Phát triển bền vững du lịch Nam Bộ - Bài 1: Du lịch xanh giúp tăng cạnh tranh
Chủ đề Ngày Du lịch Thế giới (27/9) năm 2023 được Tổ chức Du lịch Thế giới chọn là “Du lịch và đầu tư xanh” cho thấy sự cần thiết của việc đầu tư, phát triển ngành kinh tế tổng hợp theo hướng tăng trưởng xanh, bền vững. Khu vực Nam Bộ gồm Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long là những vùng du lịch trọng điểm quốc gia, việc phục hồi, phát triển du lịch sau giai đoạn COVID-19 không thể nằm ngoài quỹ đạo trên. Phóng viên TTXVN ghi nhận ý kiến các chuyên gia, nhà quản lý và các giải pháp được triển khai ở các địa phương nhằm hiện thực hóa mục tiêu phát triển du lịch theo hướng tăng trưởng xanh, bền vững qua hai bài viết: "Phát triển du lịch Nam Bộ theo hướng xanh, bền vững".
Bài 1: Du lịch xanh tăng khả năng cạnh tranhVùng Nam Bộ nước ta gồm 19 tỉnh, thành phố, là nơi có đặc điểm đa dạng về địa hình sinh thái, cộng đồng nhiều dân tộc sinh sống với những nét văn hóa, tạo nên thế mạnh nổi bật để phát triển du lịch với định hướng tăng trưởng xanh, bền vững. * Bảo đảm cho phát triển bền vữngViệt Nam là một trong những quốc gia ở khu vực sớm tiếp cận mô hình tăng trưởng xanh. Ngay từ năm 2012, Chính phủ đã có Chiến lược Quốc gia về tăng trưởng xanh thời kỳ 2011-2020, tầm nhìn đến 2050. Tiếp đó, năm 2021, Chiến lược Quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 được ban hành với mục tiêu đến năm 2030 giảm phát thải khí nhà kính; xanh hóa các nền kinh tế; xanh hóa lối sống và thúc đẩy tiêu dùng bền vững; xanh hóa quá trình chuyển đổi trên nguyên tắc bình đẳng, bao trùm, nâng cao năng lực chống chịu. Chiến lược cũng định hướng phát triển các ngành, lĩnh vực chủ yếu, trong đó có thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh trong ngành du lịch.Du lịch xanh được hiểu là du lịch dựa trên nền tảng khai thác hợp lý các nguồn tài nguyên, phát triển gắn với bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học, giảm phát thải khí nhà kính, thích ứng biến đổi khí hậu. Du lịch xanh dựa vào tự nhiên và văn hóa, có giáo dục môi trường, đóng góp cho nỗ lực bảo tồn và phát triển bền vững, sự tham gia tích cực của cộng đồng địa phương.
Từ quan điểm này, đối chiếu với hai vùng trọng điểm du lịch là Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long, các chuyên gia, nhà quản lý đánh giá đây chính là những khu vực có tiềm năng nổi trội bảo đảm cho phát triển du lịch bền vững theo định hướng tăng trưởng xanh, bền vững. Phát triển du lịch được thực hiện gắn liền với khai thác, sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên, bảo vệ môi trường... Thời gian qua, du lịch Việt Nam nói chung, khu vực Nam Bộ nói riêng đã có những tăng trưởng mạnh mẽ và ấn tượng. Thành phố Hồ Chí Minh - đô thị du lịch sống động của cả nước bình quân mỗi năm đón khoảng 40 triệu lượt du khách trong và ngoài nước. Bà Rịa - Vũng Tàu với thế mạnh du lịch biển, đảo, nghỉ dưỡng, sinh thái gắn với tìm hiểu các di tích lịch sử - văn hóa, có thành phố biển Vũng Tàu đạt danh hiệu Thành phố Du lịch sạch ASEAN đón mỗi năm 15 - 16 triệu du khách. Ở Đồng bằng sông Cửu Long, đô thị vùng sông nước Cần Thơ, các tỉnh Đồng Tháp, Bến Tre… là các điểm đến gắn với miệt vườn trồng cây ăn trái, hoa, cây cảnh ngày càng được nhiều du khách lựa chọn. Tiến sĩ Đoàn Mạnh Cương (Văn phòng Quốc hội) khẳng định, khu vực Nam Bộ là nơi có tiềm năng lớn trong phát triển du lịch bền vững và bao trùm, trên nền tăng trưởng xanh từ nguồn tài nguyên đa dạng, danh lam thắng cảnh, các di tích văn hóa, lịch sử, các hệ sinh thái gắn với môi trường thiên nhiên, sông nước. Ngoài ý nghĩa góp phần bảo tồn tự nhiên, bảo vệ đa dạng sinh học và văn hóa cộng đồng, phát triển du lịch xanh đã và đang mang lại những nguồn lợi kinh tế, tạo cơ hội tăng thêm việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân địa phương. Điều này hoàn toàn phù hợp với những định hướng trong quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng và quy hoạch của các địa phương về phát triển du lịch nói chung và phát triển du lịch theo hướng bền vững hay tăng trưởng xanh nói riêng. Phân tích sâu về phát triển du lịch bền vững, du lịch xanh tại Đồng bằng sông Cửu Long, Tiến sĩ Đinh Tiên Minh (Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh) và cộng sự cho rằng, phát triển du lịch bền vững trên nền tăng trưởng xanh giúp giảm thiểu chi phí và tối đa hóa lợi ích của du lịch đối với môi trường tự nhiên và cộng đồng địa phương, có thể được thực hiện trong dài hạn mà không ảnh hưởng xấu đến tài nguyên.Đồng bằng sông Cửu Long đang đứng trước nhiều cơ hội phát triển song cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, thách thức mang tính sống còn như biến đổi khí hậu, nước biển dâng, gây ảnh hưởng nặng nề trong nhiều năm trở lại đây. Do đó, phát triển du lịch đồng thời tiếp tục tuân thủ các cam kết, đảm bảo phát triển bền vững, trong đó có những vấn đề liên quan như ứng phó biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, đa dạng các sản phẩm du lịch sinh thái, miệt vườn, du lịch văn hóa cội nguồn, du lịch nghỉ dưỡng là rất cần thiết.
* Khẳng định giá trịQuy hoạch tổng thể phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 xác định Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long là hai trong bảy vùng du lịch có vai trò quan trọng đối với phát triển du lịch cả nước. Khu vực Đông Nam Bộ hướng đến khai thác các sản phẩm du lịch đặc trưng như du lịch MICE; du lịch văn hóa, lễ hội, giải trí; du lịch nghỉ dưỡng biển, du lịch giải trí cuối tuần, du lịch thể thao, du lịch mua sắm; du lịch gắn với cửa khẩu. Đồng bằng sông Cửu Long chú trọng khai thác các sản phẩm: du lịch sinh thái (miệt vườn, đất ngập nước); du lịch biển, đảo; du lịch văn hóa, lễ hội. Đây là những sản phẩm du lịch đặc trưng, giúp nâng giá trị cạnh tranh trên cơ sở tôn trọng nguồn tài nguyên thiên nhiên và văn hóa bản địa, gắn kết với bảo vệ môi trường, thể hiện rõ định hướng phát triển bền vững theo hướng tăng trưởng xanh, thích ứng biến đổi khí hậu.
Theo Thạc sĩ Đỗ Thanh Hiền, Học viện Chính trị Khu vực I ( Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh), nhìn một cách bao quát, về địa lý tự nhiên, Nam Bộ bao gồm hai bộ phận có đặc điểm khác nhau. Đông Nam Bộ là vùng đồng bằng cao với các thềm phù sa cổ, bán bình nguyên đất đỏ bazan và vùng đồng bằng châu thổ sông Cửu Long tương đối bằng phẳng. Nam Bộ nằm trong vùng khí hậu cận xích đạo, ít chịu ảnh hưởng của bão, ít có diễn biến thất thường về khí hậu, có nhiều hồ lớn, sông dài, hệ sinh thái rừng đa dạng… rất thuận lợi cho phát triển du lịch. Nam Bộ cũng có đường bờ biển dài tạo nên các bãi biển đẹp, nước trong xanh, các hòn đảo, quần đảo như Phú Quốc, Thổ Chu, Nam Du... là điểm nhấn trong du lịch biển đảo. Cùng với đó, Nam Bộ có nguồn tài nguyên du lịch gắn với cảnh quan núi rừng như núi Bà Đen (Tây Ninh), núi Bà Rá (Bình Phước), núi Chứa Chan (Đồng Nai), núi Sập (An Giang), núi Đá Dựng (Kiên Giang)… Nơi đây còn có nhiều sản phẩm du lịch gắn với cảnh quan, hệ sinh thái sông hồ: sông Sài Gòn, sông Vàm Cỏ, sông Đồng Nai, sông Tiền, sông Hậu, sông Ông Đốc, hồ Dầu Tiếng, hồ Trị An, hồ Thác Mơ. Các điểm đến du lịch sinh thái được hình thành gắn với vườn quốc gia, khu dự trữ sinh quyển, khu bảo tồn, khu rừng ngập mặn như Khu dự trữ sinh quyển rừng ngập mặn Cần Giờ và Khu dự trữ sinh quyển Đồng Nai đã được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới, hệ thống Vườn quốc gia Cát Tiên (Đồng Nai), Vườn quốc gia Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu), Vườn quốc gia Bù Gia Mập (Bình Phước), Vườn quốc gia Lò Xò - Xa Mát (Tây Ninh), Vườn quốc gia U Minh Thượng (Kiên Giang), Vườn quốc gia Tràm Chim (Đồng Tháp)… Cùng với đó, Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long là vùng đa dân tộc, nơi định cư và sinh sống của đồng bào các dân tộc đến từ khắp mọi vùng miền trong cả nước, đa dạng bản sắc văn hóa, đa dạng di tích lịch sử - văn hóa, di chỉ khảo cổ học Đây chính là những tài nguyên hình thành nhiều sản phẩm du lịch văn hóa, góp phần phát triển bền vững du lịch toàn vùng. Ở góc độ địa phương, đề cập đến sản phẩm du lịch cụ thể cho thấy định hướng phát triển xanh, bền vững, ông Nguyễn Ngọc Xuân, Phó Chủ tịch UBND huyện Cần Giờ (Thành phố Hồ Chí Minh) cho hay, Cần Giờ là huyện ngoại thành duy nhất ở Thành phố Hồ Chí Minh vừa có rừng vừa có biển, thuận lợi cho phát triển các sản phẩm du lịch thân thiện môi trường, gắn với bảo tồn tài nguyên thiên nhiên và bản sắc văn hóa cộng đồng cư dân. Trong đó, tiêu biểu là sản phẩm du lịch cộng đồng ấp đảo Thiềng Liềng ở xã Thạnh An mới đưa vào khai thác từ cuối năm 2022 với 16 điểm đến nổi bật. Hành trình về ấp đảo Thiềng Liềng, du khách có cơ hội được trải nghiệm nghề làm muối, tham quan không gian hoài niệm, lắng nghe tiếng đờn ca tài tử, đón làn gió mát của sông Lòng Tàu, cánh rừng Sác bạt ngàn, tham quan cánh đồng muối trắng xóa cùng những ngôi nhà, khu vườn của người dân trên xã đảo, thưởng thức đặc sản ẩm thực, ngâm chân thảo dược... Đây chính là sản phẩm du lịch gắn với môi trường thiên nhiên trong lành, thể hiện sinh động về phát triển sản phẩm du lịch xanh, thân thiện môi trường và phát huy giá trị văn hóa bản địa đặc sắc./. Bài 2: Cần giải pháp đồng bộTin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Hậu Giang phát triển du lịch nông nghiệp gắn chặt với tiêu thụ sản phẩm
07:41' - 23/09/2023
Hậu Giang đang triển khai nhiều biện pháp thúc đẩy phát triển du lịch nông nghiệp nông thôn, gắn với tiêu thụ các sản phẩm OCOP (Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm") trên địa bàn.
-
Kinh tế & Xã hội
Liên kết phát triển du lịch Lâm Đồng – Đồng Tháp - Cần Thơ
20:29' - 22/09/2023
UBND tỉnh Lâm Đồng phối hợp cùng UBND tỉnh Đồng Tháp tổ chức Hội nghị xúc tiến hợp tác liên kết phát triển du lịch Lâm Đồng - Đồng Tháp - Cần Thơ.
-
Kinh tế & Xã hội
Du lịch MICE Tp Hồ Chí Minh khởi sắc mạnh mẽ
18:03' - 22/09/2023
Cùng với ngành du lịch cả nước, Thành phố Hồ Chí Minh đã tăng tốc phát triển du lịch hiệu quả, bền vững và các chính sách thị thực quan trọng tạo thuận lợi cho khách quốc tế đến Việt Nam.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Bộ Chính trị cho ý kiến về Đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam
21:00' - 18/09/2024
Ngày 18/9, Bộ Chính trị đã họp cho ý kiến về Đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.
-
Kinh tế Việt Nam
Đề xuất giải pháp ổn định sản xuất kinh doanh sau ảnh hưởng bão số 3
19:58' - 18/09/2024
Chiều 18/9, Ban quản lý Khu kinh tế Hải Phòng tổ chức hội nghị lắng nghe và trao đổi các giải pháp khắc phục hậu quả bão số 3, ổn định sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
-
Kinh tế Việt Nam
Thành lập Tổ công tác triển khai đầu tư các tuyến đường sắt kết nối với Trung Quốc và Lào
18:40' - 18/09/2024
Ngày 18/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Quyết định số 999/QĐ-TTg thành lập Tổ công tác triển khai đầu tư các tuyến đường sắt kết nối với Trung Quốc và Lào.
-
Kinh tế Việt Nam
Đề xuất chính sách hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh sau bão Yagi
17:59' - 18/09/2024
Trưởng Ban pháp chế VCCI nhận định, đây là thời điểm rất cần những chính sách kinh tế phù hợp để doanh nghiệp các tỉnh miền Bắc nhanh chóng tái thiết, khôi phục sản xuất kinh doanh.
-
Kinh tế Việt Nam
Đề xuất bổ sung hơn 1.500 tỷ đồng xây dựng nút giao cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu
17:02' - 18/09/2024
UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu kiến nghị Thủ tướng cho phép bổ sung nút giao này vào dự án đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1 để triển khai đồng bộ.
-
Kinh tế Việt Nam
Giải pháp tối ưu hoá hệ sinh thái kinh tế, hấp dẫn nhà đầu tư
15:11' - 18/09/2024
UBND Tp. Hồ Chí Minh cho biết, sự phát triển của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư tác động ngày càng sâu sắc và nhiều chiều đến các quốc gia.
-
Kinh tế Việt Nam
Thông nguồn cát cho dự án cao tốc Cao Lãnh - An Hữu
15:00' - 18/09/2024
Dự án cao tốc Cao Lãnh - An Hữu thành phần 1 dài 16 km, tổng mức đầu tư khoảng 3.640 tỷ đồng, do UBND tỉnh Đồng Tháp làm cơ quan chủ quản, đã khởi công ngày 25/6/2023.
-
Kinh tế Việt Nam
Khai mạc Hội nghị Thị trưởng thủ đô các nước ASEAN năm 2024 và Diễn đàn Thị trưởng ASEAN
14:57' - 18/09/2024
Theo phóng viên TTXVN tại Lào, sáng 18/9 tại thủ đô Viêng Chăn đã diễn ra Hội nghị Thị trưởng thủ đô các nước ASEAN (MGMAC) và Diễn đàn Thị trưởng ASEAN (AMF).
-
Kinh tế Việt Nam
Thứ trưởng Hoàng Trung: Đáp ứng đủ giống cây trồng để khôi phục sản xuất sau bão, lũ
14:49' - 18/09/2024
Trồng trọt ước tích bị thiệt hại hơn 4.000 tỷ đồng do bão số 3 và mưa lũ ở miền Bắc. Đây cũng là lĩnh vực đang có tốc độ tăng trưởng khá, đóng góp vào kim ngạch xuất khẩu nông sản lớn.