Sản xuất bền vững và xây dựng thương hiệu để nông sản Việt vươn xa
Các thị trường xuất khẩu chính của nông sản Việt Nam hiện nay như Trung Quốc, Mỹ, EU, Nhật Bản đều là những thị trường rất "khó tính", nếu không yêu cầu đàm phán thì cũng đòi hỏi tiêu chuẩn rất khắt khe và có chế tài rất nặng với sản phẩm không đáp ứng được quy định.
Chính vì vậy, các chuyên gia trong lĩnh vực xuất khẩu đều khuyến cáo, "chìa khoá" quan trọng nhất để khai thác hiệu quả, lâu dài các thị trường là tuân thủ các tiêu chuẩn mà đối tác đặt ra, đảm bảo sản xuất bền vững.

Doanh nghiệp thu mua sầu riêng đủ tiêu chuẩn xuất khẩu sang Trung Quốc. Ảnh: Anh Dũng – TTXVN
Ông Lê Thanh Hoà, Phó Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản cho biết, năm 2022, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã ký 5 Nghị định thư yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với các mặt hàng nông sản gồm sầu riêng, chuối, chanh dây, khoai lang và tổ yến. Điều này mở ra cơ hội rộng lớn cho nông sản Việt Nam xuất khẩu sang thị trường đông dân nhất thế giới.
Tuy nhiên, cơ hội cũng đi kèm thách thức khi thị trường Trung Quốc ngày càng siết chặt về chất lượng an toàn thực phẩm. Do đó, phải có sự gắn kết chặt chẽ giữa các địa phương sản xuất và Cục Bảo vệ thực vật để cấp và quản lý được mã số khoa học, minh bạch.Các doanh nghiệp khi làm thủ tục xuất khẩu cũng phải công khai, minh bạch, không khai gian lận, mượn mã số vùng trồng để xuất khẩu... Nếu bị phát hiện thì hệ lụy rất lớn, thậm chí bị hủy tư cách xuất khẩu, khi đó không chỉ một doanh nghiệp chịu thiệt hại mà cả ngành hàng đó sẽ bị ảnh hưởng xấu về uy tín.
Bà Ngô Tường Vy, Phó Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Chánh Thu chia sẻ, việc các thị trường như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản mở cửa cho các loại trái cây Việt Nam mới chỉ là những bước đệm về cơ hội, không đồng nghĩa là trái bưởi nào cũng có thể xuất sang Mỹ hay trái sầu riêng nào cũng có thể xuất đi Trung Quốc.
Với trái sầu riêng Việt Nam, dù được thị trường Trung Quốc đánh gia cao nhưng cũng phải chịu áp lực cạnh tranh lớn với Thái Lan. Trong khi đó, trái bưởi vào thị trường Mỹ dù có tín hiệu tốt nhưng cũng chỉ mới tiếp cận được nhóm khách hàng nhỏ là người Việt sinh sống tại Mỹ mà chưa cung ứng được cho các chuỗi siêu thị, hệ thống bán lẻ phục vụ người dân bản địa. Theo bà Ngô Tường Vy, để thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu nông sản bền vững đòi hỏi tất cả các đơn vị tham gia chuỗi liên kết từ cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp, nông dân đều phải chủ động thay đổi, tích cực vào cuộc thì mới có thể thành công.Trong đó, người nông dân cần đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng, kỹ thuật, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật để đạt các chứng nhận về sản xuất mà thị trường yêu cầu. Về phía doanh nghiệp xuất khẩu cũng cần thận trọng trong việc lựa chọn sản phẩm, tập trung vào việc đảm bảo chất lượng từng lô hàng chứ không chạy theo số lượng khi chưa xây dựng được các vùng nguyên liệu.
"Nhu cầu của các thị trường mới mở cho trái cây Việt Nam còn rất lớn nhưng các vùng trồng trái cây của Việt Nam chủ yếu đang phân tán, rời rạc, chưa có sự liên kết để đạt được sự đồng đều về chất lượng cũng như duy trì sản lượng ổn định theo yêu cầu của các hệ thống phân phối. Để khắc phục tình trạng trên, chỉ một vài doanh nghiệp không thể làm được mà đòi hỏi ngành nông nghiệp và các địa phương phải có quy hoạch vùng nguyên liệu cho từng loại cây trồng trên cơ sở đánh giá nhu cầu thị trường và phù hợp với chiến lược phát triển chung.", bà Ngô Tường Vy nêu kiến nghị. Trong khi đó, các chuyên gia cho rằng, cần đẩy nhanh công tác cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói trong sản xuất, sơ chế trái cây vì đây là quy định bắt buộc của nhiều nước nhập khẩu trên thế giới. Tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền, đại diện Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, việc cấp mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói còn là công cụ quản lý tình hình sản xuất, kiểm soát chất lượng sản phẩm; phục vụ truy xuất nguồn gốc các sản phẩm cây trồng. Ngoài ra, việc cấp và quản lý mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói cũng thúc đẩy chuyển đổi tư duy, nâng cao nhận thức sản xuất của người nông dân theo hướng chuyên nghiệp hơn.Tuân thủ các quy định là yêu cầu tối thiểu để nông sản có thể tiếp cận thị trường nhưng thương hiệu mới tạo nên giá trị và khẳng định vị thế nông sản của một quốc gia trên thị trường thế giới.
Ông Nguyễn Đình Tùng, Phó Chủ tịch Hiệp hội rau quả Việt Nam cho rằng, thị trường tiêu thụ nông sản của nước ta đang ngày càng được mở rộng, tạo động lực cho ngành nông nghiệp phát triển. Nhưng muốn xây dựng được thương hiệu cho nông sản, doanh nghiệp cần xây dựng được chuỗi liên kết sản xuất hiệu quả. Hiện nay các hộ nông dân, hợp tác xã nông nghiệp; trong đó có trái cây sản xuất ra khối lượng lớn nhưng lại không có đầu ra ổn định và giá trị sản phẩm không được cao, ngược lại các doanh nghiệp, nhà phân phối lại không biết mua sản phẩm ở đâu đảm bảo được chất lượng và số lượng. Theo ông Nguyễn Đình Tùng, liên kết gồm liên kết ngang giữa các hợp tác xã, nông hộ cùng sản xuất một ngành hàng và liên kết dọc bao gồm các mắt xích trong một chuỗi sản xuất từ đầu vào đến đầu ra. Trong đó liên kết ngang giữa các hợp tác xã, nông hộ cùng sản xuất một mặt hàng nhằm hình thành quy mô sản xuất lớn, tạo ra khối lượng sản phẩm lớn, mang tính hàng hóa cao mà vẫn tiết kiệm chi phí.Mục đích của liên kết ngang là củng cố vững chắc vị thế, lợi ích của các đối tượng tham gia và thống nhất trong ngành hàng đó. Còn liên kết dọc được thực hiện giữa các tổ chức, cá nhân trong một loạt các hoạt động sản xuất kinh doanh có quan hệ với nhau, từ cung cấp dịch vụ, vật tư đầu vào, sản xuất, thu gom, chế biến và cuối cùng là bán sản phẩm cho người tiêu dùng nhằm sản xuất, tiêu thụ nông sản có hiệu quả.
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Xuất khẩu gỗ "đứng im" tại nhiều thị trường
14:38' - 21/01/2023
Khó khăn của ngành gỗ dự báo còn kéo dài sang những tháng đầu năm 2022, phải hết quý II năm 2023 mới có thể phục hồi sản xuất khoảng 85%.
-
Thị trường
Khánh Hòa xuất khẩu hàng trăm tấn tôm hùm mỗi ngày
21:33' - 11/01/2023
Việc Trung Quốc mở cửa khẩu giúp các doanh nghiệp xuất khẩu nông, thủy sản; trong đó có mặt hàng tôm hùm sống sang thị trường này diễn ra sôi động trong 2 ngày qua.
-
Hàng hoá
Việt Nam - Thị trường xuất khẩu sữa bột tiềm năng cho các công ty Hàn Quốc
08:20' - 11/01/2023
Việt Nam đang nổi lên là thị trường xuất khẩu sữa bột lớn của Hàn Quốc thay thế thị trường Trung Quốc và thị trường nội địa vốn đang đối mặt với tỷ lệ sinh thấp.
Tin cùng chuyên mục
-
Thị trường
Cuộc chiến thuế quan “nhấn chìm” nhu cầu dầu mỏ trên thế giới
12:15'
Tăng trưởng nhu cầu dầu trên thế giới đang ở mức yếu, đặc biệt tại các quốc gia nằm trong tầm ngắm đe dọa thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
-
Thị trường
Tiếp sức cho hàng Việt đứng vững trên “sân nhà”
16:19' - 11/07/2025
Thị trường nội địa Việt Nam với hơn 100 triệu dân, thay vì là vùng đất tiềm năng để hàng Việt bứt phá, thì lại đang bị bủa vây bởi hàng hóa không rõ nguồn gốc, hàng giả, hàng nhái.
-
Thị trường
Sản lượng bán hàng thép Hòa Phát đạt 2,6 triệu tấn
10:10' - 09/07/2025
Quý 2 năm 2025, Tập đoàn Hòa Phát sản xuất 2,5 triệu tấn thép thô, tương đương quý 1 và tăng 10% so với cùng kỳ 2024.
-
Thị trường
Sắp diễn ra Hội chợ Thương mại Việt Nam - Myanmar năm 2025
16:06' - 08/07/2025
Hội chợ Thương mại Việt Nam - Myanmar 2025 sẽ được tổ chức vào ngày 10-12/10/2025 tại Yangon Convention Centre với quy mô trên 100 gian hàng.
-
Thị trường
Cú sốc nguồn cung kéo lùi thị trường dầu mỏ
18:47' - 07/07/2025
Diễn biến nổi bật nhất trong nửa đầu năm là việc OPEC+ liên tục nâng sản lượng khai thác, với quyết định mới nhất là bổ sung thêm 548.000 thùng/ngày từ tháng 8/2025.
-
Thị trường
Thị trường dầu mỏ thế giới biến động mạnh trong nửa đầu năm 2025
09:30' - 07/07/2025
Theo tổng hợp của trang chuyên ngành Oilprice, giá dầu đầu năm 2025 lao dốc mạnh do Mỹ áp dụng các mức thuế quan mới và OPEC+ tăng sản lượng dầu.
-
Thị trường
Nhật Bản xem xét cải thiện điều kiện lao động để mở rộng sản xuất gạo
09:30' - 07/07/2025
Dự kiến Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản sẽ tổ chức một hội đồng chuyên gia trong tháng này để xem xét lại chế độ ngoại lệ cho ngành nông nghiệp.
-
Thị trường
Cá tra, tôm “bơi” mạnh vào thị trường nội địa
12:10' - 04/07/2025
Ngoài các thị trường xuất khẩu truyền thống, thị trường nội địa cũng đóng vai trò then chốt, là kênh tiêu thụ ổn định, góp phần nâng cao giá trị gia tăng.
-
Thị trường
Ngành gỗ Việt đối mặt biến động, mở rộng thị trường mới
11:48' - 04/07/2025
Thị trường nhập khẩu sản phẩm gỗ của Việt đang chịu nhiều tác động từ các cuộc chiến khu vực và chính sách bảo hộ thương mại…