Dấu ấn kiến tạo trong thành công của Petrovietnam

Chủ tịch Petrovietnam Lê Mạnh Hùng cùng lãnh đạo Petrovietnam khảo sát khu vực dự kiến xây dựng tổ hợp lọc hóa dầu tại Long Sơn. Ảnh: Thu Hằng/Bnews/vnanet.vn

Trong thế giới đầy biến động, thách thức, tầm nhìn và chiến lược đúng đắn chính là “kim chỉ nam”, trung tâm gắn kết, tối ưu các nguồn lực, giúp doanh nghiệp (DN) vững vàng, phát triển bền vững. Ở đó, vai trò kiến tạo của những “đầu tàu” trong việc xác định tầm nhìn, hoạch định chiến lược là vô cùng lớn, có ý nghĩa quyết định thành bại của DN.

1. Lịch sử kinh tế thế giới, đặc biệt trong ngành năng lượng và dầu khí, đã chứng kiến nhiều cuộc khủng hoảng mang tầm quốc gia, khu vực và toàn cầu. Mỗi khủng hoảng đều thử thách bản lĩnh, năng lực quản trị và sức mạnh nội tại của DN. Những DN có tầm nhìn chiến lược thường kịp thời tái cấu trúc, thay đổi tư duy, nâng cao năng lực quản trị, đổi mới mô hình kinh doanh để đứng vững, thậm chí tạo đà tăng trưởng vượt bậc sau khủng hoảng. Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) là một điển hình. Nhờ định hướng và quản trị đúng đắn, Petrovietnam đã vượt qua “khủng hoảng kép” Covid-19 và giá dầu giảm sâu giai đoạn 2020-2021, vươn lên mạnh mẽ trong các năm 2022-2024.

Đối với công tác quản trị, điều hành tại DN, tầm nhìn giống như “ngọn hải đăng” định hướng đích đến dài hạn, tạo động lực và sự gắn kết cho toàn tổ chức, còn chiến lược là “bản đồ hành trình” xác định con đường, cách thức phân bổ nguồn lực, ứng phó thách thức và nắm bắt cơ hội. Với một DN có sứ mệnh gắn với sứ mệnh quốc gia, với khát vọng của dân tộc và có quy mô lớn, phạm vi hoạt động rộng như Petrovietnam, kiến tạo tầm nhìn và hoạch định chiến lược phát triển đúng đắn có ý nghĩa đặc biệt, giữ vai trò quyết định thành công.

Tư duy kiến tạo là cách tiếp cận chủ động, sáng tạo và dài hạn trong xác định tầm nhìn, hoạch định và thực thi chiến lược. DN theo tư duy này không chỉ phản ứng trước biến động thị trường mà còn biết tiên đoán xu thế, chuẩn bị nguồn lực và kiến tạo giá trị mới cho tương lai. Điều đó thể hiện ở việc xác định tầm nhìn dài hạn, định hình quy mô và vị thế DN trong 10, 20, thậm chí 30 năm tới; xây dựng chiến lược linh hoạt, thích ứng với biến động; đồng thời khơi dậy nội lực sáng tạo, tinh thần đoàn kết và khát vọng cống hiến của mỗi thành viên trong thực thi chiến lược.

Giữa tâm bão cuộc “khủng hoảng kép”, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của đồng chí Lê Mạnh Hùng, Petrovietnam đã chủ động xây dựng các kịch bản điều hành linh hoạt, điều chỉnh kế hoạch, tập trung vào an toàn, tối ưu chi phí và bảo đảm dòng tiền; tái cơ cấu danh mục đầu tư, thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ.

2. Nhớ lại giai đoạn 2016-2019, Petrovietnam khi đó đang ở đáy của cuộc khủng hoảng, từ những khó khăn nội tại đến suy giảm niềm tin, từ thị trường đến sản lượng khai thác thu hẹp… Thời điểm ấy, nhiều dự án, nhất là những dự án điện lâm vào bế tắc, nhiều đơn vị liên tục thua lỗ, tưởng chừng không có lối thoát. Tính chất và mức độ nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng này là vô cùng lớn khiến Petrovietnam, năm 2017, đã từng báo cáo Thủ tướng Chính phủ, dự báo đến năm 2019, Tập đoàn sẽ bị mất cân đối dòng tiền, lâm vào tình trạng đặc biệt khó khăn. Khó khăn, thách thức đặt ra đối với Petrovietnam càng lớn hơn gấp bội khi “khủng hoảng kép” diễn ra, đe dọa trực tiếp đến hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, việc làm của hàng chục nghìn lao động và đóng góp cho ngân sách Nhà nước.

Chủ tịch Petrovietnam Lê Mạnh Hùng khảo sát Dự án Hywind Tampen tại Gulen, Na Uy. Ảnh: Petrovietnam

Trong bối cảnh đó, thay vì bị động, Petrovietnam đã lựa chọn cách tiếp cận đầy chủ động với tư duy “quản trị biến động”, một tư duy quản trị mới, hiện đại. Điểm nổi bật ở đây là sự chủ động, chuyển từ ứng phó tình huống sang chủ động “quản trị biến động”, coi biến động thị trường là yếu tố tất yếu, cần được dự báo, phân tích và chủ động kịch bản điều hành. Đây là bước tiến lớn trong tư duy quản trị, biến “nguy” thành “cơ”, từ bị động sang dẫn dắt, không co cụm phòng thủ mà chủ động thích ứng và tối ưu hóa nguồn lực, đặt nền móng cho sự ổn định và bứt phá của Petrovietnam sau này.

Giữa tâm bão cuộc “khủng hoảng kép”, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của TS Lê Mạnh Hùng - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐTV Petrovietnam (khi đó đang là Tổng Giám đốc Tập đoàn), Petrovietnam đã nhanh chóng xây dựng các kịch bản điều hành linh hoạt, chủ động điều chỉnh kế hoạch khai thác - sản xuất, tập trung vào an toàn, tối ưu chi phí và bảo đảm dòng tiền. Song song đó, Petrovietnam tái cơ cấu danh mục đầu tư, rà soát các dự án chưa hiệu quả, đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ.

Tinh thần được TS Lê Mạnh Hùng quán triệt đối với công tác quản trị, điều hành của Petrovietnam là phải bám sát diễn biến tình hình, chủ động đưa ra các dự báo, đánh giá, có các giải pháp, phương án cụ thể cho từng thời điểm, cả trong ngắn hạn cũng như dài hạn, kịp thời báo cáo các khó khăn, vướng mắc để tìm cách tháo gỡ, thực hiện tốt nhất các chỉ tiêu kế hoạch đặt ra, thậm chí cao hơn, áp lực hơn. Nhờ đó, năm 2020, mặc dù phải đối diện với khó khăn, thách thức chưa từng có trong lịch sử, Petrovietnam không những trụ vững mà còn bứt phá ngoạn mục, trở thành điểm sáng trong bức tranh kinh tế Việt Nam; là một trong số ít công ty năng lượng, dầu khí trên thế giới vượt qua khủng hoảng và đạt lợi nhuận dương hơn 20 nghìn tỉ đồng.

Tổng Giám đốc Petrovietnam Lê Ngọc Sơn kiểm tra tiến độ Dự án Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 và 4. Ảnh: Thu Hằng/Bnews/vnanet.vn

Bước ra khỏi khủng hoảng, “quản trị biến động” tiếp tục được Petrovietnam đưa lên tầm cao mới và coi đây là nền tảng cho sự phát triển bền vững. Theo đó, Petrovietnam đã triển khai hệ thống quản trị thông minh, ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo trong dự báo thị trường, tối ưu hóa vận hành khai thác. Đồng thời đẩy mạnh tái cấu trúc đầu tư, tập trung vào dự án cốt lõi và các lĩnh vực có tiềm năng tăng trưởng. Đặc biệt là nâng cao năng lực quản trị rủi ro, xây dựng hệ thống cảnh báo sớm, đánh giá kịch bản biến động giá, bảo đảm khả năng ứng phó chủ động.

Công tác phân tích, dự báo được Petrovietnam coi trọng, xem là yếu tố quyết định thành bại đối với điều hành doanh nghiệp. Dưới sự chỉ đạo của lãnh đạo Tập đoàn, các đơn vị chuyên môn, đội ngũ chuyên gia liên tục cập nhật dữ liệu, mô phỏng kịch bản biến động giá dầu, nhu cầu tiêu thụ, rủi ro địa chính trị… từ đó tạo cơ sở khoa học để lãnh đạo đưa ra quyết sách kịp thời. Đó là khi thị trường đi xuống, Petrovietnam đã điều chỉnh kế hoạch khai thác, tối ưu chi phí; khi thị trường hồi phục, nhanh chóng nắm bắt cơ hội thị trường, thúc đẩy phát triển sản xuất. Hay khi rủi ro địa chính trị gia tăng, các kịch bản dự phòng giúp Tập đoàn duy trì ổn định nguồn cung.

Nhờ vậy, những năm qua, mặc dù kinh tế thế giới và địa chính trị có nhiều biến động khó lường, các xu hướng công nghệ, năng lượng… diễn ra nhanh hơn dự báo, hiệu quả sản xuất kinh doanh của Petrovietnam liên tục được cải thiện. Chỉ trong vài năm, nhiều chỉ tiêu quan trọng như doanh thu, lợi nhuận, nộp ngân sách của Petrovietnam đều tăng trưởng ấn tượng, tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn phát triển tiếp theo; khẳng định vai trò quan trọng, nòng cốt trong việc thực hiện 5 “An”, gồm: An ninh năng lượng; An ninh kinh tế; An ninh lương thực; An ninh quốc phòng và chủ quyền quốc gia trên biển; An sinh xã hội.

Người lao động Petrovietnam làm việc tại Nhà máy Đạm Phú Mỹ (Tổng Công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo - Phú Mỹ). Ảnh: Thu Hằng/Bnews/vnanet.vn

Từ việc thực hiện sứ mệnh 5 “An” đó, Petrovietnam đã đạt được những kết quả và thành tựu to lớn sau 50 năm, trong đó có 5 chỉ số thuộc hàng cao nhất quốc gia.

Cụ thể, Petrovietnam là DN lớn nhất Việt Nam với tổng tài sản hơn 1 triệu tỉ đồng, vốn chủ sở hữu 556 nghìn tỉ đồng và doanh thu lũy kế đạt 605 tỉ USD. Petrovietnam cũng là DN có mức đóng góp ngân sách cao nhất với hơn 142 tỉ USD, chiếm bình quân 8-9% tổng thu ngân sách Nhà nước hằng năm. Tập đoàn luôn đứng đầu nhóm DN có lợi nhuận cao nhất, riêng năm 2024 đạt hơn 55 nghìn tỉ đồng. Trên lĩnh vực khoa học - công nghệ, Petrovietnam dẫn đầu với 6 Giải thưởng Hồ Chí Minh, 4 Giải thưởng Nhà nước, 46 giải thưởng Vifotec/WIPO cùng 4 bằng sáng chế quốc tế. Không chỉ vậy, Petrovietnam còn là một trong những DN thực hiện an sinh xã hội lớn nhất cả nước, với tổng kinh phí trên 10,3 nghìn tỉ đồng trong giai đoạn 2011-2025.

Bên cạnh đó, được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, trực tiếp là Thủ tướng Chính phủ, Petrovietnam đã quyết liệt đẩy mạnh công tác đầu tư phát triển, giải quyết dứt điểm các dự án khó khăn, vướng mắc của một số dự án trọng điểm, như “hồi sinh” đưa vào vận hành Nhà máy Nhiệt điện (NMNĐ) Sông Hậu 1, Thái Bình 2; khánh thành kho cảng LNG 1 triệu tấn/năm Thị Vải; đẩy nhanh tiến độ chuỗi dự án khí điện Lô B - Ô Môn, các dự án NMNĐ Nhơn Trạch 3 - 4…, qua đó góp phần quan trọng vào việc ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an ninh năng lượng của đất nước.

Phải nhấn mạnh rằng, thông qua công tác quản trị và điều hành, đội ngũ lãnh đạo, đặc biệt là những “đầu tàu”, “bộ não” kiến tạo như TS Lê Mạnh Hùng còn giữ vai trò quan trọng trong việc khơi dậy, thúc đẩy bản lĩnh, ý chí, tinh thần tự hào và khát vọng của người lao động toàn Petrovietnam. Điều này được thể hiện rõ nét qua việc tư duy “quản trị biến động” được lan tỏa, thấm sâu trở thành nét văn hóa đặc sắc tại Petrovietnam. Tinh thần “quản trị biến động” được cụ thể hóa thành hành động, được lan tỏa thông qua hàng nghìn sáng kiến, cải tiến kỹ thuật được triển khai để giảm chi phí, tăng năng suất; các giải pháp an toàn vận hành được nâng cấp, bảo đảm hệ thống hoạt động liên tục ngay trong đại dịch; từng cá nhân ý thức rõ trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ hiệu quả chung của Tập đoàn.

Tăng trưởng trở thành mệnh lệnh, là khát vọng của gần 55.000 người lao động Petrovietnam. Tăng trưởng không phải vì thành tích mà là để đóng góp nhiều hơn, lớn hơn cho đất nước. Đây cũng là bản chất, là “ADN” đã ngấm vào máu của lớp lớp các thế hệ người lao động Petrovietnam nhưng có một giai đoạn dài trong khủng hoảng nó đã bị “ngủ quên”. Niềm tin, khát vọng của người lao động Petrovietnam còn được thúc đẩy bởi sứ mệnh, tầm nhìn và định hướng phát triển của Tập đoàn.

Quản trị biến động được lan tỏa, thấm sâu trở thành nét văn hóa đặc sắc tại Petrovietnam. TS Lê Mạnh Hùng ký tặng sách "Quản trị biến động và khủng hoảng". Ảnh: Thu Hằng/Bnews/vnanet.vn

3. “Quản trị biến động” là minh chứng rõ nét cho sự trưởng thành vượt bậc về tư duy kiến tạo tầm nhìn, hoạch định chiến lược, đồng thời khẳng định trí tuệ và bản lĩnh Petrovietnam. Điều đó không chỉ thể hiện qua những con số ấn tượng mà còn in đậm trong khí chất người lao động. Từ chỗ bị động trước sóng gió thị trường, Petrovietnam đã trở thành một tổ chức biết dự báo, biết thích ứng và biết biến thách thức thành cơ hội, tạo nền tảng vững chắc cho bước bứt phá tiếp theo. Phát biểu tại Hội nghị tổng kết năm 2023, triển khai nhiệm vụ 2024, TS Lê Mạnh Hùng đã nhấn mạnh: Với những thành tựu đã đạt được, “quản trị biến động” sẽ tiếp tục là nhân tố quyết định kết quả sản xuất kinh doanh, là tiền đề quan trọng để Tập đoàn phát triển ổn định, bền vững, hiện thực hóa khát vọng tăng trưởng, phát triển Petrovietnam trở thành tập đoàn công nghiệp - năng lượng hàng đầu, giữ vai trò tiên phong, bảo đảm “năng lượng cho phát triển”.

Định hướng, tầm nhìn đó cũng được TS Lê Mạnh Hùng và lãnh đạo Tập đoàn nhiều lần nhấn mạnh trong công tác quản trị, điều hành tại Petrovietnam. Đó là Petrovietnam phải xác định rõ vị trí, vai trò của mình trong nền kinh tế và xu thế phát triển năng lượng toàn cầu, từ đó xây dựng chiến lược phát triển dài hạn, trở thành tập đoàn năng lượng quốc gia lớn mạnh, hiện đại, phát triển bền vững và hội nhập quốc tế, ngang tầm khu vực và thế giới. Điểm mới ở đây là sự chuyển dịch tư duy từ một tập đoàn dầu khí đơn thuần, Petrovietnam cần mở rộng thành tập đoàn năng lượng đa lĩnh vực, không chỉ dựa vào dầu khí truyền thống mà còn tiên phong trong phát triển các sản phẩm, công nghệ năng lượng mới, năng lượng tái tạo. Đây là định hướng dài hạn, gắn với cam kết Net Zero 2050 của Việt Nam, đồng thời bắt kịp xu thế chuyển dịch năng lượng toàn cầu.

Từ định hướng chiến lược đó, Petrovietnam đã xây dựng chiến lược đến 2030, tầm nhìn 2045, với những định hướng lớn, gồm: Đa dạng hóa nguồn năng lượng, trong đó đầu tư mạnh vào LNG, điện khí, điện gió ngoài khơi, hydrogen xanh, sinh khối…; xanh hóa chuỗi giá trị dầu khí thông qua giảm phát thải khí nhà kính, áp dụng công nghệ hiện đại trong khai thác và chế biến; đẩy mạnh nghiên cứu - phát triển (R&D), xây dựng trung tâm nghiên cứu công nghệ năng lượng mới, hợp tác với các tập đoàn quốc tế; mở rộng hợp tác, tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng năng lượng toàn cầu, nâng tầm vị thế Việt Nam trên bản đồ năng lượng thế giới.

Nhìn lại những thành tựu Petrovietnam đã đạt được, có thể thấy dấu ấn đậm nét của đội ngũ lãnh đạo Tập đoàn trong việc kiến tạo tầm nhìn, hoạch định chiến lược và quản trị DN. Đội ngũ lãnh đạo Petrovietnam không chỉ là những nhà quản lý giỏi ứng phó tình huống mà còn là những người định hình hướng đi dài hạn, đưa Petrovietnam vươn lên vị thế mới. Nhờ đó, “con thuyền Petrovietnam” từng có lúc rệu rã, tưởng chừng không lối thoát, nay đã trở thành khối thống nhất với tinh thần “Một đội ngũ, một mục tiêu”, giàu bản lĩnh, ý chí và khát vọng vươn xa, sẵn sàng bước vào kỷ nguyên mới với tâm thế tập đoàn công nghiệp - năng lượng quốc gia!

“Quản trị biến động” là minh chứng rõ nét cho sự trưởng thành vượt bậc về tư duy kiến tạo tầm nhìn, hoạch định chiến lược, đồng thời khẳng định trí tuệ và bản lĩnh Petrovietnam. Điều đó không chỉ thể hiện qua những con số ấn tượng mà còn in đậm trong khí chất người lao động.