Thị trường lao động Nhật Bản đứng trước cơ hội “chuyển mình”
Tỷ lệ tăng trưởng tiền lương của Nhật Bản đang “chạy” với tốc độ nhanh nhất của ba thập kỷ. Nhưng Thủ tường Nhật Bản Fumia Kishida cho biết ông muốn thấy mức tăng lương sẽ "cao hơn vài điểm phần trăm" so với tỷ lệ lạm phát quốc gia.
Các cuộc khảo sát vừa được thực hiện ở khu vực tư nhân của Nhật Bản cho thấy tình trạng thiếu lao động sẽ trở nên nghiêm trọng hơn trong nhiều thập kỷ tới. Khảo sát ước tính vào năm 2040, Nhật Bản sẽ thiếu hụt hơn 11 triệu lao động, dựa trên con số 67 triệu lao động tính đến tháng 7/2023.
Hơn nữa, một cuộc khủng hoảng tiềm tàng đang rình rập ngành logistics, khi Chính phủ Nhật Bản đang lên kế hoạch áp đặt giới hạn về số giờ làm thêm, coi đây là một phần của hệ thống cải cách thị trường lao động, làm dấy lên lo ngại về tình trạng thiếu hụt lái xe trầm trọng.
Tại quốc gia Đông Á này, hệ thống việc làm phần lớn dựa trên cơ sở thâm niên. Năng suất lao động của Nhật Bản tương đối thấp và người lao động không muốn “nhảy việc”, chuyển từ công ty này sang công ty khác. Những yếu tố đó góp phần khiến tăng trưởng tiền lương của Nhật Bản "nhích từng li" trong nhiều năm.
Trong hơn một thập kỷ qua, Nhật Bản đã chứng kiến ngày càng nhiều phụ nữ và người già tham gia lực lượng lao động. Nước này đã mở cửa chào đón nhiều lao động nước ngoài hơn. Mặc dù vậy, tiến trình mở cửa cho người nhập cư vẫn bị đánh giá là chậm hơn so với nhiều nước khác. Bên cạnh đó, một số chuyên gia cho rằng Nhật Bản khó có thể cạnh tranh với các nước khác về mức lương trả cho người lao động.
Một số lĩnh vực đang thu được lợi ích từ tự động hóa và công nghệ AI, đồng thời nhiều công ty có kế hoạch tăng cường đầu tư vào các lĩnh vực này, nhưng chính xu hướng này lại đem đến một số tác động lâu dài đối với thị trường lao động.
Theo ước tính của Viện nghiên cứu Mitsubishi, để đạt được mục tiêu trở thành một trong những cường quốc về chất bán dẫn (chip) và hàng hóa công nghệ cao, Nhật Bản sẽ cần một số lượng lớn kỹ sư chuyên nghiệp để có thể tăng gấp đôi thị phần trong lĩnh vực này lên 15% vào năm 2035.
Viện Mitsubishi ước tính 9,7 triệu việc làm sẽ bị mất vào năm 2035 do ảnh hưởng của số hóa, bao gồm cả AI. Tuy nhiên, tình trạng thiếu hụt lao động vẫn sẽ diễn ra trong năm đó, do nỗ lực thúc đẩy chuyển đổi xanh và kỹ thuật số, cũng như nỗ lực thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn của quốc gia.
Một thách thức đối với thị trường lao động rộng lớn hơn của Nhật Bản là tỷ lệ người lao động làm các công việc không thường xuyên hoặc các công việc có sự đa dạng và thay đổi liên tục thấp hơn so với các quốc gia như Mỹ và Anh, xuất phát từ tình trạng thiếu hụt các lao động ngành nghề kỹ thuật chuyên nghiệp.
Chính phủ Nhật Bản đang nỗ lực thúc đẩy cải cách thị trường lao động, nhấn mạnh tới nhu cầu đào tạo lại các lao động, chuyển từ việc làm dựa trên thâm niên sang chất lượng lao động. Thủ tướng Kishida cho rằng sự dịch chuyển lao động sẽ giúp Nhật Bản hướng tới việc thiết lập chu kỳ tăng trưởng kinh tế tích cực và tái phân phối của cải.
Ông Masashi Santo, giám đốc nghiên cứu nguồn nhân lực tại Viện nghiên cứu Mitsubishi, cho biết: “Điều quan trọng là phải suy nghĩ về cách chúng ta có thể đạt được sự chuyển đổi và thấy nhiều người tham gia vào các công việc không thường xuyên hơn”, thông qua đào tạo lại hoặc nâng cao các loại kỹ năng cần thiết.
Các nhà kinh tế nhận định tăng cường lao động lành nghề hơn có thể giúp thúc đẩy năng suất lao động của Nhật Bản và mang lại lợi ích tích cực cho nền kinh tế.
Vào năm 2021, năng suất lao động của Nhật Bản được ghi nhận là thấp nhất trong Nhóm các quốc gia công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7)./.
- Từ khóa :
- nhật bản
- lao động nhật bản
- kinh tế nhật bản
Tin liên quan
-
Đời sống
Số người sống thọ trên 100 tuổi tại Nhật Bản cao kỷ lục
07:00' - 18/09/2023
Các dữ liệu mới được Bộ Y tế, Lao động và An sinh xã hội Nhật Bản công bố mới đây cho thấy số người sống thọ trên 100 tuổi ở nước này ước tính ở mức kỷ lục 92.139 người, trong đó phụ nữ chiếm 88,5%.
-
Thị trường
Nhật Bản muốn đa dạng hóa các thị trường xuất khẩu
20:12' - 17/09/2023
Tân Bộ trưởng Nông nghiệp Nhật Bản Ichiro Miyashita đã bày tỏ mong muốn đa dạng hóa các thị trường xuất khẩu để giảm rủi ro sau khi Trung Quốc cấm nhập khẩu hải sản của Nhật Bản.
-
Kinh tế & Xã hội
Nhật Bản lần đầu tiên ghi nhận tỷ lệ người trên 80 tuổi vượt 10% dân số
19:12' - 17/09/2023
Tình trạng già hóa dân số gia tăng khiến chính phủ phải tăng chi cho các chương trình phúc lợi xã hội.
Tin cùng chuyên mục
-
Thị trường
Nga mở rộng nguồn cung ngũ cốc sang Tunisia
08:30'
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov hôm 26/9 cho biết Nga và Tunisia đang thảo luận về việc mở rộng nguồn cung cấp ngũ cốc của Nga sang quốc gia Bắc Phi này.
-
Thị trường
FT: 70% lượng dầu xuất khẩu của Nga tránh được tác động tiêu cực của trần giá
08:14'
Tờ Thời báo Tài chính (FT) của Anh cho rằng Liên bang Nga đã tránh được tác động của trần giá dầu đối với dầu thô nước này.
-
Thị trường
Philippines bác bỏ đề xuất giảm thuế nhập khẩu gạo
07:53'
Ngày 26/9, Văn phòng Tổng thống Philippines cho biết Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. đã bác bỏ đề xuất giảm thuế nhập khẩu gạo.
-
Thị trường
Thói quen mua sắm thay đổi tạo ra “chiến trường” mới cho các nhà bán lẻ
06:31'
Số liệu do Reuters tổng hợp cho thấy người tiêu dùng Pháp đang mua các sản phẩm gia dụng và vệ sinh cá nhân ít hơn trong bối cảnh giá các sản phẩm từ các thương hiệu lớn như P&G và Unilever tăng cao.
-
Thị trường
Nỗi lo lãi suất tăng cao bao trùm các thị trường
17:21' - 26/09/2023
Nhà đầu tư chờ đợi báo cáo lạm phát tiêu dùng quan trọng để tìm kiếm manh mối về việc liệu Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ tăng lãi suất một lần nữa trong năm nay hay không.
-
Thị trường
Châu Á: Sự biến chuyển đột ngột trong sản xuất điện
08:20' - 26/09/2023
Sản lượng thủy điện ở châu Á đã giảm mạnh nhất trong nhiều thập kỷ, trong bối cảnh hoạt động sản xuất thủy điện ở Trung Quốc và Ấn Độ sụt giảm.
-
Thị trường
Việt Nam quảng bá sản phẩm tới người tiêu dùng Pháp
08:05' - 26/09/2023
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải đánh giá cao sáng kiến của hệ thống Système U trong việc tổ chức sự kiện này nhằm mở rộng việc quảng bá hàng hóa Việt Nam đến với khách hàng tại Pháp.
-
Thị trường
Thông điệp của Fed đẩy thị trường vàng và chứng khoán đi xuống
16:17' - 25/09/2023
Giá vàng châu Á đi xuống trong phiên giao dịch đầu tuần ngày 25/9, đi ngược với đà tăng nhẹ từ tuần trước, khi các nhà đầu tư đánh giá quyết định của Fed về việc tiếp tục tăng lãi suất.
-
Thị trường
Thị trường dầu sẽ có thêm nguồn cung từ Nigeria
08:58' - 25/09/2023
Tổng thống Nigeria cho biết, nước này dự kiến nâng sản lượng dầu lên 2,1 triệu thùng/ngày vào cuối năm tới, sau khi các công ty dầu mỏ hoạt động tại nước này cam kết đầu tư 13,5 tỷ USD trong ngắn hạn.