Thị trường lao động châu Âu - phép màu kinh tế giữa bão lạm phát

Khi giá cả hàng hóa leo thang và các ngân hàng trung ương phải tăng lãi suất để kiềm chế, nỗi lo lớn nhất của người dân thường là mất việc làm. Tuy nhiên, tại châu Âu, một câu chuyện kinh tế đầy lạc quan và đáng ngạc nhiên đang diễn ra, cho thấy sức chống chịu mạnh mẽ của thị trường lao động.

* Sức mạnh đáng kinh ngạc trong cơn bão lạm phát

Theo Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), bà Christine Lagarde, thị trường việc làm của khu vực đã thể hiện một sức chống chịu tốt đến bất ngờ. Sức chống chịu này được thể hiện rõ khi phải đối mặt với một đợt lạm phát tồi tệ nhất trong một thế hệ và các đợt tăng lãi suất mạnh mẽ từ ngân hàng trung ương.

Tại hội nghị chuyên đề thường niên của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ ở Jackson Hole, Wyoming, bà Lagarde cho biết số lượng việc làm đã tăng 4,1% từ cuối năm 2021 đến giữa năm 2025. Mức tăng này gần bằng với tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế và cao gần gấp đôi so với các dự báo dựa trên quy luật kinh tế thông thường. Bà nói thêm rằng cả những thuận lợi từ bên ngoài và sức mạnh nội tại đã giúp mang lại một kết quả tốt đẹp như vậy.

Bà chia sẻ rằng lạm phát đã giảm mạnh, với một cái giá phải trả về việc làm ở mức thấp đáng kể. Bà tin rằng việc hiểu rõ các nguồn gốc của sức chống chịu gần đây sẽ giúp mọi người chuẩn bị tốt hơn cho cú sốc tiếp theo, dù cú sốc đó có thể diễn ra dưới hình thức nào.

* Vì sao châu Âu thành công?

Giá tiêu dùng tăng chóng mặt đã buộc ECB cũng giống như Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) và Ngân hàng trung ương Anh (BoE) – phải tăng mạnh lãi suất trong những năm gần đây. Hiện tại, cơ quan này đang trong quá trình nới lỏng dần giai đoạn thắt chặt chính sách tiền tệ đó khi lạm phát lùi về mục tiêu 2%. Các dự báo mới nhất của ECB cho thấy lạm phát sẽ ổn định ở mức mục tiêu vào năm 2027, và các nhà hoạch định chính sách đã phát tín hiệu rằng nhiệm vụ của họ có thể đã hoàn thành.

Các quan chức ECB đã giữ nguyên lãi suất tiền gửi ở mức 2% vào tháng Bảy và nhiều khả năng họ sẽ tiếp tục làm như vậy vào tháng tới. Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Đức (Bundesbank), ông Joachim Nagel, nói với hãng tin Bloomberg gần đây rằng việc hành động tiếp theo sẽ đối mặt với một rào cản rất cao, sau tám lần cắt giảm lãi suất cho đến nay.

Trong bài phát biểu tại phiên thảo luận, nơi cũng có sự tham gia của Thống đốc BoE, ông Andrew Bailey và Thống đốc Ngân hàng trung ương Nhật Bản, ông Kazuo Ueda, bà Lagarde đã không nói chi tiết về triển vọng lãi suất.

Khi thảo luận, bà cho rằng việc thắt chặt chính sách và tình trạng giảm lạm phát đã diễn ra đồng thời với việc các chuỗi cung ứng trên toàn thế giới được nới lỏng, giá năng lượng sụt giảm mạnh và sự hỗ trợ chủ động từ chính phủ các nước là những nhân tố củng cố sự vững mạnh của thị trường lao động.

Nhưng bà cũng nhấn mạnh đến việc tiền lương đã tăng chậm hơn so với lạm phát. Điều này đã hỗ trợ cho việc duy trì số lượng việc làm cao hơn, giảm số giờ làm việc trung bình và mở rộng nguồn cung lao động.

* Liệu sự ổn định có kéo dài?

Bà Lagarde bày tỏ sự thận trọng rằng trong tương lai, khó có thể khẳng định chắc chắn liệu các mô hình của những năm gần đây có tiếp diễn hay không.

Bà cho rằng xu hướng dân số già hóa có thể sẽ tiếp tục và tình trạng các công ty cố gắng giữ chân nhân viên ngay cả khi kinh doanh chậm lại có thể kéo dài, gây áp lực lên năng suất lao động. Nhưng mặt khác, tự động hóa và trí tuệ nhân tạo cũng có thể tạo ra tác động ngược lại.

Bà Lagarde kết luận rằng thị trường lao động châu Âu đã vượt qua các cú sốc gần đây với một trạng thái tốt đẹp bất ngờ. Tuy nhiên, bà cũng lưu ý rằng cần phải thận trọng khi cho rằng sự kết hợp độc đáo của các yếu tố này sẽ kéo dài./