Không thể chậm chân trong cuộc đua tài chính toàn cầu

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ rõ, việc xây dựng cơ chế, chính sách, thành lập, vận hành IFC tại Việt Nam là công việc khó, nhưng không cầu toàn, không nóng vội và không bỏ lỡ cơ hội.

Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký Công điện 211/CĐ-TTg yêu cầu các bộ, ngành và hai địa phương đầu mối khẩn trương hoàn tất các bước chuẩn bị cho việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Tại Nghị quyết 222 của Quốc hội về IFC tại Việt Nam đã xác định, IFC tại Việt Nam gồm các cơ quan: Cơ quan điều hành, cơ quan giám sát và cơ quan giải quyết tranh chấp.

Với mô hình "1 trung tâm, 2 điểm", Trung tâm Tài chính quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh tập trung vào các lĩnh vực ngân hàng, quản lý quỹ, fintech và giao dịch hàng hóa phái sinh. Còn Trung tâm Tài chính quốc tế tại Đà Nẵng được định hướng trở thành trung tâm tài chính xanh và tài sản số. Vì vậy, việc quan trọng là xác định vị trí và thẩm quyền của mỗi cơ quan, sao cho không chồng chéo và phát sinh thêm thủ tục hành chính. Cùng với đó là các cơ chế, chính sách ưu đãi, vượt trội về tài chính, tiền tệ, ngân hàng...để vận hành Trung tâm tài chính quốc tế theo thông lệ quốc tế. Đồng thời, thể chế phải thông thoáng, thực sự là lợi thế cạnh tranh quốc gia để thu hút được các nhà đầu tư, nhân lực.

Đại diện các tổ chức, định chế tài chính, chuyên gia tài chính quốc tế đánh giá sự nỗ lực, hành động quyết đoán của Chính phủ trong việc triển khai IFC tại Việt Nam. Theo các chuyên gia, việc triển khai IFC tại Việt Nam sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển đổi số, phát triển thị trường tài chính, tăng cường năng lực xuất khẩu và thúc đẩy tăng trưởng.

Ông Don Lam, Tổng Giám đốc kiêm cổ đông sáng lập VinaCapital cho biết: Một số nhà đầu tư đang theo dõi sát tiến trình triển khai IFC của TP. Hồ Chí Minh và chờ đợi những tín hiệu rõ ràng hơn để có thể tham gia. “Việt Nam hiện vẫn là thị trường còn dư địa vốn rất lớn, đặc biệt trong các lĩnh vực hạ tầng kinh tế và phát triển khu vực tư nhân. Do đó, IFC tại Việt Nam được kỳ vọng sẽ tạo ra một thị trường có nguồn vốn dài hạn, hỗ trợ tốt hơn cho các lĩnh vực này.”, Tổng Giám đốc Don Lam cho hay.

Để IFC tại Việt Nam sớm đi vào vận hành, UBND TP. Hồ Chí Minh và UBND Đà Nẵng được giao nhanh chóng ban hành chính sách ưu đãi trong thẩm quyền để thu hút nhà đầu tư quốc tế, đảm bảo môi trường làm việc và sinh sống thuận lợi cho chuyên gia, yêu cầu hoàn thành trước ngày 20/11/2025.

Cùng với đó, hai địa phương cũng phải lựa chọn nhân sự chất lượng cao, kết hợp chuyên gia trong, ngoài nước và gửi danh sách đề xuất về Bộ Tài chính trước ngày 20/11. Song song đó, hạ tầng và điều kiện vận hành cần được chuẩn bị để hướng tới mục tiêu đưa IFC vào hoạt động ngay trong tháng 11. Đồng thời, công bố công khai các chính sách ưu đãi nhằm tạo đà thu hút nhà đầu tư.

Từ thực tiễn địa phương, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Đà Nẵng Hồ Kỳ Minh cho biết: Thành phố đang tích cực chuẩn bị cơ sở vật chất, quỹ đất để sau khi các Nghị định liên quan đến việc thành lập IFC có hiệu lực thành phố sẽ tìm kiếm các nhà đầu tư chiến lược để đầu tư hạ tầng IFC. Bên cạnh đó, thành phố cũng đang triển khai những hoạt động liên quan đến chức năng, nhiệm vụ chính của IFC tại thành phố Đà Nẵng sau này như: tài chính xanh, tài chính số, tài chính hỗ trợ cho đổi mới sáng tạo, khoa học, công nghệ.

Về các vấn đề quy chế hoạt động, các vấn đề về mặt thực thi…, thành phố sẽ tiếp tục tổ chức các hội thảo, tọa đàm tiếp theo để tiếp thu các ý kiến góp ý, đảm bảo rằng khi IFC Việt Nam tại TP. Hồ Chí Minh và tại Đà Nẵng hoạt động sẽ có tính thực thi cao, thu hút được các doanh nghiệp, các nhà đầu tư tin tưởng đến đầu tư, hoạt động và có khung pháp lý rõ ràng, minh bạch để bảo vệ lợi ích của nhà đầu tư.

TS. Nguyễn Văn Cương, Viện trưởng Viện Chiến lược và Khoa học pháp lý, Bộ Tư pháp bày tỏ, một IFC chỉ thành công khi có khung pháp lý minh bạch, ổn định, có khả năng dự báo và thân thiện với nhà đầu tư quốc tế. Khung pháp lý phải đáp ứng được những yêu cầu cơ bản như bảo đảm niềm tin pháp lý cho doanh nghiệp và nhà đầu tư toàn cầu; tạo môi trường cạnh tranh công bằng và cơ chế giải quyết tranh chấp độc lập, đáng tin cậy...

Để IFC tại Việt Nam vận hành hiệu quả, ông Giando Zappia, Nhà sáng lập Quỹ Agrya, Chủ tịch tiểu ban Tài chính bền vững EuroCham đề xuất, cần đưa vào dự thảo Nghị định quy định Thủ tướng là Trưởng Ban chỉ đạo; Bộ Tài chính là cơ quan phụ trách, có cơ quan giải quyết tranh chấp và giám sát độc lập; đồng thời, phát triển cân bằng mô hình ở hai thành phố và có sự hỗ trợ lẫn nhau.

Về phía Bộ Công Thương, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho rằng, cơ quan giám sát IFC cần được thiết kế độc lập, thực hiện giám sát định kỳ và đột xuất, bảo đảm tính minh bạch, an toàn hệ thống và tuân thủ chuẩn mực quốc tế. Bên cạnh đó, Bộ Công Thương giữ vai trò hướng dẫn, kiểm tra và phối hợp quản lý, còn các bộ, ngành và địa phương (TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng) chịu trách nhiệm đảm bảo hạ tầng, dịch vụ logistics, an ninh, trật tự và hỗ trợ triển khai các chính sách ưu đãi. Cách tiếp cận này thể hiện phân quyền rõ, phân cấp hợp lý, phân công phối hợp đồng bộ, phù hợp tinh thần Nghị quyết 222/2025/QH15, tạo cơ chế quản lý linh hoạt, minh bạch và hiệu quả cho IFC tại Việt Nam.

Theo ông Christopher Jeffery, Giám đốc Điều hành cấp cao phụ trách Chiến lược & Đối tác quốc tế, Trường Đại học Anh Quốc Việt Nam (BUV), về góc độ phát triển nghề nghiệp, yếu tố ổn định là then chốt. Hạ tầng tốt, chất lượng cuộc sống, cơ hội nghề nghiệp và sự nhất quán trong chính sách là những điều sẽ giữ chân nhân tài.

Mặc dù, vẫn còn nhiều việc phải làm, từ hoàn thiện khung pháp lý, phát triển nhân lực, đến cải thiện môi trường sống… song theo đánh giá chung của giới đầu tư, Việt Nam đang đi đúng hướng. Từ ý chí chính trị mạnh mẽ đến tốc độ triển khai nhanh chóng của Nghị quyết số 222/2025/QH15, tất cả cho thấy Việt Nam đã sẵn sàng bước vào kỷ nguyên tài chính toàn cầu mới.