STEM Innovation Petrovietnam: Thắp sáng “nguồn năng lượng tri thức”

Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các đại biểu tham quan phòng giáo dục thực hành STEM và các em học sinh Trường THCS Cầu Giấy (Hà Nội). Ảnh: Petrovietnam

Từ ý tưởng của Tổng Bí thư Tô Lâm, Chương trình “STEM Innovation Petrovietnam” được khởi động ngày 21/9/2025 đang được Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) triển khai với mục tiêu xây dựng 100 phòng STEM đạt chuẩn quốc tại 34 tỉnh, thành trên cả nước, đây không chỉ là dự án giáo dục quy mô lớn nhất từ trước đến nay trong khối doanh nghiệp Nhà nước, mà còn là bước đi mang tầm chiến lược quốc gia trong đào tạo nguồn nhân lực khoa học - công nghệ, góp phần hình thành thế hệ công dân tri thức năng lượng mới của Việt Nam.

Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn và ông Trần Quang Dũng - Phó Bí thư thường trực Đảng ủy Petrovietnam xem các em học sinh Trường THCS Tây Mỗ thực hành tại phòng thực hành STEM. Ảnh: Petrovietnam

Chương “STEM Innovation Petrovietnam” là chương trình nhằm cụ thể các nghị quyết của Bộ Chính trị về đổi mới sáng tạo và đột phá phát triển giáo dục - đào tạo, là dự án giáo dục quy mô lớn, hướng tới nâng cấp cơ sở hạ tầng giáo dục, hỗ trợ đào tạo thế hệ trẻ có kỹ năng khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học, thể hiện quyết tâm của Petrovietnam trong đồng hành cùng chiến lược phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của đất nước trong giai đoạn mới.

Theo đó, chương trình STEM Innovation Petrovietnam gồm các mục tiêu như trang bị thiết bị phòng STEM Petrovietnam đều đạt tiêu chuẩn quốc tế, phục vụ các hoạt động thực hành trải nghiệm STEM/STEAM cho giáo viên và học sinh với các thiết bị công nghệ hiện đại như: AI, IoT, Robotics, chuyển đổi số; tổ chức các hoạt động giáo dục STEM đổi mới, sáng tạo, nghiên cứu khoa học công nghệ; xây dựng hệ sinh thái STEM thúc đẩy hướng nghiệp, khởi nghiệp, trải nghiệm nghề nghiệp theo định hướng công nghệ 4.0.

Bên cạnh đó, chương trình kết hợp tổ chức các buổi tập huấn, chia sẻ kinh nghiệm, thúc đẩy nghiên cứu khoa học giáo dục, khoa học công nghệ cho giáo viên trong và ngoài nhà trường; kết nối, liên thông giữa các phòng STEM trong nước và quốc tế (trước hết với Singapore), với các phòng nghiên cứu trong các trường đại học, viện nghiên cứu trong nước về đào tạo học sinh năng khiếu, học sinh tài năng.

Phòng thực hành STEM không chỉ mang đến thiết bị, mà còn khơi dậy trong các em khát vọng lớn, khát vọng học hỏi, sáng tạo và vươn xa. Ảnh: Thùy Dương/Bnews

Với quyết tâm hoàn thành 100 phòng thực hành giáo dục STEM trong năm 2025, ngay sau Lễ khởi động, Đảng ủy Petrovietnam đã ban hành kế hoạch triển khai Hệ thống phòng thực hành giáo dục STEM trên phạm vi toàn quốc. Theo đó, mỗi tỉnh/thành phố sẽ được đầu tư 03 phòng thực hành STEM, gồm 02 phòng cho trường THPT và 01 phòng cho trường THCS, ưu tiên các địa bàn khó khăn, khu vực biên giới.

Tính đến thời điểm hiện tại, Petrovietnam đã hoàn thành 11 STEM phòng và hiện đã thực hiện xong công tác khảo sát, đánh giá và xây dựng phương án thi công 89 phòng STEM. Hiện Petrovietnam đang tích cực phối hợp với các đơn vị liên quan, đặc biệt là các địa phương, để nhanh chóng hoàn thành các thủ tục theo quy định triển khai việc lựa chọn nhà cung cấp trang thiết bị và thi công lắp đặt đảm bảo các mục tiêu xây dựng 100 phòng thực hành STEM đạt chuẩn quốc tế trong 100 ngày, hoàn thành trước 31/12/2025. 

Điểm đặc biệt của chương trình không chỉ nằm ở mục tiêu xây dựng phòng học hiện đại, mà còn ở tư duy kiến tạo hệ sinh thái giáo dục: kết nối liên thông các phòng STEM trên toàn quốc, đồng thời mở rộng hợp tác quốc tế, trước tiên với hệ thống giáo dục Singapore; xây dựng giáo trình, giáo án dành riêng cho hệ thống STEM Innovation Petrovietnam; tổ chức tập huấn giáo viên, phát triển đội ngũ Master Trainers tại địa phương để duy trì và lan tỏa chương trình. Đây là mô hình đầu tư không dừng ở “hạ tầng giáo dục”, mà nhằm tạo dựng “hạ tầng tri thức”, chuẩn bị lực lượng nhân lực chất lượng cao đón đầu kỷ nguyên công nghiệp - năng lượng - công nghệ số.

Từ thực tế triển khai, các chuyên gia đánh giá các phòng STEM Innovation Petrovietnam có tiêu chuẩn hiện đại, được trang bị công nghệ tiên tiến bậc nhất thế giới, phục vụ đào tạo theo hướng thực nghiệm, sáng tạo, hội nhập. Theo Chuyên gia STEM độc lập Đỗ Hoàng Sơn nhận định, việc Petrovietnam chủ động kiến tạo 100 phòng STEM trên toàn quốc không chỉ mang ý nghĩa xã hội mà còn thể hiện chiến lược dài hạn chuẩn bị nguồn nhân lực tương lai cho quốc gia. “Đây sẽ là 100 trung tâm lan tỏa tri thức, nơi học sinh trải nghiệm từ STEM cơ bản tới nâng cao, đổi mới sáng tạo; đồng thời là ‘vườn ươm’ đào tạo giáo viên cốt cán, tạo hiệu ứng lan tỏa đến hàng vạn trường học,” ông nhấn mạnh.

Ở góc nhìn vĩ mô, TS. Dương Tuấn Hưng, Viện Hàn lâm Khoa học Việt Nam, cho rằng chiến dịch “100 phòng STEM trong 100 ngày” thể hiện thông điệp mạnh mẽ về vai trò tiên phong của doanh nghiệp Nhà nước trong đổi mới sáng tạo và phát triển con người: “Petrovietnam triển khai rõ ràng về mục tiêu, kế hoạch, giám sát, và đặc biệt chú trọng yếu tố con người. Đây là tư duy đầu tư trách nhiệm và dài hạn, đúng tinh thần ‘Doanh nghiệp dân tộc – vì lợi ích quốc gia’.”

Tại hành lang Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Hà (Bắc Ninh) đánh giá cao chương trình: “Khi doanh nghiệp trang bị cho thế hệ trẻ công cụ và tư duy sáng tạo, nghĩa là đang đầu tư cho chính tương lai kinh tế Việt Nam. Petrovietnam đang thể hiện vai trò đầu tàu không chỉ trong phát triển kinh tế mà cả trong giáo dục và phát triển con người – yếu tố nền tảng cho phát triển bền vững.”

Đại biểu Nguyễn Duy Thanh (Cà Mau) gọi đây là “khoản đầu tư vào nguồn năng lượng tri thức” và nhấn mạnh ý nghĩa đặc biệt với các địa phương đồng hành cùng Petrovietnam nhiều năm qua. Theo ông, mô hình này sẽ tạo “vòng tuần hoàn tri thức” khi thế hệ học sinh hôm nay trở thành lực lượng kỹ thuật, quản lý, đổi mới sáng tạo cho chính các dự án năng lượng và công nghiệp của đất nước trong tương lai.

Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, bài bản hướng tới những mục tiêu trên, Stem Innovation Petrovietnam được kỳ vọng sẽ là cầu nối với hệ thống stem của các nước phát triển. Đó sẽ là cơ sở để đội ngũ thầy và trò tại các trường tiếp xúc, tìm hiểm và nắm bắt tri thức của nhân loại. Tại Trường THCS Cầu Giấy (Hà Nội), học sinh Bùi Việt Hoàng lớp 6A5 bày tỏ: “Đây là nơi rất bổ ích, giúp chúng con phát triển trí tuệ và khả năng tư duy, thực hành nhiều điều thú vị, học cách sáng tạo và rèn kỹ năng làm việc nhóm.” Em Nguyễn Kiều Minh (lớp 6A11) chia sẻ thêm rằng các thiết bị thông minh giúp việc tiếp cận khoa học trở nên sinh động và gần gũi hơn. Ở Nghệ An, học sinh Đặng Vũ Đức Duy (THPT Kim Liên) hào hứng: “Trước đây chỉ học trên sách vở, giờ được tự tay làm thí nghiệm, nhìn thấy mô hình vận hành thực tế. Cảm giác rất mới lạ và truyền cảm hứng mạnh mẽ để em học tốt hơn.”

Các nhà trường cũng ghi nhận thay đổi rõ rệt. Phó hiệu trưởng Trường THCS Cầu Giấy, cô Nguyễn Thị Mai, đánh giá các phòng học hiện đại đã giúp nâng cao khả năng dạy học tích hợp, tạo môi trường nuôi dưỡng tư duy khoa học sáng tạo cho học sinh. Trong khi đó, cô Đoàn Thị Thanh Hương, Hiệu trưởng Trường THCS Tây Mỗ (Hà Nội), coi mô hình này là bước đi giúp chuyển từ lớp học truyền thống sang “lớp học không biên giới”, tạo điều kiện để học sinh kết nối và học tập quốc tế, mở rộng tầm nhìn và xây dựng kỹ năng, năng lực, trở thành công dân toàn cầu.

Trong 100 ngày triển khai, Petrovietnam và nhóm chuyên gia tư vấn thường xuyên có các cuộc trao đổi, thảo luận để tìm giải pháp thúc đẩy việc triển khai, đưa vào vận hành các phòng STEM sao cho hiệu quả nhất, thực sự là động lực tạo đột phá, là đầu tàu trong hệ sinh thái STEM tại Việt Nam; đặc biệt là việc xây dựng giáo án/giáo trình riêng cho chương trình. 

Với tinh thần đó, Petrovietnam và các đơn vị đang chủ động, tích cực phối hợp với chính quyền và ngành giáo dục địa phương, các nhà trường để lên phương án thi công, lắp đặt các phòng STEM  để nhanh chóng, kịp thời kết nối tri thức, thúc đẩy sáng tạo và truyền cảm hứng đam mê khoa học cho thế hệ trẻ một cách nhanh nhất. Mỗi phòng STEM hiện lên như “hạt mầm tri thức” được gieo xuống những vùng đất khác nhau, tạo thành mạng lưới tri thức liên thông, nơi các bạn trẻ được tiếp cận công nghệ tiên tiến, rèn tư duy logic, phát triển khả năng sáng tạo và nuôi dưỡng ước mơ về khoa học của mình. 

Có thể nói, “STEM Innovation Petrovietnam” đang mở ra một hành trình mới, nơi Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam không chỉ cung cấp năng lượng, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia mà còn thắp sáng những “nguồn năng lượng tri thức” - nguồn năng lượng mạnh nhất, bền bỉ nhất, tạo đà cho tương lai phát triển của đất nước. Chương trình là minh chứng rõ nét cho tinh thần đồng hành của Petrovietnam với đất nước: đầu tư vào con người chính là đầu tư cho tương lai; phát triển doanh nghiệp phải đi cùng phụng sự quốc gia và đổi mới sáng tạo phải là động lực tăng trưởng, là trách nhiệm “ươm mầm” cho thế hệ mai sau.

Trong tiếng cười vang của học sinh, ánh mắt tự tin của giáo viên và quyết tâm của những người Petrovietnam đang miệt mài “chạy đua” cùng thời gian để hoàn thành từng phòng học, có thể cảm nhận rõ một niềm tin: những hạt giống STEM hôm nay sẽ nảy nở thành những công dân toàn cầu, những kỹ sư, nhà khoa học, làm chủ công nghệ cho tương lai đất nước, góp phần đưa Việt Nam tiến bước mạnh mẽ trên bản đồ trí tuệ và sáng tạo thế giới. STEM Innovation Petrovietnam không chỉ là chương trình giáo dục, mà là hành trình kiến tạo tương lai bằng tri thức, ý chí và khát vọng Việt Nam.