Lắng tâm suy ngẫm mùa Vu Lan báo hiếu
Mỗi độ thu về báo hiệu một mùa Vu Lan tới. Vu Lan không chỉ là nghi lễ riêng của Phật giáo, ngày lễ lớn đối với những người con Phật mà còn đi vào truyền thống đạo đức, trở thành một nét văn hóa đẹp, thấm sâu trong tâm thức của hàng triệu triệu người con Việt.
Nói đến Vu Lan là nói đến mùa báo hiếu. Xuất phát từ truyền thuyết về Tôn giả Mục Kiều Liên, đệ tử xuất chúng của đức Phật đại hiếu đã cứu mẹ của mình ra khỏi kiếp ngục quỷ, Vu Lan là ngày lễ hàng năm để tưởng nhớ về ân đức sinh thành dưỡng dục, hướng tâm về cha mẹ, tổ tiên và muốn làm việc gì đó để đền ơn đáp nghĩa. Hiếu hạnh là vấn đề quan trọng được đức Phật quan tâm và đề cao. Trong trăm điều thiện, chữ hiếu đứng ở vị trí hàng đầu.Theo truyền thống nguyên thủy, có bốn việc người con hiếu hạnh cần nằm lòng để thực hiện, đó là sự tôn trọng và quý kính cha mẹ; sự tự ý thức trách nhiệm về việc phụng dưỡng cha mẹ, gìn giữ sản nghiệp, bảo vệ gia phong-văn hóa tâm linh gia tộc; đem lại niềm vui bằng việc cung dưỡng cả đời sống vật chất cũng như tinh thần; hướng dẫn tu tập Phật pháp để tự mình có thể gỡ bỏ được mọi đau khổ.
Theo Hòa thượng Thích Gia Quang, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, mùa Vu Lan hiếu hạnh nhắc nhở chúng ta tưởng nhớ đến thâm ân chư Phật, công ơn giáo dưỡng của thầy Tổ và nhất là công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ. Đây cũng là dịp để bày tỏ sự tri ân sâu sắc đến ơn đất nước, ơn đồng bào, nhớ tới ân đức hy sinh cao cả của các bậc tiền bối, Anh hùng liệt sỹ đã vị quốc vong thân vì hòa bình, hạnh phúc cho dân tộc Việt Nam. Từ niềm hiếu đạo sâu kín, thiêng liêng của truyền thống đạo đức phương Đông, tinh thần hiếu thảo trong mùa Vu Lan đã trở thành bông hoa đạo lý, nhắc nhớ con cái hãy sống có hiếu hơn, đạo đức hơn nữa để đáp đền tình thương bao la rộng lớn của cha mẹ - những người đã hy sinh cả cuộc đời, cả tâm hồn và thể xác cho con.Chữ hiếu là nền tảng của đạo đức. Gia đình là nền tảng của xã hội. Trong gia đình, chữ hiếu là nền tảng để xây dựng hạnh phúc, đem đến sự an vui, an lạc cho tất cả mọi người. Phận làm con phải hiểu rõ tình thương và sự hy sinh cao cả ấy, hiểu để đền ơn đáp nghĩa với đấng sinh thành dưỡng dục ta nên người.
Đối với người Việt Nam, lòng hiếu thảo vốn in sâu đậm trong tâm hồn, nên tinh thần Vu Lan báo hiếu cũng như đạo Phật rất dễ hòa nhập vào phong tục tập quán của người dân. Cứ đến dịp Rằm tháng Bảy, nhà nhà lại soạn sửa lễ vật cúng giàng, thành tâm cầu chư tăng chúng Phật, cầu cho linh hồn ông bà tiên tổ, cha mẹ được siêu thoát.Đại đức Thích Tâm Thuần, Ủy viên Ban Hoằng pháp Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam cho rằng không chỉ báo hiếu mỗi mùa Vu Lan về mà mỗi người cần thực hiện 5 điều hiếu trong đạo Phật: hiếu kính, hiếu dưỡng, hiếu hạnh, hiếu tâm và hiếu đạo. Thực hiện 5 điều hiếu đó mới là báo hiếu.
Ngày nay, chữ hiếu lại càng có vai trò và ý nghĩa vô cùng quan trọng trong đời sống của người dân Việt. Khi mà những tác động xấu của xã hội đang ngày ngày len lỏi vào mỗi gia đình, khi đạo đức xã hội đang dần xuống cấp, con cái đối xử bất hiếu với cha mẹ, thậm chí, giết cả người đã sinh ra và nuôi dưỡng mình khôn lớn, thì việc giáo dục đạo hiếu càng cần được xem trọng hơn bao giờ hết. Trong chương trình nghị sự tại kỳ họp thứ 5 của Quốc hội, nhiều đại biểu đã bày tỏ băn khoăn, lo lắng trước những vấn đề như bạo hành gia đình, bạo lực trong trường học, những hành vi ứng xử thiếu chuẩn mực trong xã hội.Đại biểu Nguyễn Hữu Cầu (Nghệ An) bày tỏ tâm tư của cử tri “ước gì đời sống kinh tế vật chất được như hiện nay, còn đạo đức xã hội được như ngày xưa. Nguyên nhân của thực trạng đáng buồn nói trên có nhiều nhưng cốt yếu nhất là sự xuống cấp của đạo đức”.
Đại biểu Tạ Văn Hạ (Bạc Liêu) từng đặt câu hỏi “điều đó phải chăng là hồi chuông cảnh báo về những thách thức đang đặt ra đối với giá trị cốt lõi trong đạo đức văn hóa Việt?”.
Văn hóa không chỉ là nhân tố nội sinh thúc đẩy con người hoàn thiện nhân cách mà còn là mục tiêu động lực thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, giữ vững ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Yếu tố cơ bản góp phần làm nên sự phát triển nhanh chóng của Nhật Bản và Hàn Quốc là họ biết phát huy, gắn các đặc điểm ưu việt của nền văn hóa truyền thống và quá trình phát triển bền vững đất nước.Vì vậy, để đất nước phát triển, vì tương lai của dân tộc, vấn đề văn hóa, mà cụ thể hơn là những truyền thống đạo lý tốt đẹp của dân tộc như sự hiếu đạo, luôn cần được đặt lên hàng đầu. Hòa chung dòng chảy lịch sử của dân tộc, Phật giáo Việt Nam hơn 2.000 năm qua luôn quan tâm giáo dục cho Phật tử triết lý Phật giáo “Chân - Thiện - Mỹ” và truyền thống dân tộc qua Tứ trọng ân: ân quốc gia xã hội, ân cha mẹ, ân Tam bảo sư trưởng và ân chúng sinh vạn loài./.
- Từ khóa :
- lễ vu lan
- rằm tháng 7
- văn hóa việt
- đạo phật
Tin liên quan
-
Kinh tế & Xã hội
Lễ Vu lan đáng nhớ trên đỉnh Fansipan
17:27' - 22/08/2018
Không chỉ để đánh dấu một đỉnh cao đã chinh phục, với du khách bây giờ, Fansipan còn là điểm đến linh thiêng, để nguyện cầu may mắn bình an, tại quần thể văn hóa tâm linh trên khu vực đỉnh.
-
Đời sống
Nguồn gốc và những điều ít biết về lễ Vu lan báo hiếu - Rằm tháng 7 âm lịch
07:09' - 31/08/2017
Qua hàng nghìn năm, Vu Lan báo hiếu luôn là một trong những ngày lễ có sức sống văn hóa mãnh liệt nhất trong đời sống tinh thần của mỗi người dân Việt Nam chúng ta.
-
Hàng hoá
Thực phẩm chay "đắt hàng" mùa Vu Lan
17:01' - 16/08/2016
Lễ Vu Lan năm nay (ngày 15 tháng 7 âm lịch) sức mua mặt hàng thực phẩm chay, rau củ, quả tại thị trường Tp. Hồ Chí Minh đang tăng mạnh so với ngày thường.
-
Kinh tế & Xã hội
Phân biệt ngày lễ Vu Lan và lễ Xá tội vong nhân
06:05' - 10/08/2016
Vào ngày Rằm tháng Bảy hàng năm, các gia đình thường chuẩn bị 2 mâm cúng cho lễ Vu lan và lễ Xá tội vong nhân. Nhưng ít ai hiểu rõ về nguồn gốc và cách phân biệt hai lễ này.
Tin cùng chuyên mục
-
Đời sống
Ngộ độc tại trường học Nhật Bản, nghi do dùng sữa của Morinaga
20:11'
Một vụ ngộ độc đã xảy ra tại một trường học ở thành phố Sendai, thủ phủ tỉnh Miyagi (Đông Bắc Nhật Bản), khiến hơn 600 học sinh và nhiều người khác tại trường bị ảnh hưởng sức khỏe.
-
Đời sống
Pháp: Bùng nổ số người "siêu cao tuổi"
11:06'
Viện nghiên cứu nhân khẩu học quốc gia Pháp (INED) cho biết số người già trên 110 tuổi ở Pháp đang tăng nhanh, trong đó nữ giới đang chiếm ưu thế.
-
Đời sống
Xem ngay lịch âm hôm nay 26/4 và ngày tốt tháng 4
05:15'
Xem ngay lịch âm 26/4 nhanh nhất và chính xác nhất. Xem giờ hoàng đạo, giờ đẹp hôm nay 26/4 và lịch vạn niên tháng 4, chuyển đổi lịch âm - dương 2024.
-
Đời sống
Tp. Hồ Chí Minh đảm bảo nước sạch mùa nắng nóng, xâm nhập mặn
13:14' - 25/04/2024
Nắng nóng gay gắt, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn đang diễn ra, Tp.Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều giải pháp đảm bảo cấp nước an toàn, liên tục cho người dân và các hoạt động sản xuất, kinh doanh.
-
Đời sống
Nhiều người Australia lầm tưởng về chứng sa sút trí tuệ
07:00' - 25/04/2024
Đa số người dân Australia không tự tin vào sự hiểu biết về cách thức giảm nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ. Đây là đánh giá khảo sát do Viện Y tế và Phúc lợi Australia (AIHW) công bố.
-
Đời sống
Xem ngay lịch âm hôm nay 25/4 và ngày tốt tháng 4
05:15' - 25/04/2024
Xem ngay lịch âm 25/4 nhanh nhất và chính xác nhất. Xem giờ hoàng đạo, giờ đẹp hôm nay 25/4 và lịch vạn niên tháng 4, chuyển đổi lịch âm - dương 2024.
-
Đời sống
Mưa đá dữ dội trút xuống Lào Cai
20:43' - 24/04/2024
Khoảng 18 giờ 30 phút ngày 24/4, mưa rào kèm mưa đá dữ dội bất ngờ trút xuống tỉnh Lào Cai.
-
Đời sống
Liệu pháp tế bào gốc điều trị bệnh thoái hóa thần kinh
11:25' - 24/04/2024
Một nhóm nhà khoa học Đại học Coimbra (UC) của Bồ Đào Nha đã tạo thành công tế bào gốc của con người từ tế bào da, qua đó phát triển phương pháp có thể giúp chống lại bệnh thoái hóa thần kinh SCA3.
-
Đời sống
Không gian đi bộ hồ Hoàn Kiếm kéo dài từ ngày 26/4 đến hết 1/5
07:58' - 24/04/2024
Quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) kéo dài thời gian hoạt động các không gian đi bộ trên địa bàn quận tới 6 ngày, từ ngày 26/4 (thứ Sáu) đến hết ngày 1/5 (thứ Tư) trong dịp nghỉ lễ.