Mỹ "tuyên chiến" Big Tech với 5 vụ kiện chống độc quyền lớn

Các vụ kiện này cho thấy một sự thay đổi quan trọng, trong đó các nhà quản lý Mỹ đang ngày càng quyết liệt "siết chặt" các hãng công nghệ lớn sau một thời gian dài "im hơi lặng tiếng" kể từ vụ kiện lịch sử chống lại Microsoft vào cuối những năm 1990.

* Vụ kiện Google Search

Vụ kiện của Bộ Tư pháp Mỹ chống lại Google liên quan đến sự thống trị của “ông lớn” này trong lĩnh vực tìm kiếm trên Internet đã được đệ trình vào năm 2020.

Vào tháng 8/2024, Thẩm phán Amit Mehta đã ra phán quyết mang tính bước ngoặt, kết luận rằng Google đã duy trì vị thế độc quyền bất hợp pháp trong lĩnh vực tìm kiếm trực tuyến.

Chính phủ Mỹ đã yêu cầu tách riêng trình duyệt Chrome ra khỏi Google, và chấm dứt việc Google chi hàng chục tỷ USD mỗi năm cho Apple để đảm bảo vị trí mặc định trên trình duyệt Safari của iPhone.

Tuy nhiên, mới đây, ngày 2/9, vị thẩm phán này đã bác bỏ các yêu cầu hà khắc đó, thay vào đó yêu cầu Google chia sẻ dữ liệu với các đối thủ như một cách để kiềm chế sự thống trị của công ty này.

Phán quyết này gần như chắc chắn sẽ được kháng cáo lên Tòa án Tối cao Mỹ, khiến các thủ tục pháp lý liên quan có thể kéo dài trong nhiều năm.

* Vụ kiện công nghệ quảng cáo của Google

Vụ kiện chống độc quyền của Bộ Tư pháp Mỹ đối với mảng kinh doanh công nghệ quảng cáo của Google đã được đệ trình lên một tòa án liên bang ở Virginia vào tháng 1/2023, với cáo buộc rằng Google đã xây dựng vị thế độc quyền trên thị trường quảng cáo kỹ thuật số thông qua các thương vụ thâu tóm chiến lược và hành vi phản cạnh tranh.

Vụ kiện này đặc biệt nhắm vào sự thống trị của Google trên ba lĩnh vực của quảng cáo trực tuyến – gồm máy chủ quảng cáo cho các nhà xuất bản (tức bên bán không gian quảng cáo số), các công cụ dành cho nhà quảng cáo (các công ty muốn quảng cáo sản phẩm của mình), và các sàn giao dịch quảng cáo. Vụ kiện cũng tìm cách buộc Google phải bán bớt một phần mảng kinh doanh công nghệ quảng cáo của mình để khôi phục sự cạnh tranh.

Trong năm nay, Thẩm phán Leonie Brinkema đã ra phán quyết chống lại Google, kết luận rằng việc công ty này nắm giữ thị trường quảng cáo hiển thị là hành vi độc quyền bất hợp pháp. Các phiên điều trần về các biện pháp khắc phục tiềm năng sẽ bắt đầu trong tháng này.

* Vụ kiện Meta

Vụ kiện của Ủy ban Thương mại Liên bang chống lại Meta, công ty mẹ của Facebook, được đệ trình vào năm 2020. FTC cáo buộc rằng Meta đã duy trì độc quyền bất hợp pháp trong dịch vụ "mạng xã hội cá nhân" bằng cách thâu tóm các đối thủ tiềm năng là Instagram và WhatsApp.

Phiên tòa kéo dài sáu tuần đã diễn ra vào tháng 4 và tháng 5 tại một tòa án liên bang ở Washington, với sự tham gia của Giám đốc điều hành Mark Zuckerberg và các lãnh đạo cấp cao của Meta. Phán quyết trong vụ kiện này dự kiến sẽ được đưa ra trước cuối năm nay.

FTC đang tìm cách yêu cầu Meta phải thoái vốn khỏi các nền tảng đã mua lại, trong khi Meta lập luận rằng các thương vụ thâu tóm của họ đã mang lại lợi ích cho khách hàng.

* Vụ kiện Amazon

Trong vụ kiện được đệ trình vào tháng 9/2023, Ủy ban Thương mại Liên bang lập luận rằng Amazon duy trì độc quyền bất hợp pháp trong lĩnh vực bán lẻ trực tuyến.

Các cáo buộc chính bao gồm việc Amazon trừng phạt những người bán hàng chào giá thấp hơn ở các nền tảng khác bằng cách "vùi" sản phẩm của họ xuống dưới trong kết quả tìm kiếm, và yêu cầu người bán phải sử dụng các dịch vụ hoàn tất đơn hàng đắt đỏ của Amazon để được tiếp cận với tệp khách hàng Prime của hãng.

FTC cũng cáo buộc Amazon làm giảm chất lượng trải nghiệm của khách hàng bằng cách ưu tiên các quảng cáo trả phí hơn là các kết quả tìm kiếm phù hợp, cũng như ưu ái các sản phẩm của chính mình hơn các lựa chọn thay thế có chất lượng cao hơn.

Phiên tòa xét xử vụ kiện này hiện dự kiến bắt đầu tại một tòa án liên bang ở Seattle vào tháng 2/2027, dưới sự chủ tọa của Thẩm phán John Chun.

* Vụ kiện Apple

Vụ kiện của Bộ Tư pháp Mỹ chống lại Apple, được đệ trình vào tháng 3/2024, là vụ kiện lớn cuối cùng được khởi xướng nhắm vào các hãng công nghệ lớn.

Vụ kiện này cáo buộc Apple đã duy trì độc quyền bất hợp pháp đối với thị trường điện thoại thông minh cao cấp bằng cách gây khó khăn cho người tiêu dùng khi chuyển đổi từ iPhone sang các thiết bị khác, và hạn chế khả năng hoạt động của các sản phẩm cạnh tranh như đồng hồ thông minh và ví điện tử không phải của Apple khi kết hợp với iPhone.

Vụ kiện đã được đệ trình lên một tòa án liên bang ở New Jersey và sẽ được xét xử bởi Thẩm phán Julien Neals./.