Sức hút mùa thu Hà Nội

Mùa thu Hà Nội luôn khiến lòng người chậm lại để lắng nghe nhịp thở của thành phố. Giữa sắc vàng của lá, những cơn gió heo may khẽ khàng trên phố Phan Đình Phùng, Hoàng Diệu hay Điện Biên Phủ, mọi người không chỉ thấy vẻ đẹp dịu dàng mà còn nghe vang vọng trong không gian tiếng bước chân của lịch sử.

Mùa thu trong ký ức lịch sử

Mùa thu Hà Nội gắn liền với những dấu mốc thiêng liêng của dân tộc. Mùa thu năm 1945, cả nước vỡ òa trong niềm vui Cách mạng Tháng Tám thành công, mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do cho dân tộc Việt Nam. Và mùa thu năm 1954, Hà Nội lại rực rỡ sắc đỏ của cờ hoa trong ngày Giải phóng Thủ đô 10/10 - mùa thu của đoàn tụ, chiến thắng và của những giọt nước mắt hạnh phúc.

Những ngày Tháng 10 năm ấy, bầu trời Hà Nội trong vắt, nắng vàng trải trên mái phố và từng con đường ngập tràn cờ đỏ, sao vàng. Sáng 10/10/1954, những đoàn quân chiến thắng của Quân đội nhân dân Việt Nam tiến vào Hà Nội “trùng trùng, điệp điệp như sóng”, giữa tiếng reo hò, tiếng hát “Tiến về Hà Nội” vang vọng khắp phố phường. Buổi lễ chào cờ trang nghiêm diễn ra tại sân Cột Cờ (nay là Đoan Môn - Hoàng thành Thăng Long). Lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên đỉnh Cột Cờ Hà Nội trong gió thu, đánh dấu thời khắc lịch sử mở ra kỷ nguyên mới cho Thủ đô ngàn năm văn hiến.

Bảy mươi mốt năm trôi qua, Hà Nội hôm nay đã đổi thay mạnh mẽ - hiện đại, văn minh, năng động nhưng sắc thu Thủ đô vẫn giữ nguyên vẻ sâu lắng và đầy tự hào. Dưới bóng những hàng sấu, hàng xà cừ đã chứng kiến bao thăng trầm, người ta vẫn có thể cảm nhận hơi thở của một Hà Nội “xưa mà nay” - nơi mỗi ngọn gió heo may dường như vẫn mang theo âm vang của ngày trở về lịch sử.

Ông Nguyễn Minh Thắng (tổ dân phố Cầu Đơ 1, phường Hà Đông - một trong những chứng nhân của Ngày Giải phóng Thủ đô) vẫn xúc động khi nhớ lại: “Sớm tinh mơ, khi phố xá còn yên ắng, tiếng rao hàng rong đã vang lên nơi góc phố: bánh mì, xôi nóng, bánh khúc đây… Rồi tiếng leng keng xe điện, tiếng guốc mộc khẽ gõ nhịp trên đường. Một Hà Nội mộng mơ, thanh lịch, văn minh với những hồ nước trong xanh, những hàng cây cổ thụ tỏa bóng mát và những con người Tràng An thanh thoát, nhẹ nhàng, lịch sự. Thời gian đã qua nhưng Hà Nội vẫn giữ được nhiều nét nguyên sơ như vậy”.

Mùa thu Hà Nội không chỉ mang sắc vàng của lá mà còn mang sắc đỏ của cờ hoa chiến thắng. Đó là mùa thu của ký ức, niềm tin, khát vọng hòa bình. Mỗi khi thu về, người Hà Nội lại thấy lòng mình ấm lên giữa tiết trời se lạnh như để nhắc nhở rằng trong từng ngọn gió, tán cây, góc phố vẫn còn vang vọng hơi thở của lịch sử, tự hào dân tộc.

Nơi lưu giữ những hoài niệm

Không phải ngẫu nhiên mà nhạc phẩm “Nhớ mùa thu Hà Nội” của Trịnh Công Sơn trở thành biểu tượng của mùa thu Thủ đô. Ca khúc ra đời trong chuyến trở lại Hà Nội năm 1985, là tiếng lòng của người nghệ sĩ đứng giữa không gian với “cây cơm nguội vàng, cây bàng lá đỏ, phố xưa nhà cổ, mái ngói thâm nâu”.

Mỗi khi thu về, giai điệu ấy lại vang lên giữa lòng phố, khơi dậy bao ký ức, nỗi nhớ. Với người Hà Nội, mùa thu không chỉ là một khoảng thời gian trong năm mà là mùa của cảm xúc và sự trở về. Bà Phương Anh (người dân phường Hoàn Kiếm) vẫn giữ thói quen dạo quanh phố cổ và thưởng thức những món quà vặt quen thuộc vào những tối se lạnh. “Khi gió heo may về, lá me rơi trên phố Ngô Quyền, tôi cảm nhận rõ Hà Nội trong sắc thu vàng, trong mùi hoa sữa khiến người ta sống chậm lại, trở về với những ký ức xưa. Mỗi góc phố, mái nhà, ngôi chùa đều chứa đựng câu chuyện của ký ức và sự gắn bó”, bà Phương Anh chia sẻ.

Theo bà Phương Anh, những món ăn đặc trưng như cốm xào, chè bà Cốt hay chả rươi… không chỉ là hương vị, mà còn là hoài niệm, là sự tinh tế trong văn hóa ẩm thực Hà Nội. Dạo quanh Hàng Đào, Hàng Ngang hay Tạ Hiện - Đồng Xuân, du khách cảm nhận nhịp sống sôi động; còn ở Cửa Bắc, Hàng Rươi, Lò Rèn lại là một Hà Nội trầm lắng, nơi mùi cốm mới, chén trà nóng đủ gợi nhớ cả một mùa thu.

Không chỉ trong lòng người Hà Nội, mùa thu còn làm say lòng cả du khách quốc tế. Ông Gary (43 tuổi, quốc tịch Anh) chia sẻ: “Đây là lần thứ ba tôi quay lại Hà Nội và mỗi lần đều mang đến cho tôi cảm xúc rất đặc biệt. Tôi yêu phở bò, bánh mì và cà phê nơi đây. Ở Anh cũng có bốn mùa, nhưng mùa thu Hà Nội có nét rất riêng - dịu dàng, trong trẻo và đầy sức sống. Điều khiến tôi ấn tượng nhất là con người Hà Nội: gần gũi, thân thiện và nồng hậu”.

Thu Hà Nội cũng là mùa của sum vầy và tri ân - mùa Vu Lan báo hiếu, mùa Trung thu rộn ràng, mùa tựu trường và mùa cưới. Tiếng trống múa lân, hương cốm mới từ làng Vòng, ánh đèn lồng phố Hàng Mã… tạo nên bức tranh thu vừa thân quen, vừa rực rỡ.

Tạp chí Time Out (Anh) từng bình chọn Hà Nội xếp thứ 5 trong tốp 7 điểm đến mùa thu đẹp nhất châu Á bởi mùa thu rất riêng - se lạnh và đầy hoài niệm. Trong guồng quay hiện đại, người Hà Nội vẫn giữ cho mình thói quen “sống chậm” - những buổi sáng đạp xe quanh hồ, những chiều ngồi quán ven đường nhìn lá rơi. Đó không chỉ là lối sống mà là phong thái, nét thanh lịch ngàn đời của người Tràng An.

Lợi thế du lịch và kinh tế sáng tạo

Không chỉ dừng lại ở cảm xúc, mùa thu còn mở ra cơ hội phát triển mạnh mẽ cho du lịch và kinh tế sáng tạo của Thủ đô.

Bà Sonja (58 tuổi, quốc tịch Đức) chia sẻ: “Đây là lần đầu tôi đến Việt Nam và mùa thu Hà Nội thực sự khiến tôi ấn tượng. Thời tiết nắng nhẹ, gió mát, lá vàng rụng trên phố tạo nên khung cảnh lãng mạn. Tôi đặc biệt thích đi dạo quanh hồ Hoàn Kiếm và phố cổ vào buổi sáng - khi không khí trong lành và yên bình. Nếu có cơ hội, tôi chắc chắn sẽ quay lại để tận hưởng vẻ đẹp này thêm lần nữa”.

Với Lieve (20 tuổi, quốc tịch Hà Lan), mùa thu Hà Nội như “một phòng tranh mở giữa lòng phố”. Cô đã ghi lại nhiều khoảnh khắc đáng nhớ tại hồ Hoàn Kiếm, đường Phan Đình Phùng và Hoàng thành Thăng Long - những điểm đến mang đậm bản sắc Hà Nội. “Trong chuyến đi 12 ngày, tôi đã có cơ hội cảm nhận trọn vẹn không khí thu Hà Nội và đó là một trải nghiệm vô cùng tuyệt vời”, Lieve chia sẻ.

Theo Sở Du lịch Hà Nội, trong 9 tháng của năm 2022, Thủ đô đón khoảng 13,87 triệu lượt khách; trong đó hơn 766.000 lượt khách quốc tế. Tổng thu từ du lịch đạt 39.690 tỷ đồng. Điều này minh chứng cho sức hấp dẫn mạnh mẽ của Hà Nội trên bản đồ du lịch khu vực.

Mùa thu cũng là “chất liệu vàng” để phát triển du lịch sáng tạo với nhiều sản phẩm đặc trưng như: Hà Nội - 36 phố phường, Một thoáng châu Âu trong lòng Hà Nội, Một ngày khám phá hồ Tây… Không gian phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm, phố sách Hà Nội hay các lễ hội văn hóa như Trung thu phố cổ, Lễ hội Văn hóa thế giới, Hội chợ Mùa thu… trở thành điểm hẹn văn hóa hấp dẫn - nơi du khách được hòa mình vào nhịp sống hiện đại mà vẫn cảm nhận trọn vẹn “hồn xưa phố cũ”.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng để giữ vững sức hút ấy, Hà Nội cần phát triển du lịch mùa thu theo hướng bền vững và hài hòa - bảo vệ cây xanh, gìn giữ không gian xanh, tránh thương mại hóa quá mức. Thành phố nên xây dựng các “tuyến phố mùa thu” gắn với trải nghiệm đặc trưng: ngắm lá, uống trà, thưởng thức ẩm thực, khám phá văn hóa và lịch sử trong cùng một hành trình.

Mùa thu Hà Nội là “đặc sản” trầm lắng, thanh tao và đậm hồn Việt. Giữ gìn và lan tỏa vẻ đẹp ấy không chỉ để thu hút du khách, mà còn để mỗi người con đi xa đều muốn trở về và những ai lần đầu đặt chân đến cũng muốn ở lại thêm chỉ để ngắm, cảm, yêu hơn mùa thu Hà Nội.