Tìm cách xử lý 1 triệu tấn rác tồn đọng ở Cần Thơ

Ngày 18/3, Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Cần Thơ tổ chức đoàn giám sát làm việc với UBND thành phố Cần Thơ và các sở, ban ngành liên quan về việc thực hiện chính sách, pháp luật bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành.

Tại cuộc làm việc, Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Cần Thơ Đào Chí Nghĩa lo ngại, trong gần 1 triệu tấn rác tồn đọng ở thành phố Cần Thơ, có khoảng 700.000 tấn tại bãi rác Đông Thắng, huyện Cờ Đỏ. Thời gian qua, nước rỉ rác của khối lượng rác này đã đậm đặc, cùng với rác tăng mỗi ngày dẫn đến nguy cơ vỡ đê bãi chứa rác là rất lớn. Đáng ngại, đê bao quanh bãi rác này chỉ cách đê nội đồng 5 tấc, nếu không tập trung cho vấn đề này, khả năng xảy ra sự cố môi trường tại đây là rất lớn.

Ngoài lượng rác "khổng lồ" tồn đọng ở bãi rác Đông Thắng, Cần Thơ còn 3 bãi rác cũng chứa lượng rác tồn lớn: Cái Răng với 162.000 tấn, Thốt Nốt 60.000 tấn, Ô Môn gần 40.000 tấn.

Để giải quyết lượng rác thải trên địa bàn thành phố, ông Đào Chí Nghĩa đề xuất tiếp tục triển khai khu xử lý rác ở Thới Lai với quy hoạch 60ha. Riêng ở Đông Thắng phải quy hoạch một điểm xử lý rác cho khối lượng 700.000 tấn rác tồn đọng.

Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Cần Thơ làm phép tính, nếu một ngày xử lý 150 tấn rác thì với 700.000 tấn rác tồn đọng ở bãi rác Đông Thắng phải mất khoảng 12 năm để xử lý. Nếu đem lượng rác tồn đọng ở bãi rác Đông Thắng về huyện Thới Lai xử lý, sẽ không hợp lý về kinh phí. Bởi phí di chuyển từ Cờ Đỏ về Thới Lai là 300.000 đồng/tấn. Di chuyển hết 700.000 tấn rác mất 210 tỉ đồng, chưa tính tiền đốt rác.

“Nếu chỉ bố trí một điểm xử lý rác tại Thới Lai rồi tập kết các nơi về để đốt là không khả thi. Do đó, đặt một nhà máy xử lý rác đảm bảo công nghệ tại Cờ Đỏ là khả thi nhất. Có thể bố trí một nhà máy xử lý rác tại Cái Răng để xử lý 162.000 tấn rác tồn đọng. Với khối lượng rác ở quận Ô Môn và Thốt Nốt có thể di chuyển về nhà máy xử lý rác ở Cờ Đỏ. Xem xét điều chỉnh quy hoạch để giải quyết lượng rác tồn đọng", ông Đào Chí Nghĩa đề xuất.

Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Cờ Đỏ Lê Chí Phương, vị trí bãi rác Đông Thắng không nằm trong quy hoạch; chỉ là bãi rác tạm, đã hết chỗ chứa. Nước rỉ rác tràn ra ngoài thường xuyên, địa phương tổ chức che phủ bạt, xịt khử mùi nhưng vẫn bị người dân khiếu nại.

Hiện Công ty TNHH dịch vụ thương mại Minh Thông tiếp nhận tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt trung bình 170 tấn/ngày của 5 quận, huyện: Ô Môn, Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh, Phong Điền nhưng theo hợp đồng chỉ xử lý được 120 tấn/ngày, đêm. Như vậy còn tồn đọng 50 tấn rác mỗi ngày.

Theo đơn giá hiện nay, để thực hiện xử lý đốt rác, tốn chi phí khoảng 401.291 đồng/tấn. Như vậy, chi phí đốt 700.000 tấn sẽ mất khoảng gần 300 tỉ đồng, chưa kể mỗi ngày còn tồn 50 tấn rác. Trong khi đó, chi phí vận chuyển sang Công ty Năng lượng môi trường EB Cần Thơ ở Thới Lai xử lý thì quá sức của huyện - ông Lê Chí Phương chia sẻ.

Hiện tổng khối lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh ở đô thị và nông thôn thành phố Cần Thơ năm 2024 khoảng 229.110 tấn, tương đương hơn 627,7 tấn/ngày.

Thời gian qua, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã phối hợp chặt chẽ với UBND các quận, huyện tăng cường công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt, hạn chế tối đa tình trạng ùn ứ rác thải tại các điểm tập kết tạm, điểm trung chuyển rác, đặc biệt là tại các quận trung tâm thành phố. Qua đó, nâng cao tỷ lệ thu gom chất thải rắn sinh hoạt đô thị đạt 99% năm 2024. Tuy nhiên, tình hình xử lý chất thải rắn sinh hoạt chưa đạt 100%.

Hiện, thành phố Cần Thơ có Nhà máy xử lý chất thải rắn (rác sinh hoạt) Cần Thơ thuộc Công ty TNHH Năng lượng Môi trường EB (Cần Thơ), tiếp nhận và xử lý tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt trung bình khoảng 470 tấn/ngày của 4 quận, huyện: Ninh Kiều, Bình Thủy, Cái Răng và Thới Lai (chiếm 75,69% lượng chất thải rắn sinh hoạt được xử lý). Riêng Công ty TNHH dịch vụ thương mại Minh Thông, tiếp nhận tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt trung bình 151 tấn/ngày của 5 quận, huyện: Ô Môn, Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh, Phong Điền (chiếm khoảng 24,3% lượng chất thải rắn sinh hoạt được xử lý).

Tại buổi giám sát, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Cần Thơ Dương Tấn Hiển chỉ đạo ngành nông nghiệp và môi trường tiếp tục nghiên cứu đặt nhà máy xử lý rác tạm thời tại huyện Cờ Đỏ và quận Cái Răng. Công ty xử lý rác EB Cần Thơ hiện chưa xử lý hết lượng rác tồn ở bãi rác Ô Môn nên không thể xử lý hết rác tồn đọng ở các bãi rác khác do đó, thành phố Cần Thơ sẽ mời gọi đầu tư thêm một nhà máy đốt rác mới và triển khai thêm một nhà máy đốt rác nguy hại, rác công nghiệp…

Tại buổi giám sát, Đoàn giám sát cũng trao đổi với lãnh đạo thành phố, các sở, ngành liên quan đến các vấn đề: thu gom và xử lý rác thải, nước thải; xử lý nước thải trong khu công nghiệp - khu chế xuất, làng nghề; xử lý nước thải trong các bệnh viện.