Hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo

Ngày 24/8, tại Hà Nội, Chương trình Đối tác đổi mới sáng tạo Việt Nam – Phần Lan Giai đoạn II (IPP2) đã tổ chức Hội thảo “Cơ chế tài chính hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo”, nhằm giới thiểu bản dự thảo cuối cùng về tài liệu thảo luận chính sách cơ chế tài chính hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo.

Ông Marko Saarinen, Tham tán Đại sứ quán Phần Lan cho hay, với những kinh nghiệm quốc tế, Phần Lan đã taọ ra nền tảng để có được sự trao đổi cởi mở, minh bạch để thúc đẩy chương trình hợp tác liên kết với các bên liên quan. IPP đã đưa ra đợt kêu gọi các đơn vị nộp hồ sơ xin tài trợ, quá trình này được tổ chức ở Việt Nam.

“Chúng tôi đã cung cấp nhiều cơ chế tài chính hỗ trợ cho doanh nghiệp và đã thành công với hàng trăm chương trình hỗ trợ của IPP. Một số chương trình này đã đạt được sự tăng trưởng cao cũng như các dịch vụ đã được cung cấp cho hệ thống khởi nghiệp quốc gia”, ông Marko Saarinen nói.

Chương trình IPP đã đóng góp các chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, hỗ trợ sinh thái khởi nghiệp như các chương trình công nghệ, chính sách và các trung tâm khởi nghiệp sáng tạo. IPP hiện đang tập trung xây dựng nguồn lực cho các chương trình và các tổ chức đào tạo đại học, các doanh nghiệp, nhà kinh doanh trong lĩnh vực phát triển doanh nghiệp khởi nghịêp.

Ông Marko Saarinen cũng cho biết thêm, các hệ thống sinh thái khởi nghiệp có thể cung cấp nhiều công cụ, hợp tác chặt chẽ giữa các bên hỗ trợ và các doanh nghiệp khởi nghiệp, cùng với đó cung cấp các dữ liệu đáng tin cậy… Việt Nam đang trở thành điểm đến hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài. Ngoài ra, quan trọng là phải xây dựng được hệ sinh thái khởi nghiệp cũng như tạo môi trường kinh doanh dễ dàng hơn cho các nhà đầu tư tại Việt Nam.

Theo ông Jouko Ahvenainen, Chuyên gia quốc tế, có nhiều loại hình công ty và loại hình kinh doanh để có thể khởi nghiệp. Nhưng rất khó để có được nguồn vốn ban đầu và nguồn thu lợi nhuận ngay lập tức. Có nhiều mô hình tài trợ mới, công nghệ ra đời để hỗ trợ cho khởi nghiệp sáng tạo. Việt Nam đang có cơ hội tốt để sử dụng các công nghệ mới, mô hình mới.

Hiện, có nhiều cơ hội mà thị trường tài chính có thể tạo ra trong thời điểm hiện tại và có thể kể đến các khoản vay như vay cho tài trợ xuất khẩu, hỗ trợ nguồn cung, hỗ trợ giao dịch, các mô hình công cụ chuyển đổi tài chính... Ngoài ra, còn nhiều nguồn tài chính hỗ trợ khác nhau như tài trợ cá nhân, các “nhà đầu tư hàng ngày” – đầu tư thử nghiệm vào các doanh nghiệp khởi nghiệp, các công ty vốn mạo hiểm, công ty quản lý quỹ... đều có thể quan tâm đến giai đoạn đầu của quá trình khởi nghiệp.

“Tuy nhiên, hiện các đơn vị hỗ trợ tài chính còn thiếu thông tin và khó đánh giá để giải ngân. Chẳng hạn như ngân hàng khó có quyết định cho vay vì không đủ thông tin về doanh nghiệp. Vậy làm thế nào để có dữ liệu và sử dụng dữ liệu nhiều hơn để cho vay. Thị trường cần có bộ dữ liệu, minh bạch để truy cập kiểm tra mức độ minh bạch, giảm rủi ro của nhà đầu tư. Bởi, quá trình đánh giá rủi ro là vô cùng quan trọng trong quá trình quyết định giải ngân”, ông Jouko Ahvenainen nói.

Trưởng nhóm nghiên cứu IPP2, bà Phan Hoàng Lan cho rằng, đặc thù nhất là rủi ro, sự khó đoán của việc đầu tư. “Mọi người nói rằng, trong 10 doanh nghiệp đầu tư thì có 9 sẽ “chết” mà ko ai đoán được doanh nghiệp nào sẽ thành công. Chính vì vậy những người đầu tư cho khởi nghiệp họ phải rất hiểu về khởi nghiệp và phải có tiền. Vì thế, thông thường rất cần có những chính sách để hỗ trợ, chia sẻ rủi ro cho các nhà đầu tư; trong đó, chính sách về thuế, về đối ứng đầu tư từ nhà nước với tư nhân”, bà Hoàng Lan cho hay.

Bà Phan Hoàng Lan cũng đưa ra đề xuất, mong muốn các tổ chức hỗ trợ vốn nhà nước cho khởi nghiệp nên bắt đầu hỗ trợ thời gian ban đầu, chấp nhận rủi ro. Vì cho đến thời điểm này, các quy định pháp luật về tài chính sẽ rất khó để đầu tư cho khởi nghiệp, nếu không chấp nhận rủi ro. Thứ hai, phải giảm thiểu tối đa thủ tục hành chính cho các doanh nghiệp khởi nghiệp; tập trung vào thay đổi tinh thần hỗ trợ khởi nghiệp bao gồm tài chính và phi tài chính.

Sau khi tiếp thu ý kiến từ các bên liên quan tại hội thảo, tài liệu thảo luận chính sách này sẽ được tiếp tục hoàn thiện để có thể chính thức công bố.

Chương trình IPP2 là Chương trình hợp tác phát triển giữa hai Chính phủ Việt Nam và Phần Lan, do Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Bộ Ngoại giao Phần Lan đồng chủ trì thực hiện trong giai đoạn 2014-2018 với tổng ngân sách 11 triệu Euro.

Trong những năm qua, IPP2 đã tiên phong thử nghiệm ở Việt Nam mô hình mới trong hỗ trợ xây dựng chính sách, đào tạo và xây dựng năng lực, hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Điều này góp phần phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo lành mạnh, thúc đẩy hình thành lực lượng doanh nghiệp sáng tạo tăng trưởng nhanh, hướng tới nền kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững ở Việt Nam.../.