Điều gì giúp Trung Quốc duy trì sức hút đầu tư toàn cầu?

Trong một năm chứng kiến chủ nghĩa bảo hộ gia tăng và các nỗ lực "tách rời" trong nền kinh tế thế giới, điều gì đã xảy ra với sức hấp dẫn của Trung Quốc như một điểm đến đầu tư được ưa chuộng? Những động thái tích cực của các doanh nghiệp nước ngoài đã cho thấy rất nhiều điều.

Khi năm 2024 sắp kết thúc, một quyết định đầu tư mang tính bước ngoặt gần đây của “gã khổng lồ” dược phẩm Pháp Sanofi đã nổi lên như một minh chứng thuyết phục cho niềm tin nhất quán của các nhà đầu tư toàn cầu vào thị trường Trung Quốc.

Đầu tháng 12/2024, công ty dược phẩm này đã công bố kế hoạch đầu tư gần 1 tỷ euro (khoảng 1,04 tỷ USD) để thành lập một cơ sở sản xuất insulin mới ở Bắc Kinh (Trung Quốc). Đây sẽ là khoản đầu tư lớn nhất của Sanofi tại Trung Quốc kể từ khi gia nhập thị trường này vào năm 1982.

Sanofi không phải là trường hợp duy nhất tăng cường đầu tư tại thị trường Trung Quốc. Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, trong giai đoạn tháng 1-11/2024, kỷ lục 52.379 công ty có vốn đầu tư nước ngoài đã được thành lập tại Trung Quốc, tăng 8,9% so với năm trước. Riêng tháng 11/2024, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Trung Quốc đại lục trên thực tế đã tăng 6% so với cùng kỳ năm ngoái.

Dòng vốn đầu tư này là sự chứng minh cho sức hấp dẫn của Trung Quốc như một điểm đến đầu tư hàng đầu. Một yếu tố quan trọng cho phép Trung Quốc duy trì sức hút đối với đầu tư toàn cầu đó là hệ thống công nghiệp của Trung Quốc, toàn diện nhất trên quy mô toàn cầu và mang lại lợi thế chuỗi cung ứng khá lớn.

Lợi thế chuỗi cung ứng của Trung Quốc dành cho các nhà đầu tư nước ngoài mang đến cơ hội tăng trưởng to lớn. Cùng với thị trường tiêu dùng rộng lớn 1,4 tỷ dân, quốc gia này vẫn là điểm đến quan trọng đối với các nhà đầu tư toàn cầu.

Ông Michael Hart, Chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ tại Trung Quốc, gần đây đã chia sẻ với Tân Hoa Xã về lý do các công ty nước ngoài sẽ không rời khỏi thị trường Trung Quốc. Thứ nhất, các công ty đã đầu tư vào chuỗi cung ứng và xây dựng chúng cùng với những nhà cung cấp của mình. Thứ hai, họ không có thị trường thay thế nhanh chóng và dễ dàng.

Nhận thấy tiềm năng thị trường và lợi ích chuỗi cung ứng của Trung Quốc, “gã khổng lồ” sản xuất thiết bị quang học của Đức ZEISS đã khánh thành một địa điểm nghiên cứu và phát triển (R&D) và sản xuất tại Tô Châu, một trung tâm công nghiệp ở miền đông Trung Quốc, trong năm 2024. Ông Maximilian Foerst, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của ZEISS ở Trung Quốc đại lục, cho biết địa điểm này là một cột mốc quan trọng trong nỗ lực của công ty nhằm nội địa hóa R&D và mở rộng danh mục sản phẩm cao cấp.

Ông Foerst cho biết Trung Quốc là thị trường bán hàng và công xưởng sản xuất quan trọng, đồng thời là một phần không thể thiếu trong hoạt động kinh doanh toàn cầu của ZEISS. Ông lưu ý thêm ZEISS hoàn toàn tin tưởng vào triển vọng của Trung Quốc và cam kết đầu tư dài hạn vào nước này.

Khi Trung Quốc theo đuổi mô hình tăng trưởng dựa trên đổi mới, vị thế của đất nước này trên bản đồ đổi mới toàn cầu tiếp tục tăng lên. Chỉ số Đổi mới Toàn cầu năm 2024, do Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới công bố, xếp Trung Quốc thứ 11 trong số các nền kinh tế đổi mới nhất thế giới, tăng một bậc so với năm trước. Điều này giúp Trung Quốc trở thành một trong những quốc gia tăng trưởng nhanh nhất trong thập niên qua.

Nắm bắt làn sóng thúc đẩy đổi mới của Trung Quốc, ACWA Power, một công ty sản xuất điện có trụ sở tại Saudi Arabia, trong tháng 10/2024 thông báo sẽ thành lập một trung tâm đổi mới toàn cầu ở Thượng Hải (Trung Quốc). Trung tâm này sẽ tập trung phát triển các công nghệ và sản phẩm mới trong những lĩnh vực như quang điện, năng lượng gió và hydro xanh.

Ông Lyu Yunhe, Phó chủ tịch điều hành của ACWA Power, cho biết các công ty cung ứng của Trung Quốc trong lĩnh vực năng lượng tái tạo sở hữu những công nghệ tiên tiến và các giải pháp cạnh tranh. Việc thành lập một trung tâm đổi mới ở Trung Quốc sẽ hỗ trợ chiến lược toàn cầu và phát triển dự án của công ty.

Để cho phép các nhà đầu tư nước ngoài tận dụng tốt hơn những lợi thế của mình về chuỗi cung ứng, thị trường và đổi mới, Trung Quốc đã có những bước tiến trong việc tiếp tục mở cửa trong năm nay. Trong suốt năm 2024, Chính phủ Trung Quốc đã công bố một loạt biện pháp quan trọng được thiết kế để thúc đẩy một môi trường hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư toàn cầu. Các biện pháp này bao gồm từ việc mở rộng quyền tiếp cận những ngành công nghiệp quan trọng đến việc khởi xướng các chương trình thí điểm tạo điều kiện cho đầu tư nước ngoài.

Ngoài các động lực tăng trưởng truyền thống như sản xuất, Trung Quốc đang mở rộng những nỗ lực mở cửa sang lĩnh vực dịch vụ.

Trong tháng 10/2024, một chương trình thí điểm đã được triển khai để cho phép các nhà đầu tư nước ngoài vận hành những doanh nghiệp hoàn toàn thuộc sở hữu nước ngoài trong các dịch vụ viễn thông giá trị gia tăng, chẳng hạn như trung tâm dữ liệu internet, đồng thời tham gia vào xử lý dữ liệu trực tuyến và xử lý giao dịch. Chương trình này cũng cấp quyền truy cập lớn hơn vào các dịch vụ điện toán đám mây và thị trường dịch vụ điện toán.

Trong bối cảnh năm 2025 đến gần, Trung Quốc đang đặt mục tiêu nâng cao mức độ mở cửa lên một tầm cao mới, dựa trên những nỗ lực cải cách hàng thập kỷ nhằm tăng cường mở cửa thị trường. Tại Hội nghị Công tác kinh tế Trung ương Trung Quốc (11-12/12), Trung Quốc đã xác định mục tiêu hàng đầu trong năm 2025 là đẩy mạnh nâng cao tiêu dùng, nâng cao hiệu quả đầu tư, mở rộng toàn diện nhu cầu trong nước.

Giới phân tích nhận định, việc đặt thứ tự các nhiệm vụ kinh tế cần triển khai trong năm 2025 có sự khác biệt so với năm trước, hơn nữa ngôn từ sử dụng từ “mở rộng nhu cầu trong nước” thành “mở rộng nhu cầu trong nước toàn diện” đã làm nổi bật tầm quan trọng của việc mở rộng nhu cầu trong nước trong năm 2025.

Tại hội nghị lần này, Trung Quốc cũng đưa ra nhiều định hướng, điều chỉnh chính sách kinh tế. Về mặt chính sách vĩ mô, Hội nghị đề xuất cần thực hiện chính sách tài chính tích cực hơn và chính sách tiền tệ lỏng lẻo vừa phải, đồng thời nhấn mạnh cần phải phối hợp tốt chính sách này. Sự kết hợp chính sách tài chính, tiền tệ tích cực hơn và vừa phải hơn làm nổi bật rằng chính sách vĩ mô năm tới sẽ tích cực và hứa hẹn hơn, phản ánh “sự điều chỉnh ngược chu kỳ bất thường”.