Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong vận hành lưới điện

Điều này không chỉ giúp rút ngắn thời gian mất điện nhờ thao tác từ xa mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng, uy tín của ngành điện và đảm bảo an toàn cho người và thiết bị trên lưới.
*Ứng dụng Flycam kiểm tra lưới
Bay Flycam dường như là việc của cánh quay phim, chụp ảnh chuyên nghiệp. Thế nhưng, tại Công ty Điện lực Bắc Ninh (PC Bắc Ninh), những công nhân điện lực tại đây lại rất thành thạo công việc này.

Anh Nguyễn Văn Hoàng, công nhân Tổ Trung thế Điện lực Quế Võ (PC Bắc Ninh) điều khiển máy bay Flycam kiểm tra đường dây. Ảnh: Đức Dũng/BNEWS/TTXVN

Việc ứng dụng Flycam trong kiểm tra lưới điện trung áp và cao áp tại PC Bắc Ninh đã được thực hiện 1 năm trở lại đây đã mang lại hiệu quả rõ rệt.

Anh Nguyễn Văn Hoàng, công nhân Tổ Trung thế Điện lực Quế Võ (PC Bắc Ninh) cho hay, nếu như trước đây, mỗi khi cắt điện, đơn vị phải phân công người để kiểm tra từng cột điện, từng đường dây, mất công sức rất nhiều. Nhưng ứng dụng Flycam, công nhân có thể kiểm tra trước những điểm có nguy cơ xảy ra sự cố để chỉ điểm, cắt điện và xử lý luôn.
“Việc sử dụng bay flycam để kiểm tra các điểm nối, điểm tiếp xúc trên cột điện, sứ… được thực hiện thường xuyên, định kỳ 1 tháng bay 1 đường dây dài khoảng 8 km. Mục đích nhằm phát hiện các khiếm khuyết, phát hiện sớm nguy cơ xảy ra sự cố trên đường dây, việc này cho hiệu quả rất tốt”, anh Hoàng nói.
Theo PC Bắc Ninh, việc kiểm tra đường dây và trạm biến áp, phát hiện sớm nguy cơ sự cố có thể giúp đơn vị xử lý nhanh sự cố lưới điện, do vậy sẽ giảm thiểu thời gian mất điện, giảm bớt sức lao động của người lao động. Áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào quản lý lưới điện, đảm bảo vận hành an toàn, ổn định, tin cậy phục vụ tốt phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và đời sống của nhân dân.

Trạm biến áp không người trực tại Quế Võ - Bắc Ninh. Ảnh: Đức Dũng/BNEWS/TTXVN

Ông Nguyễn Ngọc Sơn, Trưởng phòng Công nghệ thông tin - Công ty Điện lực Bắc Ninh cho biết, kiểm tra lưới điện phát hiện các khiếm khuyết như tổn thương dây đỉnh sứ; dây buộc cổ sứ bị đứt và bị tổn thương không đảm bảo vận hành, nứt, vỡ các tán sứ trên đỉnh sứ cách điện bằng các hình ảnh rất trực quan và rõ nét.
Khi kiểm tra lưới điện, người công nhân sẽ không phải đi đến từng vị trí cột mà chỉ đứng tại một vị trí để điều khiển thiết bị bay Flycam nên không phải đi vào các cung đường khó đi lại như đồi núi, sông hồ, ruộng canh tác…, tránh được các nguy cơ đối diện các loài côn trùng bò sát (rắn, ong...), ông Sơn chia sẻ thêm.
*Thay đổi về “chất”
Công ty Điện lực Bắc Ninh là 1 trong 8 công ty được thành lập Trung tâm Điều khiển xa và áp dụng các công nghệ điều khiển xa đầu tiên của Tổng công ty Điện lực miền Bắc. Hiện PC Bắc Ninh đã kết nối điều khiển xa 24/24 trạm biến áp 110 kV, 191/196 Recloser, 40/40 LBS, 6/8 RMU; các trạm 110 kV và các thiết bị được kết nối điều khiển xa trên lưới bằng cáp quang bảo đảm truyền dẫn 1+1.

Trung tâm Điều khiển xa - Công ty Điện lực Bắc Ninh. Ảnh: Đức Dũng/BNEWS/TTXVN

Ông Nguyễn Ngọc Sơn, Trưởng phòng Công nghệ thông tin - Công ty Điện lực Bắc Ninh (PC Bắc Ninh) cho biết, việc ứng dụng công nghệ thông tin được áp dụng triệt để trong mọi lĩnh vực sản xuất kinh doanh và vận hành lưới điện.
Cụ thể, trong kinh doanh, dịch vụ khách hàng, PC Bắc Ninh đã triển khai các phần mềm quản lý khách hàng, tính toán và phát hành hóa đơn tiền điện (CMIS), phần mềm chăm sóc khách hàng (CRM), chấm nợ online… Công nghệ mới cũng được áp dụng trong đo đếm điện năng thông qua việc áp dụng công nghệ đo xa, đọc chỉ số công tơ đo đếm tự động qua sóng vô tuyến, công nghệ đọc chỉ số công tơ bằng camera kết hợp máy tính bảng.
Trong quản lý kỹ thuật và an toàn, công ty đã áp dụng hiệu quả các phần mềm tin học: Phần mềm quản lý kỹ thuật (PMIS), tính toán tổn thất, quản lý các thiết bị điện trên lưới, quản lý các đội công tác OMS, ECP…
Trung tâm Điều khiển xa - PC Bắc Ninh được xây dựng xong và đưa vào vận hành từ tháng 4 năm 2017 với quy mô ban đầu là 16 trạm biến áp 110 kV kết nối với điều khiển giám sát và thu thập dữ liệu (SCADA) gửi về Trung tâm để thao tác xa có người giám sát tại chỗ.

Sau khi đưa Trung tâm Điều khiển xa vào vận hành, PC Bắc Ninh đã được đầu tư các dự án cải tạo các trạm biến áp 110 kV để đáp ứng tiêu trí của trạm biến áp 110 kV không người trực và kết nối SCADA đến tất cả các Recloser trên lưới điện trung áp về Trung tâm điều khiển xa.

Theo ông Nguyễn Ngọc Sơn, kết nối SCADA đến 246 vị trí phục vụ vận hành lưới điện, nâng cao độ ổn định cung cấp điện, giảm thiểu thời gian mất điện, phân tích nhanh sự cố, truy xuất bản ghi sự cố và thao tác đóng/cắt từ xa. Vì thế giảm thiểu được thời gian phát hiện mất điện, nhân lực thao tác trong quá trình xử lý sự cố và thời gian mất điện của khách hàng.
Nhờ duy trì và giám sát được điện áp vận hành tối ưu tại đầu nguồn các trạm biến áp 110 kV; đưa ra cảnh báo điện áp thấp hoặc cao, PC Bắc Ninh luôn chủ động điều chỉnh điện áp đầu nguồn trong giải vận hành; qua đó giảm tổn thất điện năng.

Trạm biến áp hiện đại tại Quế Võ - Bắc Ninh. Ảnh: Đức Dũng/BNEWS/TTXVN

Có thể thấy, hệ thống giám sát hoạt động của lưới điện trung và hạ áp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh có hiệu quả rất lớn, giúp nâng cao chất lượng trong vận hành, quản lý của đơn vị, như nâng cao an toàn tính mạng cho con người, nâng cao độ tin cậy cung cấp điện, nâng cao mức độ hài lòng của khách hàng, tăng năng suất lao động, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Ông Nguyễn Việt Anh, Giám đốc Trung tâm Điều khiển xa - PC Bắc Ninh cho hay, việc xây dựng Trung tâm Điều khiển xa và các trạm biến áp 110 kV không người trực là một chủ trương lớn của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tổng công ty Điện lực miền Bắc.

Việc này nhằm từng bước xây dựng và phát triển lưới điện phù hợp với đề án phát triển lưới điện thông minh Việt Nam, từng bước hiện đại hóa lưới điện, nâng cao chất lượng và độ tin cậy cung cấp điện, đồng thời tăng năng suất lao động.
Lợi ích rõ nét nhất khi đưa Trung tâm này vào vận hành là nâng cao hiệu quả sản xuất, tăng năng suất lao động. Trước kia, với chế độ trực 3 ca 5 kíp, mỗi trạm biến áp truyền thống đòi hỏi phải có ít nhất 10 nhân viên vận hành thay phiên nhau trực.

Khi đưa Trung tâm Điều khiển xa vào vận hành và chuyển các trạm biến áp sang mô hình vận hành không người trực, các trạm sẽ không còn nhân viên vận hành trực tiếp, lực lượng này sẽ được công ty sử dụng, bố trí vào các công việc khác.../.