Kế hoạch quốc hữu hóa Ngân hàng Trung ương nhằm giành thế chủ động hơn trong việc thực hiện chức năng quản lý vĩ mô các hoạt động tài chính, tín dụng nhằm đảm bảo sự ổn định tiền tệ và an toàn cho hệ thống ngân hàng nước này.
Phát biểu trước Quốc hội Nam Phi ngày 7/3 tại thành phố Cape Town, Tổng thống nước này Cyril Ramaphosa cho biết chính phủ đã chính thức quyết định quốc hữu hóa Ngân hàng Trung ương và nêu rõ rằng việc này "không có gì sai trái vì Ngân hàng Trung ương phải thuộc về người dân Nam Phi".
Nhằm củng cố tính thuyết phục của quyết định trên, Tổng thống Nam Phi cho biết hiện trên thế giới chỉ còn 6 quốc gia có Ngân hàng Trung ương thuộc sở hữu của những cổ đông tư nhân, và Nam Phi vẫn đang nằm trong số này.
Do vậy, việc chuyển đổi sang sở hữu của nhà nước là hoàn toàn phù hợp để đảm bảo tính chủ quyền của quốc gia trong việc thực hiện các giao dịch tài chính.
Tuyên bố của ông Cyril Ramaphosa được đưa ra một ngày sau khi Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nam Phi Lesetja Kganyago đăng đàn với bình luận rằng ngân hàng này cần phải được hoạt động một cách độc lập theo cơ chế vận hành của thị trường, do vậy việc quốc hữu hóa sẽ mang đến những rủi ro không nhỏ cho nền kinh tế vốn đã rất mong manh của Nam Phi.
Một số tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế gần đây cũng đưa ra cảnh báo kế hoạch quốc hữu hóa Ngân hàng Trung ương chứa đựng rất nhiều rủi ro đối với không chỉ riêng thị trường tài chính mà còn với cả nền kinh tế Nam Phi.
Chính vì vậy, quyết định quốc hữu hóa có thể khiến các tổ chức này tiếp tục đánh tụt điểm xếp hạng tín nhiệm của Nam Phi.
Trước đó, hôm 14/2, hãng xếp hạng tín nhiệm quốc tế Moody's Investors Service cho hay đang cân nhắc hạ mức tín nhiệm (SCR) của Nam Phi xuống dưới mức đầu tư trong năm 2019 (mức "rác") nếu chính phủ nước này không đưa ra được các giải pháp hữu hiệu trong bối cảnh ngân sách thâm hụt triền miên và tập đoàn điện lực nhà nước Eskom có khả năng vỡ nợ.
Ngày 10/1, Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo mức tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) năm 2019 của Nam Phi chỉ đạt 1,3%, thấp hơn khá nhiều so với dự báo trước đó là 1,8% và đưa nước này vào cuối danh sách tăng trưởng kinh tế của các quốc gia nằm ở phía Nam sa mạc Sahara.
Ngoài ra, WB cũng dự báo tăng trưởng GDP năm 2019 của Nam Phi chỉ bằng 1/3 so với mức tăng trưởng trung bình 4,2% trong cùng kỳ của các nền kinh tế mới nổi trên thế giới và thấp hơn so với mức 3,7% của các quốc gia trong khu vực./.