Đêm 3/1, rạng sáng 4/1 ngắm mưa sao băng Quadrantids tại Việt Nam

Nhà nghiên cứu Đặng Vũ Tuấn Sơn, Chủ tịch Hội Thiên văn và Vũ trụ học Việt Nam (VACA) cho biết, cực đại của trận mưa sao băng đầu tiên trong năm 2025, Quadrantids, sẽ rơi vào đêm 3/1, rạng sáng 4/1 nếu quan sát từ Việt Nam.

Lý giải hiện tượng này, ông Đặng Vũ Tuấn Sơn phân tích, Quadrantids có nguồn gốc từ những phần còn lại của tiểu hành tinh 2003 EH1 - một tiểu hành tinh có quỹ đạo chuyển động quanh Mặt Trời với chu kỳ 5,5 năm. Khi hiện tượng này bắt đầu được quan sát, nó được các nhà thiên văn học đặt tên là Quadrantids do xảy ra trong khu vực của chòm sao Quadrans Muralis.

Vào lúc cực điểm, mưa sao băng Quadrantids có thể đạt tới trên 50 sao băng mỗi giờ, đôi khi còn nhiều hơn trong những điều kiện đủ thuận lợi.

Nhà nghiên cứu Đặng Vũ Tuấn Sơn thông tin thêm, thời điểm lý tưởng nhất là khi chòm sao này đã lên đủ cao vào rạng sáng 4/1, khoảng từ hơn 2 giờ sáng cho tới hết đêm. Nếu chưa có kinh nghiệm xác định các chòm sao thì người quan sát chỉ cần hướng cái nhìn của mình về hướng Đông và Đông Bắc với độ cao khoảng 30 đến 50 độ và chờ đợi.

Nhà nghiên cứu Đặng Vũ Tuấn Sơn lưu ý, người yêu thiên văn Việt Nam nên theo dõi thời tiết trước khi tiến hành buổi quan sát của mình. Cụ thể, người quan sát tự kiểm tra bằng cách quan sát bầu trời đêm lúc chưa có sao băng, nếu mắt thường có thể nhìn thấy các ngôi sao thông thường trên bầu trời thì có thể thấy được sao băng.

Đồng thời, cần chọn vị trí có góc nhìn càng rộng càng tốt (nóc nhà, các bãi trống...), nơi không có ánh đèn mạnh chiếu thẳng vào mắt (đèn đường, đèn các phương tiện giao thông, đèn từ các tòa nhà xung quanh). Người quan sát không cần mang theo bất cứ dụng cụ quan sát nào (kính thiên văn, ống nhòm) vì mắt thường chính là cách quan sát tốt nhất.

“Nếu ở tại nhà mình, bạn có thể dùng ghế dài hay bất cứ vật dụng gì cho phép bạn ngả lưng quan sát, vì quan sát sao băng đòi hỏi sự kiên nhẫn mà nếu bạn liên tục ngẩng đầu lên bầu trời sẽ rất nhanh mệt mỏi. Đừng quên lưu ý bảo vệ sức khỏe cũng như an toàn cá nhân cho mình, nhất là khi bạn tới những khu vực vắng người để quan sát”, nhà nghiên cứu Đặng Vũ Tuấn Sơn lưu ý.