Cuộc cạnh tranh lợi ích quyết liệt ở Bắc Cực
Bà Rebecca Pincus đã tham dự phiên điều trần hồi tháng Ba vừa qua trước Ủy ban Đánh giá Kinh tế và An ninh Mỹ-Trung (USCC). Theo đó, bà Pincus đã nêu bật các mục tiêu khác nhau của Trung Quốc và Nga trong khu vực.
Theo bà Pincus, Nga và Trung Quốc có lợi ích đan xen ở Bắc Cực. Đối với Trung Quốc, Nga là “một phương tiện” phục vụ tăng trưởng kinh tế. Trong khi đó, đối với Nga, Trung Quốc đã trở thành “một phương thức” nhằm ứng phó với chiến lược cô lập của phương Tây.
Bà Pincus nêu rõ: " Do đó, dường như có thiên hướng mối quan hệ này chỉ thể hiện ở văn bản giấy tờ và ngôn từ, hơn là đầu tư trên thực tế cho đến nay. Trong khi một số thỏa thuận đã được thực hiện, các cuộc đàm phán khác đã đổ vỡ do những bất đồng quan điểm giữa Trung Quốc và Nga về mối quan hệ song phương ở Bắc Cực.
Sáng kiến "Vành đai và Con đường" của Trung Quốc là một chương trình quan trọng của Chủ tịch Tập Cận Bình, trong khi Bắc Cực là ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Sự kết hợp của hai lĩnh vực trọng tâm này có ý nghĩa quan trọng và có tiềm năng thúc đẩy các mục tiêu quốc gia của hai nước.
Bà Pincus cho hay: "Liệu Nga sẽ cấp cho Trung Quốc quyền ưu đãi trong tiếp cận Tuyến đường biển phía Bắc (NSR) hay không? Và Trung Quốc sẽ đóng vai trò về cơ sở hạ tầng thiết yếu để phát triển NSR?". Tuy nhiên, bất chấp thỏa thuận cấp cao về hợp tác tại Bắc Cực giữa hai nước, vẫn xuất hiện tình trạng quan liêu trong thực hiện sáng kiến này. Bà Pincus nhấn mạnh: “Đến nay, chúng ta chưa nhận thấy mối quan hệ đặc biệt nào phát triển".
Về mặt quân sự, một nghi vấn chủ yếu là mức độ mà Nga sẽ tạo điều kiện để Trung Quốc thâm nhập vào phần phía dưới lớp băng bề mặt của Bắc Cực. Mặc dù Nga đã cung cấp cho Trung Quốc một số vũ khí và kinh nghiệm chuyên môn, nhưng Nga đã cảnh giác khi chuyển giao các công nghệ cao cấp cho phía Trung Quốc.
Tuy nhiên, các tàu ngầm của Trung Quốc có thể tuần tra Bắc Cực trong thập kỷ tới, và điều đó có thể gây ra căng thẳng trong quan hệ Trung-Nga. Bà Pincus cũng lưu ý rằng nếu một tàu ngầm Trung Quốc xuất hiện ở Bắc Cực trong thời gian tới, có thể trong vòng từ 5 đến 10 năm nữa, điều này sẽ thực sự làm thay đổi cuộc chơi. Đối với Nga, đó sẽ là một môi trường mới thực sự và gây quan ngại với Moskva.
Về mặt chính trị, Trung Quốc đang xây dựng mối quan hệ với tất cả 8 nước Bắc Cực để tăng cường ảnh hưởng đối với các quyết sách trong tương lai của khu vực. Trong khi đó, Nga ít bị tổn thương hơn bởi vì nước này đã trở thành siêu cường Bắc Cực.
Tuy nhiên, nền kinh tế Nga kém phát triển và mong manh, do đó, điều này sẽ hạn chế sự tự do hành động của Moskva. Bất kỳ sự bất ổn nội tại nào của Nga cũng sẽ liên quan trực tiếp tới việc quản trị Bắc Cực, đây sẽ thực sự là một thách thức đối với “xứ Bạch Dương”.
Đối với Mỹ, Washington can dự vào khu vực Bắc Cực thông qua việc tham gia Hội đồng Bắc Cực và thể hiện vai trò của mình trong việc thành lập Diễn đàn Cảnh sát biển Bắc Cực như một không gian quan trọng để các đồng minh của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Nga hợp tác. Tuy nhiên, Mỹ cũng có lợi ích tại Bắc Cực đơn giản là vì Mỹ có lãnh thổ ở khu vực này, điều mà ban đầu các Ủy viên của Hội đồng Bắc Cực chưa được nhận thức đầy đủ.
Bà Kenneth Lewis đặt câu hỏi: "Vai trò của chúng tôi tại Bắc Cực là gì và chúng tôi theo đuổi vai trò của mình như thế nào, bởi vì phải chăng chúng tôi không có lãnh thổ ở Bắc Cực?". Câu hỏi này nhanh chóng được các đồng nghiệp của bà đính chính rằng Mỹ có lãnh thổ tại Bắc Cực và vùng lãnh thổ này nằm tại Alaska. Phó Chủ tịch Hội đồng Bắc Cực Robin Cleveland nói rằng bà cũng dự định tìm hiểu và phân tích về lợi ích của Mỹ ở Bắc Cực, đồng thời nhấn mạnh rằng bà "rất vui khi biết Mỹ có quyền lợi tại Bắc Cực".
Theo chuyên gia Pincus, một trong những bước đi tiếp theo quan trọng để Mỹ thúc đẩy lợi ích của mình ở Bắc Cực, đó là tài trợ đầy đủ cho chương trình sản xuất tàu phá băng cho Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Mỹ. Bà Pincus nhận định rằng nếu không có sự hiện diện thường xuyên tại Bắc Cực, Mỹ sẽ rơi vào thế bất lợi. Chuyên gia này cũng đề nghị tăng cường hợp tác quốc trong khu vực.
Bà Pincus nói: "Điều này rất quan trọng để củng cố mối quan hệ với các đồng minh Bắc Âu của chúng ta trong khu vực, cũng như Canada, để xây dựng một sự đồng thuận và đối thoại chung về Trung Quốc ở Bắc Cực. Chúng ta cần đóng một vai trò định hình trong khu vực này. Đó là sân sau của chúng ta. Chúng ta có lợi ích quốc gia quan trọng sống còn đang bị đe dọa"./.
- Từ khóa :
- bắc cực
- sáng kiến vành đai con đường
- nato
- nga
- trung quốc
- mỹ
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Nga và NATO chính thức "ly hôn"
08:11' - 16/04/2019
Ngày 15/4 Thứ trưởng Ngoại giao Nga Aleksander Grushko tuyên bố Nga và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã hoàn toàn chấm dứt hợp tác ở cả các lĩnh vực dân sự và quân sự.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng Thống Nga nhấn mạnh cam kết tăng cường hợp tác với các nước Bắc Cực
18:35' - 08/04/2019
Trước thềm Diễn đàn quốc tế về Bắc Cực lần thứ 5, ngày 8/4, Tổng thống Nga Vladimir Putin nhấn mạnh cam kết tăng cường hợp tác với các quốc gia ở khu vực Bắc Cực.
-
Kinh tế Thế giới
Nga đầu tư cơ sở hạ tầng quân sự tối tân nhất thế giới tại Bắc Cực
08:31' - 25/12/2018
Ngày 24/12, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu tuyên bố nước này sở hữu những cơ sở hạ tầng quân sự hiện đại nhất tại Bắc Cực và không quốc gia nào có thể sánh được.
-
Đời sống
Mỗi giây có tới 14.000 tấn nước từ băng ở Bắc Cực đổ ra đại dương
14:58' - 24/12/2018
Nghiên cứu mới đăng tải trên tạp chí Environmental Research Letters cho thấy tình trạng tan băng tại Bắc Cực khiến cứ mỗi giây lại có tới 14.000 tấn nước tại đây đổ ra các đại dương.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Dịch vụ hàng không Pháp và Hà Lan gián đoạn do đình công
14:53'
Cuộc đình công này do nghiệp đoàn lớn thứ hai và thứ ba của Pháp là UNSA-ICNA và USAC-CGT dẫn đầu, sau khi các cuộc đàm phán về điều kiện làm việc thất bại.
-
Kinh tế Thế giới
Bloomberg: Mỹ dỡ bỏ hạn chế xuất khẩu phần mềm thiết kế chip sang Trung Quốc
12:27'
Hãng tin Bloomberg dẫn tuyên bố của Tập đoàn Siemens AG của Đức cho biết công ty đã nhận được thông báo từ Chính phủ Mỹ về việc chấm dứt các hạn chế xuất khẩu phần mềm thiết kế chip sang Trung Quốc.
-
Kinh tế Thế giới
Mercosur và EU tiến gần tới FTA
10:37'
Ngoại trưởng Brazil Mauro Vieira bày tỏ tin tưởng khả năng khối Thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur) và Liên minh châu Âu (EU) sớm ký kết Hiệp định tự do thương mại (FTA).
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống Mỹ tiếp tục kêu gọi Chủ tịch Fed sớm từ chức
10:28'
Ngày 2/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tiếp tục nhắc lại lời kêu gọi Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell từ chức.
-
Kinh tế Thế giới
Kênh đào Suez vẫn hoạt động bình thường sau sự cố chìm giàn khoan
10:27'
Hoạt động hàng hải qua kênh đào này vẫn diễn ra bình thường theo cả hai hướng và không bị ảnh hưởng do vụ chìm giàn khoan ADMARINE-12 xảy ra mới đây ở cửa Vịnh Suez.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống Mỹ thông báo đạt được thỏa thuận thương mại với Việt Nam
21:57' - 02/07/2025
Tổng thống Trump viết: “Tôi vừa đạt được một thỏa thuận thương mại với Việt Nam. Các chi tiết sẽ được cung cấp sau!”
-
Kinh tế Thế giới
Thuế quan của Mỹ: Hàn Quốc lo ngại tác động từ thuế đối ứng sau ngày 9/7
17:59' - 02/07/2025
Hiện Hàn Quốc đang tiến hành đàm phán với Mỹ về chính sách thuế mới nhằm tránh mức thuế đối ứng 25% sẽ được áp dụng kể từ ngày 9/7, khi lệnh hoãn áp thuế hiện nay sẽ chính thức hết hạn sau 90 ngày.
-
Kinh tế Thế giới
Indonesia ưu tiên tăng sức đề kháng của nền kinh tế trong năm 2026
15:55' - 02/07/2025
Định hướng chính sách kinh tế và tài khóa của Indonesia trong năm 2026 sẽ tập trung vào việc xây dựng và củng cố khả năng phục hồi quốc gia trong bối cảnh bất định toàn cầu.
-
Kinh tế Thế giới
Nhóm Bộ tứ (Quad) thúc đẩy hợp tác chuỗi cung ứng khoáng sản
12:01' - 02/07/2025
Ngày 1/7, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã tiếp đón những người đồng cấp từ Australia, Ấn Độ và Nhật Bản đến thủ đô Washington để họp nhóm Bộ tứ (Quad).