Chuyện gì xảy ra khi một nền kinh tế lớn điều chỉnh tỷ giá?
Động thái giảm giá đồng nội tệ trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc giảm tốc cũng khiến người ta nghi ngại liệu đó có phải để thúc đẩy xuất khẩu và cứu vãn nền kinh tế hay không.
Vì thế, nỗi lo về một cuộc chiến tiền tệ cũng nảy sinh từ đó, khi các quốc gia khác cũng có hành động tương tự. Tuy nhiên, Trung Quốc cũng có nhiều lý do để không giảm giá đồng tiền nhằm tạo lợi thế cho xuất khẩu.
Trung Quốc điều chỉnh tỷ giá
Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) ngày 11/8 đã có một động thái gây bất ngờ là điều chỉnh giảm gần 2% tỷ giá tham chiếu của đồng nhân dân tệ (NDT) với đồng USD, xuống mức thấp nhất trong ba năm.Cụ thể là PBoC đã ấn định tỷ giá tham chiếu hàng ngày của đồng NDT ở mức 6,2298 NDT = 1 USD, giảm 1,86% so với 6,1162 NDT của ngày 10/8.
Trong ba ngày liên tiếp kể từ ngày 11/8, tỷ giá đồng NDT so với đồng USD đã giảm gần 5%. Đây là đợt giảm giá mạnh nhất của đồng NDT trong hơn hai thập niên.
Hàng ngày, các nhà điều hành và PBoC đặt ra một tỷ giá tham chiếu của NDT so với đồng USD và tỷ giá giao dịch chỉ được phép dao động trong biên độ 2% so với tỷ giá tham chiếu, cho phép tỷ giá biến động theo cung cầu, nhưng không để xảy ra biến động mạnh.
Điều này là khác biệt so với các động tiền mạnh khác đang được giao dịch tự do, như đồng USD và đồng euro. Nhưng biện pháp này làm cho đồng NDT ổn định hơn nhiều so với các đồng tiền mạnh khác. Vì thế, mức giảm gần 2% vào ngày 11/8 đối với đồng tiền này là lớn, bởi trước đó đồng NDT dao động trong biên độ gần 0,4% trong bốn tháng.
Đối với những nhà hoạch định chính sách tiền tệ của Trung Quốc, cải cách chế độ tỷ giá mà vẫn phải bảo đảm không để giá giảm ngoài tầm kiểm soát là một thách thức vô cùng lớn.
Theo đại diện Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tại Trung Quốc, Markus Rodlauer, các động thái quản lý đồng NDT mới đây của Chính phủ Trung Quốc cho thấy nước này "đang tiến gần hơn tới cơ chế thả nổi tỷ giá" giữa đồng NDT với đồng USD.
Ông cho rằng Chính phủ Trung Quốc vẫn có thể sẽ can thiệp vào thị trường tiền tệ, song điều đó sẽ chỉ đặt nền tảng cho một sự linh hoạt lớn hơn.
Tuy nhiên, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường vào cuối tháng Tám khẳng định rằng không có cơ sở cho thấy đồng NDT sẽ tiếp tục giảm giá thêm nữa, và tỷ giá hối đoái sẽ được giữ ở mức "ổn định cơ bản" ở mức có thể thích ứng và cân bằng.
Vào cuối tháng Chín, Chủ tịch Tập Cận Bình nói rằng cải cách cơ chế tỷ giá theo hướng thị trường sẽ vẫn được triển khai và không có cơ sở nào để đồng NDT tiếp tục giảm giá lâu dài, đất nước đang có những điều chỉnh giúp đồng NDT có thể chuyển đổi một cách ổn định và trật tự.
Các thị trường và các nền kinh tế bị tác động
Quyết định điều chỉnh tỷ giá của Trung Quốc đã khiến cho thị trường tài chính thế giới bị tác động khá mạnh. Chốt phiên 11/8, các thị trường chứng khoán lớn trên thế giới sụt giảm, các chỉ số chứng khoán chính trên Phố Wall đồng loạt đi xuống.
Quyết định trên gây tổn thương cho đồng AUD của Australia, đồng NZD của New Zealand, đồng won của Hàn Quốc và là nguyên nhân khiến tỷ giá hối đoái của đồng ringgit Malaysia rơi xuống mức thấp kỷ lục mới.
Dư luận lo ngại rằng đồng NDT yếu hơn sẽ làm giảm sức chi tiêu của khách du lịch Trung Quốc, ảnh hưởng tiêu cực đến doanh số bán lẻ.
Các nước châu Á được cho là phải chịu tác động lớn nhất từ quyết định của Trung Quốc. Đồng NDT yếu sẽ khiến hàng hóa của vùng lãnh thổ Đài Loan, Singapore, Việt Nam và Thái Lan giảm khả năng cạnh tranh.
Theo một số nhà phân tích ở Credit Suisse, Thái Lan, Malaysia, Hong Kong và Đài Loan (Trung Quốc) có thể nằm trong số những nền kinh tế dễ bị tác động nhất, bởi vừa phụ thuộc lớn vào thị trường Trung Quốc cho việc xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ, vừa cạnh tranh với Trung Quốc ở các thị trường xuất khẩu khác.
Ngành du lịch Thái Lan sẽ đứng trước rủi ro khi du khách Trung Quốc sẽ thấy rằng việc du lịch nước ngoài tốn kém hơn, trong khi du lịch dự kiến sẽ đóng góp khá lớn cho tăng trưởng kinh tế Thái Lan năm nay.
Tuy nhiên, việc Trung Quốc điều chỉnh tỷ giá lại là tin mừng với một số nước như Hàn Quốc.
Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Hàn Quốc Choi Kyung-hwan nói việc Trung Quốc hạ giá đồng NDT được kỳ vọng là sẽ có ảnh hưởng tích cực đến nền kinh tế Hàn Quốc, nếu chính sách này dẫn đến sự gia tăng trong lượng hàng xuất khẩu của Trung Quốc.
Liệu có cuộc chiến tiền tệ?
Trước động thái của Trung Quốc, nhiều người bi quan cho rằng, nền kinh tế Trung Quốc đang trên bờ vực sụp đổ.
Những người khác tiên đoán rằng kỷ nguyên mới của cuộc chiến tiền tệ sắp bắt đầu. Phải thừa nhận rằng kinh tế Trung Quốc đã tăng trưởng chậm lại và có sự sụt giảm mạnh trong xuất khẩu.
Việc điều chỉnh giảm tỷ giá của đồng NDT có thể được xem như là một động thái để thúc đẩy xuất khẩu vốn đang trên đà suy giảm và phục hồi tăng trưởng trong nước.
Động thái này cũng có thể thúc đẩy các đối thủ cạnh tranh của Trung Quốc ở châu Á và các nơi đi khác đến quyết định đẩy tỷ giá hối đoái xuống, châm ngòi cho một cuộc chiến tiền tệ. Vì vậy trong vấn đề này, các nhà đầu tư lo ngại là hoàn toàn có lý.
Tuy nhiên, nhật báo Straits Times cho rằng sự hỗn loạn ở các thị trường tiền tệ thế giới, nhất là ở châu Á, phản ánh sự hiểu nhầm của nhà đầu tư và một số chính trị gia về động thái Trung Quốc giảm giá đồng NDT.
Ở một mức độ nào đó, đây là phản ứng thái quá về tác động của động thái này. Thực tế cho thấy những gì đang xảy ra không cho thấy một cuộc chiến tiền tệ giữa các thị trường đang nổi, như nhiều người phỏng đoán.
Hãng xếp hạng tín nhiệm Standard & Poor’s cũng cho rằng việc Trung Quốc điều chỉnh cách tính tỷ giá hối đoái là khá hợp lý về mặt kinh tế và không giống như sự khởi đầu cho một cuộc chiến tiền tệ hay một nỗ lực nhằm phục hồi tăng trưởng.
Đồng NDT giảm giá có tác động hai chiều đến các nhà sản xuất Trung Quốc, khi tạo lợi thế cho hàng xuất khẩu với giá rẻ hơn, nhưng lợi thế này sẽ không còn nếu một nhà máy phải nhập nhiều nguyên liệu thô được thanh toán bằng đồng USD hoặc các ngoại tệ khác.
Theo Tom Orlik, văn phòng Bloomberg Intelligence, giá trị NDT cứ giảm 1% thì sẽ làm tăng xuất khẩu 1%, nhưng cũng làm 40 tỷ USD vốn chạy khỏi Trung Quốc./.
Lê Minh/BNews/TTXVN
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Những hoài nghi về số liệu kinh tế của Trung Quốc
11:39' - 27/10/2015
Hãng tin Reuters (Anh) mới đây có bài phân tích về kinh tế Trung Quốc, đề cập đến sự hoài nghi của các chuyên gia về độ chính xác của các số liệu mà Bắc Kinh đưa ra.
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế Trung Quốc có thể tăng trưởng 6-7% trong vài năm tới
16:29' - 25/10/2015
Phát biểu tại một cuộc họp báo ngày 24/10, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC), Yi Gang, nhận định kinh tế Trung Quốc có thể tăng trưởng 6-7% trong 3-5 năm tới.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Một số thay đổi chính sách của Mỹ sau khi Tổng thống Donald Trump nắm quyền
18:43' - 07/02/2025
Kể từ khi nhậm chức ngày 20/1, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký một loạt sắc lệnh hành pháp và thực hiện nhiều biện pháp nhằm tái cơ cấu và thu hẹp quy mô lao động liên bang gồm 2,2 triệu nhân viên.
-
Kinh tế Thế giới
Chi tiêu hộ gia đình Nhật Bản tăng mạnh nhất kể từ tháng 8/2022
13:00' - 07/02/2025
Chi tiêu của các hộ gia đình Nhật Bản đã tăng mạnh nhất kể từ tháng 8/2022, nhờ tiền lương tăng, đặc biệt là tiền thưởng.
-
Kinh tế Thế giới
Chính phủ Mỹ "đóng băng" hàng loạt dự án trên toàn quốc
12:18' - 07/02/2025
Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã tạm dừng các khoản tài trợ của chính phủ liên bang cho các tiểu bang và cộng đồng địa phương, một phần trong nỗ lực cắt giảm mạnh chi tiêu liên bang.
-
Kinh tế Thế giới
Mexico đặt mục tiêu trở thành nhà sản xuất chất bán dẫn hàng đầu khu vực
09:55' - 07/02/2025
Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum công bố kế hoạch thành lập Trung tâm Thiết kế Bán dẫn Quốc gia nhằm đưa Mexico trở thành quốc gia sản xuất chất bán dẫn và chip hàng đầu tại khu vực.
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc khởi kiện Mỹ tại WTO
16:07' - 06/02/2025
Ngày 5/2, Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cho biết Trung Quốc đã chính thức khởi kiện Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump liên quan đến việc áp đặt thuế quan đối với hàng hóa nước này.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ tiếp nhận lại bưu kiện từ Trung Quốc
15:32' - 06/02/2025
Bưu điện Mỹ (USPS) ngày 5/2 thông báo tiếp tục nhận bưu kiện từ Trung Quốc đại lục và Hong Kong (Trung Quốc), qua đó đảo ngược quyết định được đưa ra trước đó một ngày.
-
Kinh tế Thế giới
Panama bác tin miễn phí cho tàu Mỹ qua kênh đào
14:58' - 06/02/2025
Tối 5/2, Cơ quan quản lý kênh đào Panama (ACP) đã bác bỏ tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ rằng tàu của chính phủ nước này có thể đi qua tuyến hàng hải này mà không phải trả phí.
-
Kinh tế Thế giới
Cảng Thượng Hải (Trung Quốc) lập kỷ lục về lưu lượng container hàng tháng
10:22' - 06/02/2025
Là cảng container bận rộn nhất thế giới, cảng Thượng Hải xử lý 51,51 triệu TEU trong năm 2024, năm thứ 15 liên tiếp giữ vị trí đứng đầu về lưu lượng container trên toàn cầu.
-
Kinh tế Thế giới
Argentina tuyên bố rút khỏi WHO
08:58' - 06/02/2025
Người phát ngôn Phủ Tổng thống Argentina Manuel Adorni tuyên bố nước này sẽ rút khỏi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và khẳng định với quyết định này.