Tập đoàn Dầu khí Việt Nam: 45 năm sứ mệnh tìm dầu

Xuyên suốt chặng đường 45 năm trưởng thành, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) luôn phải đối diện với muôn vàn khó khăn, thử thách, có những thời điểm tưởng chừng không thể gắng gượng nổi. 

Tuy nhiên, dù trong hoàn cảnh nào, PVN vẫn luôn nhận được sự tin tưởng, ủng hộ của Đảng và Nhà nước. Chính niềm tin đó đã giúp Tập đoàn trụ vững, hoàn thành tốt các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao và có những đóng góp quan trọng vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

Ngay sau khi đất nước hoàn toàn thống nhất, chỉ trong vòng 43 ngày kể từ khi Bộ Chính trị họp quyết định chủ trương, Tổng Cục Dầu mỏ và Khí đốt Việt Nam đã được thành lập. 

Trong Nghị quyết đầu tiên về ngành Dầu khí (Nghị quyết 244/NQ-TW) về việc thành lập Tổng cục đã nêu rõ: "Nhanh chóng hình thành một nền công nghiệp dầu khí hoàn chỉnh, bao gồm cả thăm dò, khai thác, vận chuyển, lọc dầu, hóa dầu, cơ khí phục vụ ngành dầu khí…".

Đặc biệt, Nghị quyết còn khẳng định: "Trong quá trình hợp tác, chúng ta phải giữ vững chủ quyền quốc gia, giữ vững độc lập tự chủ, nhanh chóng tăng cường tiềm lực của mình, tiến tới tự lực ở mức cao nhất có thể. Với vị trí chính trị của Việt Nam hiện nay, chúng ta có thể hợp tác với các nước XHCN, với các nước tư bản và các nước thuộc "thế giới thứ ba"…

Nhớ lại những ngày đầu tiên đó, ông Nguyễn Hiệp, nguyên Phó Tổng cục Trưởng Tổng Cục Dầu khí cho biết, ngay khi miền Nam mới giải phóng, đất nước bộn bề công việc phải giải quyết nhưng lãnh đạo Đảng, Chính phủ đã nghĩ ngay tới việc xây dựng ngành công nghiệp Dầu khí. 

Ngày 20/7/1975, Bộ Chính trị đã họp tại Sài Gòn và ban hành Nghị quyết 244-NQ/TW về việc triển khai thăm dò dầu khí trên cả nước. 

Rồi chỉ đúng một tháng sau, ngày 20/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã phê chuẩn Quyết nghị số 33-QN/QH/K5 thành lập Tổng cục Dầu mỏ và Khí đốt Việt Nam. 

Và hơn 10 ngày sau đó, căn cứ vào các Nghị quyết và Quyết nghị trên, ngày 3/9/1975, Hội đồng Chính phủ đã ban hành Nghị định số 170/CP về việc thành lập Tổng cục Dầu mỏ và Khí đốt Việt Nam. 

Việc Tổng cục Dầu mỏ và Khí đốt Việt Nam ra đời đã đưa ngành Dầu khí bước sang một trang mới, chấm dứt thời kỳ hoạt động của các tổ chức riêng rẽ thuộc Tổng cục Địa chất, Tổng cục Hóa chất, ông Hiệp cho biết.

Sau này, để tạo điều kiện cho ngành Dầu khí phát triển, đóng góp nhiều hơn nữa cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội đất nước, Đảng, Quốc hội và Chính phủ đã ban hành nhiều nghị quyết khác nữa để định hướng, tạo hành lang phát triển cho ngành Dầu khí. 

Những nghị quyết đó thể hiện sự quan tâm, chỉ đạo hết sức chính xác và kịp thời của Đảng, Quốc hội và Chính phủ đối với hoạt động của ngành Dầu khí mà trọng tâm là PVN.

Thực tế là, PVN đã đi từ không đến có, đã đi từ vị trí người làm thuê, người học việc đến tự chủ về mặt khoa học công nghệ, triển khai các hoạt động thăm dò khai thác... Các dự án lớn của ngành Dầu khí như Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, cụm Khí – Điện – Đạm Cà Mau, Liên hợp Lọc hóa dầu Nghi Sơn… là những minh chứng rõ nét về sự trưởng thành của PVN trong 45 năm qua.

Sau năm 1975, trước yêu cầu cấp bách về tìm kiếm thăm dò dầu khí, Đảng đã cử những tướng lĩnh quân đội dày dạn kinh nghiệm trận mạc, có ý chí và tinh thần kỷ luật cao cùng với các đơn vị làm kinh tế của quân đội về xây dựng ngành Dầu khí. 

Cho đến bây giờ, các thế hệ của PVN không thể quên được vào những ngày cuối năm 1975, những anh bộ đội Cụ Hồ đã rời tay súng để xắn tay áo xây dựng một nền công nghiệp có những yêu cầu khắt khe nhất về mặt kỹ thuật và có tính đặc thù rất cao.

Khi đó, những người lính vốn kiến thức về dầu khí hầu như chẳng có gì, nghề về dầu khí cũng hoàn toàn chẳng có, ấy thế mà họ đã xây dựng những khu căn cứ dịch vụ cho ngành Dầu khí, đã xông ra biển để tìm kiếm thăm dò và tranh thủ từng ngày từng giờ để học hỏi ở các chuyên gia nước ngoài; thậm chí còn tìm cách “học lỏm” cách làm của chuyên gia. 

Vào những lúc PVN khó khăn nhất như thời điểm những năm 1988, khi đó các giếng dầu mới có được của Liên doanh Vietsovpetro đã suy giảm sản lượng đến mức độ không thể tưởng tượng nổi. Hàng loạt chuyên gia Liên Xô bị điều chuyển hoặc xử lý kỷ luật vì kết quả hoạt động quá kém của Liên doanh, thậm chí đã có ý tưởng giải thể Liên doanh. 

Tuy nhiên, lãnh đạo Đảng, Nhà nước vẫn tin vào người Dầu khí và đã có sự động viên, chia sẻ kịp thời để người lao động dầu khí vững tâm tìm tòi những giải pháp khoa học kỹ thuật để vượt qua khó khăn. 

Và kết quả là những người lao động dầu khí đã tìm ra dầu ở tầng đá móng. Thành công này không chỉ cứu sống Liên doanh Vietsovpetro mà còn mở ra một chương mới cho toàn bộ công tác thăm dò, tìm kiếm ở vùng biển thuộc chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam.

Hay như việc xây dựng Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, đã có không ít ý kiến phản đối, có nhiều người nghi ngờ về trình độ của người Dầu khí khi làm nhà máy lọc dầu nhưng cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã đứng bên cạnh người Dầu khí. Chính quyết tâm của ông, ý chí của ông đã khiến người Dầu khí càng thêm tin tưởng, quyết tâm để xây dựng Nhà máy.

Tương tự như vậy, việc xây dựng Nhà máy Đạm Phú Mỹ, Nhà máy Khí Dinh Cố, cụm Khí - Điện - Đạm Cà Mau, Nhà máy thủy điện Hủa Na, Đak-đring... cũng vấp phải nhiều khó khăn.

Nhưng vượt lên trên tất cả, với sự tin tưởng, ủng hộ của các cấp lãnh đạo Đảng và Nhà nước, lần lượt những công trình, dự án trên đã được hoàn thành, đi vào hoạt động và đang có những đóng góp to lớn cho sự nghiệp phát triển kinh tế đất nước. 

Gần đây, có một dự án được nhiều người nhắc đến là Dự án BĐ 01 khai thác khí và dầu condensate ở cụm mỏ HT - MT. Bây giờ, mỗi ngày Dự án này nộp cho Nhà nước trên dưới 1 triệu USD và đang là “con gà đẻ trứng vàng” cho kinh tế đất nước.

Tuy nhiên, đây là dự án khai thác khí và condensate ở khu vực có cấu tạo địa chất vào loại khó và nguy hiểm nhất trên thế giới bởi áp suất khí cực cao và nhiệt độ quá lớn. 

Khai thác dầu khí ở đây khó và nguy hiểm đến nỗi Tập đoàn Dầu khí BP của Anh đã phải từ bỏ sau khi đổ 500 triệu USD và 9 năm thăm dò, nghiên cứu ở đây.

Nhưng với sự ủng hộ mạnh mẽ của Chính phủ; sự đồng hành của các bộ, ngành có liên quan và trên hết là sự tin tưởng vào trí tuệ, bản lĩnh của người Dầu khí, dự án cuối cùng đã thành công mĩ mãn.

Sau 45 hoạt động và trưởng thành, PVN đã xây dựng hoàn chỉnh, đồng bộ chuỗi công nghiệp dầu khí từ khâu thượng nguồn, trung nguồn, đến hạ nguồn. 

Hoạt động của ngành Dầu khí hiện nay đang có những đóng góp to lớn vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, là động lực phát triển tại nhiều vùng, địa phương. Các sản phẩm chủ lực của PVN như điện, phân bón, xăng, dầu, khí... đang góp phần quan trọng vào việc đảm bảo an ninh năng lượng, an ninh lương thực cho đất nước, tạo nền tảng cho ngành, lĩnh vực khác của nền kinh tế phát triển.

Trong 5 năm vừa qua, những biến cố quá lớn với PVN đã khiến cho dư luận nhân dân và lãnh đạo Đảng và Nhà nước mất đi phần nào niềm tin đối với người Dầu khí... 

Trước các thử thách này, gần 60 nghìn người lao động Dầu khí chân chính vẫn thầm lặng cống hiến, từng bước vượt qua khó khăn. Đặc biệt, từ đầu năm 2020 đến nay, PVN phải đối mặt với cuộc "khủng hoảng kép" do tác động của dịch COVID-19 và giá dầu suy giảm. Tuy nhiên, bằng sự chủ động, linh hoạt trong các giải pháp đồng bộ để ứng phó, PVN vẫn có những đóng góp quan trọng cho nền kinh tế.

Bảy tháng đầu năm 2020, trong khi các tập đoàn, công ty dầu khí hàng đầu thế giới lâm vào cảnh thua lỗ từ 1,6 – 21 tỷ USD, buộc phải giảm quy mô hoạt động, cắt giảm nhân sự... thì PVN vẫn giữ vững nhịp độ sản xuất, đảm bảo cung ứng các mặt hàng chiến lược cho nền kinh tế, đạt lợi nhuận hơn 10 nghìn tỷ đồng, nộp ngân sách nhà nước hơn 38 nghìn tỷ đồng.

Trong những ngày cuối tháng 7/2020, ngành Dầu khí Việt Nam đã đón một tin vui lớn, đó là phát hiện mỏ khí Kèn Bầu gần bờ biển tỉnh Thừa Thiên-Huế. Đây là mỏ khí có trữ lượng khá lớn và sẽ góp phần quan trọng vào sự phát triển của PVN cho hàng chục năm tới, cũng như bảo đảm an ninh năng lượng đất nước.

Có thể nói, những nỗ lực của PVN trong 5 năm vừa qua đã và đang một lần nữa khẳng định bản lĩnh của “những người đi tìm lửa”. Hiện công nghiệp Dầu khí thế giới đang phát triển không ngừng với dầu đá phiến, khai thác mỏ vùng nước sâu, công nghệ khai thác nano... 

Vì vậy, bên cạnh những nỗ lực cao độ của người lao động Dầu khí trong việc tiếp cận các công nghệ khai thác dầu khí tiên tiến của thế giới thì sự tin tưởng, ủng hộ của Đảng và Nhà nước với PVN sẽ là động lực quan trọng để Tập đoàn tiếp tục phát triển và đóng góp nhiều hơn cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước./.