Công bố quy hoạch mạng lưới đường bộ đến năm 2030, tầm nhìn 2050

Ngày 15/9, tại Hà Nội, Bộ Giao thông Vận tải tổ chức công bố bằng hình thức trực tuyến Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 1454/QĐ-TTg ngày 1/9/2021.
Tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Đình Thọ cho biết, trong quá trình xây dựng quy hoạch này, Bộ Giao thông Vận tải đã chỉ đạo sát sao việc lập quy hoạch với nỗ lực cao nhất, đảm bảo chất lượng, tiến độ.
Cụ thể, Bộ Giao thông Vận tải đã tổ chức lấy ý kiến rộng rãi thông qua hội thảo 3 miền Bắc, Trung, Nam và lấy ý kiến 63 địa phương, 16 bộ và cơ quan ngang bộ, các cơ quan, tổ chức, hiệp hội, nhà khoa học; ý kiến hội đồng thẩm định, ý kiến thường trực Chính phủ.
Liên quan các điểm nổi bật của quy hoạch, Thứ trưởng Lê Đình Thọ cho biết, quy hoạch đường bộ bám sát chủ trương và định hướng văn kiện các kỳ Đại hội Đảng, đặc biệt là Đại hội lần thứ XII, XIII và tuân thủ Luật Quy hoạch.
Về kết cấu hạ tầng, thực hiện quy hoạch sẽ hình thành hệ thống đường cao tốc kết nối các trung tâm kinh tế, chính trị, các vùng kinh tế trọng điểm, cảng biển và cảng hàng không cửa ngõ quốc tế. Bên cạnh đó, từng bước nâng cấp các quốc lộ đạt chuẩn.
"Quy hoạch đến năm 2030 hoàn thành khoảng 5.000 km đường bộ cao tốc và 172 tuyến quốc lộ, tổng chiều dài gần 29.800 km. Đến năm 2050 hình thành 41 tuyến với hơn 9.000 km cao tốc. Bên cạnh đó, quy hoạch đường ven biển vào hệ thống quốc lộ.
Điều chỉnh điểm đầu, cuối cao tốc Bắc - Nam phía Đông từ Lạng Sơn đến Cà Mau. Điều chỉnh về chiều dài và quy mô đối với cao tốc vành đai đô thị Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh, tuỳ theo nhu cầu phát triển đô thị, có thể đi trên cao một số đoạn", Thứ trưởng Lê Đình Thọ cho hay.
Đối với vận tải, quy hoạch phấn đầu khối lượng vận chuyển hàng hóa đạt khoảng 2,76 tỷ tấn, chiếm 62,8% thị phần vận tải toàn ngành. Vận tải hành khách đạt 9,4 tỷ lượt hành khách, chiếm 90,16% thị phần.
Quy hoạch cũng có tính kế thừa, dự báo, phân tích kỹ vai trò, lợi thế từng phương thức vận tải trên 30 hành lang vận tải chính, để tăng cường tính kết nối đồng bộ giữa các chuyên ngành cũng như kết nối các vùng miền. Bên cạnh đó, đồng bộ với các quy hoạch các ngành, địa phương để hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.
"Quy hoạch lần này chú trọng đến vai trò của vận tải đường bộ là phương thức linh hoạt, hiệu quả đối với cự ly ngắn và trung bình (dưới 300 km), hỗ trợ gom, giải tỏa hàng hóa, hành khách cho các phương thức vận tải khác, làm cơ sở để xây dựng kịch bản phát triển kết cấu hạ tầng và kịch bản dự báo", Thứ trưởng Lê Đình Thọ chia sẻ.
Đại diện đơn vị lập quy hoạch, ông Nguyễn Xuân Cường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho biết, kết quả quy hoạch đề xuất lựa chọn danh mục các dự án ưu tiên trên nguyên tắc các dự án này đều phải bảo đảm tính lan tỏa; là động lực phát triển vùng hoặc liên vùng, đầu tư phát huy ngay hiệu quả.
"Quy hoạch ưu tiên đưa vào danh mục đầu tư trong giai đoạn 2021 - 2030 các tuyến cao tốc có năng lực thông hành lớn để hình thành mạng cao tốc kết nối liên vùng và là xương sống của hệ thống đường bộ quốc gia", ông Nguyễn Xuân Cường nói.
Cũng theo ông Nguyễn Xuân Cường, theo quyết định của Thủ tướng, quy hoạch phát triển mạng lưới đường bộ lần này xác định, hệ thống đường bộ đảm bảo kết nối giữa hệ thống đường bộ quốc gia với hệ thống đường địa phương; giữa các vùng động lực và vùng khó khăn; kết nối đến các đầu mối vận tải và quốc tế, đặc biệt là kết nối hiệu quả với các đầu mối giao thông, hạ tầng của các phương thức khác như: nhà ga đường sắt, cảng biển, cảng sông, sân bay.
Quy hoạch đường bộ lần này được tích hợp và đồng bộ hóa với 4 quy hoạch chuyên ngành giao thông vận tải còn lại, từ đó xác định danh mục các dự án ưu tiên đối với hệ thống đường quốc gia, danh mục các dự án đường địa phương cần thiết phải ưu tiên đưa vào quy hoạch của tỉnh để đảm bảo tính kết nối, liên thông với mạng lưới giao thông của vùng và quốc gia, đảm bảo hiệu quả đầu tư.
"Quy hoạch cho phép có thể điều chỉnh tiến độ đầu tư các tuyến đường nếu các địa phương nhận thấy nhu cầu cần thiết đầu tư sớm hơn và có thể thu xếp nguồn lực để triển khai thực hiện; hoặc khi địa phương có nhu cầu mở rộng quốc lộ đi qua địa bàn đã được quy hoạch đô thị sẽ phối hợp nguồn vốn theo hướng Trung ương đầu tư phần quy mô theo quy hoạch, địa phương đầu tư phần mở rộng", ông Cường cho biết.
Về các giải pháp thực hiện quy hoạch, Thứ trưởng Lê Đình Thọ cho biết, trong quá trình lập quy hoạch, Bộ Giao thông Vận tải đặc biệt quan tâm đến tính khả thi thu hút nguồn vốn đầu tư và phân cấp, phân quyền.
Bộ Giao thông Vận tải sẽ tiếp tục rà soát các bất cập, chồng chéo trong các quy định của pháp luật bảo đảm tính ổn định, thống nhất, đồng bộ để thu hút nguồn lực đầu tư, đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án.
Về nguồn vốn đầu tư, quy hoạch xác định huy động mọi nguồn lực tham gia đầu tư đường bộ cao tốc. Theo đó, các dự án chủ yếu triển khai đầu tư theo phương thức đối tác công tư, vốn ngân sách nhà nước sẽ đóng vai trò “vốn mồi”. Ngoài ra, việc huy động ngân sách địa phương tham gia đầu tư các tuyến cao tốc trên địa bàn cũng đa dạng thêm nguồn lực đầu tư thay vì chỉ trông chờ vào ngân sách trung ương như đã thực hiện trước đây.
"Sau khi đánh giá thành công các mô hình địa phương triển khai đầu tư dự án đường bộ cao tốc như: Quảng Ninh, Lạng Sơn, Tiền Giang… việc đẩy mạnh phân quyền, phân cấp đầu tư cho các địa phương cũng là đổi mới tư duy quản lý trong giai đoạn tới. Đặc biệt, cần huy động sự vào cuộc toàn bộ hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương và của các cấp, các ngành để đảm bảo tính khả thi của quy hoạch", Thứ trưởng Lê Đình Thọ cho biết.
Mục tiêu của quy hoạch xác định phát triển mạng lưới đường bộ từng bước đồng bộ, một số công trình hiện đại, chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh.
Cùng với đó, mục tiêu quy hoạch cũng góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, kiềm chế tiến tới giảm dần tai nạn giao thông và hạn chế ô nhiễm môi trường; hình thành hệ thống giao thông vận tải hợp lý giữa các phương thức vận tải, góp phần đưa Việt Nam cơ bản trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao vào năm 2030./.