Đà phục hồi mạnh mẽ ở châu Á đang đẩy giá LNG tăng cao kỷ lục

Giá khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) ở châu Á tăng cao kỷ lục đang gióng lên hồi chuông cảnh báo đối với những người dùng năng lượng công nghiệp ở khu “bờ biển phía Đông” Trung Quốc (nơi sở hữu hệ thống đường ống dự trữ LNG lớn nhất khu vực) trong bối cảnh giá khí đốt nội địa Australia dự báo cũng sẽ tăng gấp đôi.

Trong bài viết đăng tải trên tờ Australian Financial Review, nhà báo Angela Macdonald – Smith diễn giải nhiệt độ mùa Đông xuống thấp và nguồn cung bị thắt chặt đã khiến giá LNG giao ngay ở Bắc Á tăng lên mức cao nhất trong vòng 6 năm qua, đạt 15 USD/mmBtu (triệu đơn vị nhiệt của Anh), một sự thay đổi đáng kinh ngạc so với mức dưới 2 USD của tháng 6/2020.

Sự phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch ở các quốc gia châu Á gây ra sự tăng vọt ước tính về giá khí nhiên liệu, hay còn gọi là giá xuất xưởng (netback) của LNG ở Australia lên ngưỡng chưa từng thấy, kể từ khi cơ quan giám sát cạnh tranh Australia bắt đầu công bố giá netback vào đầu năm 2016.

Tại “xứ chuột túi”, mức giá mới nhất do Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Australia (ACCC) công bố trong tuần này ước tính giá LNG netback vào tháng 2/2021 là 15,52 AUD/gigajoule (GJ), cao hơn 78% so với tháng 1/2021 và cao gấp gần 7 lần mức trung bình của tháng 7/2020. Ngược lại, giá giao ngay thiết lập cho khu “bờ biển phía Đông” là 5,30 AUD/GJ tại Sydney vào hôm 5/1.

Mức giá này đã gây “tổn thương” các nhà sản xuất phụ thuộc vào khí đốt ở khu “bờ biển phía Đông”, vốn luôn hy vọng sẽ đạt được một mức giá hợp đồng hợp lý hơn cho nhiên liệu, nhưng lại giúp các nhà xuất khẩu LNG lớn của Australia như Woodside Petroleum, Santos và Origin Energy vực dậy sau những ảnh hưởng nặng nề bởi sự sụt giá LNG vào năm ngoái.

Nhà phân tích chuyên về năng lượng của công ty nghiên cứu Credit Suisse, Saul Kavonic, nhận định: “Với việc giá LNG giao ngay đang trải qua đợt tăng mạnh nhất trong lịch sử của ngành này, giá khí đốt tại ‘bờ biển phía Đông’ sẽ chứng kiến áp lực tăng giá từ dòng nguyên liệu đầu vào, khiến giá khí đốt trong nước của Australia cũng tăng trở lại ở mức hai con số trong năm nay”.

Ông Kavonic cho rằng hàng vận chuyển (cargo) LNG đã được đấu thầu với giá 18 USD/mmBtu, tăng từ mức 2 USD/mmBtu vào sáu tháng trước, khiến cho đây trở thành đợt tăng giá LNG lớn nhất từ trước đến nay. Ông giải thích: “Giá LNG sẽ lại giảm khi mùa Đông ở Bắc Bán cầu dịu đi, nhưng trong năm 2021, giá LNG vẫn cao hơn so với năm trước”. Theo vị chuyên gia của Credit Suisse, mức giá LNG trung bình trong năm nay sẽ đạt khoảng 8 USD/mmBtu.

Graeme Bethune, người đứng đầu công ty tư vấn EnergyQuest, cho biết nhiệt độ cực kỳ lạnh vào giữa mùa Đông đã góp phần làm tăng giá LNG. Bên cạnh đó việc các dự án khai thác LNG của tập đoàn Chevron thuộc dự án Gorgon nằm ở bang Tây Australia bị gián đoạn và các dự án ở Kênh đào Panama bị tắc nghẽn cũng gây ảnh hưởng không nhỏ tới giá LNG thế giới.

Ngoài ra, theo Tiến sĩ Bethune, tâm lý xung quanh sự cân bằng cung cầu trong tương lai cũng là một động lực, và những suy đoán về sự gián đoạn của các dự án xuất khẩu LNG khác đã khiến thị trường "hơi lơ là về phía cung".

Trong khi đó, ACCC cho rằng mức tăng đột biến cực độ của LNG chỉ là tạm thời, với giá netback sẽ giảm xuống còn 11,17 AUD/GJ vào tháng 3/2021. Mặc dù vậy, giá LNG trong năm 2022 vẫn được dự đoán ở mức cao hơn gấp đôi trong hầu hết năm 2019, với nguồn cung sẽ dư thừa.

Garbis Simonian, Giám đốc điều hành công ty bán buôn khí đốt Weston Energy của bang New South Wales, cho biết: “Giá khí đốt ở ‘bờ biển phía Đông’ đã ổn định trở lại trong tháng 12/2020 nhờ nhu cầu giảm trong dịp nghỉ lễ Giáng Sinh và Năm Mới”. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý việc giá LNG tại châu Á tăng đột biến gây ảnh hưởng tới giá khí đốt nội địa Australia, mặc dù vẫn chưa ước tính được chính xác mức ảnh hưởng là như thế nào.

Cuối năm 2020,  EnergyQuest xác nhận rằng Australia đã chính thức “soán ngôi” của Qatar, quốc gia vốn luôn đứng cao nhất trong lĩnh vực xuất khẩu LNG của thế giới trong rất nhiều năm qua, trở thành nhà xuất khẩu LNG lớn nhất thế giới

Xuất khẩu LNG của Australia trong năm 2020 đạt 78 triệu tấn, tăng so với mức 77,5 triệu tấn của năm 2019, trong đó xuất khẩu sang “bờ biển phía Đông” cũng đạt mức cao kỷ lục 22,6 triệu tấn.

Ông Bethune nhận định, Australia đã từng vượt Qatar về xuất khẩu LNG của một vài tháng, nhưng đây là lần đầu tiên quốc gia này chính thức "soán ngôi vương," trở thành nhà cung cấp khí thiên nhiên hóa lỏng lớn nhất thế giới tính trung bình trong cả một năm.

EnergyQuest dự đoán bất chấp việc giá khí đốt trong nước cũng sẽ gia tăng, Australia vẫn thu lãi hàng trăm tỷ AUD đóng góp vào ngân sách quốc gia và làm giàu cho các doanh nghiệp kinh doanh khai thác LNG.

Trước đó, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự báo sản lượng LNG thế giới hàng năm trong giai đoạn 2014-2020 sẽ tăng khoảng 410 tỷ m3, trong đó Mỹ, Qatar và Australia sẽ chiếm tỷ trọng lớn nhất, với mức tăng trưởng chiếm khoảng 90% tổng lượng tăng trên toàn cầu./.