Động lực làm sâu sắc hơn quan hệ Việt Nam-Belarus

Đại sứ Việt Nam tại Belarus Nguyễn Văn Ngự trả lời phỏng vấn phóng viên TTXVN tại SNG. Ảnh: TTXVN phát 

Tổng Bí thư Tô Lâm cùng Phu nhân và đoàn cấp cao Việt Nam sẽ đến Belarus trong chặng dừng chân cuối cùng của chuyến thăm cấp nhà nước và cấp chính thức đến 4 nước Kazakhstan, Azerbaijan, Liên bang Nga và Belarus.

Nhân dịp này, trả lời phỏng vấn của phóng viên TTXVN tại SNG, Đại sứ Việt Nam tại Belarus Nguyễn Văn Ngự đánh giá chuyến thăm tạo động lực mới để làm sâu sắc hơn nữa quan hệ song phương tốt đẹp.

Đại sứ Nguyễn Văn Ngự: Đất nước ta đã giành được những thắng lợi to lớn trong cuộc đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước và xây dựng chủ nghĩa xã hội, đặc biệt trong gần 40 năm qua kể từ khi thực hiện công cuộc Đổi mới do Đảng ta khởi xướng.

Có được những thành tựu đó, bên cạnh việc phát huy nội lực, ý chí quật cường, lòng yêu nước, ý chí vươn lên của dân tộc, chúng ta luôn trân trọng và không bao giờ quên sự ủng hộ, giúp đỡ vô tư của bạn bè quốc tế, trong đó có nhân dân Belarus.

Chính mối quan hệ có cội nguồn từ thời Xô-viết, có bước phát triển quan trọng sau các chuyến thăm của Chủ tịch Hồ Chí Minh đến Belarus vào các năm 1957 và 1961, sự giúp đỡ của các cán bộ, chuyên gia Belarus trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc và xây dựng đất nước ta sau đó cũng như việc Belarus giúp ta đào tạo hàng ngàn sinh viên, nghiên cứu sinh, công nhân là những người đã và đang góp phần vào công cuộc xây dựng đất nước ta, việc ta và Belarus có quan điểm tương đồng, thường xuyên tham vấn, phối hợp trên các diễn đàn quốc tế đã đặt nền tảng cho việc tăng cường, củng cố quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa hai nước.

Chúng ta cũng ghi nhận, đánh giá cao những sự trợ giúp của Belarus dành cho Việt Nam khi gửi sang ta các trang thiết bị kỹ thuật, vật tư y tế phục vụ công tác phòng chống dịch COVID-19.

Thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế, Việt Nam mong muốn tiếp tục tăng cường và mở rộng quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt với Belarus vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, hợp tác và phát triển, phù hợp với bối cảnh quốc tế và khu vực đang có nhiều biến đổi mạnh mẽ.

Đại sứ Nguyễn Văn Ngự: Kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao (24/01/1992) đến nay, hai nước đã duy trì, phát triển mối quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt với độ tin cậy chính trị ngày càng cao. Hai bên thường xuyên trao đổi đoàn, đặc biệt là đoàn cấp cao, tạo nền tảng cho việc vun đắp và phát triển mối quan hệ gắn bó đã được thử thách qua thời gian.

Hai bên đã phát triển hợp tác trên nhiều lĩnh vực từ an ninh quốc phòng đến kinh tế - thương mại, văn hóa, giáo dục, khoa học công nghệ, giao lưu nhân dân, hợp tác cấp địa phương, tạo dựng khuôn khổ pháp lý gồm khoảng 50 văn kiện là điều ước quốc tế hoặc thỏa thuận giữa các bộ, ngành; 9 địa phương cấp tỉnh của Việt Nam đã thiết lập quan hệ hữu nghị và hợp tác với 6 trong tổng số 7 đơn vị hành chính cấp tỉnh của Belarus.

Trên bình diện quốc tế, hai nước thường xuyên tham vấn, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn, cơ chế đa phương. Việt Nam và Belarus cũng là thành viên của Hiệp định thương mại tự do Liên minh Kinh tế Á - Âu (EAEU).

Từ sau chuyến thăm chính thức Việt Nam của nguyên Thủ tướng Roman Golovchenko vào tháng 12/2023, hai bên tiếp tục tăng cường trao đổi đoàn và tiếp xúc ở mọi cấp, phát triển và mở rộng hợp tác trên hầu hết các lĩnh vực, thảo luận các vấn đề phát sinh trong quá trình tương tác.

Bước tiến mới trong hợp tác song phương là việc ký kết và đưa vào hiệu lực từ 30/1/2025 Hiệp định về miễn thị thực cho công dân mang hộ chiếu phổ thông của hai nước, qua đó mở ra nhiều cơ hội hợp tác sâu rộng trên nhiều lĩnh vực. Hiệp định này còn có ý nghĩa đặc biệt khi đây là lần đầu tiên một quốc gia châu Âu áp dụng chế độ miễn thị thực đối với công dân Việt Nam.

Tôi cho rằng những thành tựu này mới chỉ là sự khởi đầu cho một giai đoạn hợp tác song phương mới, vì tiềm năng hợp tác giữa hai nước còn rất lớn và cần được khai thác cả về chiều rộng lẫn chiều sâu, phù hợp với nguyện vọng và kỳ vọng của nhân dân hai nước, với nhu cầu và thách thức của thời đại mới.

Ví dụ như về kinh tế - thương mại, hai bên có thể tăng cường hiệu quả hoạt động của Ủy ban liên chính phủ về hợp tác kinh tế - thương mại và khoa học kỹ thuật nhằm tạo đột phá trong hợp tác kinh tế, tăng kim ngạch thương mại hai chiều vốn còn khá khiêm tốn.

Ngoài các lĩnh vực hợp tác truyền thống, có thể mở rộng sang các lĩnh vực tiềm năng khác như logistic, vận tải, kinh tế số, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, an ninh mạng, công nghệ cao cho nông nghiệp, thực hiện hiệu quả Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EAEU, hỗ trợ lẫn nhau tiếp cận thị trường Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và EAEU.

Hai bên cũng có thể tăng cường các chương trình quảng bá văn hóa và lịch sử, tổ chức Ngày Văn hóa tại hai nước, tăng cường trao đổi các đoàn văn hóa, thể thao, nghệ thuật. Một hướng đi triển vọng nữa là khai thác tiềm năng du lịch sau khi Hiệp định miễn thị cho người mang hộ chiếu phổ thông đã có hiệu lực và các doanh nghiệp hàng không đang thảo luận về khả năng mở đường bay trực tiếp giữa hai nước.

Một lĩnh vực hợp tác khác có thể thúc đẩy là phối hợp giải quyết các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống như dịch bệnh, biến đổi khí hậu, khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm mạng, an ninh lương thực, an ninh năng lượng và nguồn nước.

Đại sứ Nguyễn Văn Ngự: Hơn 30 năm qua, Việt Nam và Belarus đã xây dựng, vun đắp và phát triển quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác tốt đẹp trên cơ sở tin cậy, bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau vì lợi ích của nhân dân hai nước, tạo nền tảng cho sự tương tác chặt chẽ và tích cực hơn nữa trên mọi lĩnh vực. Có thể nói đây là cơ sở quan trọng để hai bên có thể xem xét đưa quan hệ lên tầm cao mới.

Tôi tin tưởng chắc chắn rằng chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm và đoàn cấp cao Việt Nam sẽ tạo động lực mới cho việc tăng cường và mở rộng quan hệ song phương, đưa ra những định hướng làm sâu sắc hơn nữa mối quan hệ tốt đẹp đó, tăng cường hiệu quả các cơ chế hiện có, hình thành các cơ chế hợp tác mới, tạo cơ sở để các Bộ, ban, ngành, địa phương và doanh nghiệp hai nước ngày càng hiểu rõ hơn tiềm năng của nhau, mong muốn hợp tác của nhau và sẽ tìm đến nhau thường xuyên hơn, thực chất hơn, hiệu quả hơn.