Sáng tạo khoa học công nghệ thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội

Quỹ Hỗ trợ Sáng tạo Kỹ thuật Việt Nam (VIFOTEC), thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Khoa học và Công nghệ, UBND tỉnh Thanh Hóa tổ chức Hội thảo khoa học “Sáng tạo khoa học và công nghệ thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam”.

Hội thảo có sự tham dự của hơn 300 chuyên gia, nhà khoa học hiện đang công tác tại các cơ quản lý, viện nghiên cứu, các trường đại học, cao đẳng và các Hội khoa học và kỹ thuật của các tỉnh, thành phố trên cả nước.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Tiến sỹ khoa học Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, Chủ tịch Quỹ Hỗ trợ Sáng tạo Kỹ thuật Việt Nam (VIFOTEC) cho biết, trải qua 30 năm xây dựng và phát triển, Quỹ VIFOTEC với sứ mệnh là cơ quan thường trực đã hỗ trợ và tôn vinh các nhà sáng tạo, các nhà khoa học thông qua việc tổ chức thành công 27 lần Giải thưởng Sáng tạo Khoa học Công nghệ Việt Nam, 16 lần Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật toàn quốc, hàng nghìn công trình nghiên cứu, ứng dụng khoa học quan trọng được triển khai trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội và lĩnh vực an ninh - quốc phòng đã đóng góp ngày càng quan trọng vào sự nghiệp bảo vệ đất nước và phát triển đất nước.

Thời gian tới, Quỹ VIFOTEC cần tiếp tục đổi mới tư duy cũng như hành động một cách quyết liệt nhằm huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực, đặc biệt là phát huy mạnh mẽ nguồn vốn trí tuệ và sức sáng tạo của con người Việt Nam, lấy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo làm động lực quan trọng nhất trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Theo Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Trần Thanh Lâm, Đảng và Nhà nước ta từ nhiều năm qua luôn khẳng định, giáo dục đào tạo và khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu, là nền tảng là động lực và chìa khóa để tiến vào thời kỳ mới. Đại hội XIII của Đảng nêu rõ chủ trương “Tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa trên nền tảng của tiến bộ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo” trong đó đội ngũ trí thức nước nhà có vai trò hết sức quan trọng.

Do đó, việc tổ chức Hội thảo khoa học hàng năm không những động viên, khuyến khích đội ngũ các nhà khoa học công nghệ và quần chúng lao động sáng tạo đi sâu nghiên cứu, cải tiến kỹ thuật mà còn thúc đẩy việc áp dụng nhanh các sáng kiến sáng chế vào sản xuất và đời sống. Đó là hướng đi đúng, tích cực để phát huy tốt nhất các yếu tố nội lực đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững.

Tiến sỹ Nguyễn Hoàng Giang, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành nhiều chế độ, chính sách nhằm phát triển khoa học và công nghệ, đẩy mạnh việc ứng dụng và chuyển giao công nghệ; góp phần hình thành và phát triển thị trường công nghệ, cụ thể như: Luật Khoa học và Công nghệ 2013; Nghị định số 08/2014/NĐ-CP ngày 27/01/2014 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành luật khoa học và công nghệ; Luật Sở hữu trí tuệ được sửa đổi, bổ sung một số điều ban hành ngày 16/6/2022; Nghị định 54/2016/NĐ-CP của Chính phủ quy định về tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các tổ chức khoa học công nghệ công lập.

“Thời gian tới, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng sẽ trình Chính phủ ban hành những chính sách phù hợp tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động của thị trường khoa học và công nghệ ở Việt Nam. Đồng thời, Bộ sẽ hỗ trợ kinh phí để triển khai các công trình đoạt giải thưởng có nhiều ứng dụng mang lại hiệu quả cao trong sản xuất và đời sống thông qua Quỹ VIFOTEC”, Tiến sỹ Nguyễn Hoàng Giang, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh.

Báo cáo tổng kết hoạt động của Giải thưởng Sáng tạo Khoa học Công nghệ Việt Nam và Hội thi sáng tạo kỹ thuật toàn quốc, Tiến sỹ Lê Xuân Thảo, Ủy viên đoàn Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, Phó Chủ tịch Thường trực Quỹ VIFOTEC cho biết, bắt đầu từ năm 1995, đến nay sau 27 năm đã có 2.914 công trình tham dự giải và 983 công trình đoạt giải thưởng, đem lại hiệu quả rất to lớn cho nhiều lĩnh kinh tế - xã hội khác nhau. Trong đó chỉ tính riêng giai đoạn 2011-2021 đã có 29 công trình được Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) tặng Huy chương vàng WIPO cho những công trình xuất sắc nhất, có đăng ký sở hữu trí tuệ với Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ.

Giải thưởng VIFOTEC đã tập trung vào các lĩnh vực khoa học công nghệ trọng điểm của Nhà nước như: Sinh học phục vụ sản xuất và đời sống; công nghệ thông tin, điện tử, viễn thông; cơ khí và tự động hóa; công nghệ vật liệu; công nghệ nhằm phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và sử dụng hợp lý tài nguyên; công nghệ nhằm tiết kiệm năng lượng và sử dụng năng lượng mới.

Các công trình khoa học tham dự Giải thưởng là những kết quả đã được đánh giá nghiệm thu của các đề tài, dự án thuộc các chương trình khoa học công nghệ cấp nhà nước và cấp bộ, ngành, địa phương, các đề tài, dự án giải quyết các vấn đề khoa học công nghệ trong sản xuất của các doanh nghiệp nhằm tạo ra sức cạnh tranh của sản phẩm, nâng cao chất lượng sản phẩm, hạ giá thành, tiết kiệm chi phí, bảo vệ môi trường, cải thiện điều kiện lao động, tăng tỷ lệ xuất khẩu và giảm chi phí nhập khẩu...

Trong khi đó, Hội thi sáng tạo kỹ thuật toàn quốc đã trải qua 32 năm (1989 - 2021) với 16 lần tổ chức (2 năm/1 lần). Hội thi với 6 lĩnh vực: Công nghệ thông tin, điện tử, viễn thông; cơ khí tự động hóa, xây dựng, giao thông vận tải; vật liệu, hóa chất, năng lượng; nông, lâm, ngư nghiệp, tài nguyên môi trường; y dược; giáo dục và đào tạo.

Đến nay đã có 6.819 giải pháp dự thi và 988 giải pháp được trao giải. Các giải pháp đoạt giải đã được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất và đời sống, giải quyết các yêu cầu của thực tiễn, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội cao.

Nhân dịp này,  Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Trần Thanh Lâm cùng Tiến sỹ khoa học Phan Xuân Dũng đã trao 6 cờ thi đua cho các đơn vị, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác tuyên truyền giải thưởng, hội thi; trao 13 cờ thi đua cho các đơn vị, cá nhân có thành tích xuất sắc trong việc ứng dụng công trình đoạt Giải thưởng, Hội thi vào sản xuất và đời sống; trao 32 Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp Sáng tạo Khoa học công nghệ Việt Nam” cho các đơn vị, cá nhân có thành tích xuất sắc trong quá trình nghiên cứu, sáng tạo khoa học./.