Hội nghị Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan ASEM 13. Ảnh: Thùy Dương/BNEWS/TTXVN
Ngày 9/10, trong khuôn khổ Diễn đàn hợp tác Á -Âu (ASEM) đã diễn ra Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEM 13 tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh với sự tham dự của 53 đoàn đại biểu là các Tổng cục trưởng, Cao ủy các cơ quan Hải quan của các nước thành viên ASEM, Tổng Thư ký Tổ chức hải quan Thế giới (WCO), Liên minh châu Âu và đại diện các đại sứ quán các nước thành viên ASEM tại Việt Nam.
Đây là lần đầu tiên Tổng cục Hải quan Việt Nam đăng cai tổ chức một sự kiện quan trọng và có quy mô lớn nhất của khu vực Á - Âu trong lĩnh vực hải quan, thể hiện sự tin cậy của các cơ quan Hải quan ASEM đối với Hải quan Việt Nam.
Phát biểu khai mạc tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn khẳng định, đây là cơ hội để các bên cùng nhau hợp tác, đổi mới phương thức quản lý hải quan phù hợp với yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, đồng thời, đẩy mạnh hợp tác trong việc phát triển nguồn nhân lực cũng như tăng cường trao đổi để cùng phát triển bền vững.
Theo Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn, ASEM 13 là sự kiện khẳng định sự chủ động của Hải quan Việt Nam trong việc đóng góp vào định hướng cho hoạt động hợp tác hải quan Á - Âu. Từ đó, góp phần tạo sự kết nối và hợp tác khu vực trong lĩnh vực hải quan, trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang diễn ra mạnh mẽ.
Cùng đó là việc thế giới đang đối mặt các thách thức về gian lận thương mại, an ninh, chống khủng bố, vận chuyển trái phép hàng hóa nguy hại đến môi trường, xã hội với mức độ ngày càng phức tạp, tinh vi...
Kế hoạch hành động Hải quan ASEM giai đoạn 2020 - 2021, dự kiến 8 mục tiêu gồm: tạo thuận lợi cho thương mại và thủ tục hải quan phi giấy tờ; thực thi cơ chế một cửa trong bối cảnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo và công nghệ chuỗi khối (blockchain); kiểm soát hải quan hiệu quả sử dụng công nghệ cao; chiến dịch Hải quan xanh nhằm ngăn chặn vận chuyển trái phép phế liệu và rác thải; hoạt động hải quan phối hợp nhằm ngăn chặn hàng giả, hàng nhái và thực thi hiệu quả quyền sở hữu trí tuệ tại biên giới; kết nối ASEM thông qua cơ chế chia sẻ và trao đổi thông tin; hợp tác ASEM trong các hoạt động quá cảnh và chuyển tải; quản lý hải quan đối với thương mại điện tử.
Tại ASEM 12 (năm 2017 diễn ra tại Đức), các tổng cục trưởng hải quan đã thông qua 4 ưu tiên trong hợp tác hải quan giai đoạn 2018 - 2019. Đó là, tạo thuận lợi thương mại và an ninh chuỗi cung ứng; đấu tranh chống hàng giả và thực thi quyền sở hữu trí tuệ; bảo vệ xã hội và môi trường; kết nối cộng đồng và tầm nhìn ASEM. Đây cũng là 4 ưu tiên xuyên suốt hoạt động hợp tác hải quan ASEM kể từ năm 2009 đến nay.
“Vì vậy, các nội dung thảo luận của hội nghị cũng sẽ xoay quanh 4 ưu tiên này, nhằm đề xuất, xây dựng và thống nhất các chương trình hoạt động cụ thể để đưa vào Kế hoạch hành động Hải quan ASEM cho giai đoạn 2020 - 2021”, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn cho biết.
Một trong những chủ đề quan trọng của hội nghị lần này xoay quanh vấn đề ngăn chặn rác phế liệu. Về sáng kiến của Việt Nam tại ASEM 13, Hải quan Việt Nam đã đề xuất hội nghị tập trung vào chủ đề chiến dịch hải quan xanh, nhằm ngăn chặn vận chuyển trái phép phế liệu và rác thải. Về đấu tranh chống hàng giả, Hải quan Việt Nam tiếp tục có sự hợp tác chặt chẽ và hiệu quả hơn với Cơ quan chống hàng giả châu Âu (OLAF).
Được thành lập từ năm 1996, Diễn đàn Hợp tác Á - Âu đã phát triển vượt lên kỳ vọng ban đầu, khẳng định là cơ chế đối thoại và hợp tác quan trọng, có quy mô lớn nhất giữa hai châu lục, thúc đẩy xu thế hợp tác, liên kết đa tầng nấc vì hòa bình và phát triển.
Diễn đàn Hợp tác Á - Âu đối thoại trên 3 trụ cột nòng cốt gồm chính trị, an ninh-kinh tế và văn hóa-xã hội và hợp tác hải quan trong diễn đàn ASEM nằm trong tiến trình đối thoại an ninh-kinh tế với ưu tiên chính là bổ sung và tăng cường thực hiện hệ thống thương mại đa phương trong Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).
Cơ chế làm việc trong diễn đàn hải quan ASEM bao gồm nhóm công tác về hải quan họp thường niên và Hội nghị Tổng cục trưởng hải quan được tổ chức 2 năm một lần luân phiên nghĩa vụ đăng cai giữa châu Á và châu Âu.
Hội nghị Tổng cục trưởng hải quan ASEM đóng vai trò là diễn đàn định hướng, chỉ đạo và hướng dẫn các nhóm công tác triển khai kế hoạch hành động theo các giai đoạn được các Tổng cục trưởng hải quan ASEM phê duyệt./.