Hội nghị Cấp cao ASEAN 47: Khẳng định vị trí, vai trò Việt Nam trong ASEAN

Theo đặc phái viên TTXVN, chuyến công tác của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 và các Hội nghị Cấp cao liên quan đạt kết quả nhiều mặt có ý nghĩa quan trọng, thể hiện một Việt Nam năng động, nhiệt huyết, trách nhiệm, và như Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim khẳng định, Việt Nam là một thành viên có vai trò hết sức quan trọng trong ASEAN.

Dấu mốc mới của ngôi nhà chung ASEAN

Là chuỗi sự kiện lớn nhất trong năm của ASEAN, Hội nghị Cấp cao ASEAN 47 và các Hội nghị cấp cao liên quan có sự tham gia của gần 30 nguyên thủ quốc gia và người đứng đầu chính phủ các nước ASEAN và các nước, tổ chức đối tác của ASEAN như: Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Australia, New Zealand, Canada, Liên hợp quốc (LHQ), Liên minh châu Âu (EU), Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF)…

Với hơn 20 phiên họp và hoạt động cấp cao, các nhà lãnh đạo đã thảo luận nhiều vấn đề của khối ASEAN và khu vực, cũng như các vấn đề thế giới liên quan, cùng quan tâm. Qua đó, các lãnh đạo đã ký kết, thông qua và ghi nhận gần 70 văn kiện nhằm thúc đẩy hợp tác trong ASEAN và giữa ASEAN với đối tác trên nhiều lĩnh vực ưu tiên, nhất là về chính trị, kinh tế, thương mại, an ninh… nhằm cụ thể hóa các mục tiêu đề ra trong Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045. Đặc biệt, ASEAN chính thức kết nạp Timor Leste là thành viên thứ 11 của khối; Thái Lan và Campuchia đã ký tuyên bố chung về thỏa thuận hòa bình, đánh dấu bước đi chính thức hướng tới việc chấm dứt xung đột và khôi phục hòa bình dọc theo biên giới tranh chấp giữa hai nước.

Tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN 47 và các Hội nghị cấp cao liên quan trong tâm thế kỷ niệm 30 năm Việt Nam tham gia mái nhà chung ASEAN, chỉ trong 3 ngày, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có lịch trình dày đặc với gần 50 hoạt động cả song phương và đa phương. Thủ tướng Chính phủ và đoàn đại biểu Việt Nam đã tham gia gần 30 hội nghị và hoạt động liên quan. Cùng với chia sẻ tình hình, tầm nhìn và chiến lược phát triển của Việt Nam, chính sách đối ngoại của Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ đã đưa ra các phân tích, nhận định về tình hình, xu thế trong khu vực và thế giới. Trên cơ sở đó trao đổi, đề xuất các sáng kiến để thúc đẩy hợp tác và tìm kiếm giải pháp cho những vấn đề đang đặt ra hiện nay cho ASEAN và khu vực.

Phát biểu tại Phiên toàn thể của Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng “bao trùm và bền vững” là lựa chọn và yêu cầu chiến lược của ASEAN; đồng thời đề nghị ASEAN phát huy 3 cội nguồn sức mạnh chiến lược để hiện thực hóa mục tiêu này gồm: sức mạnh đoàn kết và thống nhất; sức sống năng động, tự chủ, tự cường, liên kết nội khối và sức bật đổi mới và sáng tạo.

Tại phiên đối thoại cấp cao trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh và Đầu tư ASEAN 2025 (ABIS 2025), Thủ tướng đã trả lời, chia sẻ về ưu tiên phát triển của Việt Nam, chiến lược đổi mới và cam kết đối với tăng trưởng bền vững, toàn diện của Việt Nam, phù hợp với ASEAN và xu thế thế giới; mong muốn bạn bè quốc tế chia sẻ tầm nhìn và hành động, cùng lớn mạnh, phát triển, cùng thụ hưởng thành quả, cùng chia sẻ niềm vui, hạnh phúc.

Theo Bộ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung, những phát biểu của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính được các nước đánh giá rất cao, vì Thủ tướng đã có những chia sẻ, những đánh giá rất có trách nhiệm và đúng về tình hình hiện nay; đồng thời đưa ra những phương hướng phù hợp với tình hình. Đặc biệt, Thủ tướng có những sáng kiến quan trọng liên quan đến việc thực hiện kế hoạch hợp tác, phát triển trong khu vực, cũng như những vấn đề liên quan tới nâng cấp quan hệ đối tác giữa ASEAN và một số các đối tác khác…

Đoàn kết, kết nối để cùng đi tới tương lai

Thủ tướng Phạm Minh Chính đã dự và phát biểu tại tất cả các Hội nghị cấp cao ASEAN với các đối tác như Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand, Canada, LHQ… Tại đây, Thủ tướng Chính phủ đã đưa ra những đề xuất nhiều vấn đề thiết thực và mang tính thời sự cao, trong đó nhấn mạnh tăng cường đoàn kết; cũng như các phương hướng hợp tác mới trên tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, chuyển đổi năng lượng, khoa học công nghệ… được các nước đánh giá cao.

Phát biểu tại Hội nghị Cấp cao ASEAN-Hoa Kỳ, Thủ tướng đề xuất 4 định hướng lớn nhằm đưa hợp tác ASEAN-Hoa Kỳ phát triển mạnh mẽ, thực chất và hiệu quả như: thúc đẩy kết nối kinh tế, thương mại và đầu tư; hợp tác chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và an ninh năng lượng; tăng cường an ninh mạng và phòng chống tội phạm xuyên quốc gia và tăg cường hợp tác, duy trì hòa bình, an ninh và ổn định khu vực.

Tại Hội nghị cấp cao ASEAN–Trung Quốc, trên tinh thần đoàn kết là sức mạnh, hợp tác mang lại lợi ích chung, đối thoại, chia sẻ để hiểu nhau hơn, Thủ tướng Chính phủ đề xuất ba định hướng chiến lược: tăng cường kết nối thông minh, bao trùm và bền vững; tăng cường đổi mới sáng tạo, tạo động lực mới cho đột phá tăng trưởng; củng cố lòng tin chiến lược, duy trì hòa bình và ổn định khu vực, trong đó xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển.

Trong quan hệ ASEAN–Nhật Bản, Thủ tướng đề xuất 3 trọng tâm hợp tác đẩy mạnh liên kết kinh tế; hợp tác giáo dục, đào tạo, y tế, khoa học công nghệ và bảo vệ môi trường; hợp tác duy trì hòa bình, an ninh và ổn định khu vực.

Còn tại Hội nghị cấp cao ASEAN-Ấn Độ, Thủ tướng đề xuất 3 định hướng lớn về tăng cường kết nối, mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực, trong đó có hợp tác biển, phát triển xanh và bền vững…

Trong vai trò nước điều phối quan hệ ASEAN-New Zealand, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề xuất ba trọng tâm hợp tác chính: giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác cho phát triển; đẩy mạnh liên kết kinh tế, thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới; tăng cường kết nối con người…

Các đóng góp có trọng lượng của Thủ tướng và đoàn Việt Nam đã góp phần vào thành công của Hội nghị và góp phần đưa hợp tác nội khối ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác ngày càng đi vào chiều sâu và hiệu quả.

Trước những nỗ lực, đóng góp của Việt Nam, nhất là tại Hội nghị lần này, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cho rằng Việt Nam là một thành viên có vai trò hết sức quan trọng trong ASEAN. Việt Nam đang tăng trưởng kinh tế rất ấn tượng; đã ký kết nhiều hiệp định hợp tác, trong đó có các hiệp định với Malaysia. Quan hệ Malaysia-Việt Nam cũng đang phát triển rất tốt đẹp. Hai bên cần hợp tác để tăng cường mối quan hệ này.

Thúc đẩy quan hệ với những chương trình cụ thể, thiết thực

Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ sắp xếp, tranh thủ mọi thời gian có thể để gặp hầu hết trong số 30 Trưởng đoàn tham dự Hội nghị, bao gồm lãnh đạo các nước ASEAN và các quốc gia đối tác, các tổ chức quốc tế như: Thủ tướng Trung Quốc, Tổng thống Hoa Kỳ, Thủ tướng Nhật Bản, Tổng thống Hàn Quốc, Tổng thống Brazil, Thủ tướng Australia, Thủ tướng New Zealand, Thủ tướng Canada, Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Tổng giám đốc IMF…

Tại các cuộc gặp, Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo các nước và các tổ chức đã trao đổi, thảo luận, thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương trên tất cả các lĩnh vực ưu tiên mà Việt Nam có nhu cầu, đối tác có thế mạnh và ngược lại, cũng như chia sẻ các vấn đề khu vực, quốc tế cùng quan tâm. Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ đi thẳng vào các vấn đề cụ thể trong quan hệ hợp tác với từng đối tác và nhận được sự nhất trí cao.

Trong đó, với Tổng thống Hoa Kỳ, Thủ tướng đề nghị công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường, đưa Việt Nam ra khỏi danh sách xuất khẩu chiến lược D1, D3, ký kết Hiệp định thương mại đối ứng. Với Thủ tướng Trung Quốc, Thủ tướng đề nghị hai bên thúc đẩy hợp tác đường sắt bằng các chương trình, dự án cụ thể. Với Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Thủ tướng đề nghị sớm xem xét gỡ thẻ vàng IUU cho thuỷ sản Việt Nam; tận dụng triệt để các cơ hội do Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam–EU mang lại, đồng thời thúc đẩy các nước EU còn lại phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam–EU.

Với Tổng thống Hàn Quốc, Tổng thống Indonesia, Thủ tướng Singapore, Thủ tướng Phạm Minh Chính đưa ra các đề nghị cụ thể để hai bên khẩn trương triển khai, hiện thực hoá các thoả thuận, kết quả chuyến thăm vừa qua của Tổng Bí thư Tô Lâm tới hai nước. Với Phó Thủ tướng Nga, Thủ tướng đề nghị đẩy nhanh trao đổi, đàm phán, sớm ký kết các thỏa thuận xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1…

Đặc biệt, nhân dịp này, Việt Nam và Hoa Kỳ ra Tuyên bố chung về khuôn khổ Hiệp định Thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng; Việt Nam và Singapore công bố Chương trình Hành động triển khai Đối tác Chiến lược toàn diện Việt Nam–Singapore.

Theo Bộ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung, tại các cuộc gặp của Thủ tướng Phạm Minh Chính với lãnh đạo các nước, các tổ chức, phía đối tác đánh giá rất cao những thành tựu của Việt Nam, nhất là trong phát triển kinh tế-xã hội; đồng thời rất coi trọng vị thế quốc tế của Việt Nam, nhất là đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác, hữu nghị, đa phương hóa, đa dạng hóa, phát triển quan hệ hài hòa với tất cả các quốc gia, là bạn tốt với tất cả các nước và cộng đồng quốc tế. Thông qua các cuộc tiếp xúc, Thủ tướng và các nhà lãnh đạo các nước, tổ chức đã thống nhất phương hướng hợp tác mới, đáp ứng đúng yêu cầu của mỗi bên trong giai đoạn phát triển mới và trong những lĩnh vực mới.

Có thể khẳng định, Đoàn Việt Nam do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dẫn đầu tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN 47 và các Hội nghị cấp cao liên quan đã tham gia tích cực, đóng góp hiệu quả vào thành công của các hội nghị, góp phần thúc đẩy xây dựng Cộng đồng ASEAN đoàn kết, tự cường, bao trùm và bền vững, lấy người dân làm trung tâm, gắn kết phát triển quốc gia với phát triển khu vực. Đồng thời thúc đẩy quan quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa Việt Nam với các đối tác ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất, hiệu quả thiết thực; vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển của mỗi nước, trong khu vực và thế giới.