Kiến nghị đánh giá lại tính khả thi của quy định tại Nghị định 38/2021/NĐ-CP

Một quảng cáo trên Facebook. Ảnh chụp từ giao diện facebook

Ngày 27/5, Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam cho biết đã công văn đề xuất Bộ Thông tin và Truyền thông kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo việc rà soát, đánh giá lại tính khả thi của các quy định tại Nghị định 38/2021/NĐ-CP về việc Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo; đồng thời sớm phê chuẩn kế hoạch sửa đổi Luật Quảng cáo phù hợp với xu thế phát triển của truyền thông trong môi trường hội nhập quốc tế.

Đề xuất này nhằm đảm bảo môi trường cạnh tranh bình đẳng giữa doanh nghiệp quảng cáo trong nước và các nền tảng xuyên biên giới, góp phần ổn định phát triển kinh tế - xã hội.
Cụ thể, theo Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam, Nghị định 38/2021/NĐ-CP ngày 29/3/2021 của Chính phủ sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/6/2021. Đáng lưu ý, tại khoản 2, Điều 38, mục 2, Chương III của Nghị định quy định các hành vi vi phạm về quảng cáo trên báo điện tử và trang thông tin điện tử bao gồm: “Thời gian chờ tắt hoặc mở quảng cáo không ở vùng cố định vượt quá 1,5 giây”; “Thiết kế, bố trí phần quảng cáo lẫn vào phần nội dung tin bài”. 

Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, quảng cáo trực tuyến đang ngày càng phổ biến; dẫn đầu về thị phần, doanh số quảng cáo trực tuyến tại Việt Nam hiện nay là các nền tảng xuyên biên giới Facebook và Google, chiếm hơn 80% tổng doanh thu.

Vì vậy, quy định về “Thời gian chờ tắt hoặc mở quảng cáo không ở vùng cố định vượt quá 1,5 giây” là thiếu thực tế, quá ngắn để có thể truyền tải thông điệp.
So sánh với những nền tảng quảng cáo xuyên biên giới, giao diện hiện tại cho phép người xem chỉ có thể bỏ qua quảng cáo sau ít nhất là 5 giây.

Như vậy, nếu quảng cáo trên báo chí của doanh nghiệp trong nước đang bị siết chặt bởi quy định của Nghị định này thì doanh nghiệp quảng cáo xuyên biên giới lại được tạo lợi thế một cách tự nhiên bởi tiêu chuẩn, nguyên tắc hoạt động của họ và việc các cơ quan quản lý nhà nước chưa xử lý được sai phạm của các nền tảng này khi họ không có trụ sở tại Việt Nam.

Điều này đã tạo nên sự cạnh tranh bất bình đẳng giữa doanh nghiệp quảng cáo trong nước với mạng lưới quảng cáo xuyên biên giới, bảo hộ cho hoạt động quảng cáo của các nền tảng này trong khi hiện họ còn rất nhiều vấn đề sai phạm về nội dung và chất lượng quảng cáo chưa được khắc phục triệt để.
Trên thực tế, Luật Quảng cáo được ban hành cách đây 10 năm đã cho thấy nhiều bất cập tồn tại, không phù hợp với sự phát triển của công nghệ và truyền thông hiện đại như hiện nay.

Nghị định 38/2021/NĐ-CP càng khiến cho những bất cập này trở thành rào cản đối với sự phát triển của ngành quảng cáo, khiến việc quảng bá sản phẩm, dịch vụ khó khăn hơn, ảnh hưởng chung đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

 Đơn cử, việc quảng cáo không đúng quy định, làm ảnh hưởng sức khỏe, tính mạng và niềm tin của người tiêu dùng... chưa có những chế tài đủ tính răn đe và đảm bảo môi trường cạnh tranh bình đẳng trên thị trường.
Để kịp thời xử lý hoạt động quảng cáo không đúng quy định, vừa qua Ban Tuyên giáo Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành công văn nêu rõ, thời gian qua trên các trang thông tin đại chúng và trang mạng xã hội có phản ánh về một số nghệ sĩ Thành phố Hồ chí Minh có tham gia bằng nhiều hình thức như đăng bài viết, video clip trên mạng xã hội...

Trong đó, nghệ sĩ trực tiếp giới thiệu quảng cáo về sản phẩm hiệu quả một số mặt hàng tiêu dùng, thực phẩm chức năng, thuốc chữa bệnh, mỹ phẩm, tiền ảo… không đúng với quy định của pháp luật, làm ảnh hưởng sức khỏe, tính mạng, tài sản niềm tin của người tiêu dùng.

Ban Tuyên giáo Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh đề nghị lãnh đạo các Hội Văn học - Nghệ thuật thành phố kiểm tra, chấn chỉnh hoạt động của một số hội viên tham gia quảng cáo các sản phẩm không đúng với chất lượng sản phẩm, vận động hội viên không tham gia quảng cáo nếu nội dung quảng cáo sai lệch, không đúng chất lượng sản phẩm hàng hóa, gây thiệt hại và ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng./.