Sáng 14/11, Quốc hội thảo luận ở tổ về Dự thảo Nghị quyết về cơ chế, chính sách phát triển Thành phố Hồ Chí Minh. Đa số ý kiến các đại biểu đồng tình với việc cho Thành phố Hồ Chí Minh một cơ chế đặc biệt để tạo động lực cho thành phố phát triển nhanh, mạnh hơn nữa. Bên lề kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV, phóng viên TTXVN đã ghi lại những ý kiến của các đại biểu Quốc hội về vấn đề này.
*Đại biểu Huỳnh Thanh Cảnh (Đoàn Bình Thuận): Tạo động lực mới cho Tp. Hồ Chí Minh phát triển
Đại biểu Huỳnh Thanh Cảnh (đoàn Bình Thuận). Ảnh: Thành Trung/BNEWS/TTXVN
Qua nghiên cứu, tôi đồng tình cao với việc tạo cơ chế, chính sách riêng cho Tp. Hồ Chí Minh. Bởi hiện nay, thành phố đang đứng trước nhiều thách thức, mà trong đó có những điểm nghẽn về giao thông, y tế..., do đó phải có những cơ chế đặc thù để tạo ra động lực mới cho Tp. Hồ Chí Minh phát triển bền vững, hiệu quả hơn trong tương lai.
Tôi cũng ủng hộ cao việc tăng thêm thẩm quyền cho Tp. Hồ Chí Minh, chuyển từ quyền của Thủ tướng sang cho thành phố quyết định trong các vấn đề về đất đai, thuế... nhằm tăng thêm nguồn lực, đáp ứng nhu cầu giải quyết các điểm nghẽn của thành phố.
Tôi cũng đồng tình với báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Tài chính ngân sách; trong đó có liên quan đến việc xin cơ chế thu thuế, tài sản... việc này phải làm theo đúng trình tự. Tức là HĐND Tp. Hồ Chí Minh đề xuất với Bộ Tài chính tổng hợp, báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội cho phép, chứ không thể tuỳ tiện làm khi chưa được phép của Quốc hội.
Việc tăng các sắc thuế, phí, lệ phí phải tính toán đảm bảo môi trường đầu tư kinh doanh, đảm bảo lợi thế cạnh tranh, sự đồng thuận của người dân và doanh nghiệp thì mới có thể phát huy hiêu quả của chính sách thuế này. Đặc biệt, toàn bộ các quyết định của Tp. Hồ Chí Minh thì phải chịu trách nhiệm trước Chính phủ và Quốc hội.
*Đại biểu Huỳnh Thanh Phương (Đoàn Tây Ninh): Tạo điều kiện cho thành phố đóng góp nhiều hơn
Đại biểu Huỳnh Thanh Phương (đoàn Tây Ninh). Ảnh: Thành Trung/BNEWS/TTXVN
Theo tôi, việc ban hành cơ chế đặc thù để Tp. Hồ Chí Minh phát triển mạnh hơn nữa và có nhiều điều kiện đóng góp cho cả nước nhiều hơn là điều tốt và việc này trên thế giới đã làm rất nhiều. Đối với Tp. Hồ Chí Minh thì hiện nay đã là chậm rồi, do đó cần có cơ chế nhanh hơn nữa để đảm bảo thành phố bật xa hơn và có điều kiện đóng góp cho đất nước nhiều hơn.
Liên quan đến vấn đề đất đai, đầu tư, quản lý tài chính ngân sách, cơ chế uỷ quyền và tăng thêm thu nhập cho cán bộ công chức của Tp. Hồ Chí Minh là phù hợp trong giai đoạn hiện nay. Các vấn đề này đều thuộc thẩm quyền của Quốc hội và pháp luật cho phép.
Đối với một số cơ chế mới mà trong Luật chưa có quy định thì Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội đều có thẩm quyền cho thí điểm. Tôi tin tưởng rằng, trong thời gian thí điểm Tp. Hồ Chí Minh sẽ có nhiều bước tiến vượt trội trong tương lai.
Tuy nhiên, tôi cũng băn khoăn về cơ chế kiểm soát như thế nào để Tp. Hồ Chí Minh không lạm thu, lạm quyền và thực hiện đảm bảo hài hoà giữa sự phát triển của thành phố đặt trong sự phát triển chung của cả nước trong thời gian tới. Ngoài ra, Tp. Hồ Chí Minh cũng phải nỗ lực phấn đấu để làm tốt, thực hiện tốt những cơ chế mà Quốc hội uỷ quyền.
*Đại biểu Đinh Tiến Dũng (Đoàn Ninh Bình): Phải nghiên cứu kỹ về các chính sách thuế
Đại biểu Đinh Tiến Dũng (đoàn Ninh Bình). Ảnh: Thành Trung/BNEWS/TTXVN
Việc thực hiện, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết lần này cho Tp. Hồ Chí Minh được thực hiện tinh thần rất khẩn trương, nhưng quá trình chuẩn bị rất kỹ lưỡng, chặt chẽ công phu. Những đề xuất này được đưa ra sau khi tổng kết đánh giá 5 năm Nghị quyết 16 Bộ Chính trị và có ý kiến của Bộ Chính trị.
Muốn Tp. Hồ Chí Minh là đầu tàu kinh tế, trung tâm kinh tế trọng điểm phía Nam, nên tinh thần kết luận của Bộ Chính trị là thí điểm một số cơ chế cho Tp. Hồ Chí Minh nhưng trên tinh thần cả nước vì thành phố, thành phố vì cả nước.
Tinh thần chung phải phù hợp với Hiến pháp; một số lĩnh vực phân cấp cho Thủ tướng quyết thì sắp tới sẽ giao lại cho Tp. Hồ Chí Minh thực hiện nhanh, phù hợp hơn.
Còn những thẩm quyền của bộ, ngành không phải Luật quy định thuộc Nghị định của Chính phủ thì sau Nghị quyết này sẽ có Nghị định hướng dẫn tiếp tục phân cấp cho Tp. Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó, những gì lên tới thường vụ Quốc hội sẽ do Chính phủ trình chứ không phải HĐND Tp. Hồ Chí Minh trình.
Liên quan tới chính sách về thuế, mức tăng thuế ngoài khung thì Tp. Hồ Chí Minh phải có đề án đánh giá rất cụ thể, nhiều mặt trình lên Chính phủ và Chính phủ sẽ nghiên cứu, quyết định trình thường vụ Quốc hội. Không phải tất cả các loại thuế, như thuế bảo vệ môi trường, thuế tiêu thụ đặc biệt thì có thể làm được ngay mà phải có đề án chi tiết.
Ví dụ thuế tiêu thụ đặc biệt phải đánh cao, định hướng tiêu dùng. Còn phí, lệ phí theo quy định của Luật, thẩm quyền của thường vụ thì báo cáo thường vụ; thẩm quyền của Thủ tướng thì phân cấp cho HĐND.../.