Tăng năng lực xét nghiệm SARS-CoV-2 thông qua phương pháp gộp mẫu
Theo Bộ Y tế, việc gộp mẫu nhằm hỗ trợ thực hiện giám sát dịch tễ, xét nghiệm chẩn đoán mắc COVID-19 trong một/nhiều nhóm quần thể dựa trên đánh giá dịch tễ và các yếu tố nguy cơ liên quan; chẩn đoán phát hiện mắc COVID-19; đồng thời giảm nhu cầu sinh phẩm, hóa chất, vật tư tiêu hao sử dụng cho xét nghiệm; giảm thời gian xét nghiệm và tăng công suất xét nghiệm.
Làm rõ hơn về nội dung này, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục quản lý Khám, chữa bệnh, Phó Trưởng Tiểu ban Điều trị cho biết, trước tình hình diễn biến dịch phức tạp của dịch COVID-19, F0 mất dấu, nguy cơ dịch lây lan rộng, trong khi nguồn lực xét nghiệm còn hạn chế Cục Quản lý Khám, chữa bệnh đã sớm đề xuất trình lãnh đạo Bộ Y tế phương pháp xét nghiệm gộp mẫu (pool) để xét nghiệm Realtime RT-PCR phát hiện virus SARS-CoV-2. Việc gộp mẫu giúp tiết kiệm nguồn lực, cho kết quả nhanh, giúp đẩy nhanh xét nghiệm sàng lọc, phát hiện sớm khối lượng lớn các ca bệnh nghi ngờ, các đối tượng tiếp xúc F1 và những người nguy cơ để hạn chế tình hình lây lan trong cộng đồng và hạn chế tình trạng tử vong.Đây cũng là phương thức được nhiều nước áp dụng, trong đó có Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC Hoa Kỳ).
Phương pháp xét nghiệm gộp mẫu (pool) là phương thức xét nghiệm lấy một phần của mỗi trong các mẫu để đưa vào gộp và tách chiết, xét nghiệm, phần còn lại của các mẫu được bảo quản để xét nghiệm riêng rẽ lại lần 2 nếu xét nghiệm mẫu gộp dương tính. “Việc gộp mẫu có ý nghĩa lớn nhất là tăng năng lực xét nghiệm để sàng lọc nhanh chóng số lượng người cần được xét nghiệm trong khi vẫn bảo đảm độ tin cậy, qua đó có các biện pháp phòng dịch sớm, kịp thời; đồng thời tiết kiệm được nhân lực, các vật tư xét nghiệm cho phòng chống dịch dự kiến còn kéo dài”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lương Ngọc Khuê thông tin. Tại Việt Nam, thực hiện Thông tư số 26/2013-TT-BYT về hoạt động truyền máu, hiện tại các Trung tâm truyền máu lớn đang thực hiện kỹ thuật pool trong nhiều năm nay để sàng lọc các mầm bệnh trong túi máu là HIV, HBV, HBC gan..., đặc biệt là tại Trung tâm Máu quốc gia và Trung tâm Truyền máu thuộc Bệnh viện Truyền máu và Huyết học Thành phố Hồ Chí Minh có hệ thống xét nghiệm PCR tự động công suất lớn. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lương Ngọc Khuê cho biết thêm, một ví dụ điển hình là tại Israel đã áp dụng thực hiện phương pháp xét nghiệm gộp mẫu, họ đã chứng minh khi xét nghiệm 184 mẫu bệnh phẩm, gộp 8 mẫu trong 1 lần làm xét nghiệm để so sánh với 184 lần làm riêng lẻ.Kết quả cho thấy không có sự khác biệt ý nghĩa. Thực tế xét nghiệm 26.576 mẫu bệnh phẩm, Israel phát hiện ra 31 bệnh nhân COVID-19 không có triệu chứng, đã chứng minh chiến lược xét nghiệp gộp mẫu 8 giúp tăng công suất xét nghiệm lên 7,3 lần, trong khi vẫn duy trì ở độ nhạy ở mức cao.
Hiện nay, thế giới đã có nhiều nghiên cứu chứng tỏ hiệu quả của phương pháp gộp mẫu (pool) thực hiện xét nghiệm Realtime RT-PCR để phát hiện virus SARS-CoV-2. Cụ thể như: Ngày 15/6/2020, Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam, thông qua WHO châu Âu đã tổ chức Hội thảo trực tuyến chia sẻ kinh nghiệm của Trung tâm Truyền máu Frankfurt, Đức về dùng phương pháp pool để xét nghiệm SARS-CoV-2 bằng kỹ thuật Realtime RT-PCR.Ngày 23/7/2020, CDC Hoa Kỳ đã ban hành tài liệu Hướng dẫn tạm thời sử dụng phương pháp pool để làm xét nghiệm PCR chẩn đoán, sàng lọc, giám sát SARS-CoV-2. FDA Hoa Kỳ đã cấp phép cho vài loại sinh phẩm để dùng pool chẩn đoán SARS-CoV-2.
Nghiên cứu tại Hoa Kỳ chứng tỏ hiệu quả của phương pháp này cụ thể như nếu “tỷ lệ hiện mắc COVID-19 trong cộng đồng dưới 10% làm xét nghiệm pool sẽ tiết kiệm được gần 69% năng lực xét nghiệm”, hơn nữa thời gian trả kết quả sẽ giảm xuống rất nhiều và làm được số lượng mẫu rất lớn cho cả một nhóm người, khu vực hay địa bàn. Ngoài ra, Singapore và Bắc Kinh (Trung Quốc) đã áp dụng việc gộp mẫu để xét nghiệm. Như vậy, việc thực hiện gộp mẫu đã được áp dụng tại một số quốc gia với các hình thức gộp mẫu khác nhau, có các nghiên cứu lấy mẫu riêng lẻ sau đó chuyển về phòng xét nghiệm mới thực hiện gộp để tránh việc phải quay lại lấy lại mẫu sau khi có trường hợp dương tính. Có nghiên cứu thì cách gộp que lấy mẫu ngay khi lấy mẫu. Cho dù, cách gộp mẫu nào đi chăng nữa, các phòng xét nghiệm cần thận trọng để đảm bảo về mặt chất lượng. Trước đó, ngày 1/8/2020, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh đã báo cáo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn đề xuất giải pháp tăng cường, đẩy mạnh xét nghiệm SARS-CoV-2 đặc biệt là khả năng áp dụng xét nghiệm sàng lọc cho người không có triệu chứng. Ngày 3/8/2020, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Long, Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế đã nhất trí về chủ trương và giao Cục Quản lý Khám, chữa bệnh chủ trì với các đơn vị liên quan để họp bàn về vấn đề này để áp dụng trong trường hợp cần xét nghiệm lượng mẫu lớn, diện rộng, thời gian trả kết quả phải nhanh, đảm bảo quy trình chặt chẽ, khoa học. Song song với việc trình lãnh đạo Bộ Y tế, ngày 5/8/2020, Đà Nẵng áp dụng phương pháp xét nghiệm gộp mẫu đối với một số khu vực cộng đồng dân cư có số lượng mẫu xét nghiệm lớn (bỏ nhiều mẫu vào ống xét nghiệm để cho ra xét nghiệm gộp), phương pháp này cho ra kết quả nhanh hơn rất nhiều so với xét nghiệm từng mẫu.... Đây là cách để Đà Nẵng đẩy nhanh tốc độ xét nghiệm nhằm phát hiện bệnh nhân COVID-19 trong cộng đồng; trong khi các điều kiện xét nghiệm cũ chưa đủ nguồn lực. Nhận thức được tầm quan trọng, ý nghĩa của phương pháp gộp mẫu (pool) thực hiện xét nghiệm Realtime RT-PCR để phát hiện virus SARS-CoV-2 và nhận thấy cần phải sớm ban hành quy trình gộp mẫu đảm bảo khoa học, chặt chẽ, ngày 7/8, tại Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Hội đồng Chuyên môn đã họp xem xét áp dụng phương pháp xét nghiệm gộp mẫu (pool) để xét nghiệm SAR-COV2. Đại biểu tham dự là các chuyên gia hàng đầu trong nước về gộp mẫu như Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Anh Trí, nguyên Viện trưởng Viện Huyết học truyền máu Trung ương; Giáo sư, Tiến sĩ Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh; đại diện Viện Pasteur Nha Trang, các bệnh viện Huyết học và Truyền máu, Trưởng Khoa Huyết học, vi sinh các bệnh viện Trung ương, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Phổi Trung ương và các chuyên gia quốc tế đến từ Tổ chức Y tế Thế giới, CDC Hoa Kỳ. Các chuyên gia đã thống nhất sớm ban hành quy trình và áp dung thống nhất trong cả nước nhưng vẫn phải bảo đảm chất lượng kết quả xét nghiệm. Tại cuộc họp, Đại diện Tổ chức Y tế Thế giới cho biết ủng hộ chiến lược gộp mẫu của Việt Nam và cần thay đổi theo tỷ lệ mắc của Việt Nam. Phương thức gộp mẫu tùy thuộc vào nguồn lực mỗi quốc gia, mỗi phòng xét nghiệm. “Hiện Bộ Y tế đã cho phép thực hiện phương pháp gộp mẫu (pool) thực hiện xét nghiệm Realtime RT-PCR để phát hiện virus SARS-CoV-2. Đây được coi là đề xuất đột phá của Cục Quản lý Khám, chữa bệnh và sự thống nhất ủng hộ của Lãnh đạo Bộ Y tế trong bối cảnh việc xét nghiệm đang phải tiếp tục mở rộng đối với các đối tượng nguy cơ”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lương Ngọc Khuê chia sẻ./.>>Bộ Y tế đã điều chỉnh 3 lần chiến lược xét nghiệm để tìm ca mắc COVID-19
Tin liên quan
-
Kinh tế & Xã hội
Đã có kết quả xét nghiệm của 41 ca nghi nhiễm SARS-CoV-2 ở Quảng Bình
22:03' - 09/08/2020
Trong đó 32 mẫu tiếp xúc gần và liên quan đến bệnh nhân 727 xét nghiệm lần 2; 4 mẫu liên quan bệnh nhân 736 và 5 mẫu trở về từ vùng dịch.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng: Các địa phương phải bảo đảm đủ vật tư, sinh phẩm xét nghiệm
21:07' - 08/08/2020
Các địa phương đang có dịch phải kịp thời tăng cường, bảo đảm có đủ vật tư, sinh phẩm phục vụ xét nghiệm; không để thiếu và chậm thực hiện xét nghiệm.
-
Kinh tế & Xã hội
885 mẫu xét nghiệm COVID-19 theo phương pháp gộp nhóm tại Đà Nẵng có kết quả âm tính
19:14' - 08/08/2020
Tất cả 885 mẫu/3.292 người xét nghiệm COVID-19 theo phương pháp gộp nhóm đầu tiên tại Đà Nẵng đều có kết quả âm tính với SARS-CoV-2.
-
Kinh tế & Xã hội
Hà Nội bắt đầu lấy mẫu xét nghiệm RT-PCR cho hơn 50.000 người về từ Đà Nẵng
17:01' - 08/08/2020
Từ sáng 8/8/2020, tại nhiều điểm trên địa bàn thành phố Hà Nội bắt đầu tiến hành lấy mẫu dịch hầu họng để xét nghiệm RT-PCR cho người dân từ Đà Nẵng về Hà Nội.
Tin cùng chuyên mục
-
Công nghệ
Cuộc chiến smartphone cao cấp nóng lên: Xiaomi tung "vũ khí" mới thách thức Apple
17:56' - 15/09/2025
Tập đoàn Xiaomi sẽ ra mắt mẫu điện thoại thông minh cao cấp thế hệ mới ngay trong tháng này, cạnh tranh trực diện với Apple Inc. để giành thị phần trong phân khúc điện thoại thông minh cao cấp.
-
Công nghệ
Châu Phi và tham vọng phát triển năng lượng từ hydro xanh
16:00' - 15/09/2025
Sản xuất hydro sạch không còn được xem là dự án xa vời.
-
Công nghệ
Tăng cường nhân lực cho cấp xã, thúc đẩy chuyển đổi số
07:30' - 15/09/2025
Việc ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa dữ liệu và cải cách thủ tục hành chính cũng là giải pháp quan trọng để nâng cao hiệu quả hoạt động, giúp bộ máy tinh gọn nhưng vẫn đảm bảo chất lượng phục vụ.
-
Công nghệ
Thái Lan - thị trường phát triển hàng đầu Đông Nam Á về trí tuệ nhân tạo
15:37' - 14/09/2025
Thái Lan đã nổi lên như một trong những thị trường phát triển nhanh nhất Đông Nam Á về trí tuệ nhân tạo (AI) với số lượng người dùng ChatGPT hoạt động hàng tuần đã tăng gấp 4 lần trong năm qua.
-
Công nghệ
Amazon tham gia đường đua robotaxi
13:30' - 14/09/2025
Amazon đang tham gia một thị trường hướng đến tương lai trong bối cảnh Waymo lại có lợi thế lớn khi đã cung cấp dịch vụ xe tự lái thương mại từ năm 2020.
-
Công nghệ
SK hynix phát triển HBM4 đầu tiên trên thế giới
07:30' - 14/09/2025
SK hynix ngày 12/9 cho biết đã hoàn tất phát triển chip HBM4 đầu tiên trên thế giới dành cho hệ thống trí tuệ nhân tạo và sẵn sàng bước vào giai đoạn sản xuất hàng loạt.
-
Công nghệ
Giữ gìn, lan tỏa nét đẹp nghề dệt thổ cẩm qua nền tảng số
13:30' - 13/09/2025
Nghề dệt thổ cẩm của người M’nông ở tỉnh Đồng Nai đã được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia, tuy nhiên hành trình bảo tồn, phát huy nét đẹp di sản này vẫn còn nhiều chông gai.
-
Công nghệ
Quản lý, sử dụng chữ ký số chuyên dùng công vụ minh bạch và hiệu quả
07:30' - 13/09/2025
Ngày 11/9, tại UBND phường Phủ Lý, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Ninh Bình tổ chức Hội thảo “Nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng chữ ký số chuyên dùng công vụ trong các cơ quan nhà nước”.
-
Công nghệ
Cần Thơ phấn đấu sớm đồng bộ hóa tất cả dữ liệu trên nền tảng số
13:30' - 12/09/2025
UBND thành phố Cần Thơ đã phối hợp với các đơn vị, tập đoàn viễn thông hợp tác, hỗ trợ đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ số trong xây dựng và phát triển chính quyền số.