Ngành cá tra lại đối mặt thiếu nguồn cung cục bộ
Dịch bệnh COVID-19 tác động mạnh đến xuất khẩu cá tra vào đầu năm 2020 khiến giá cá tra sụt giảm mạnh.
Điều này làm cho những người thả nuôi cá tra khu vực Đồng bằng sông Cửu Long e ngại vì phải chịu lỗ vốn khi giá cá bán ra thấp, thu hồi vốn chậm, thậm chí khó xoay xở nguồn vốn để tiếp tục thả nuôi trong những vụ tiếp theo trong giai đoạn cuối năm 2020.
Tuy nhiên, xuất khẩu cá tra phục hồi vào thời điểm cuối năm 2020 thì ngành cá tra lại rơi vào trạng thái thiếu nguồn cung cục bộ.
* Bài toán về nguồn cung
Theo Tổng cục Thủy sản, diện tích thả nuôi cá tra khu vực Đồng bằng sông Cửu Long ước đạt 5.700 ha, với tổng sản lượng 1,56 triệu tấn, tăng 6,9% so với năm 2019.
Các tỉnh, thành phố Đồng Tháp, An Giang, Bến Tre, Vĩnh Long và Cần Thơ có diện tích thả nuôi cá tra lớn nhất cả nước. Trong tổng diện tích thả nuôi này, hiện chỉ có 1.800 ha trong giai đoạn thu hoạch, được đánh giá là mức thấp nhất trong 4 năm trở lại đây.
Thêm vào đó, trong nửa đầu năm 2020, tình trạng xâm nhập mặn kéo dài khiến người nuôi cá tra khó thả giống vụ mới, cá nuôi bị bệnh và chết, hiệu quả sản xuất giảm do tỷ lệ hao hụt ngay từ công đoạn giống lên thương phẩm.
Doanh nghiệp chế biến chủ yếu thu mua cá nguyên liệu trong chuỗi liên kết hoặc cá của doanh nghiệp khiến lượng cá tồn trong dân và hàng tồn trong kho doanh nghiệp khá cao.
Tuy nhiên, đến cuối năm 2020, khi tình hình dịch bệnh được khống chế, sự phục hồi của các thị trường nhập khẩu cùng sự nỗ lực của doanh nghiệp, người nuôi cá nên sản lượng và kim ngạch xuất khẩu cá tra đã có những chuyển biến tích cực.
Đại diện Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) chia sẻ, theo thông tin từ nguồn tiêu thụ cá tra từ các quốc gia trên thế giới, nguồn tiêu thụ từ các kênh dịch vụ như nhà hàng, khách sạn tại Mỹ, Trung Quốc, châu Âu tiếp tục phục hồi mạnh trở lại về mức trước khi xảy ra dịch bệnh COVID-19, với hơn 70% so với các kênh tiêu thụ khác.
Trong khi đó, nguồn cung cá tra được dự báo sẽ khó có thể mở rộng để cung ứng kịp thời nhu cầu trong vòng 3 đến 6 tháng tới.
Đồng thời, đơn hàng hồi phục trong những tháng cuối năm 2020 tại các thị trường dần tăng lên cũng là một yếu tố làm cho cá tra nguyên liệu tại Việt Nam không đủ đáp ứng, lượng cá tra tồn kho cũng sẽ suy giảm liên tục trong những tháng tới.
Các chuyên gia ngành cá tra phân tích, nguyên nhân chính là do giá cá tra nguyên liệu trong giai đoạn cuối năm 2019, đầu năm 2020 thấp khiến người nuôi không có động lực để mở rộng vùng nuôi hoặc tiếp tục thả nuôi.
Với mức giá cá tra nguyên liệu này, người nuôi phải chịu lỗ từ 3.000 đồng đến 5.000 đồng/kg. Điều này gây tâm lý e ngại trong việc mở rộng diện tích thả nuôi mới.
Tuy giá cá có sự phục hồi sau đó, nhưng vẫn chưa tác động lớn đến việc thả nuôi của người dân Đồng bằng sông Cửu Long.
* Triển vọng từ các Hiệp định thương mại tự do
Mặc dù nguồn cung nguyên liệu được dự báo chưa cung ứng kịp thời cho yêu cầu xuất khẩu cá tra trong năm 2021, nhưng hầu hết các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu cá tra đều còn một nguồn dự trữ nhỏ để xoay sở các đơn hàng.
Các chuyên gia kinh tế nhận định, trong trường hợp nguồn cung nguyên liệu thấp sẽ khiến giá cá tra khả quan hơn.
Đồng thời, với sự cộng hưởng của các Hiệp định thương mại tự do có hiệu lực theo thời gian, giá trị sản phẩm cá tra Việt Nam lưu hành trên thị trường thế giới sẽ cao hơn.
Cụ thể, Hiệp định Thương mại tự đó Việt Nam – châu Âu (EVFTA) sẽ thúc đẩy kim ngạch xuất khẩu cá tra trong năm 2021 nhờ mức chênh lệch về thuế.
Sau 3 năm Hiệp định này có hiệu lực, các sản phẩm cá tra Việt Nam hầu hết sẽ giảm về mức thuế 0%, thấp hơn mức thuế của các đối thủ cạnh tranh như Indonesia (4,5% - 9%), Trung Quốc (0% - 9%).
Đặc biệt, trong các thị trường xuất khẩu cá tra của Việt Nam thì Vương quốc Anh đang trở thành điểm sáng khi kim ngạch liên tục tăng.
Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Vương quốc Anh (UKVFTA) tác động tích cực đến xuất khẩu cá tra Việt Nam. Ước tính, trong năm 2020 kim ngạch xuất khẩu cá tra sang thị trường này đạt 65,6 triệu USD, tăng 48% so với năm 2019.
Như vậy, năm 2020, Anh là thị trường xuất khẩu duy nhất đạt mức tăng trưởng dương liên tục bất chấp dịch COVID-19. Đáng chú ý, tỷ trọng cá tra chế biến (HS 1604) tăng mạnh, chiếm 32% tổng xuất khẩu cá tra và tăng hơn 1.400% so với cùng kỳ năm trước. Một yếu tố tích cực ở thị trường này phải kể đến là giá.
VASEP ước tính, giá cá tra nhập khẩu trung bình của Anh cũng tương đối ổn định, dao động từ 2,98 - 3,98 USD/kg và đây là mức tương đối khả quan với cá tra Việt Nam.
Nếu giá trị xuất khẩu tại Anh tiếp tục khả quan trong thời gian tới thì mức tăng trưởng xuất khẩu sản phẩm này qua Anh có thể đạt ít nhất 10% trong năm 2021.
Ngoài yếu tố trên, tại thị trường Anh còn có tác động tích cực của UKVFTA có hiệu lực từ ngày 31/12/2020.
Theo thông báo chính thức của Chính phủ Anh, Việt Nam vẫn tiếp tục nằm trong danh sách các nước thụ hưởng ưu đãi thuế quan phổ cập (GPS) của Anh.
Như vậy hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam sang nước này được hưởng thuế quan ưu đãi GPS khi doanh nghiệp nhập khẩu xuất trình C/O mẫu A theo quy định.
Hồi cuối tháng 12/2020, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã công bố kết quả sơ bộ thuế bán phá giá cá tra (POR16).
Kết quả này dường như không mấy tích cực khi mức thuế của Công ty cổ phần Vĩnh Hoàn là 0,09 USD/kg (hiện giá bán của Vĩnh Hoàn khoảng 3,5 USD/kg) và Công ty cổ phần Nam Việt cũng có mức thuế tương tự.
"Tuy nhiên, đây chỉ là kết quả sơ bộ và kết luận cuối cùng sẽ được đưa ra trong vòng 120 ngày kể từ ngày thông báo kết quả sơ bộ (dự kiến khoảng tháng 4/2021). VASEP hy vọng kết quả cuối cùng có thể thay đổi theo chiều hướng tốt hơn.
Trong năm 2021, sản lượng cá tra cả nước đạt ít nhất 1,65 triệu tấn. Vì vậy, ngành chế biến xuất khẩu cá tra Việt Nam vẫn đặt mục tiêu xuất khẩu trong năm 2021 là 1,6 tỷ USD, tăng 5% so với năm 2020", ông Trương Đình Hoè, Tổng Thư ký Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam chia sẻ./.
Tin liên quan
-
Hàng hoá
Hình thành chuỗi giá trị ngành hàng cá tra
07:00' - 25/01/2021
Đồng Tháp là tỉnh có vùng chuyên canh cá tra xuất khẩu lớn nhất của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, sản lượng cá tra thương phẩm hàng năm khoảng 530.000 tấn.
-
DN cần biết
VASEP khuyến cáo doanh nghiệp xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc không chào bán giá thấp
14:38' - 01/12/2020
VASEP vừa gửi công văn khuyến cáo các doanh nghiệp xuất khẩu không chào bán giá thấp gây thiệt hại cho cả doanh nghiệp và người nuôi.
-
Kinh tế Việt Nam
Ứng dụng công nghệ để nâng giá trị ngành cá tra
21:48' - 03/11/2020
Năm 2020, diện tích nuôi thủy sản của Cần Thơ đạt 9.000 ha, sản lượng 224.000 tấn (tăng 10% so với năm 2016), trong đó cá tra chiếm khoảng 80%.
Tin cùng chuyên mục
-
Thị trường
Xúc tiến thương mại vải thiều và các sản phẩm tiêu biểu tỉnh Hải Dương năm 2022
15:03'
Tỉnh Hải Dương phối hợp với Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức Hội nghị Xúc tiến thương mại vải thiều và các sản phẩm tiêu biểu của tỉnh Hải Dương năm 2022.
-
Thị trường
Hải Dương mở vườn thu hái vải xuất khẩu
12:06'
Sáng 29/5, Ủy ban Nhân dân tỉnh Hải Dương đã tổ chức lễ khai hội, mở vườn thu hái vải xuất khẩu năm 2022 và xuất khẩu các chuyến vải thiều đi các thị trường quốc tế với tổng sản lượng 150 tấn.
-
Thị trường
Khai mạc phiên chợ vải lai chín sớm tại Hưng Yên
14:18' - 28/05/2022
Sáng 28/5, UBND tỉnh Hưng Yên tổ chức khai mạc Phiên chợ vải lai chín sớm năm 2022.
-
Thị trường
Nam Phi - thị trường đầy tiềm năng cho hàng thủy, hải sản Việt Nam
09:00' - 28/05/2022
Nam Phi hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam tại châu Phi với kim ngạch song phương bình quân hàng năm hơn 1,2 tỷ USD suốt 3 năm qua (2019-2021).
-
Thị trường
Định vị thương hiệu cho thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk
20:03' - 27/05/2022
Xây dựng thương hiệu thành phố Buôn Ma Thuột là "Thành phố cà phê của thế giới" trên cơ sở thương hiệu cà phê Buôn Ma Thuột với các giá trị cốt lõi.
-
Thị trường
Nga tìm cách tăng sản lượng ngũ cốc phục vụ xuất khẩu
17:18' - 27/05/2022
Ngày 27/5, Nga cho biết nước này đang tìm cách tăng sản lượng ngũ cốc phục vụ xuất khẩu trong mùa vụ tới, trong bối cảnh cuộc khủng hoảng lương thực trên toàn thế giới ngày càng hiện rõ.
-
Thị trường
Kiểm soát thị trường phân bón như thế nào khi giá tăng mạnh?
16:59' - 27/05/2022
Gần đây, giá phân bón tăng mạnh do nguồn cung giảm đột ngột khiến một số đối tượng xấu lợi dụng tình hình để sản xuất, kinh doanh phân bón giả, kém chất lượng, không rõ nguồn gốc.
-
Thị trường
Xuất khẩu thủy sản vẫn tăng trước nhiều áp lực
14:22' - 27/05/2022
Trong 5 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đạt khoảng 4,5 tỷ USD, tăng hơn 44,5% so với cùng kỳ năm 2021.
-
Thị trường
Canada lo ngại nguy cơ khủng hoảng nguồn cung sữa công thức cho trẻ em
10:34' - 27/05/2022
Các chuyên gia thương mại và an ninh lương thực đều lo lắng về những phản ứng dây chuyền đối với Canada - quốc gia phụ thuộc vào nguồn cung sữa công thức của các nhà sản xuất Mỹ.