Kỳ vọng thu hút đầu tư phát triển điện sinh khối

Theo Quyết định số 08/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 24/2014/QĐ-TTg ngày 24/3/2014 về cơ chế hỗ trợ phát triển các dự án điện sinh khối tại Việt Nam, quy định về giá điện đối với dự án điện sinh khối có những điều chỉnh đáng chú ý.
Cụ thể, giá điện cho các dự án sinh khối đồng phát nhiệt – điện là 1.634 đồng/kWh, tương đương 7,03 UScents/kWh (quy định cũ 1.220 đồng/kWh, tương đương 5,8 UScents/kWh). Giá điện cho các loại dự án sinh khối khác là 1.968 đồng/kWh, tương đương 8,47 UScents/kWh. Giá mua điện nói trên chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng.
Theo đánh giá của Bộ Công Thương, sự điều chỉnh, sửa đổi này được kỳ vọng sẽ thu hút hơn nữa đầu tư vào lĩnh vực điện sinh khối, đặc biệt khuyến khích các nhà máy đồng phát nhiệt điện (sản xuất điện từ bã mía) điều chỉnh, tối ưu thiết kế, vận hành để mang lại hiệu quả cao hơn.
Điện sinh khối là việc sử dụng sinh khối (biomass) để sản xuất điện năng. Đây là dạng năng lượng tái tạo và có trữ lượng không nhỏ nên được nhiều nước quan tâm đầu tư. Trong tự nhiên, sinh khối bao gồm cây cối, cây trồng công nghiệp, tảo và các loài thực vật khác, hoặc là những bã nông nghiệp và lâm nghiệp (rơm rạ, bã mía, vụn gỗ...), giấy vụn, mêtan từ các bãi chôn lấp, trạm xử lý nước thải, phân từ các trại chăn nuôi gia súc và gia cầm...
Theo thông tin từ Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ), các quy định tại Quyết định số 08/2020/QĐ-TTg là nền tảng quan trọng để Chính phủ Việt Nam thu hút hơn nữa đầu tư vào lĩnh vực điện sinh khối. Điều này nhằm tiến tới đạt được mục tiêu mà Quy hoạch điện VII điều chỉnh đặt ra. Đó là, phát triển điện sinh khối các giai đoạn đến năm 2020, 2025 và 2030 tương ứng là 660 MW, 1.200 MW và 3.000 MW. Năm 2019, chỉ có 175 MW công suất lắp đặt của điện sinh khối được nối vào lưới điện.
Những năm qua, Dự án Hỗ trợ Kỹ thuật ngành năng lượng EU - Việt Nam (EVEF), do GIZ thực hiện đã hỗ trợ Bộ Công Thương (MoIT) thực hiện tính toán lại giá bán điện sinh khối bao gồm: tổng hợp kinh nghiệm quốc tế và đánh giá thị trường sinh khối ở Việt Nam và trên thế giới.
Đồng thời, dự án xây dựng mô hình tính toán và tính toán giá bán điện cho điện đồng phát và các nguồn sinh khối khác từ phụ phẩm nông nghiệp và vụn gỗ; phân tích về khả năng áp dụng giá bán điện năng cho đốt trộn sinh khối; đánh giá tác động của mức giá mua điện sinh khối mới lên giá điện bán lẻ và hỗ trợ xây dựng dự thảo, tờ trình, quyết định… ; hỗ trợ Cục Điện lực và Năng lượng Tái tạo trong quá xây dựng và thẩm định tờ trình.
Kể từ năm 2019, Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức cũng đã và đang tiếp tục phối hợp với đối tác chiến lược là Cục Điện lực và Năng lượng Tái tạo thực hiện dự án Bảo vệ khí hậu thông qua phát triển thị trường năng lượng sinh học bền vững ở Việt Nam (BEM) nhằm thúc đẩy phát triển bền vững các nguồn tài nguyên sinh khối để sản xuất nhiệt và điện.
Dự án này được tài trợ bởi Bộ Môi trường, Bảo tồn Thiên nhiên và An toàn Hạt nhân Cộng hòa Liên bang Đức (BMU). Trọng tâm dự án là nâng cao năng lực lập quy hoạch, năng lực kỹ thuật chuyên môn và tài chính cho các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực năng lượng sinh khối nhằm thực hiện các dự án đầu tư đạt hiệu quả.
Ông Sven Ernedal, Giám đốc Dự án năng lượng tái tạo và hiệu quả năng lượng, thuộc Chương trình Hỗ trợ năng lượng (ESP) cho biết, Việt Nam có tiềm năng lớn về sinh khối, có thể khai thác để sản xuất năng lượng, đặc biệt là sản xuất điện.
Việc Chính phủ Việt Nam đưa ra các Quyết định tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển điện sinh khối sẽ giúp Việt Nam giảm phát thải khí nhà kính, tạo ra việc làm xanh, cải thiện an ninh và chất lượng nguồn cung điện và tăng cường khả năng cạnh tranh của ngành mía đường thông qua việc tăng doanh thu cho các công ty sản xuất đường, tăng hiệu quả, và giảm phế thải.
“Năng lượng sinh khối sẽ giúp Việt Nam đáp ứng được nhu cầu năng lượng ngày càng tăng khi nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng”, ông Sven Ernedal nói.
Ông Tobias Cossen, Giám đốc Dự án phát triển thị trường năng lượng sinh học bền vững, thuộc ESP cũng cho hay, chính sách về năng lượng tái tạo ở Việt Nam trong thời gian gần đây đặt rất nhiều chú ý vào năng lượng mặt trời và năng lượng gió, đặc biệt là sự phát triển trong tương lai của năng lượng gió.
Việc tăng giá đối với năng lượng sinh khối là một tín hiệu rất tích cực từ Chính phủ cho thấy năng lượng sinh học sẽ có chỗ đứng trong bức tranh năng lượng tương lai bằng việc sử dụng nguồn phế phụ phẩm nông nghiệp, chẳng hạn như bã mía.
Theo số liệu của Bộ Công Thương, sau gần 6 năm phát triển, công suất điện sinh khối nối lưới khoảng 350 MW, bằng một nửa mục tiêu theo Quy hoạch điện VII đến năm 2020. Hiện có 10 dự án điện sinh khối đồng phát với tổng công suất 350 MW, 2 nhà máy đã ký hợp đồng mua bán điện nhưng chưa vận hành, công suất 19 MW. Theo kế hoạch Quy hoạch điện VII, công suất loại năng lượng này đến năm 2025 và năm2030 tương ứng đạt 1.200 MW và 3.000 MW./.
>> Sửa đổi quy định giá điện đối với dự án điện sinh khối