Lãng phí tài nguyên đất tại Khu du lịch Đồ Sơn (Hải Phòng)

Thực tế cho thấy, nếu không có giải pháp đồng bộ để xử lý các dự án “treo”, Đồ Sơn khó có thể cạnh tranh với những điểm đến lân cận như Cát Bà hay Bãi Cháy, nơi hạ tầng và dịch vụ liên tục được đầu tư, đổi mới. Chính sự thiếu nhất quán trong quy hoạch và quản lý đã trở thành điểm nghẽn lớn, kìm hãm tiềm năng vốn rất dồi dào của bán đảo này.

Tại tuyến đường ven biển khu 1, công trình Trung tâm Đào tạo - Bồi dưỡng cán bộ Công đoàn Khu I có diện tích khá rộng đã bị bỏ hoang, cỏ dại mọc um tùm. Nhiều du khách đi qua không khỏi xót xa trước khu “đất vàng” và công trình quy mô bị hoang hóa suốt nhiều năm.

Chị Lê Thu Hương, du khách đến từ Hà Nội, chia sẻ, hiện nay, ở Đồ Sơn chỉ có Khu du lịch Quốc tế Đồi Rồng là khang trang, hiện đại. Trong khi đó, bãi 1, bãi 2, bãi 3 lại vắng vẻ, nhiều công trình bỏ hoang tạo cảm giác tiêu điều.

Cùng tình trạng với Trung tâm Đào tạo - Bồi dưỡng cán bộ Công đoàn Khu I, theo báo cáo của phường Đồ Sơn, hiện trên địa bàn có 11 cơ quan, đơn vị thuộc các Bộ, ngành đang sử dụng đất làm nhà nghỉ dưỡng nghiệp vụ kết hợp khai thác kinh doanh dịch vụ, với tổng diện tích đất sử dụng hơn 134.524 m2. Các cơ sở này đều xây dựng từ lâu, đã xuống cấp và khai thác không hiệu quả. Ngoài ra còn có 19 cơ sở kinh doanh cùng các dự án được giao đất hoặc cho thuê đất nhưng không sử dụng hoặc chậm đưa đất vào sử dụng, với tổng diện tích hơn 866.437m2. Đây là các dự án đều thuộc phân cấp quản lý của thành phố.

Bên cạnh đó, Đồ Sơn còn có 15 đơn vị an ninh, quốc phòng đang sử dụng hơn 489.067m2 đất để làm nhà điều dưỡng, phục vụ cán bộ ngành và liên kết đầu tư nhà hàng, nhà nghỉ; trong đó có hơn 29.886m2 được các hộ gia đình, cá nhân thuê lại khai thác.

Ông Đinh Xuân Hiệu, chủ nhà hàng Hiệu Chi, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Đồ Sơn, cho biết, chúng tôi làm dịch vụ du lịch ở đây đã 30 năm. Nhìn những dự án bị bỏ hoang mà xót xa. Nếu được tạo điều kiện, doanh nghiệp trong và ngoài thành phố sẵn sàng đầu tư ngay để khai thác, hồi sinh những công trình và diện tích đất này. Thậm chí, các cơ quan, đơn vị đang sử dụng nhà nghỉ dưỡng có thể khoán lại cho doanh nghiệp vận hành. Doanh nghiệp có thể trả mức lợi nhuận cao hơn nhiều so với lợi nhuận các đơn vị này thu về hiện nay.

Việc xử lý các dự án sử dụng đất kém hiệu quả đã được UBND thành phố Hải Phòng “khởi động” từ năm 2023 bằng Công văn 2629/VP-TCV3 ngày 20/4/2023 về việc rà soát các cơ sở nhà, đất do các Bộ, ngành Trung ương quản lý tại Đồ Sơn. Thực hiện chỉ đạo, Thường trực Quận ủy Đồ Sơn (cũ) đã ban hành Thông báo số 452-TB/QU ngày 17/4/2023 về việc rà soát, kiểm tra các dự án sử dụng đất kém hiệu quả trên địa bàn. Tuy nhiên, đến nay, tiến độ xử lý các dự án này có dấu hiệu chững lại.

Sau sắp xếp hành chính năm 2025 tại Đồ Sơn, các khu du lịch biển và vùng ven giờ thuộc về Phường Đồ Sơn mới (hợp nhất từ Ngọc Xuyên, Hải Sơn, một phần Vạn Hương, Tân Thành) và Phường Nam Đồ Sơn mới (hợp nhất từ Bàng La, Hợp Đức, Minh Đức, một phần Vạn Hương, Ngọc Xuyên), tạo thành các phường có diện tích lớn, tập trung phát triển du lịch, nghỉ dưỡng cao cấp.

Ông Ngô Việt Đông, Phó Chủ tịch UBND phường Đồ Sơn, cho biết, sau hợp nhất, địa phương tiếp tục kiến nghị thành phố xử lý dứt điểm các dự án chậm tiến độ để đưa vào khai thác, phục vụ phát triển du lịch. Với các dự án do bộ, ngành quản lý, phường đề nghị giao lại cho thành phố. Điển hình như Trung tâm Đào tạo - Bồi dưỡng cán bộ Công đoàn Khu I đã được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam hoàn thành bàn giao từ tháng 5/2025. Với các dự án chậm tiến độ do thành phố quản lý, phường tiếp tục kiến nghị tăng cường kiểm tra, giám sát và thu hồi nếu có vi phạm.

Một số chuyên gia về lĩnh vực văn hóa, du lịch cho rằng, để Đồ Sơn thực sự trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn, cần một chiến lược phát triển bền vững và đồng bộ. Trước hết, việc quy hoạch tổng thể phải được đặt lên hàng đầu nhằm tránh tình trạng manh mún, đồng thời xử lý dứt điểm những dự án bỏ hoang gây lãng phí. Song song với đó, thành phố cần đầu tư mạnh vào hạ tầng, từ giao thông kết nối đến dịch vụ lưu trú và các tiện ích công cộng, để nâng cao trải nghiệm của du khách.

Bên cạnh yếu tố vật chất, việc khai thác giá trị văn hóa, lịch sử cũng đóng vai trò quan trọng, giúp Đồ Sơn vừa là điểm du lịch biển vừa là nơi lưu giữ và lan tỏa bản sắc địa phương. Tiếp đó, cần có chính sách thu hút nhà đầu tư chiến lược, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh và lâu dài, qua đó đưa Đồ Sơn trở thành một trung tâm du lịch biển có sức hút bền vững trong khu vực.