Giải pháp nào minh bạch thông tin về kinh doanh đa cấp?
Chiều 14/6, tại Hà Nội, với mong muốn tìm giải pháp cung cấp và khai thác thông tin minh bạch, khách quan về doanh nghiệp kinh doanh đa cấp, Báo Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức tọa đàm trực tuyến với chủ đề: "Báo chí với doanh nghiệp kinh doanh đa cấp - Minh bạch và công bằng thông tin".
Kinh doanh đa cấp bắt đầu du nhập vào thị trường Việt Nam từ những năm đầu thế kỷ 21. Để hoà nhập với xu hướng chung của thế giới cũng như đáp ứng tình hình thực tế tại Việt Nam, hành lang pháp lý về kinh doanh đa cấp cũng dần được hình thành.
Tuy nhiên, kể từ khi xuất hiện tại Việt Nam, do các quy định và chế tài quản lý còn khá lỏng lẻo và nhiều kẽ hở nên loại hình kinh doanh đa cấp đã phát triển và biến tướng theo chiều hướng xấu. Hiện tượng lợi dụng lòng tin của người tham gia đa cấp để lừa đảo đã liên tục diễn ra gây tác hại lớn cho nền kinh tế và bức xúc trong nhân dân.
Ngày 12/03/2018, nhằm chấn chỉnh hoạt động kinh doanh đa cấp, đưa lĩnh vực này chuyên nghiệp, bài bản và minh bạch, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 40/2018/NĐ-CP (Nghị định 40) về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp.
Mặc dù hoạt động kinh doanh đa cấp thời điểm này đã đi vào hoạt động khá ổn định, tuân thủ pháp luật và công khai. Nhưng, những thông tin về loại hình hoạt động đặc thù này vẫn khá dè dặt, thiếu công khai minh bạch. Điều này khiến nhiều phương tiện truyền thông, báo chí thiếu thông tin dẫn đến đưa tin chưa đúng và một chiều, ảnh hưởng đến hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh đa cấp làm ăn chân chính.
Theo ông Phạm Văn Cao, Trưởng phòng Điều tra và xử lý hành vi Cạnh tranh không lành mạnh, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ Người tiêu dùng (Bộ Công Thương), trước đây, việc báo chí đưa tin về hoạt động đa cấp chưa đúng là có lý do bởi nhiều doanh nghiệp ngừng hoạt động, nhiều doanh nghiệp bị thu hồi giấy phép do kinh doanh đa cấp bất chính.
Theo ông Cao, hiện tại vẫn có một sự nhầm lẫn về mặt thuật ngữ giữa bán hàng đa cấp và bán hàng đa cấp bất chính vì đây là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau. “Thực tế cho thấy, khi nói về vấn đề kinh doanh đa cấp bất chính, nhiều người chỉ dùng một cụm từ chung chung là bán hàng đa cấp nên nhiều doanh nghiệp kinh doanh đa cấp chân chính bị ảnh hưởng”, ông Cao nhìn nhận.
Về phía doanh nghiệp kinh doanh đa cấp, ông Nguyễn Phương Sơn, Giám đốc Đối ngoại Công ty AMWAY Việt Nam chia sẻ, có hai loại công ty, đó là công ty đa cấp chân chính và bất chính. Trước đây, khi Nghị định 40 về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp chưa ra đời thì số doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh này là 67 doanh nghiệp. Tuy nhiên, khi Nghị định 40 ra đời, số doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này chỉ còn có 23 doanh nghiệp.
Theo quan điểm của ông Sơn, không phải tất cả 44 doanh nghiệp còn lại đều là bất chính, mà chỉ có khoảng 2/5 trong số này là kinh doanh đa cấp bất chính. Trong số đó, có những doanh nghiệp không muốn đầu tư, kinh doanh nữa nên chọn cách rút khỏi thị trường Việt Nam.
Trước những hạn chế về việc cung cấp thông tin, ông Sơn thừa nhận rằng, các doanh nghiệp đa cấp hiện nay chưa chủ động cung cấp thông tin về sự phát triển của ngành trên thế giới. Tuy nhiên, việc này sẽ sớm được khắc phục khi Nghị định 40 ra đời. Vì nghị định yêu cầu các công ty phải có hệ thống công nghệ thông tin và web minh bạch, cập nhật thông tin đầy đủ.
“Hy vọng với sự minh bạch như vậy, khi người dân cũng như các cơ quan báo chí có bất cứ thắc mắc nào đều sẽ được giải đáp”, ông Sơn bày tỏ.
Nhà báo Nguyễn Thiêm, Phó Ban Chuyên đề Báo Công an Nhân dân bày tỏ: “Một thời gian dài, người dân chưa nhận thức được đặc thù và cơ quan nhà nước chưa nhìn ra sự bất cập của loại hình kinh doanh này. Ví dụ như vụ MB 24 – hoạt động bán hàng trên mạng mà chúng tôi tiếp cận từ cơ quan điều tra, khi tiếp xúc điều tra mới thấy rất nhiều người tham gia còn sử dụng máy tính không thành thạo. Như vậy, rõ ràng lỗi đầu tiên từ các doanh nghiệp không cung cấp chính xác thông tin hoàn chỉnh cho người tham gia” – nhà báo Thiêm nhìn nhận.
Theo đó, doanh nghiệp chỉ cung cấp thông tin về lợi nhuận "khủng" của các mô hình kinh doanh để lôi kéo nhiều người tham gia. Việc thiếu thông tin gây ra hậu quả những vụ lừa đảo quy mô lớn, do đó, khi báo chí tiếp cận thì thấy toàn bất cập. Vì vậy, yêu cầu trước tiên là doanh nghiệp phải rất minh bạch, cung cấp cho tất cả người tham gia khi tham gia phải có kiến thức như thế nào, chuẩn bị tiềm lực ra sao, chứ không chỉ tuyền truyền về lợi nhuận "khủng" như hiện nay.
Luật sư Nguyễn Thế Truyền, Giám đốc Công ty Luật Hợp danh Thiên Thanh chia sẻ, ông đã có nhiều năm làm việc liên quan tới các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh đa cấp, đã thụ lý với nhiều nạn nhân, nhưng đây là lần đầu tiên Hiệp hội Bán hàng đa cấp chia sẻ thông tin.
"Đây là điều đáng mừng, bởi thông tin tiêu cực đang làm mô hình kinh doanh đa cấp trở lên xấu xí, người dân nghe thấy là chạy. Nguyên nhân trước hết là do bản thân doanh nghiệp” - ông Truyền nhìn nhận.
Ông Phạm Văn Cao cũng cho biết, hiện nay cục Quản lý cạnh tranh cũng đang có một website cung cấp thông tin về doanh nghiệp được cấp phép kinh doanh, danh mục hàng hoá, sản phẩm, cập nhật thường xuyên thông tin để cơ quan báo chí và người dân có thể tham khảo và chia sẻ thông tin.
Ở góc độ cơ quan báo chí, nhà báo Diệu Oanh, Thư ký Toà soạn Báo Thanh Tra cho biết, thực tế hoạt động kinh doanh đa cấp do đã có nhiều biến tướng nên nó đã “ghim sâu” vào trong suy nghĩ của nhiều người là không tốt, lừa đảo. Vì vậy, để thay đổi được nhận thức, thì trước tiên việc công bố thông tin của doanh nghiệp phải công khai, minh bạch, kịp thời. Bên cạnh đó, hiệp hội và các doanh nghiệp cần phải thay đổi cách thức truyền thông. Đó là phải truyền thông một cách bài bản đến cơ quan quản lý nhà nước, người dân và báo chí.
Luật sư Nguyễn Thế Truyền đề xuất: “Có lẽ việc thay đổi chữ đa cấp sẽ khó, nhưng cần nhiều thời gian. Ngay trong những cái tệ nhất cũng có những điểm rất sáng. Ngay từ bây giờ doanh nghiệp phải sẵn sàng thông tin cho dư luận thấy thông qua Hiệp hội để lấy lại lòng tin từ người tiêu dùng”, ông Truyền nhấn mạnh./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Người bán hàng đa cấp phải làm gì khi doanh nghiệp dừng hoạt động?
10:48' - 13/04/2019
Người tham gia bán hàng đa cấp có quyền yêu cầu doanh nghiệp mua lại hàng hóa, bao gồm cả hàng hóa được bán theo chương trình khuyến mại, khi đáp ứng các điều kiện hàng hóa còn nguyên bao bì...
-
Kinh tế và pháp luật
Quảng Ninh tạm giữ hình sự đối tượng lừa đảo bán hàng đa cấp
11:13' - 22/03/2019
Ngày 22/3, Cơ quan Cảnh sát điều tra (Công an thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh) cho biết, đơn vị này vừa tạm giữ bảy đối tượng lừa đảo dưới hình thức giới thiệu, khuyến mại hàng hóa trên địa bàn.
-
DN cần biết
Công ty Zija Quốc tế chấm dứt hoạt động đa cấp
20:43' - 25/02/2019
Công ty TNHH Zija Quốc tế vừa chính thức nộp hồ sơ đề nghị rút tiền ký quỹ theo quy định để chấm dứt hoạt động kinh doanh theo phương thức bán hàng đa cấp.
Tin cùng chuyên mục
-
Doanh nghiệp
Việt Nam xây nền móng hạ tầng cho kỷ nguyên AI
12:33'
Dự án Trung tâm Dữ liệu siêu quy mô ở Khu Công nghệ cao TP Hồ Chí Minh do Tập đoàn CMC đầu tư là bước đi chiến lược trong lộ trình xây dựng hạ tầng phục vụ phát triển AI và công nghệ lõi của Việt Nam.
-
Doanh nghiệp
Ai Cập ký 12 thỏa thuận trị giá 631 triệu USD phát triển dầu khí
09:32'
Ai Cập ký 12 thỏa thuận trị giá 631 triệu USD với các tập đoàn năng lượng quốc tế để khoan 43 giếng dầu khí, nhằm tăng sản lượng nội địa và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
-
Doanh nghiệp
Đồng Tháp lắng nghe, hành động vì doanh nghiệp
08:16' - 12/07/2025
Mới đây, Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp Lê Quốc Phong đã có buổi làm việc với Công ty Trách nhiệm hữu hạn Phát triển Khu công nghiệp Long Giang và một số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.
-
Doanh nghiệp
Ferrero (Italy) thâu tóm WK Kellogg với giá 3,1 tỷ USD
07:17' - 12/07/2025
Ferrero, hãng bánh kẹo của Italy, vừa công bố sẽ mua lại công ty sản xuất ngũ cốc WK Kellogg của Mỹ với giá 23 USD mỗi cổ phiếu.
-
Doanh nghiệp
Phê duyệt chủ trương sáp nhập VNPT-Vinaphone, VNPT-Media vào Công ty mẹ - Tập đoàn VNPT
21:03' - 11/07/2025
Tại Văn bản số 6468/VPCP-ĐMDN ngày 11/7/2025, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc đồng ý chủ trương sáp nhập VNPT-Vinaphone, VNPT-Media vào Công ty mẹ - Tập đoàn VNPT.
-
Doanh nghiệp
Coi doanh nghiệp là đối tượng “phục vụ” thay vì “quản lý”
20:11' - 11/07/2025
Bộ Xây dựng quán triệt toàn thể công chức, viên chức, người lao động đổi mới mạnh mẽ tư duy hành chính từ kiểm soát sang đồng hành, coi doanh nghiệp là đối tượng “phục vụ” thay vì đối tượng “quản lý”.
-
Doanh nghiệp
"Ông lớn" bán lẻ sản phẩm thời trang Trung Quốc liên tiếp vướng rắc rối pháp lý
16:00' - 11/07/2025
Shein có nguy cơ đối mặt với khoản phạt lên tới 150 triệu euro (175 triệu USD) tại Pháp do không tuân thủ đúng quy định về việc xin phép người dùng trước khi theo dõi hoạt động của họ trên Internet.
-
Doanh nghiệp
Công ty mẹ của Uniqlo dự định tăng giá để “giảm đau” do thuế quan
15:46' - 11/07/2025
Các mức thuế quan cao hơn của Mỹ sẽ bắt đầu tác động đáng kể đến hoạt động của Tập đoàn Fast Retailing tại thị trường Mỹ từ cuối năm nay và công ty đã lên kế hoạch tăng giá để giảm thiểu ảnh hưởng.
-
Doanh nghiệp
Bất chấp thuế cao, các công ty Mỹ vẫn khó từ bỏ Trung Quốc
12:50' - 11/07/2025
Việc chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc không phải là một lựa chọn khả thi với nhiều công ty Mỹ, bất chấp mức thuế nhập khẩu cao.