IPEF và những tác động đối với quan hệ Nhật-Trung
Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương vì sự thịnh vượng (IPEF) đã được công bố hồi tháng 5/2022 trong chuyến thăm đầu tiên của Tổng thống Mỹ Joe Biden tới châu Á.
Trong số 13 nước tham gia, Nhật Bản là quốc gia duy nhất thông báo sẽ tham gia cả 4 trụ cột của IPEF. Điều này khiến giới chuyên gia đặt ra một loạt câu hỏi: Tại sao Nhật Bản lại kiên quyết ủng hộ sáng kiến này của Mỹ? Liệu động thái chủ động này của Nhật Bản có làm tổn hại mối quan hệ song phương mong manh giữa Nhật Bản và Trung Quốc? Liệu IPEF mới thành lập có làm gián đoạn quá trình hội nhập kinh tế khu vực đang diễn ra hay không?
Năm 2021, thương mại song phương Nhật Bản-Trung Quốc đã đạt mức cao nhất trong 10 năm là 391,4 tỷ USD, và có hơn 30.000 công ty Nhật Bản hiện hoạt động tại Trung Quốc. Tuy nhiên, việc Nhật Bản dường như đang nhiệt tình áp dụng chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Mỹ đã khiến Trung Quốc khó chịu.
Có một sự thừa nhận rộng rãi ở Nhật Bản rằng hầu hết các nước châu Á-Thái Bình Dương nhận định IPEF - một thỏa thuận thương mại không hứa hẹn về khả năng tiếp cận thị trường Mỹ - là không đủ hấp dẫn để có tác động tức thì đến thương mại khu vực.
Tuy nhiên, những tiếng nói chủ đạo từ bên trong chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp Nhật Bản cho rằng nước này nên tích cực tham gia IPEF với hy vọng thỏa thuận này sẽ là "bàn đạp" để Mỹ tham gia trở lại Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). IPEF cũng sẽ giúp tăng cường quan hệ đối tác kinh tế Mỹ-Nhật.
Nhật Bản nhanh chóng gia nhập liên minh do Mỹ dẫn dắt để áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Nga vào tháng 2/2022. Quyết định của Nhật Bản được cho là do những quan ngại về an ninh trong nước khi phải đối mặt với Trung Quốc.
Mặc dù Trung Quốc chỉ trích chính sách của Nhật Bản, nhưng nước này đã đưa ra những yêu cầu tương đối hợp lý đối với "xứ hoa anh đào". Thay vì yêu cầu Nhật Bản thay đổi đáng kể chính sách đối ngoại của mình, Trung Quốc kêu gọi Nhật Bản cân bằng tốt hơn mối quan hệ với Mỹ và Trung Quốc, và phát triển thương mại song phương.
Trái ngược với những lo ngại phổ biến rằng IPEF sẽ dẫn đến sự tách rời của các nền kinh tế châu Á, chủ nghĩa kinh tế khu vực sẽ tiếp tục đạt được động lực ở châu Á-Thái Bình Dương. Trong khi IPEF là một khuôn khổ thương mại để nâng cao vai trò lãnh đạo kinh tế của Mỹ, thì Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) lại được cả Nhật Bản và Trung Quốc ủng hộ.
Sự ra mắt của IPEF kể từ đó đã thúc đẩy Trung Quốc dành nhiều nguồn lực ngoại giao hơn cho RCEP. Mặc dù IPEF có thể chỉ có tác dụng hạn chế đối với việc kiềm chế Trung Quốc, nhưng chính sách "Không COVID" và những "tai ương" kinh tế đã làm xói mòn đáng kể niềm tin kinh doanh của toàn cầu đối với nước này.
Kết quả khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản cho thấy 14% các công ty Nhật Bản hoạt động tại Thượng Hải đang tìm cách "giảm hoặc hoãn" các khoản đầu tư trong tương lai vào nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Tâm lý này tương đối "ôn hòa" so với kết quả của một cuộc khảo sát khác của Phòng Thương mại Liên minh châu Âu, trong đó cho thấy chính sách "Trung Quốc+1" - tránh chỉ đầu tư vào Trung Quốc bằng cách đa dạng hóa sang các nước khác - được các công ty Nhật Bản theo đuổi từ lâu sẽ tăng tốc.
Nhiều người tin rằng thành công của IPEF phụ thuộc vào các nước thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) - nhưng trên thực tế, điều này phụ thuộc vào Trung Quốc, nền kinh tế và chính sách đối ngoại của nước này.
Sự ủng hộ của Nhật Bản đối với IPEF sẽ giúp thỏa thuận này có được sức hút ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, nhưng sẽ không ảnh hưởng lớn đến mối quan hệ lâu đời Nhật Bản-Trung Quốc./.
- Từ khóa :
- ipef
- trung quốc
- quan hệ trung quốc nhật bản
Tin liên quan
-
Phân tích - Dự báo
IPEF: Câu hỏi về khả năng tiếp cận thị trường còn bỏ ngỏ
05:30' - 04/07/2022
Nhiều câu hỏi về khả năng của Mỹ trong việc khuyến khích hợp tác kinh tế khu vực chặt chẽ hơn thông qua Khuôn khổ kinh tế Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương vì sự thịnh vượng (IPEF).
-
Ý kiến và Bình luận
Mỹ lên kế hoạch triển khai các cuộc thảo luận về IPEF
12:44' - 07/06/2022
Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai ngày 6/6 cho biết nước này đang lên kế hoạch triển khai các cuộc thảo luận về Khuôn khổ kinh tế Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương vì thịnh vượng (IPEF).
-
Phân tích - Dự báo
Vai trò của Nhật Bản trong việc khởi động sáng kiến IPEF
06:30' - 26/05/2022
Nhật Bản đồng hành với Mỹ trong hơn nửa năm để cụ thể hóa sáng kiến IPEF. Một nhân vật có quan hệ trong chính phủ nói rằng ý tưởng về IPEF đã được thông tin từ Chính phủ Mỹ đề cập vào mùa Hè năm 2021.
-
Kinh tế Việt Nam
Hội nghị cấp Bộ trưởng về IPEF: Các nước cụ thể hóa nội hàm hợp tác
16:02' - 24/05/2022
IPEF là khuôn khổ hợp tác kinh tế với cách tiếp cận mới, mở, linh hoạt và bao trùm, gồm nhiều nội dung được nhiều quốc gia quan tâm như chuỗi cung ứng, phi cacbon hoá, chuyển đổi số, cơ sở hạ tầng
Tin cùng chuyên mục
-
Phân tích - Dự báo
“Bức tường thuế mới” của Mỹ sẽ đối mặt với nhiều thách thức
06:30'
Chính phủ Mỹ vừa ban hành một gói thuế quan mới áp dụng với ô tô điện và một số mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, nhằm "bảo vệ tương lai" ngành sản xuất Mỹ.
-
Phân tích - Dự báo
Nhu cầu từ Trung Quốc đang thống trị thị trường vàng
05:30'
Người mua Trung Quốc, lo ngại trước xu hướng bất động sản sụt giảm kéo dài và những biến động gần đây của thị trường chứng khoán, đang đổ xô vào vàng.
-
Phân tích - Dự báo
Các đồng tiền châu Á có thể chịu được áp lực tăng giá của đồng USD?
06:42' - 18/05/2024
Theo tờ The Edge Malaysia Weekly đồng USD tăng giá đang làm dấy lên nhiều lo ngại về xu hướng tiền tệ ở châu Á.
-
Phân tích - Dự báo
Đồng yên yếu - thách thức cho phần lớn doanh nghiệp Nhật Bản
15:15' - 17/05/2024
Theo kết quả cuộc khảo sát gần đây của Teikoku Databank, nhiều công ty Nhật Bản đang cảm thấy đồng yen suy yếu gần đây là một yếu tố tiêu cực cho hoạt động kinh doanh của mình.
-
Phân tích - Dự báo
Tổng thống Macron: Nhà quảng bá kinh tế hàng đầu của Pháp
05:30' - 17/05/2024
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đang nỗ lực trở thành nhà quảng bá kinh tế hàng đầu của "đất nước hình lục lăng", thu hút các nhà đầu tư nước ngoài hướng theo những lời vận động của ông.
-
Phân tích - Dự báo
Kỷ nguyên mới cho Singapore dưới sự điều hành của tân Thủ tướng
06:30' - 16/05/2024
Nhiều kỳ vọng và không ít những thách thức đang chờ đón tân Thủ tướng Singapore Lawrence Wong khi điều hành một trong những nền kinh tế năng động nhất thế giới.
-
Phân tích - Dự báo
Ngành hàng ăn uống Pháp đứng trước nguy cơ quá tải
05:30' - 16/05/2024
Việc bùng nổ số lượng nhà đầu tư vào ngành hàng ăn uống ở Pháp đang làm lĩnh vực này đứng trước nguy cơ chứng kiến sự dư thừa đáng báo động.
-
Phân tích - Dự báo
Doanh nghiệp công nghệ lần lượt tiến vào Đông Nam Á
05:30' - 16/05/2024
Tại Đông Nam Á, lực lượng lao động đang phát triển có thể giúp khu vực này trở thành một lựa chọn khả thi khác ngoài Trung Quốc trong việc tuyển chọn tài năng công nghệ.
-
Phân tích - Dự báo
Booking.com vào tầm ngắm của Ủy ban châu Âu
11:33' - 15/05/2024
Các nhà chức trách của Ủy ban châu ÂU đang tăng cường kiểm tra hoạt động của Booking.com, đảm bảo công ty này tuân thủ theo đúng quy tắc cạnh tranh mới nghiêm ngặt của EU.