Phát triển du lịch nông thôn: Bài 3: Khai thác giá trị nổi bật để tạo sản phẩm đặc sắc
Phát triển du lịch nông thôn nước ta đã được nhiều địa phương khai thác, thực hiện ở nhiều quy mô khác nhau.
Tuy nhiên, thực tế, mức độ quan tâm của các địa phương còn khá hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng của một đất nước nông nghiệp. Việc phát triển du lịch nông thôn hiện nay còn đang mang tính tự phát, nhỏ lẻ, manh mún…
Trong tương lai, du lịch nông thôn vẫn cần có sự đầu tư đồng bộ, chuyên nghiệp, hệ thống, nhất là việc khai thác các giá trị nổi bật để tạo ra sản phẩm dấp dẫn du khách.
* Chủ yếu khai thác tài nguyên sẵn có Theo đánh giá của Tổng cục Du lịch (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), các dịch vụ du lịch khu vực nông thôn được khai thác dựa vào giá trị tài nguyên đặc sắc, góp phần mở rộng không gian du lịch, kéo dài thời gian lưu trú và tăng chi tiêu của khách. Các hoạt động được khai thác phục vụ nhu cầu trải nghiệm của du khách gồm có tham gia các hoạt động sản xuất nông nghiệp truyền thống như trồng lúa, bắt cá, ở nhà dân, đi cày, đi bừa, bắt cá; di chuyển bằng phương tiện truyền thống như xe bò, xe trâu, xuống ba lá, thuyền thúng.Ngoài ra còn có chăm sóc sức khỏe, chữa bệnh bằng thảo dược địa phương, giải trí, thưởng thức các chương trình biểu diễn nghệ thuật, lễ hội truyền thống, thưởng thức ẩm thực địa phương...
Một sản phẩm du lịch đặc sắc của khu vực nông thôn chính là dịch vụ lưu trú homestay (nhà ở của người dân có phòng khách du lịch cho thuê). Dịch vụ homestay ở các vùng nông thôn, vùng cao phục vụ khách ở Việt Nam ngày càng phát triển và đem lại sức hấp dẫn cho du lịch Việt Nam.Du khách được trải nghiệm cuộc sống thường nhật của người dân bản địa, cùng sinh hoạt và lao động sản xuất với người dân bản địa nhằm mục đích thỏa mãn nhu cầu tìm hiểu và khám phá các giá trị văn hóa bản địa. Dịch vụ homestay được khai thác phổ biến tại nhiều vùng nông thôn, miền núi (như Quảng Nam, Lào Cai, Hòa Bình, Hà Giang, Đồng Tháp, An Giang…).
Một số mô hình homestay được đầu tư, vận hành và kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt, bài bản hướng tới tiêu chuẩn chất lượng cao.
Tuy vậy, Tổng cục Du lịch thẳng thắn nhìn nhận, nhiều vùng nông thôn chỉ tập trung khai thác tài nguyên sẵn có, dựa chủ yếu vào yếu tố cảnh quan, sinh thái. Một số nơi coi phát triển du lịch như phong trào, dẫn tới sự phát triển ồ ạt, phá vỡ cảnh quan.Nhiều địa phương chưa nhìn nhận du lịch là hoạt động kinh tế phải gắn với thị trường và năng lực cung ứng sản phẩm dẫn đến không có thị trường khách ổn định, thiếu sự kết nối thành tour tuyến hoàn chỉnh.
Việc khai thác yếu tố sản xuất nông nghiệp, nông thôn và du lịch còn rời rạc, chưa có sự liên kết chặt chẽ trên cơ sở hình thành chuỗi giá trị.
Quy hoạch phát triển du lịch gắn với phát triển nông thôn chưa được chú trọng. Phần lớn hoạt động du lịch tại khu vực nông thôn mang tính tự phát, nhỏ lẻ, trùng lặp.Một số mô hình du lịch nông nghiệp đã được khai thác nhiều năm nhưng không được đầu tư làm mới, chủ yếu vẫn dựa vào môi trường sinh thái tự nhiên nên không còn hấp dẫn khách.
Nhiều địa phương có tiềm năng du lịch nông nghiệp nhưng chưa quan tâm đến quy hoạch phát triển khu, điểm du lịch mang văn hóa, cảnh quan gắn với hoạt động sản xuất nông nghiệp đặc trưng khác biệt…
Thêm vào đó, dịch vụ du lịch nông thôn còn đơn điệu, nghèo nàn, ít sáng tạo. Phần lớn sản phẩm du lịch nông nghiệp mới chỉ đáp ứng nhu cầu tham quan, nghỉ ngơi, ăn uống, trải nghiệm của du khách ở mức độ đơn giản. Chi tiêu của khách còn rất thấp chủ yếu mua vé tham quan, ăn uống, phòng ở... Hầu hết khu vực nông thôn chưa phát triển các dịch vụ bổ trợ để tăng chi tiêu của khách. Vùng đồng bằng sông Cửu Long tour chủ yếu là du lịch miệt vườn, sông nước; tour vùng Tây Bắc chủ yếu ngủ nhà sàn, ăn cơm lam, tham gia múa sạp...Giá trị cốt lõi của nông nghiệp bản địa, văn hóa truyền thống, dấu ấn đặc trưng vùng miền chưa được khai thác chuyên nghiệp.
*Chú tâm khai thác giá trị nổi trội và khác biệtThứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy cho rằng, du lịch nông nghiệp, nông thôn đã đạt được những kết quả đáng khích lệ nhưng chưa phát triển tương xứng với tiềm năng vốn có. Trong thời gian tới, ngành Du lịch và các địa phương cần có định hướng, đầu tư phát triển tốt hơn loại hình du lịch này.
Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy đề nghị trong thời gian tới cần tập trung ưu tiên phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn một cách đồng bộ, có định hướng phát triển sản phẩm một cách hài hòa, phù hợp với điều kiện từng địa phương, vùng miền.Các địa phương, đơn vị làm du lịch cần nỗ lực khai thác những giá trị nổi trội và khác biệt của từng nơi để tạo ra sản phẩm du lịch nông nghiệp, nông thôn đặc sắc. Cùng với việc gia tăng lượng khách du lịch, các bên liên quan cần nghiên cứu gia tăng các giá trị văn hóa trong du lịch, tăng chi tiêu của khách du lịch.
Thứ trưởng mong muốn các cơ quan chức năng, địa phương tập trung thu hút các nguồn lực phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn, đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật như cơ sở lưu trú, giao thông…; ưu tiên đầu tư phát triển nguồn nhân lực, đẩy mạnh công tác xúc tiến quảng bá. Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Ngô Hoài Chung, để khắc phục những hạn chế, phát huy tiềm năng thế mạnh, phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn, các địa phương cần lập quy hoạch các khu vực đủ điều kiện phát triển du lịch. Các địa phương cần rà soát, quy hoạch, phát triển du lịch nông thôn, gắn chặt với mục tiêu phát triển nông thôn mới để quyết định hình thành các sản phẩm du lịch mang tính đặc trưng cao.Các địa phương cần xây dựng bản đồ du lịch nông thôn trong đó cần chỉ ra các khu vực có khả năng đầu tư, nâng cấp thành sản phẩm du lịch có tính khác biệt cao.
Điều kiện tiên quyết là sản phẩm du lịch nông thôn phải được khai thác dựa trên giá trị cốt lõi/thế mạnh sản xuất nông nghiệp của vùng, đảm bảo sự hoàn chỉnh của dịch vụ du lịch, hình thành chuỗi giá trị du lịch – nông nghiệp, tránh sự phát triển ồ ạt, quy mô manh mún.Cảnh quan du lịch nông thôn phải đảm bảo giá trị sinh thái, bản sắc văn hóa đặc trưng của khu vực, chú trọng bảo tồn không gian văn hóa, di tích lịch sử, sinh thái (đồi chè, vườn dược liệu, khu vực canh tác truyền thống, chợ quê…).
Phát triển sản phẩm du lịch nông thôn phải dựa trên nhu cầu thị trường trong đó cần tập trung đa dạng hóa các hoạt động trải nghiệm cho du khách: Khai thác các hoạt động sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt văn hóa truyền thống đặc sắc của địa phương: vận động giải trí ngoài trời; trải nghiệm học tập; hoạt động thư giãn, trải nghiệm cuộc sống người bản địa.Cần chú trọng xây dựng kỹ năng trình diễn, thuyết minh, sử dụng nghệ nhân của địa phương để truyền tải thong tin về điểm đến.
Ông Ngô Hoài Chung nhấn mạnh quản lý điểm đến, kiểm soát chất lượng dịch vụ du lịch nông thôn. Trong đó, phát triển nhưng vẫn làm tốt việc giữ gìn giá trị cốt lõi, bản sắc văn hóa truyền thống, môi trường, cảnh quan nông thôn.Đặc biệt là phải đảm bảo hài hòa lợi ích các bên tham gia, trong đó có lợi ích của người dân, nhất là những người trực tiếp đóng vai trò quan trọng trong hoạt động du lịch tại nông thôn.
Trong bối cảnh hiện đại ngày nay, các địa phương cần tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, truyền thông hiện đại để quảng bá các điểm đến du lịch nông nghiệp./.
>>>Phát triển du lịch nông thôn: Bài 1: Làng đồng bào dân tộc gìn giữ sắc màu văn hóa
>>>Phát triển du lịch nông thôn:* Bài 2: Du lịch cộng đồng ở vùng “đệ nhất danh trà”
Tin liên quan
-
Bất động sản
Du lịch Sa Đéc và nhu cầu hình thành những điểm giải trí mới
21:09' - 11/12/2020
Sau 5 năm thực hiện nghị quyết về phát triển du lịch, thành phố Sa Đéc đang ngày càng thu hút đông đảo khách du lịch. Từ đó, nhu cầu về những khu vui chơi giải trí tích hợp cũng dần hình thành.
-
Công nghệ
Ra mắt nền tảng số hỗ trợ quản lý hoạt động kinh doanh du lịch ezCloud
14:05' - 11/12/2020
Ngày 11/12, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức Lễ ra mắt "Nền tảng quản trị và kinh doanh du lịch ezCloud" tại Hà Nội.
-
Bất động sản
Kinh doanh dịch vụ du lịch tại Sa Pa: Đến lúc phải “làm lớn”
07:50' - 03/12/2020
Đầu năm 2021, Sun Plaza Cau May, Tổ hợp nhà phố - thương mại - dịch vụ đắt giá nhất Sa Pa do Tập đoàn Sun Group phát triển, sẽ đi vào khai thác kinh doanh.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế tổng hợp
Xuất khẩu nông, lâm, thủy sản thu về gần 34 tỷ USD trong 6 tháng
11:31'
Xuất khẩu nông lâm thủy sản là điểm nhấn của ngành trong 6 tháng đầu năm, đạt 33,84 tỷ USD, tăng 15,5% so với cùng kỳ năm 2024. Với kết quả này, xuất khẩu nông lâm năm 2025 có khả năng đạt 67 tỷ USD.
-
Kinh tế tổng hợp
Chìm phà tại Indonesia khiến 4 người thiệt mạng và 38 người vẫn mất tích
09:41'
Theo thông tin từ giới chức Indonesia, ít nhất 4 người đã thiệt mạng, 23 người đã được cứu và 38 trường hợp vẫn mất tích sau vụ chìm phà chở 65 người trên đường đến đảo Bali đêm 2/7.
-
Kinh tế tổng hợp
"Giai điệu mới" cho du lịch Việt Nam
08:36'
Khi những thanh âm cất lên giữa một không gian xa lạ, du khách không chỉ nghe bằng tai, mà còn cảm nhận bằng trái tim.
-
Kinh tế tổng hợp
Phát hiện thêm "siêu Trái Đất" gần Hệ Mặt Trời
08:01'
Theo công bố mới đăng trên kho lưu trữ arXiv, hành tinh này mang tên TOI-1846 b, có kích thước gấp đôi và khối lượng gấp hơn 4 lần Trái Đất.
-
Kinh tế tổng hợp
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay ngày 3/7/2025
05:00'
Bnews. Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 3/7, sáng mai 4/7 các trận đấu trong nước, quốc tế đêm nay và sáng mai được cập nhật mới nhất, chính xác nhất. Lịch thi đấu ngoại hạng Anh, La Liga, Bundesliga.
-
Kinh tế tổng hợp
Công trường cầu Bình Khánh có tĩnh không cao nhất Việt Nam
19:50' - 02/07/2025
Cầu Bình Khánh bắc qua sông Soài Rạp (TP Hồ Chí Minh) trên cao tốc Bến Lức-Long Thành có chiều dài 2,76 km, thiết kế theo công nghệ dây văng hai mặt phẳng, nhịp chính dài 375m, hai trụ tháp cao 155m.
-
Kinh tế tổng hợp
XSMB 3/7. Kết quả xổ số miền Bắc hôm nay ngày 3/7/2025. XSMB thứ Năm ngày 3/7
19:30' - 02/07/2025
Bnews. XSMB 3/7. Kết quả xổ số hôm nay ngày 3/7. XSMB thứ Năm. Trực tiếp KQXSMB ngày 3/7. Kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ Năm ngày 3/7/2025.
-
Kinh tế tổng hợp
XSMT 3/7. Kết quả xổ số miền Trung hôm nay ngày 3/7/2025. XSMT thứ Năm ngày 3/7
19:30' - 02/07/2025
Bnews. XSMT 3/7. KQXSMT 3/7/2025. Kết quả xổ số hôm nay ngày 3/7. XSMT thứ Năm. Xổ số miền Trung hôm nay 3/7/2025. Trực tiếp KQXSMT ngày 3/7. Kết quả xổ số miền Trung hôm nay thứ Năm ngày 3/7/2025.
-
Kinh tế tổng hợp
XSMN 3/7. Kết quả xổ số miền Nam hôm nay ngày 3/7/2025. XSMN thứ Năm ngày 3/7
19:30' - 02/07/2025
Bnews. XSMN 3/7. KQXSMN 3/7/2025. Kết quả xổ số hôm nay ngày 3/7. XSMN thứ Năm. Xổ số miền Nam hôm nay 3/7/2025. Trực tiếp KQXSMN ngày 3/7. Kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ Năm ngày 3/7/2025.