Ngành nông nghiệp báo cáo về tác động dùng cát biển làm vật liệu san lấp với sản xuất lúa

Ngày 13/6, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 3888/VPCP-CN ngày 05/6/2024 của Văn phòng Chính phủ về việc phản ánh của GS.TSKH Nguyễn Ngọc Trân về thí điểm sử dụng cát biển làm vật liệu san lấp cho các dự án giao thông trọng điểm.

Về đánh giá ảnh hưởng của sử dụng cát biển làm vật liệu san lấp dự án đường cao tốc Bắc Nam đến lúa Đông Xuân 2023-2024 và Hè Thu 2024.

Trong vụ Đông Xuân, sau khi nhận được phản ánh của địa phương về việc sử dụng cát biển làm nền đường có thể ảnh hưởng tới sinh trưởng và năng suất lúa, ngày 15/3/2024, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hậu Giang đã tiến hành khảo sát, kiểm tra đọ độ mặn nước trong ruộng lúa bị ảnh hưởng (nghi do nhiễm mặn).

Có 9 hộ, diện tích hơn 3 ha lúa hè thu bị ảnh hưởng tại ấp 9, xã Vị Thắng, huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang, thuộc phạm vi kế cận Dự án thành phần đoạn Hậu Giang - Cà Mau, thuộc Dự án xây dựng công trình đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 2021-2025.

Nồng độ mặn của ruộng lúa bị thiệt hại 2,5‰; trong khi nồng độ mặn của nước ruộng vùng không bị thiệt hại 0,1‰.

Tiêu chuẩn cơ sở về ngưỡng chịu mặn TCCS 01:2024/TT ngày 19/4/2024 được ban hành kèm theo Quyết định số 179/QĐ-TT-ĐMT ngày 19/4/2024 của Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, ngưỡng chịu mặn của một số loại cây trồng nông nghiệp đối với nước trong đó cây lúa là 1,28‰.

Năng suất lúa thu hoạch đạt 6,04 tấn/ha; trong khi năng xuất nơi bình thường là 7,6 tấn/ha.

Ước tính thiệt hại 5,5 tấn so với các ruộng trong cùng khu vực nhưng không bị ảnh hưởng. Đơn vị thi công đã bồi thường thiệt hại cho nông dân toàn bộ thiệt hai với số tiền là 43,98 triệu đồng.

Trong vụ Hè Thu 2024, ngày 10/5/2024, sau khi nhận được văn bản của UBND xã Vị Thắng, huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang về việc cát biển làm nền đường có thể ảnh hưởng tới sinh trưởng và năng suất lúa, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hậu Giang đã tổ chức đoàn công tác thành phần gồm đại diện các cơ quan chuyên môn thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Tài Nguyên và Môi trường tỉnh Hậu Giang, huyện Vị Thủy, xã Vị Thắng, Ban quản lý dự án Mỹ Thuận, đơn vị thi công tiến hành kiểm tra thực tế diện tích lúa Hè Thu gần đoạn đường thuộc dự án cao tốc Bắc-Nam tại UBND xã Vị Thắng, huyện Vị Thủy.

Sau gieo xạ từ 20-25 ngày, một số diện tích bị chết 70%; một số diện tích bị ảnh hưởng 20-50%. Kết quả đo độ mặn tại ruộng lúa bị chết là 6,6‰; tại lòng đường cao tốc là 1,8‰; tại kênh thủy lợi là 0,4‰.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Giao thông Vận tải yêu cầu các đơn vị thi công có giải pháp cụ thể để độ nhiễm mặn của nước nơi thi công đảm bảo đúng tiêu chuẩn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại Quyết định số 179/QĐ-TT-ĐMT ngày 19/4/2024.