Đồng Nai đề nghị thí điểm thành lập mô hình khu thương mại tự do gần sân bay Long Thành

Chiều 26/3, Đoàn công tác của Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội làm việc với tỉnh Đồng Nai về kết quả thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và ban hành văn bản thi hành Luật Đất đai trên địa bàn Đồng Nai.

Sáng cùng ngày, Đoàn công tác làm việc với thành phố Biên Hòa và đi thực tế tại dự án khu dân cư, dịch vụ thương mại, nhà ở cao cấp và tái định cư tại phường Bửu Long, thành phố Biên Hòa.

Theo Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai, diện tích đất tự nhiên của tỉnh hơn 586 nghìn ha, trong đó, đất nông nghiệp gần 460 nghìn ha, còn lại là đất phi nông nghiệp (đến cuối năm 2024). Theo quy hoạch của tỉnh, đến năm 2030 sẽ chuyển đổi hơn 27 nghìn ha đất nông nghiệp sang phi nông nghiệp, diện tích đất sau chuyển đổi chủ yếu phục vụ công nghiệp, quốc phòng. Chỉ tiêu sử dụng đất của Đồng Nai đến năm 2030 cơ bản đáp ứng nhu cầu sử dụng đất cho các ngành, lĩnh vực, thực hiện các dự án trọng điểm, đảm bảo phát triển kinh tế-xã hội của địa phương. Vướng mắc hiện nay là tỉnh không thể chủ động trong dự báo quy hoạch sử dụng đất do Đồng Nai là cửa ngõ kết nối vùng Đông Nam Bộ với nhiều vùng kinh tế của Việt Nam và hướng ra quốc tế, trên địa bàn tỉnh liên tục được bổ sung các dự án trọng điểm.

Ông Đặng Minh Đức, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Nai cho biết, tới đây chính quyền cấp huyện sẽ không còn, đồng nghĩa với việc không còn quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện. Cơ quan Trung ương cần nghiên cứu, quan tâm đến quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã.

Tại buổi làm việc, lãnh đạo tỉnh Đồng Nai đã kiến nghị Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ chấp thuận cho phép tỉnh thí điểm thành lập mô hình khu thương mại tự do gần sân bay Long Thành và cảng Phước An. Khu thương mại tự do nhằm phục vụ nhu cầu giao thương quốc tế, phù hợp với lợi thế vị trí địa lý chiến lược, lợi thế về ngành nghề, định hướng phát triển của tỉnh và của vùng Đông Nam Bộ.

Đại diện lãnh đạo tỉnh cho rằng, hiện pháp luật Việt Nam chưa có các quy định cụ thể đối với mô hình khu thương mại tự do. Do vậy, việc nghiên cứu đề án khu thương mại tự do là nội dung cấp thiết, quan trọng, phải triển khai sớm để làm cơ sở cụ thể hóa trong thực tiễn. Nếu được xây dựng, khu thương mại tự do tỉnh Đồng Nai sẽ trở thành mô hình thí điểm đổi mới cơ chế chính sách, thể chế kinh tế, môi trường kinh doanh của Việt Nam theo chuẩn mực quốc tế.

Ngoài ra, tỉnh kiến nghị Quốc hội, Chính phủ cho phép tỉnh trình song song hồ sơ thành lập Khu công nghệ cao và Khu công nghệ thông tin tập trung trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt mà không chờ cập nhật quy hoạch sử dụng đất; tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách của tỉnh; có cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc tại các dự án bất động sản.

Nhiều ý kiến của Đoàn công tác đánh giá, thời gian qua, một số chỉ tiêu sử dụng đất của Đồng Nai đạt thấp, điển hình là đất dành cho giáo dục, thể thao. Hiện tỉnh gặp nhiều khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng phục vụ các dự án; Đoàn công tác đề nghị địa phương làm rõ nguyên nhân của tình trạng này. Tỉnh cần xem xét tính cần thiết khi giữ một diện tích nhỏ đất lúa (hơn 100ha) tại thành phố Biên Hòa.

Kết luận buổi làm việc, bà Đoàn Thị Thanh Mai, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Quốc hội, Trưởng Đoàn công tác cho biết, Đồng Nai là 1 trong 11 địa phương điển hình do Quốc hội chọn để làm việc về kết quả thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; tình hình ban hành các văn bản thi hành Luật Đất đai năm 2024. Qua buổi làm việc, Đoàn công tác sẽ nắm bắt việc triển khai các chính sách về đất đai, qua đó xác định kết quả và các giải pháp nhằm thúc đẩy việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hiệu quả, đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững của đất nước. Bà Đoàn Thị Thanh Mai cho biết, kết quả buổi làm việc sẽ được Đoàn gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội phục vụ quá trình thẩm tra điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất Quốc gia giai đoạn 2026 - 2030, tầm nhìn 2050.

Bà Đoàn Thị Thanh Mai cũng đề nghị tỉnh Đồng Nai hoàn thiện báo cáo gửi Đoàn công tác trước ngày 2/4. Từ báo cáo này, cơ quan Trung ương sẽ có những điều chỉnh chỉ tiêu đất đai cho phù hợp với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Về Luật Đất đai năm 2024, Đồng Nai cần ban hành hết các văn bản theo thẩm quyền trong tháng 4/2025.