Tiếp tục chương trình chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, sáng 8/11, Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đã đăng đàn trả lời chất vấn các nội dung liên quan công tác quản lý báo chí, quản lý giấy phép trong lĩnh vực báo chí, phát thanh, truyền hình, cấp, thu hồi thẻ nhà báo; công tác quản lý thông tin điện tử, nhất là các trang thông tin điện tử, mạng xã hội, quản lý quảng cáo trên báo chí, trên môi trường mạng; về ứng dụng công nghệ thông tin và xây dựng chính phủ điện tử.
*Nâng cao đạo đức nghề nghiệp của phóng viên
Báo cáo với Quốc hội, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nêu rõ, bên cạnh các lĩnh vực khác, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng là cơ quan quản lý nhà nước về báo chí và truyền thông với sứ mạng phản ánh trung thực dòng chảy chính của xã hội Việt Nam, để tạo đồng thuận, niềm tin cho xã hội, nuôi dưỡng khát vọng Việt Nam hùng cường. Một đất nước muốn vươn lên thì sức mạnh chính là sức mạnh tinh thần báo chí. Dù đưa tin tiêu cực hay tích cực vẫn phải với mục tiêu khích lệ Việt Nam mạnh lên, nhằm giữ Việt Nam ổn định chứ không phải làm xói mòn sức mạnh đất nước.

Liên quan đến nội dung quản lý báo chí và thông tin mạng xã hội, đại biểu Bạch Thị Hương Thủy (Hòa Bình) đặt câu hỏi: Hiến pháp quy định mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự uy tín của mình. Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn.

Ngoài ra, Luật Báo chí đã quy định rõ cơ quan tạp chí có tôn chỉ mục đích khác với cơ quan báo, đó là tập trung vào nội dung chuyên ngành và tính định kỳ. Thời gian qua có tình trạng một số tạp chí xa rời tôn chỉ mục đích, tham gia đưa tin thời sự, làm phóng sự điều tra… Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo Việt Nam đã nắm được nội dung này và đưa ra giải pháp xử lý.
Theo Bộ trưởng, về mặt quy định pháp luật cần phải làm tường minh câu chuyện thế nào là chuyên ngành, thế nào là định kỳ. Hiện nay Bộ đang tiến hành việc quy hoạch báo chí, trong đó có câu chuyện cấp lại giấy phép, làm rõ tôn chỉ, mục đích của từng cơ quan báo chí. Các giải pháp tiếp theo là cần xử lý nghiêm minh; quy định rõ trách nhiệm của cơ quan chủ quản tạp chí, báo chí, bởi thời gian qua có một số cơ quan chủ quản đã có sự buông lỏng quản lý.
Liên quan đến câu hỏi của đại biểu Nguyễn Hồng Vân (Phú Yên) về việc quy hoạch và quản lý mạng lưới báo chí, phát thanh, truyền hình, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biế: Hiện nay nước ta có 868 cơ quan báo chí, bao gồm: báo, tạp chí, đài phát thanh, truyền hình. Trung ương đã nhận thấy cần sắp xếp lại theo hướng mỗi một tờ báo, tạp chí, đài phát thanh, truyền hình phải phản ánh chuyên môn của mình để phản ánh toàn cảnh xã hội hiện nay. Thêm nữa, hoạt động chấn chỉnh báo chí một thời gian có sự buông lỏng.

Hiện, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025 và Bộ Thông tin đã ban hành kế hoạch thực hiện. Quy hoạch nêu ra hai bước thực hiện: Cuối 2019, quy hoạch xong các cơ quan báo chí thuộc các hội; năm 2020, thực hiện xong quy hoạch báo chí của các bộ, ngành địa phương. Nhân dịp này, Bộ trưởng cũng đề nghị lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương quan tâm chỉ đạo để thực hiện tốt quy hoạch này.
*Chấm dứt tình trạng “sáng đăng, trưa gặp, chiều gỡ”
Quan tâm đến việc quản lý các trang thông tin điện tử hiện nay, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (An Giang) đề nghị Bộ trưởng đưa ra các giải pháp để chấn chỉnh tình trạng gỡ tin, bài các trang thông tin điện tử, để chấm dứt tình trạng “sáng đăng, trưa gặp, chiều gỡ” và nâng cao vai trò quản lý nhà nước trong thông tin, truyền thông.

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhận định: Tình trạng “sáng đăng, trưa gặp, chiều gỡ” là câu chuyện đã được nhắc đến nhiều. Tuy nhiên, với hàng nghìn cơ quan báo chí đang hoạt động, nếu rà soát bằng tay sẽ không khả thi. Vì vậy, vừa qua, Bộ Thông tin và Truyền thông có một bộ công cụ, yêu cầu tất cả các báo, tạp chí đều phải có trách nhiệm nộp lưu chiểu và đưa về trung tâm lưu trữ dưới dạng điện tử.

Sau đó, Bộ thực hiện công cụ phân tích phát hiện chuyện tin, bài có bị gỡ xuống không. Khi có bộ công cụ này, không chỉ Bộ Thông tin và Truyền thông mà Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội Nhà báo Việt Nam, một số Sở Thông tin và Truyền thông cũng có thể sử dụng. Bộ công cụ này sẽ giúp làm giảm tình trạng “sáng đăng, trưa gặp, chiều gỡ” một cách đáng kể nếu thấy có dấu hiệu về chuyện sách nhiễu.

Đồng thời, Hội Nhà báo Việt Nam và cơ quan quản lý nhà nước – Bộ Thông tin và Truyền thông đã xây dựng bộ quy tắc về đạo đức nghề báo. Với sự phối hợp của các bên, nếu làm mạnh mẽ, tình trạng này sẽ giảm đáng kể trong thời gian tới.
Đối với câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa (Đồng Tháp) về việc có hay không việc sử dụng mô hình quản lý báo chí chính thống để quản lý mạng xã hội, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định báo chí và mạng xã hội là hai không gian khác nhau vì vậy có cách quản lý khác nhau. Sứ mệnh của báo chí là định hướng truyền thông, tạo ra năng lượng tích cực, tạo sự đồng thuận, tạo ra niềm tin khát vọng dân tộc; đây là nghề rất đặc thù.

Mạng xã hội là không gian mở, nơi biểu đạt tự do của người dân – đó là một không gian khác. Tuy nhiên, không gian này cũng cần được quản lý, hạn chế tiêu cực, để phát triển lành mạnh. Thời gian tới, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ trình Chính phủ ban hành Bộ quy tắc ứng xử trên không gian mạng./.
Xem thêm:

>>Thủ tướng làm rõ các vấn đề liên quan và trả lời chất vấn

>>Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV: Bộ trưởng Nội vụ nhận trách nhiệm trong quản lý ngành