Fed nâng lãi suất gây sức ép lên Mỹ và các nền kinh tế mới nổi

15:31' - 17/12/2015
BNEWS Giới phân tích nhận định quyết định nâng lãi suất không hề dễ dàng đối với ngân hàng trung ương Mỹ vì những tác động ngược chiều với bản thân nước Mỹ cũng như các nền kinh tế mới nổi.

Lần đầu tiên trong gần 8 năm qua, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã tăng lãi suất. Bước đi này đã được dự báo trong bối cảnh nền kinh tế số một thế giới đã đón nhận nhiều tín hiệu khởi sắc trong hầu hết các lĩnh vực chủ chốt từ công nghiệp, nhà đất, chế tạo cho tới dịch vụ...

Thị trường lao động Mỹ tiếp tục đón nhận tín hiệu tích cực và các thị trường tài chính-chứng khoán được đánh giá là đủ “sức khỏe” để chấm dứt thời kỳ ảm đạm sau cuộc suy thoái 2007-2009.

Chủ tịch Fed Janet Yellen tuyên bố FOMC quyết định tăng 0,25% lãi suất cơ bản. Ảnh: THX/TTXVN

Từ năm 2014, Fed đã bắt đầu điều chỉnh chính sách tiền tệ như chấm dứt mua trái phiếu kho bạc và chứng khoán thế chấp, đồng thời đặt ra tiêu chí cho các bước tăng lãi suất khi nhận thấy một số tín hiệu tích cực trong thị trường lao động và lạm phát sẽ tăng tới mục tiêu 2% trong trung hạn.

Một số nhà phân tích cho rằng Fed nên duy trì chính sách tăng trưởng hợp lý, kiên trì lạm phát thấp trong bối cảnh tăng trưởng toàn cầu yếu và áp lực chống lạm phát cao.

Họ lưu ý rằng Fed đã thống nhất về dự báo tăng trưởng, lạm phát và cần chờ đợi đến khi lạm phát thực sự gia tăng để tạo cơ hội lớn hơn cho những người thất nghiệp và thiếu việc làm.

Tuy nhiên, do lo ngại về nguy cơ không giữ được mục tiêu lạm phát và các biến dạng có thể có trong các thị trường tài chính khi giữ lãi suất gần bằng 0, một số chuyên gia kinh tế đã đề nghị Fed nên tăng lãi suất cơ bản từ đầu năm 2015.

Theo các chuyên gia, dù đã có thời gian chuẩn bị để “làm quen” với mức lãi suất mới, người dân và các công ty Mỹ cũng sẽ không thể tránh khỏi những tác động.

Trước tiên, việc nâng lãi suất liên ngân hàng sẽ khiến khách hàng phải chịu những mức lãi suất cao hơn khi đi vay tiền; đồng USD tăng giá ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu hàng hóa; tiền có xu hướng rút khỏi thị trường cổ phiếu để đổ vào trái phiếu.

Ngoài ra, lãi suất tăng cũng sẽ ảnh hưởng tới người tiêu dùng theo nhiều cách khác nhau. Việc người dân vay tiền để mua ô tô, thanh toán thẻ tín dụng hay mua nhà có thế chấp sẽ trở nên tốn kém hơn, do đó nhiều khả năng doanh số bán những mặt hàng như ô tô, nhà ở sẽ giảm.

Hệ quả là các công ty giảm bớt hoạt động đầu tư và tuyển dụng lao động, khiến sức ép tăng lương giảm, tỷ lệ thất nghiệp tăng và dẫn đến chi tiêu tiêu dùng sụt giảm. Những ảnh hưởng này có nguy cơ kìm hãm hoạt động của nền kinh tế đầu tàu thế giới.

Fed nâng lãi suất gây sức ép lên thị trường việc làm của Mỹ. Ảnh: infiniteunknown.net

Việc FED nâng lãi suất cũng gây áp lực đối với một số quốc gia trên thế giới, đặc biệt là những nền kinh tế đang phát triển và mới nổi.

Chuyên gia Christine Rifflart của Viện Nghiên cứu Pháp OFCE nhận định các nền kinh tế đang nổi đã vận hành rất tốt khi Fed vẫn giữ chính sách tiền tệ “nới lỏng”, song với việc thay đổi lãi suất lần này, nhiều trong số các nền kinh tế, hiện đang vật lộn với tốc độ tăng trưởng trì trệ, sẽ có lý do phải lo lắng.

Khi lãi suất tại Mỹ tăng thì chi phí vay mượn bằng đồng USD sẽ tăng lên và gây khó khăn cho chính phủ cũng như doanh nghiệp các nước có xu hướng vay mượn nhiều bằng đồng tiền này.

Những nền kinh tế mới nổi cũng sẽ đối mặt với nguy cơ "chảy máu" vốn bởi những nước này có thể sẽ phản ứng bằng cách tăng lãi suất trong nước vốn đã ở mức rất cao.

Ngoài ra, các nước khai thác dầu mỏ - một mặt hàng được định giá bằng "đồng bạc xanh", vốn bị tổn hại bởi giá dầu thô sụt giảm xuống mức thấp nhất trong 7 năm qua, cũng phải đối phó với tác động từ việc Mỹ tăng lãi suất khiến đồng USD tăng giá.

Tuy nhiên, vẫn còn những ý kiến lạc quan hơn xung quanh động thái Fed tăng lãi suất. Các nhà phân tích nhận định mức tăng rất nhẹ trước mắt có lẽ sẽ không tác động nhiều đến người dân cũng như nền kinh tế Mỹ và vẫn giúp Mỹ đạt được mục tiêu là duy trì nền kinh tế tăng trưởng ở tốc độ bền vững, không gây lạm phát trên 2%.

Đối với các nền kinh tế mới nổi, tổ chức nghiên cứu Capital Economics cho rằng các thị trường này "được đánh giá cao về khả năng đối phó với việc Fed thắt chặt chính sách tiền tệ” bởi bằng chứng trước đây cho thấy “việc Mỹ chuẩn bị tăng lãi suất không kích động các nhà đầu tư rút vốn khỏi các nước này”.

Động thái điều chỉnh lãi suất lần này của Fed là tín hiệu mở đường cho những lần tăng lãi suất tiếp theo vào năm sau. Mặc dù Fed cam kết rằng việc nâng lãi suất sẽ được thực hiện từng bước nhằm tránh tác động tiêu cực, nhưng điều quan trọng là các nước cần sẵn sàng có những điều chỉnh của riêng mình nhằm thích ứng với những điều chỉnh đó./.

Tin liên quan


Tin cùng chuyên mục