Tiến trình “phi USD hóa” tăng tốc trên toàn cầu
Theo tờ Thương báo của Hong Kong (Trung Quốc), cuối tháng Ba, trong chuyến thăm Iran, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã cùng Ngoại trưởng Iran Javad Zarif ký “Thỏa thuận hợp tác toàn diện” 25 năm.
Theo đó, trong thời gian này, Trung Quốc sẽ đầu tư vào Iran 400 tỷ USD, đổi lại Iran sẽ cung cấp dầu mỏ ổn định cho Trung Quốc. Nội dung thỏa thuận liên quan đến nhiều phương diện từ chính trị, chiến lược cho đến hợp tác kinh tế… đã thu hút sự quan tâm của chính phủ các nước nước phương Tây và giới truyền thông.Ngoài việc có thể đảm bảo nhận được nguồn cung năng lượng ổn định từ Iran, thỏa thuận còn gia tăng sức ảnh hưởng của Trung Quốc ở khu vực được coi là “yết hầu” vận chuyển đường biển Trung Đông, đồng thời làm suy yếu sức ảnh hưởng “sự thống trị của đồng USD” đối với các nước sản xuất dầu mỏ Trung Đông.
Kể từ khi bước vào kỷ nguyên dầu đá phiến đến nay, Mỹ đã chuyển đổi vị thế từ nước nhập khẩu năng lượng thành nước xuất khẩu năng lượng, đồng thời điều này cũng khiến sức ảnh hưởng của Mỹ đối với khu vực Trung Đông cũng dần suy giảm, hay nói cách khác địa vị của “Petrodollar” không còn vững chắc như trước đây. Petrodollar chỉ việc đồng USD là tiền tệ chính được sử dụng trong giao dịch thanh toán các hợp đồng dầu mỏ trên thế giới.
Hiện nay, các nước Liên minh châu Âu (EU) là khách hàng mua dầu mỏ lớn nhất của khu vực Trung Đông, nên có thể dự đoán euro là đồng tiền có khả năng đe dọa địa vị của “Petrodollar” nhất trong thời gian tới. Bên cạnh đó, các nước và khu vực khác như Trung Quốc, Nga, cũng như một số quốc gia châu Á cũng đang giảm dần sự phụ thuộc vào đồng USD, dường như tiến trình “phi USD hóa” đang tăng tốc.
Việc Trung Quốc và Iran công bố thỏa thuận hợp tác dài hạn lần này chắc chắn là cú “lật bài ngửa” đối với các biện pháp trừng phạt kinh tế mang tính áp đặt của Mỹ. Trung Quốc và Iran không thể hoàn thành thỏa thuận hợp tác 25 năm trong một thời gian ngắn. Những chi tiết liên quan đến hợp tác dường như đã sớm được xác định và cả hai bên đều có những tính toán riêng trước đó, nên chưa công bố nội dung chi tiết hợp tác ra bên ngoài.
Rõ ràng, sau khi tân Tổng thống Joe Biden lên nắm quyền, nước Mỹ không những không điều chỉnh chính sách theo chủ nghĩa đơn phương do cựu Tổng thống Donald Trump đặt ra. Chính quyền của ông Biden mà dường như có ý định sử dụng sự thống trị của đồng USD. Điều này dường như đã góp phần thúc đẩy mong muốn tăng cường hợp tác chống lại sự thống trị của đồng USD giữa Trung Quốc và Iran.
Đồng nhân dân tệ (NDT) được sử dụng để giao dịch trong thỏa thuận giữa Trung Quốc và Iran lần này, và Trung Quốc trực tiếp đầu tư vào Iran để đối lấy dầu mỏ vừa có thể nói là “nhất cử lưỡng tiện”. Đó là cách Trung Quốc tránh các lệnh trừng phạt của Mỹ, thiết lập cơ chế giao dịch không sử dụng đồng USD, chỉ sử dụng đồng nội tệ để thanh toán. Đây là điểm đột phá quan trọng từng bước tách khỏi hệ thống giao dịch bằng đồng USD của thị trường dầu mỏ trong tương lai.
Trên thực tế, thanh toán bằng đồng nội tệ và hoán đổi tiền tệ cũng là một phương hướng trọng điểm trong hợp tác tài chính giữa Trung Quốc với các nước như Nga, Đông Âu và Trung Đông…. Mục đích chủ yếu là từng bước làm suy giảm sức ảnh hưởng và sự kiểm soát của hệ thống giao dịch bằng đồng USD đối với thương mại quốc tế.
Ngay sau khi đối thoại cao cấp Mỹ-Trung kết thúc trong căng thẳng, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã có cuộc hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị, thảo luận việc tăng cường thúc đẩy phát triển hệ thống giao dịch dựa vào đồng nội tệ.
Theo số liệu do Ngân hàng trung ương Nga công bố, tính đến cuối tháng 6/2020, NDT chiếm 12% dự trữ ngoại hối của Nga. Tỷ trọng sử dụng đồng USD để thanh toán trong thương mại xuất khẩu Nga-Trung đã giảm từ mức 90% năm 2013 xuống còn 61% trong ba quý đầu năm 2020, điều này phản ánh quyết tâm “phi USD hóa” của Nga.
Bên cạnh đó, số liệu của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cũng cho thấy tỷ trọng đồng USD trong dự trữ ngoại hối toàn cầu đã giảm mạnh xuống dưới 60% trong quý IV/2020, mức thấp nhất trong 25 năm qua. Thực tế này chứng tỏ “phi USD hóa” đã dần trở thành xu hướng toàn cầu, hệ thống “dự trữ tiền tệ đa dạng” đang hình thành./.
- Từ khóa :
- đồng usd
- đồng ndt
- nhân dân tệ
- mỹ
- trung quốc
- iran
- hoán đổi tiền tệ
- imf
Tin liên quan
-
Ngân hàng
Giá USD hôm nay 5/5
08:52' - 05/05/2021
Tại các ngân hàng thương mại, sáng nay giá đồng USD và đồng Nhân dân tệ (NDT) biến động nhẹ.
-
Kinh tế Thế giới
Tại sao Trung Quốc nên nới lỏng kiểm soát tài khoản vốn?
05:30' - 01/05/2021
Bước quan trọng nhất để tiến tới việc quốc tế hóa đồng nhân dân tệ là phải tự do hóa tài khoản vốn.
-
Kinh tế Thế giới
Cuộc chiến tiền kỹ thuật số giữa Mỹ và Trung Quốc
06:30' - 23/04/2021
Cho đến nay đồng USD vẫn là đồng tiền chủ chốt trên thị trường tài chính quốc tế, tuy nhiên, thực tế cho thấy trong lĩnh vực quan trọng là tiền kỹ thuật số, Mỹ đang tụt hậu so với Trung Quốc.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Hơn 11,5 tỷ USD dành cho các cam kết bảo vệ các đại dương
18:54' - 18/04/2024
Ngày 17/4, Hội nghị quốc tế thường niên về bảo vệ các đại dương tại Athens (Hy Lạp) đã khép lại với kết quả huy động được các cam kết trị giá 11,5 tỷ USD.
-
Kinh tế Thế giới
Giải mã tình hình kinh tế thế giới qua dự báo tăng trưởng của IMF
10:29' - 18/04/2024
Năm 2024, nền kinh tế thế giới sẽ có mức tăng trưởng giống như năm 2023, chứng tỏ thế giới đã có một "khả năng phục hồi đáng ngạc nhiên", theo nhận định của IMF.
-
Kinh tế Thế giới
Iran: Hải quân hộ tống tàu thương mại qua Biển Đỏ
19:28' - 17/04/2024
Truyền thông Iran ngày 17/4 đưa tin lực lượng Hải quân Iran sẽ hộ tống các tàu thương mại nước này di chuyển qua Biển Đỏ.
-
Kinh tế Thế giới
Những rủi ro tiềm ẩn với kinh tế toàn cầu
16:46' - 17/04/2024
Mặc dù kinh tế thế giới đã được chứng minh là có khả năng phục hồi đáng kể nhưng các chuyên gia IMF liệt kê một số rủi ro đè nặng lên nền kinh tế toàn cầu.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ rơi vào thế khó nếu siết trừng phạt xuất khẩu dầu của Iran
15:07' - 17/04/2024
Giới phân tích cho rằng Mỹ khó có thể siết trừng phạt nhằm vào hoạt động xuất khẩu dầu mỏ của Iran, huyết mạch kinh tế của nước này, sau vụ tấn công Israel cuối tuần trước.
-
Kinh tế Thế giới
Xung đột Iran- Israel: Iran khẳng định không theo đuổi gây leo thang căng thẳng
10:49' - 17/04/2024
Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, ngày 16/4, Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian khẳng định Tehran không theo đuổi việc gây leo thang căng thẳng trong khu vực.
-
Kinh tế Thế giới
Hàn Quốc tập trận bắn đạn thật gần biên giới với Triều Tiên
10:42' - 17/04/2024
Ngày 17/4, Lục quân và Lực lượng lính thủy đánh bộ Hàn Quốc đã tiến hành tập trận bắn đạn thật gần biên giới với Triều Tiên.
-
Kinh tế Thế giới
Kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản tăng cao kỷ lục
10:37' - 17/04/2024
Kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản tháng 3 vừa qua đã tăng cao kỷ lục, giúp thâm hụt thương mại tài khóa 2023 giảm khoảng 70% so với tài khóa trước đó.
-
Kinh tế Thế giới
New York có thể soán ngôi trung tâm công nghệ tài chính của London
06:00' - 17/04/2024
London (Anh) đang có nguy cơ đánh mất vị thế của mình trong lĩnh vực công nghệ tài chính sang New York (Mỹ).