THACO kiến nghị về chiến lược phát triển công nghiệp ô tô và công nghiệp hỗ trợ

Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Hải (THACO) Trần Bá Dương vừa kiến nghị với Chính phủ về chiến lược phát triển công nghiệp ô tô và công nghiệp hỗ trợ trong bối cảnh xu hướng ô tô sử dụng năng lượng xanh và sự thay đổi mạnh mẽ của thị trường toàn cầu.

Theo ông Trần Bá Dương, ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đang trải qua giai đoạn đầy thách thức với sự giảm sút đáng kể về dung lượng thị trường. Nếu năm 2022, thị trường ô tô Việt Nam ghi nhận con số tiêu thụ 500.000 xe, đến năm 2023 chỉ còn 300.000 xe, và dự báo cho năm 2024 cũng không khả quan hơn. Như vậy, nếu tính về giá trị thị trường, giảm đến 50%. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến kế hoạch đầu tư dài hạn của doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp hỗ trợ và phát triển ô tô năng lượng mới.

Ông Trần Bá Dương khẳng định xu hướng xe xanh là điều tất yếu. Nếu chuyển qua xe thuần điện đòi hỏi phải có lộ trình và thời gian để đầu tư hạ tầng, gia tăng an toàn, chất lượng và tiện dụng trong sử dụng. Hiện nay, hầu như các hãng ô tô đang hợp tác với THACO đều phát triển xe điện, nhưng đưa vào tiêu thụ tại Việt Nam còn rất hạn chế, mới chủ yếu bán thí điểm. Một trong những loại xe được khuyến khích hiện nay là xe hybrid (xe lai) và xe lai hybrid có thêm pin.

Bên cạnh đó, Đề án chiến lược phát triển lĩnh vực ô tô đến 2030 và 2050 hướng đến sản xuất các động cơ hộp số, nhưng chưa bám sát thay đổi về năng lượng xanh. Doanh nghiệp mong muốn có những hội thảo, cả trong nước và quốc tế để nhìn rõ những thay đổi và xu hướng của thị trường, để thấy được tỷ trọng các loại xe từ xe xăng ít tiêu hao nhiên liệu đến xe lai, xe lai có pin, xe pin có thêm động cơ nhỏ để sạc điện, và xe thuần điện. Việc này sẽ được thực hiện từng bước phù hợp và tránh được rủi ro cho nền kinh tế. Nếu đi quá nhanh sẽ không theo kịp tình hình thị trường, cũng như các hạ tầng về điện, an toàn.

THACO cũng đề xuất Chính phủ điều chỉnh chiến lược phát triển công nghiệp ô tô, đặc biệt là trong bối cảnh các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết. Ông Dương nhấn mạnh sự cần thiết của việc đưa yếu tố giảm phát thải carbon và tiêu chuẩn năng lượng xanh vào các chiến lược dài hạn từ nay đến năm 2030 và 2050.

Về lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, ông Trần Bá Dương khẳng định đây là một trong những chiến lược quan trọng nhằm gia tăng tỷ lệ nội địa hóa và giảm giá thành sản xuất ô tô. Năm 2024, THACO đã và đang đầu tư vào việc xây dựng 7 nhà máy mới, dự kiến tăng thêm 3 nhà máy nữa trong năm tới, với mục tiêu nâng tỷ lệ nội địa hóa cho các dòng xe du lịch lên 45%. Các lĩnh vực trọng tâm bao gồm sản xuất linh kiện khung, vỏ xe, nội thất, ngoại thất, đặc biệt là các thiết bị điện tử và công nghệ thông minh.

THACO cũng đang hướng tới việc phát triển khu công nghiệp cơ khí công nghiệp hỗ trợ tại miền Nam. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp FDI đã lựa chọn Việt Nam là nơi lắp ráp và xuất khẩu các linh kiện, phụ tùng ô tô. "Chúng tôi có thể sản xuất từ 35-40% các chi tiết, linh kiện phụ tùng cho các hãng FDI sử dụng", ông Dương chia sẻ.

Trong năm 2024, THACO đã xuất khẩu gần 140 triệu USD giá trị sản phẩm công nghiệp hỗ trợ, thông qua bán cho các doanh nghiệp FDI, và các doanh nghiệp này xuất khẩu mang về thêm 20 triệu USD. Bên cạnh xuất khẩu, THACO cũng đã bán linh kiện phụ tùng ô tô cho các nhà sản xuất ô tô trong nước như: Hyundai, Ford, Toyota, Isuzu, mang về doanh thu 13 triệu USD. Dự kiến năm 2025, THACO sẽ tăng gấp đôi sản lượng về công nghiệp hỗ trợ khi nhu cầu về các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ tại thị trường quốc tế ngày càng cao...

Chủ tịch Trần Bá Dương kiến nghị Chính phủ cần có một chiến lược rõ ràng hơn cho lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ và phát triển năng lượng xanh. Ông cho rằng, mặc dù Việt Nam đã có những bước tiến trong phát triển công nghiệp bán dẫn và công nghệ mới, nhưng để tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, cần phải có thời gian và sự đầu tư nghiêm túc vào cơ khí, công nghiệp hỗ trợ.

Ông Dương nhấn mạnh: "Cơ khí là ngành công nghiệp nền tảng, có khả năng lan tỏa mạnh mẽ, từ những lao động giản đơn cho đến trình độ cao. Chúng ta cần tận dụng cơ hội này để phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam."

THACO kỳ vọng rằng với sự hỗ trợ từ Chính phủ, ngành công nghiệp ô tô và công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam sẽ có những bước tiến quan trọng, đóng góp vào sự phát triển bền vững và gia tăng năng lực cạnh tranh quốc tế.