Công ước Hà Nội: Chuyên gia tại Thụy Sĩ đánh giá cao sự chủ động và tiềm năng của Việt Nam

Tội phạm mạng gây ra thiệt hại kinh tế toàn cầu hơn 8.000 tỷ USD mỗi năm. Ảnh minh họa: A/N/Bnews/vnanet.vn

Sự kiện không chỉ đánh dấu bước ngoặt trong hợp tác quốc tế về an ninh mạng, mà còn ghi dấu ấn đặc biệt của đối ngoại đa phương Việt Nam, khi lần đầu tiên một địa danh của Việt Nam được gắn với Công ước của LHQ.

Nhân dịp này, phóng viên TTXVN tại Thụy Sĩ đã có cuộc trao đổi với ông Lưu Vĩnh Toàn – chuyên gia phân tích công nghệ tại Thụy Sĩ – về sự kiện.

Trước báo cáo của LHQ về việc tội phạm mạng gây ra thiệt hại kinh tế toàn cầu hơn 8.000 tỷ USD mỗi năm, với hàng triệu vụ tấn công được thực hiện mỗi ngày, ông Lưu Vĩnh Toàn đánh giá Công ước Hà Nội về hợp tác chống tội phạm trên không gian mạng có giá trị cực kỳ thiết thực trong giai đoạn hiện nay.

Ông chia sẻ: "Việc tham gia Công ước, tổ chức lễ ký kết thể hiện hình ảnh Việt Nam rất chủ động trong các vấn đề nóng của thế giới, chúng ta đã thể hiện cam kết của chính phủ trong việc mong muốn cho người dân được an toàn và hạnh phúc trên không gian mạng. Tôi đánh giá cao một số điểm quan trọng của công ước như sự tôn trọng chủ quyền quốc gia trên không gian số. Mỗi nước sẽ có quyền tự quyết về chính sách quản lý dữ liệu bảo mật hệ thống và điều tra tội phạm trong phạm vi pháp luật của quốc gia mình".

Theo chuyên gia Lưu Vĩnh Toàn, việc bảo vệ quyền con người và quyền riêng tư số cũng rất quan trọng trong công ước này, theo đó các hoạt động điều tra, chia sẻ dữ liệu xuyên biên giới cần tuân thủ luật pháp quốc tế và người dân có quyền được bảo vệ dữ liệu của cá nhân mình khỏi các hoạt động trái phép.

Ngoài ra yếu tố thúc đẩy hợp tác công bằng và hỗ trợ kỹ thuật cho các quốc gia đang phát triển cũng rất quan trọng trong công ước. Ông cho rằng qua công ước này, chúng ta có thể xây dựng cơ chế liên quan chuyển giao công nghệ hay đào tạo nhân lực, an ninh mạng để đảm bảo tiếng nói bình đẳng của các quốc gia nhỏ và đang phát triển trên các diễn đàn thế giới.

Tình hình tội phạm mạng trong thời gian vừa qua diễn biến rất phức tạp về quy mô, tính chất cũng như mức độ ảnh hưởng tại Việt Nam. Trong bối cảnh đó, ông Lưu Vĩnh Toàn cho rằng văn kiện sắp được ký kết cũng mang tới các giải pháp giúp Việt Nam chống chịu tốt hơn trên không gian mạng.

Ông nhận định Việt Nam cần cố gắng tăng cường năng lực thể chế và kỹ thuật, củng cố khung pháp lý để đi theo hướng tiếp cận với chuẩn thế giới bởi vì lĩnh vực này có thể liên kết rất nhiều các ngành nghề lĩnh vực khác nhau như ngân hàng, tài chính, viễn thông hay sự quản lý những nền tảng mạng xã hội, nên bắt buộc phải có một cơ quan điều phối chung để xử lý những vấn đề này.

Ông Lưu Vĩnh Toàn cho rằng cần phải đầu tư cơ sở hạ tầng để đảm bảo hạ tầng được bảo mật tốt nhất, sử dụng, ứng dụng những công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), phân tích dữ liệu lớn để có thể phát hiện được rủi ro.

Bên cạnh đó, cần nâng cao sự hợp tác công-tư, hợp tác quốc tế, ví dụ như cần phối hợp các quốc gia khác nhau trong việc chuyển giao công nghệ, hay việc chuyển giao dữ liệu điều tra tội phạm trên môi trường số. Cũng cần khuyến khích doanh nghiệp công nghệ viễn thông chia rẻ thông tin rủi ro tín hiệu bất thường về mối đe dọa trên không gian mạng.

Cuối cùng, một điều rất quan trọng là phải nâng cao nhận thức, năng lực của người dân và doanh nghiệp về bảo mật trên không gian mạng, đảm bảo có đội ngũ an ninh mạng có khả năng xử lý và điều tra những vụ việc phức tạp.