Lập lại trật tự đô thị tại TP. Hồ Chí Minh (Bài 1): Nhiều tín hiệu tích cực

Lập lại trật tự lòng đường, vỉa hè đang là chủ trương đúng đắn của chính quyền Tp. Hồ Chí Minh, tạo được sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân. Bước đầu, công tác gìn giữ trật tự đô thị tạo nhiều chuyển biến, không những lấy lại sự thông thoáng cho vỉa hè mà còn tạo chuyển biến sâu sắc trong ý thức người dân và các đơn vị kinh doanh.

* Vỉa thông hè thoáng

Một trong những địa bàn tạo được nhiều chuyển biến nhất trong việc lập lại trật tự đô thị là quận 1. Kể từ ngày ra quân 16/1/2017 đến nay, vỉa hè nhiều tuyến đường đã trở nên thông thoáng. Theo ông Trần Thế Thuận, Chủ tịch UBND quận 1, đã có 45/134 tuyến đường tại quận 1 thay đổi diện mạo, không còn tình trạng lấn chiếm kinh doanh, buôn bán vỉa hè. Nhiều người dân trên các tuyến đường như Võ Văn Kiệt, Phạm Ngũ Lão, Trần Quang Khải, Lý Tự Trọng… tự vận động tháo gỡ, giải toả các bục, tam cấp, bồn hoa. Một số tuyến đường như Bùi Viện, Hoàng Sa, Nguyễn Đình Chiều không còn cảnh để bàn ghế trên vỉa hè nhiều như trước đây.

Khảo sát của phóng viên cho thấy, vỉa hè một số tuyến đường như Bùi Viện, Phạm Ngũ Lão (tập trung nhiều du khách nước ngoài), Nguyễn Bỉnh Khiêm… đã không còn cảnh lộn xộn, chật chội như trước đây. Khách đã thoải mái đi lại trên vỉa hè mà không phải vất vả chen chân xuống lòng đường như trước. Nhiều biển hiệu quảng cáo, bậc tam cấp được tháo dỡ, tạo sự thông thoáng, sạch sẽ. Đơn cử như trên đường Chu Mạnh Trinh (đoạn sau Bệnh viện Nhi Đồng 2), nhiều hộ kinh doanh ăn uống, buôn bán tạp hoá đã tự đập dỡ tam cấp lấn chiếm, thay vào đó làm “tam cấp di động” đẩy xe lên, sau đó cất gọn, trả lại hiện trạng vỉa hè cho người đi bộ.

Vỉa hè tuyến đường Nguyễn Thị Minh Khai, đoạn giao với đường Đinh Tiên Hoàng cũng đã trở nên thông thoáng sau khi xe máy không còn đậu đỗ lộn xộn. Bà Trần Thị Quế, chủ cửa hàng kinh doanh nước giải khát cho biết: Trước đây vì khách đông nên xe máy để tràn trên vỉa hè. Nhận thấy đây là hành vi lấn chiếm vỉa hè, sau khi có thông báo, nhắc nhở của chính quyền bản thân bà đã bố trí chỉ còn để một hàng xe máy theo quy định, đồng thời đang tìm thuê mặt bằng gần đấy để làm nơi giữ xe cho khách khi quán đông, vừa đảm bảo giữ được khách mà không vi phạm lấn chiếm.

Tại tuyến đường Trần Quang Khải, phường Tân Định (quận 1), một trong những tuyến đường do Phó Chủ tịch UBND quận 1 Đoàn Ngọc Hải trực tiếp kiểm tra và chỉ đạo lực lượng chức năng xử lý hành vi vi phạm đã có chuyển biến rõ rệt, người dân tự giác chấp hành. Các bậc tam cấp xây dựng kiên cố từ nhà xuống vỉa hè bị đập bỏ được các hộ dân dọn dẹp sạch sẽ thay vào đó người dân sử dụng lối lên xuống di động bằng sắt, dễ cất gọn sau khi đẩy xe lên. Ông Hồ Viết Minh, một trong những chủ hộ có lối lên xuống bị Đoàn kiểm tra liên ngành quận 1 dỡ bỏ cho hay: Sau khi lực lượng chức năng xử lý vi phạm, không chỉ gia đình ông mà các hộ trên tuyến đường đều tuân thủ tự đập dỡ tam cấp lấn chiếm vỉa hè, trả lại sự thông thoáng cho người đi bộ.

Không chỉ khu vực quận 1 mà các quận 3, 5, 10, 11…tình hình trật tự vỉa hè cũng được chấp hành nghiêm chỉnh. Trên các tuyến đường Võ Thị Sáu, đường 3 tháng 2, Lê Hồng Phong, Nguyễn Tri Phương, An Dương Vương…, vỉa hè đã được kẻ vạch sơn trắng, bên trong dành cho một hàng xe máy, phần bên ngoài dành cho người đi bộ, các cửa hàng chấp hành nghiêm chỉnh, chỉ sắp xếp một hàng xe máy. Đặc biệt, trên đường 3 tháng 2, các cửa hàng đồng loạt đập bỏ bậc tam cấp lấn chiếm vỉa hè. Lực lượng trật tự đô thị phường, quận thường xuyên đến các cửa hàng có khách đông để nhắc nhở sắp xếp xe máy trật tự, không lấn chiếm vỉa hè. Trong khi đó, các bậc tam cấp trên đường Nguyễn Tri Phương được người dân dỡ bỏ từ trước và dọn dẹp sạch sẽ, chuyển sang sử dụng lối lên xuống di động bằng sắt. Dễ dàng nhận thấy trên các tuyến đường này chỉ còn một hàng xe máy phía bên trong, người đi bộ có lối đi thuận lợi phía ngoài vạch sơn trắng trên vỉa hè.

Bà Nguyễn Thị Kim Loan, hộ kinh doanh trà sữa trên đường Nguyễn Tri Phương, quận 10, cho biết: Vì khách đông nên cửa hàng tận dụng một phần đường hẻm phía sau quán làm nơi giữ xe cho khách. Lực lượng đô thị phường đã nhắc nhở nên bà đang cho người sửa lại tầng trệt làm nơi để xe cho khách và chuyển khu vực kinh doanh lên tầng 1.

*Người dân tự giác chấp hành

Vỉa hè nhiều tuyến đường đã được “trả lại” cho người đi bộ không chỉ nhờ lực lượng chức năng ra quân kiểm tra, nhắc nhở, xử phạt mà còn dựa vào ý thức tự giác, chấp hành của người dân. Đây được xem là nguyên nhân cốt lõi tạo sự bền vững trong chính sách lập lại trật tự đô thị.

Ông Lê Trọng Lâm (chủ nhà số 115 Trần Đình Xu, phường Nguyễn Cư Trinh, quận 1) cho hay, gia đình ông ngụ tại đây hơn 40 năm, sử dụng tầng 1 để kinh doanh nên đã xây bậc tam cấp lấn chiếm vỉa hè. Đến nay, sau khi được phường thông báo, vận động, nhắc nhở, ông đã tự đập dỡ phần lấn chiếm, tổ chức lại không gian hợp lý hơn trong phần sân nhà để làm bậc tam cấp và chỗ để xe.

“Tuy việc phá dỡ và xây mới khá tốn kém, ảnh hưởng đến công việc kinh doanh nhưng tôi và người dân sống tại đây nhận thấy đây là chủ trương đúng nên hoàn toàn ủng hộ. Cả khu phố ai cũng chấp hành thì mình cũng vui vẻ chấp hành thôi”, ông Lê Trọng Lâm chia sẻ.

Bà Thái Thị Quỳnh ngụ trên đường Trần Quang Khải, quận 1 cho biết: Bản thân gia đình bất lực trước tình trạng một số người lấn chiếm vỉa hè phía trước nhà của bà để buôn bán hàng rong, gây mất trật tự, ảnh hưởng đến đời sống gia đình, mất mỹ quan đô thị. Tuy nhiên chỉ khi lực lượng chức năng vào cuộc thì vỉa hè mới được trả lại sự thông thoáng, phía trước gia đình bà không còn cảnh buôn bán hàng rong, không còn cảnh cãi vã mua hàng.

Bên cạnh đó cũng có nhiều người bán hàng rong tự dọn sát vào bên trong hoặc đưa hàng vào trong các con hẻm trên tuyến đường. Bà Nguyễn Thị Xuyến kinh doanh thức ăn sáng, cho hay: Lúc trước bà đẩy xe bánh mì bán trên vỉa hè mặt tiền đường để nhiều khách nhìn thấy. Sau khi lực lượng trật tự đô thị nhắc nhở vì vi phạm lấn chiếm vỉa hè, bà chủ động dọn hàng vào bán trong hẻm nhỏ, tuy ít người nhìn thấy những cũng bán được cho các mối quen. Bù lại bà không còn lo sợ lực lượng chức năng thu giữ đồ đạc hay xử phạt vi phạm đồng thời vỉa hè cũng trở nên thông thoáng, thuận tiện hơn cho người đi bộ.

Là địa bàn khá nóng về vấn đề này, ông Cao Hồng Việt, Phó Chủ tịch UBND phường Phạm Ngũ Lão (quận 1), cho biết, biện pháp ưu tiên của phường là vận động các hộ tự nguyện tháo dỡ công trình, ký cam kết không vi phạm như tháo dỡ mái che di động, hộp đèn, biển hiệu nhô ra không gian vỉa hè, thu dọn bàn ghế, vật dụng kinh doanh... Trong quá trình triển khai lập lại trật tự đô thị, ý thức của người dân đã chuyển biến rõ rệt, đã tự giác tháo dỡ phần công trình lấn chiếm vỉa hè, sắp xếp lại bàn ghế, dụng cụ kinh doanh, để xe ngay ngắn. Nhờ đó, hiện 17 tuyến đường trên địa bàn phường Phạm Ngũ Lão không còn tình trạng lấn chiếm vỉa hè…

“Do lực lượng còn mỏng nên trong thời gian tới phường Phạm Ngũ Lao sẽ tiếp tục phối hợp với các phường lân cận như phường Nguyễn Cư Trinh để cùng đi xử lý tình trạng lấn chiếm vỉa hè tại các khu vực giáp ranh, tránh tình trạng “đánh trống bỏ dùi”, người vi phạm chạy từ phường này qua phường khác. Riêng đối với một số tuyến phố tập trung nhiều khách Tây du lịch như Bùi Viện, Đề Thám,... hiện phường Phạm Ngũ Lão đã vận động và trước mắt cho phép chỉ kê một hàng bàn ghế để kinh doanh; người dân được phép để xe máy trong khu vực chỉ giới từ sáng cho đến 18 giờ chiều, sau thời gian này mới được kê bàn ghế để kinh doanh dịch vụ”, ông Cao Hồng Việt cho biết thêm.

Tương tự, Đội quản lý trật tự đô thị phường Nguyễn Cư Trinh (quận 1), cho biết phường sẽ tạo điều kiện đối với những trường hợp tự phá dỡ phần lấn chiếm trong khoảng thời gian linh hoạt, đối với các trường hợp không chấp hành phường sẽ bố trí lực lượng xử lý cương quyết theo đúng quy định./.