giống như khi nước này thử nghiệm thuốc hydroxychloroquine.Hôm 25/5 vừa qua, hãng Novavax Inc có trụ sở tại Maryland, Mỹ, cho biết đã bắt đầu thử nghiệm lâm sàng vắc-xin do họ bào chế. Công ty này hy vọng có thể sản xuất được vắc-xin cho nhiều thị trường ở nhiều lục địa khác nhau. Giám đốc công ty, ông Staley Erck cho biết nếu mọi chuyện suôn sẻ, công ty sẽ sản xuất 100 triệu liều vắc-xin vào khoảng cuối năm nay. Công ty Novavax đang tính tới khả năng Tổng thống Trump sẽ khởi động Đạo luật Sản xuất Quốc phòng nhằm giữ vắc-xin cho riêng nước Mỹ cho nên hiện công ty đang tìm cách để có thể sản xuất vắc-xin cả ở bên ngoài nước Mỹ, Giám đốc Erck cho biết.Tại Mỹ, chính quyền liên bang đã chi 2 tỷ USD cho 4 hãng dược sản xuất vắc-xin ngừa SARS-CoV-2, nhưng tất cả các hãng này, Johnson & Johnson, Moderna Inc., AstraZeneca Plc và Sanofi SA đều chưa thể cho ra sản phẩm, ít nhất là trong vài tháng tới.Hầu hết các hãng đang phát triển vắc-xin của Mỹ đều đã cam kết khi nhận tài trợ hoặc cam kết riêng rằng chỉ sản xuất trong nước Mỹ. Tuy nhiên, một số hãng như Johnson & Johnson cũng đang tính cách để có thể đồng thời sản xuất ở châu Âu.Cơ quan Phát triển và Nghiên cứu Y sinh Tiên tiến của Mỹ (Biomedical Advanced Research and Development Authority - BARDA) đã cấp 483 triệu USD cho hãng dược Moderna phát triển và sản xuất đại trà vắc-xin. Tuy nhiên, Giám đốc công ty Moderna, ông Stéphane Bancel, cho biết hợp đồng ký với BARDA không có điều khoản nào yêu cầu chỉ được cung cấp sản phẩm trong nước Mỹ. Công ty Moderna hiện cũng đang hợp tác với công ty Lonza Ltd của Thụy Sỹ nhằm mở rộng sản xuất vắc-xin và dự tính sẽ sản xuất vắc-xin tại một nhà máy nữa ở Thụy Sỹ.Chính phủ nước Anh hiện cũng đã chi ít nhất 79 triệu USD cho dự án sản xuất vắc-xin do hãng dược AstraZenneca phối hợp với trường Đại học Oxford nghiên cứu. Người dân nước Anh sẽ là những người được tiêm chủng đầu tiên khi 30 triệu liều vắc-xin đầu tiên của dự án này được đưa ra thị trường vào tháng Chín tới. Tuần vừa qua, Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết sẽ chi tới 1,2 tỷ USD cho AstraZeneca để sản xuất 300 liều vắc-xin riêng cho nước Mỹ.Theo ông Richard Hatchett, Giám đốc một tổ chức phi lợi nhuận tham gia tài trợ các dự án nghiên cứu vắc-xin ngừa SARS-CoV-2 có trụ sở tại Oslo, Na Uy, các công ty sản xuất vắc-xin đều cảm thấy có nghĩa vụ cung cấp vắc-xin cho người dân ở nước mà họ đặt nhà máy hay cơ sở sản xuất, cho nên không chỉ riêng Mỹ muốn ưu tiên cho người dân Mỹ mà đây là tình trạng xảy ra trên toàn cầu./.Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Các biện pháp phong tỏa được nới lỏng ở nhiều nơi trên thế giới
14:41' - 02/06/2020
Ngày đầu tiên của tháng Sáu đã chứng kiến các biện pháp hạn chế nhằm ngăn chặn đại dịch COVID-19 được nới lỏng từ châu Á đến châu Âu và Mỹ.
-
Kinh tế & Xã hội
Nhật Bản cho phép xét nghiệm virus SARS-CoV-2 qua nước bọt
13:40' - 02/06/2020
Nhật Bản đã chấp thuận áp dụng phương pháp xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase (PCR) dựa trên mẫu nước bọt của người nghi nhiễm virus SARS-CoV-2 gây bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19.
-
Kinh tế & Xã hội
Giám đốc Bệnh viện Phổi TW: “Vắc xin ngừa lao không có khả năng ngăn chặn mắc COVID-19”
18:06' - 20/04/2020
Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, khuyến cáo: “Tôi tin rằng vắc xin ngừa bệnh lao (BCG) không có khả năng ngăn chặn mắc COVID-19".
-
Kinh tế & Xã hội
Tự giác tuân thủ các biện pháp phòng dịch - “liều vắc xin” quan trọng ngăn chặn COVID-19
11:42' - 17/04/2020
Thành phố Hồ Chí Minh - địa phương đang thuộc nhóm các tỉnh, thành có nguy cơ cao về dịch bệnh, tiếp tục thực hiện nghiêm các nội dung Chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ đến hết ngày 22/4.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Ấn Độ và ASEAN thăng hạng trong vị trí ưu tiên về chuỗi cung ứng
15:07' - 09/05/2024
Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp toàn cầu đang ngày càng tìm đến Ấn Độ và Đông Nam Á như những điểm đến thay thế cho chuỗi cung ứng, trong bối cảnh quan hệ thương mại Trung Quốc và Mỹ có sự trầm lắng.
-
Kinh tế Thế giới
EU xem xét trừng phạt nhằm vào khí tự nhiên hóa lỏng của Nga
15:05' - 09/05/2024
Ngày 8/5, một số nhà ngoại giao của Liên minh châu Âu (EU) cho biết EU đang xem xét mở rộng các biện pháp trừng phạt nhằm vào ngành khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Nga liên quan xung đột tại Ukraine.
-
Kinh tế Thế giới
Động thái “bật đèn xanh” cho cây lương thực biến đổi gen của Trung Quốc
14:35' - 09/05/2024
Trung Quốc đã lần đầu tiên chấp nhận mức độ an toàn của lúa mì biến đổi gen khi nước này thận trọng tiến tới việc phát triển thương mại các loại cây lương thực biến đổi gen.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống Nga khẳng định vai trò của Liên minh kinh tế Á-Âu
12:12' - 09/05/2024
Ngày 8/5, Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định Liên minh kinh tế Á-Âu (EAEU) hiện trở thành một trong những trung tâm độc lập và tự chủ trong thế giới đa cực mới nổi ngày nay.
-
Kinh tế Thế giới
Anh từ chối ký hiệp định của WHO về đại dịch
11:06' - 09/05/2024
Ngày 8/5, tờ The Telegraph đưa tin Vương quốc Anh từ chối ký hiệp định về đại dịch của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vì cho rằng họ sẽ phải cung cấp 1/5 số vaccine của mình.
-
Kinh tế Thế giới
Mexico xây dựng nhà máy điện Mặt Trời nổi đầu tiên ở Mỹ Latinh
10:28' - 09/05/2024
Tập đoàn Điện lực Mexico (CFE) thông sẽ xây dựng nhà máy điện Mặt Trời nổi đầu tiên tại khu vực Mỹ Latinh từ khoản vay ưu đãi hơn 150 triệu euro (160 triệu USD) từ Cơ quan Phát triển Pháp (AFD).
-
Kinh tế Thế giới
Chi tiêu công - đòn bẩy giúp nhiều nền kinh tế bứt phá
09:23' - 09/05/2024
Ngày 8/5, Ủy ban Kinh tế Mỹ Latinh và Caribe bế mạc Diễn đàn Khu vực về Chính sách Tài chính lần thứ 37 và kêu gọi các nước nâng cao chất lượng chi tiêu công và cải thiện cơ cấu thu ngân sách.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống Nga ký sắc lệnh đầu tiên về kế hoạch phát triển đất nước sau nhậm chức
07:40' - 08/05/2024
Phóng viên TTXVN tại Moskva đưa tin, ngày 7/5, sau lễ tuyên thệ nhậm chức, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký sắc lệnh về mục tiêu quốc gia phát triển đất nước đến năm 2030, triển vọng đến năm 2036.
-
Kinh tế Thế giới
Các sân bay khắp nước Anh gặp sự cố
07:32' - 08/05/2024
Nhiều sân bay quốc tế của Anh, gồm Heathrow, Gatwick, Stansted, Edinburgh, Birmingham và Manchester, đều gặp sự cố với cổng điện tử kiểm soát hộ chiếu khiến hành khách phải xếp hàng chờ nhập cảnh.