Đặc sắc Tết phương Nam
Tết Nguyên đán Tân Sửu đang đến rất gần, trên khắp mọi miền đất nước không khí chuẩn bị đón Tết, vui Xuân với những phong tục vừa mang nét chung của những người dân đất Việt vừa có những nét riêng, mang bản sắc văn hóa từng vùng, miền.
Tết ở các tỉnh, thành Nam Bộ vì vậy thể hiện rất rõ những nét văn hóa vừa chung lại vừa có những điểm riêng đặc sắc.
*Mai vàng báo hiệu Xuân sang
Những ngày giáp Tết, từ các tỉnh, thành phía Đông Nam Bộ như: Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu cho tới trung tâm đất Tây đô Cần Thơ hay nơi miệt vườn sông nước Bến Tre, Cà Mau, sắc hoa Xuân đều đã ngập tràn.
Thời điểm này, khi ở miền Bắc những cánh hoa đào hé sắc hồng ấm áp báo hiệu mùa Xuân đã tới thì ở phương Nam, những cành mai vàng cũng khoe sắc rực rỡ, mang tới thông điệp mùa Xuân đã thực sự “gõ cửa”.
Từ lâu, hoa mai vàng rực rỡ, tươi thắm trong nắng xuân luôn là biểu tượng của mùa Xuân phương Nam. Nhà văn Hoài Hương - Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh khẳng định: Không mai bất thành Tết phương Nam, thế nên hoa mai luôn được nhiều người ví như nàng tiên của sự may mắn và thịnh vượng trong năm mới. Với mỗi gia đình, mai không chỉ là loài hoa để trang trí mà còn là biểu tượng của phúc-lộc trong năm mới.
Nếu vẻ đẹp của mùa Xuân miền Bắc là sắc đào hồng tuyệt mỹ như môi son thiếu nữ thì vẻ đẹp của mùa Xuân phương Nam lại không thể thiếu màu vàng rực của cánh mai, như mang nét phóng khoáng, nồng nhiệt, hồn hậu của con người nơi đây.
Tết đến, nhiều gia đình ở Nam Bộ đã có sẵn cây mai trong vườn nhà bừng nở đón Xuân. Những nhà không trồng được sẽ đi mua cây mai về bày trang trọng trong nhà, gia đình ít có điều kiện hơn cũng có cành mai nhỏ hay cây mai mi-ni bày trên ban thờ tổ tiên.
Còn theo nghệ nhân sinh vật cảnh Nguyễn Hữu Khương (ở Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh) người có nhiều năm gắn bó với nghệ thuật cây cảnh: Một gốc mai vàng đẹp luôn hài hòa giữa vẻ cứng cáp, chắc chắn của thân, gốc với các thế như phụ tử, hạc bay, thế trực, tam đa, long cuốn thủy và những cánh hoa bung nở tròn, đều, sắc vàng tươi sáng.
Hoa mai có rất nhiều loại nhưng hiện có hai loại mai phổ biến nhất là mai tứ quý ra hoa cả 4 mùa, hoa có 5 cánh, bông to và loại mai lai ghép có từ 10 cánh trở lên, có hương thơm thoang thoảng.
Chị Lê Hồng Trâm - cán bộ Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Du lịch thành phố Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang chia sẻ: Một trong những nét văn hóa đặc sắc của mùa Xuân phương Nam mà chị thường giới thiệu đến du khách chính là nét đẹp của hoa mai ngày Tết.
Với nhiều gia đình, nếu những bông hoa trên cây mai trong vườn hay những cành mai cắm trang trọng trong nhà bừng nở vào đúng đêm Giao thừa hoặc sáng mùng một Tết chắc chắn sẽ đem lại niềm vui lớn cho gia chủ, báo hiệu một năm mới nhiều may mắn, an vui.
*Nét văn hóa ẩm thực ngày Tết
Không chỉ có những bông mai vàng rực rỡ bừng nở báo hiệu Xuân sang. Tết phương Nam còn có nét riêng đặc sắc thể hiện trong những món ăn dịp Tết của mỗi gia đình.
Nhiều người dân Nam Bộ nói rằng, ngày Tết không thể thiếu cành mai vàng, đôi trái dưa hấu đỏ bày trên ban thờ và những món ăn trên mâm cơm như bánh tét, thịt kho tàu, tôm khô, củ kiệu…
Đặc biệt, trong mâm cơm ngày cuối năm của mỗi gia đình còn có món canh khổ qua (mướp đắng) với ý nghĩa: Những gì chưa tròn vẹn hay những điều chưa vui trong năm cũ sẽ trôi qua hết, để đón một năm mới với những niềm vui sẽ tới.
Theo chuyên gia ẩm thực Triệu Thị Chơi - Trưởng ban Nghệ nhân, Hiệp hội Văn hóa Ẩm thực Việt Nam, dịp Tết, những món ăn của mỗi gia đình người Việt không chỉ hàm chứa ý nghĩa mong muốn sự may mắn, tròn đầy, nhìn dưới khía cạnh dinh dưỡng, các món ăn trong mâm cỗ của người Việt ở cả ba miền Bắc- Trung - Nam đều thể hiện sự hài hòa, cân nhắc sao cho các món ăn vừa ngon, vừa lành, phù hợp điều kiện thời tiết và cũng đủ lượng dinh dưỡng.
Vì vậy, với món canh khổ qua của người Nam Bộ, chẳng những là món ăn thể hiện mong muốn mọi điều chưa vui sẽ qua mà còn có tác dụng bồi bổ, đem lại sự thanh mát, dễ chịu cho người thưởng thức, rất phù hợp với tiết trời trong ngày Tết ở phương Nam.
Nhà văn Lê Văn Nghĩa người đã viết nhiều tác phẩm phản ánh về những nét văn hóa, phong tục, tập quán của người dân Nam Bộ cũng từng hồi tưởng: “Mùi Tết của gia đình tôi đến bắt đầu từ mùi thơm của món thịt kho tàu. Trong mâm cúng trưa 30 Tết, món thịt kho tàu gần như là món chính mà má tôi dâng cúng ông bà”.
Có một điểm khá đặc biệt nữa là người dân ở Nam Bộ, nhất là vùng Tây Nam Bộ thường có những món như các loại khô cá như khô sặc, cá dứa, cá lóc, cá kèo, cá khoai hay tôm khô, để ăn trong gia đình và mời khách dịp Tết.
Lý giải điều này nhiều người cho rằng, dịp cuối năm cũng là mùa thu hoạch ở Tây Nam Bộ, người dân thường phơi khô các loại cá, tôm để làm thực phẩm hơn thế cũng là để trong những ngày Tết không phải lo lích kích chế biến.
Hay như người dân ở nhiều vùng ven biển phía Nam thường ưa thích món canh cá nhám giàu (loại cá mập con) với quan niệm ăn món này trong năm mới sẽ mang lại sự giàu sang, thịnh vượng trong năm mới.
Xuân về, mỗi gia đình người Việt đều chuẩn bị đón Tết với nhiều phong tục, tập quán mang đậm hương sắc vùng miền.
Riêng với những món ăn ngày Tết, theo các chuyên gia văn hóa ẩm thực, dù ở miền Bắc, miền Trung hay miền Nam, các món ăn trong dịp Tết luôn thể hiện sự đa dạng trong thống nhất, đồng thời mang cả những nét sáng tạo, bản sắc của người dân mỗi vùng miền, góp phần làm nên nét văn hóa Tết cổ truyền luôn được duy trì, gìn giữ./.
- Từ khóa :
- mai vàng
- mùa xuân
- tết nguyên đán
- hoa tết
- ẩm thực tết
Tin liên quan
-
Đời sống
Làm sao để giữ hoa đào tươi lâu trong dịp Tết nguyên đán?
08:32' - 05/02/2021
Những người trồng đào lâu năm ở Nhật Tân đã chia sẻ bí quyết để giữ hoa đào tươi lâu trong dịp tết nguyên đán.
-
Đời sống
Quất lọ bonsai: Thú chơi quất Tết thời 4.0
10:37' - 01/02/2021
Tết đã cận kề, người trồng quất Quảng Bá (quận Tây Hồ, Hà Nội) cũng đang hối hả chuẩn bị cho vụ Tết.
-
Đời sống
Đào Nhật Tân nhuộm đỏ phố phường Hà Nội
08:30' - 22/01/2021
Theo ghi nhận tại chợ hoa Quảng An (Tây Hồ, Hà Nội) đào Nhật Tân hoa đã nở rộ với nhiều màu sắc đỏ rực, hồng phai… được tiểu thương bày bán nhiều phục vụ cho người dân Thủ đô.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế & Xã hội
Đề nghị quy định Lịch sử là môn học bắt buộc với khối lượng kiến thức phù hợp
22:19' - 25/05/2022
Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội vừa có báo cáo chuyên đề gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội về “Việc triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đối với môn Lịch sử cấp Trung học Phổ thông”.
-
Kinh tế & Xã hội
Lào Cai: Làm rõ nguyên nhân nhiều héc ta hoa màu, cây trồng bất ngờ chết héo
21:40' - 25/05/2022
Trên địa bàn xã Phủ Nhuận, huyện Bảo Thắng (tỉnh Lào Cai) xảy ra việc hàng chục héc ta hoa màu, cây bạch đàn của người dân địa phương bất ngờ táp lá, khô cây, chết héo không rõ nguyên nhân.
-
Kinh tế & Xã hội
Khống chế vụ cháy tại Nhà máy may xuất khẩu sau gần 2 giờ dập lửa
20:41' - 25/05/2022
Công an tỉnh Quảng Nam cho biết, các đơn vị trực thuộc đã cơ bản khống chế được vụ cháy tại một nhà máy may thuộc Cụm công nghiệp Trảng Nhật trên địa bàn xã Điện Thắng Trung, thị xã Điện Bàn.
-
Kinh tế & Xã hội
Ngày 25/5 có 1.344 ca mắc COVID-19, nhiều địa phương có dưới 10 F0 mới mỗi ngày
18:59' - 25/05/2022
Bộ Y tế cho biết, từ 16 giờ ngày 24/5 đến 16 giờ ngày 25/5, Hệ thống Quốc gia quản lý ca bệnh COVID-19 ghi nhận 1.344 ca mắc mới trong nước (tăng 22 ca so với ngày trước đó) tại 46 tỉnh, thành phố.
-
Kinh tế & Xã hội
Nâng cao nhận thức cho người dân về an toàn hàng không
18:37' - 25/05/2022
Ngày 25/5, Cảng Hàng không Nội Bài phối hợp với xã Đông Xuân, huyện Sóc Sơn, Hà Nội tập huấn về an toàn hàng không, xử lý rơm rạ sau thu hoạch cho người dân nhằm giảm thiểu các vụ vi phạm an toàn bay.
-
Kinh tế & Xã hội
Chính thức tháo dỡ phần vi phạm công trình 84 đường Láng (Hà Nội)
17:10' - 25/05/2022
Ngày 25/5, phường Ngã Tư Sở, quận Đống Đa (Hà Nội) đã chính thức tháo dỡ phần vi phạm trật tự xây dựng tại số 84 đường Láng.
-
Kinh tế & Xã hội
Chính phủ Anh cấp phép bán CLB Chelsea
16:37' - 25/05/2022
Chính phủ Anh đã cấp phép cho vụ mua CLB Chelsea của một liên doanh Mỹ.
-
Kinh tế & Xã hội
Kết quả xổ số miền Bắc hôm nay 25/5
16:00' - 25/05/2022
BNEWS/TTXVN cập nhật trực tiếp kết quả xổ số miền Bắc hôm nay, thứ Tư ngày 25 tháng 5 năm 2022.
-
Kinh tế & Xã hội
Hà Nội phê duyệt danh mục sách giáo khoa lớp 7, lớp 10
15:51' - 25/05/2022
UBND thành phố Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 1706/QĐ-UBND về việc phê duyệt danh mục sách giáo khoa lớp 7, lớp 10 sử dụng trong cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn thành phố.