Đổi mới phương pháp dự báo khí tượng thủy văn theo hướng sớm hơn, tin cậy hơn

12:59' - 19/12/2025
BNEWS Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia chủ động xây dựng và triển khai các phương án dự báo trong mọi tình huống phức tạp.

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia cần chủ động đổi mới phương pháp làm việc từ công tác quản lý đến vận hành hệ thống dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn với phương châm chủ đạo vẫn là "Dự báo sớm hơn, chi tiết hơn, tin cậy hơn và cần thêm nữa là số hóa hơn, trực quan hơn". Đó là chỉ đạo của Phó Cục trưởng, Cục Khí tượng Thủy văn, Bộ Tài Nguyên và Môi trường Hoàng Đức Cường tại hội nghị Tổng kết công tác năn 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026 của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia sáng 19/12 ở Hà Nội.

 

Ghi nhận và đánh giá cao tinh thần trách nhiệm, sự tận tâm, nỗ lực không ngừng của tập thể lãnh đạo, cán bộ, viên chức và người lao động Trung tâm trong suốt năm vừa qua. Những kết quả đạt được tiếp tục khẳng định vai trò nòng cốt, không thể thay thế của Trung tâm trong hệ thống dự báo khí tượng thủy văn quốc gia. Tuy nhiên, Phó Cục trưởng Hoàng Đức Cường cho rằng, thời gian tới, thiên tai diễn biến phức tạp. Cùng với đó là nhu cầu ngày càng cao về thông tin khí tượng thủy văn nhất là thông tin dự báo, cảnh báo sớm, dự báo tác động, yêu cầu cấp bách về chuyển đổi số toàn diện, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, quản lý tài chính chặt chẽ, nguồn nhân lực chất lượng cao tiếp tục là thách thức đối với ngành...

Nhận diện được các thách thức trên, Phó Cục trưởng Hoàng Đức Cường đề nghị trong năm 2026, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia tiếp tục giữ vững kỷ luật, kỷ cương hành chính và kỷ luật nghiệp vụ; chủ động xây dựng và triển khai các phương án dự báo trong mọi tình huống phức tạp, lấy mục tiêu bảo đảm an toàn cho nhân dân làm trung tâm; theo dõi chặt chẽ, sát diễn biến các hiện tượng khí tượng thủy văn, nhất là các hiện tượng nguy hiểm, phục vụ hiệu quả công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các cấp.

Trung tâm cần nâng cao hơn nữa chất lượng dự báo, đặc biệt là dự báo mưa lớn, mưa cực đoan cục bộ, lũ, lũ quét, sạt lở đất; đẩy mạnh chuyển đổi số, tập trung ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, viễn thám, internet vạn vật trong phân tích, giám sát và dự báo, cảnh báo, đặc biệt là việc dự báo thuỷ văn; tiếp tục hoàn thiện, đồng bộ các nền tảng công nghệ, hệ thống thông tin, bản tin và kênh truyền tin phù hợp với mô hình tổ chức mới; tăng cường phối hợp, chia sẻ dữ liệu với các đơn vị trong và ngoài ngành, với các địa phương và các đối tác quốc tế; chủ động tham vấn các chuyên gia đầu ngành nhằm nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo sớm các hiện tượng khí tượng thủy văn nguy hiểm.

Phó Cục trưởng Hoàng Đức Cường phát biểu chỉ đạo hội nghị. Ảnh: Thắng Trung/Bnews/vnanet.vn

Trung tâm tiếp tục quan tâm công tác tổ chức cán bộ; thực hiện tốt việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy theo chủ trương tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn, bản lĩnh nghề nghiệp cho đội ngũ cán bộ dự báo, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới. Đồng thời, đẩy mạnh công tác thông tin, truyền thông khí tượng thủy văn; chủ động cung cấp thông tin kịp thời, chính xác cho các cơ quan thông tấn, báo chí và cộng đồng, góp phần nâng cao nhận thức, tăng cường khả năng chủ động phòng, chống thiên tai của người dân, nhất là tại các khu vực dễ bị tổn thương.

"Những nhiệm vụ đặt ra trong thời gian tới là rất nặng nề, song tôi tin tưởng rằng, với truyền thống đoàn kết, tinh thần trách nhiệm cao và quyết tâm đổi mới, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia sẽ tiếp tục hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, đóng góp ngày càng hiệu quả vào sự nghiệp phòng, chống thiên tai và phát triển bền vững của đất nước",  ông Hoàng Đức Cường mong muốn.

 

Chia sẻ tại hội nghị, Trưởng phòng Ứng phó và Khắc phục hậu quả thiên tai, Cục Quản lý Đê điều và Phòng, chống thiên tai Nguyễn Văn Hải cho biết: "Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia đã phối hợp chặt chẽ với chúng tôi trong việc  dự báo cũng như phòng, chống thiên tai ngày càng hiệu quả. Tuy nhiên, trước yêu cầu và thực tiễn xã hội, thông tin dự báo, cảnh báo thiên tai cần chính xác hơn để thúc đẩy các hành động ứng phó kịp thời và xa hơn là xây dựng chiến lược phòng chống thiên tai dài hạn được tốt hơn".

Đề cập đến việc chuyển đổi số trong cảnh báo lũ quét, sạt lở đất, Trưởng phòng cảnh báo rủi ro thiên tai, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia Chu Ngọc Thắng cho rằng, thực tiễn đã đặt ra yêu cầu cấp thiết phải đổi mới phương thức cảnh báo, chuyển từ cách tiếp cận chủ yếu dựa trên kinh nghiệm và phân tích thủ công sang cách tiếp cận dựa trên dữ liệu số, hệ thống hóa và tự động hóa nhằm nâng cao độ chi tiết theo không gian, thời gian và tăng khả năng phục vụ trực tiếp cho chính quyền cơ sở.

Tại hội nghị, các đại biểu đã tập trung trao đổi các cấn đề khác liên quan đến việc dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn.

Theo Tiến sĩ Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, năm 2025, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia đã theo dõi và dự báo 15 cơn bão và 6 áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông; 22 đợt không khí lạnh; 12 đợt nắng nóng; 22 đợt mưa lớn trên diện rộng; 16 đợt lũ; 19 đợt lũ quét, sạt lở đất trên phạm vi cả nước. Theo dõi, dự báo mực nước và dòng chảy các sông trên toàn quốc, đáp ứng yêu cầu phát điện và chỉ đạo điều hành liên hồ chứa phục vụ đổ ải vụ Đông Xuân 2024-2025; xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long, triều cường, gió mạnh, sóng lớn và nước biển dâng trên các khu vực biển ngoài khơi và ven bờ. Thực hiện tốt công tác dự báo phục vụ khai thác, vận hành và phòng, chống thiên tai cho các lưu vực sông đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy trình vận hành liên hồ chứa.

Trung tâm phối hợp chặt chẽ và chủ động trao đổi về nghiệp vụ với các Đài Khí tượng thủy văn khu vực có biển để đảm bảo tốt công tác thông tin, liên lạc và nắm bắt diễn biến thời tiết thực tế, nâng cao chất lượng dự báo phục vụ; các sản phẩm dự báo hải văn được cập nhật hàng ngày trên mạng nghiệp vụ và chia sẻ với các Đài Khí tượng thủy văn khu vực có biển để các Đài tham khảo trong dự báo nghiệp vụ.

Các bản tin dự báo khí tượng thủy văn hạn ngắn, hạn vừa, hạn dài được thực hiện đầy đủ và cơ bản đều đạt chỉ tiêu đặt ra. Trung tâm thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện các Quy trình, Quy phạm, Quy định chuyên môn dự báo khí tượng thủy văn  do Cục Khí tượng Thủy văn ban hành.

Tuy nhiên, Trung tâm còn gặp nhiều khó khăn trong hoạt động nghiệp vụ như thiếu hụt và hạn chế của dữ liệu quan trắc, hạ tầng tính toán, nguồn nhân lực chuyên môn cao, tác động ngày càng rõ nét và khó lường của biến đổi khí hậu...

Tin liên quan


Tin cùng chuyên mục