Tổng thống Mỹ được bầu ra như thế nào?
Từ những ngày đầu lập quốc và thông qua bản Hiến pháp năm 1787, các nhà sáng lập nước Mỹ đã thiết kế nên một kiểu bầu cử Tổng thống Liên bang phải nói là "độc nhất vô nhị", vừa mang tính trực tiếp vừa mang tính gián tiếp.
Người dân Mỹ (cử tri Mỹ) không trực tiếp bầu ra Tổng thống của họ mà đại diện cử tri (đại cử tri) mới là những người trực tiếp bỏ phiếu bầu Tổng thống. Vai trò của cử tri rất quan trọng, lá phiếu của họ quyết định tỷ lệ cử tri trong từng tiểu bang ủng hộ ứng cử viên.
Đại cử tri được lựa chọn như thế nào? Trước mỗi kỳ bầu cử, các đảng (thực chất chỉ là Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ) lựa chọn những đảng viên kỳ cựu, có uy tín, trung thành với ứng cử viên Tổng thống của Đảng để làm đại cử tri tại từng tiểu bang.Số lượng đại cử tri tại mỗi tiểu bang bằng với số Thượng nghị sĩ và Hạ nghị sĩ của bang đó cộng lại, mà theo quy định của Hiến pháp Mỹ thì mỗi bang đều có 2 thượng nghị sĩ và ít nhất 1 hạ nghị sĩ, như vậy số đại cử tri tại một tiểu bang ít nhất là 3.
Tùy theo số dân tại mỗi tiểu bang mà số lượng hạ nghị sĩ của bang đó khác nhau, đồng nghĩa số phiếu đại cử tri khác nhau. Ví dụ: bang California là bang đông dân nhất hiện nay, do đó có 52 ghế hạ nghị sĩ, cộng với 2 ghế thượng nghị sĩ nên tổng số đại cử tri của bang này là 54. Đặc khu Colombia (thủ đô Washington D.C) được phân bổ 3 phiếu đại cử tri, mặc dù đặc khu này không có đại biểu trong cả thượng viện và hạ viện. Tổng số đại cử tri của 50 bang và Đặc khu Colombia là 538. Để giành chiến thắng trong cuộc đua đến ghế Tổng thống,mỗi ứng cử viên cần đạt ít nhất 270 phiếu đại cử tri.
Quy tắc "Được ăn cả, ngã về không"
Trong một số cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ trước đây, đã xuất hiện hiện tượng ứng cử viên giành được nhiều phiếu phổ thông nhất nhưng lại thất cử (như cuộc bầu cử Tổng thống năm 2000 giữa 2 ứng cử viên G. Bush và Al Gore; cuộc bầu cử năm 2016 giữa 2 ứng cử viên Hillary Clinton và Donald Trump).
Tại sao lại có điều bất hợp lý này?
Cử tri Mỹ không trực tiếp bầu ra Tổng thống; tiếp theo, luật bầu cử ở đại đa số tiểu bang ở Mỹ có một quy định gọi là "Winner-takes-all" - có thể được hiểu là "Được ăn cả ngã về không" như câu thành ngữ tiếng Việt (trừ 2 bang Nebraska và Maine không áp dụng quy tắc này). Quy tắc này có thể hiểu, tại một tiểu bang nào đó, nếu tỷ lệ phiếu cử tri bầu cho đảng D lớn hơn so với tỷ lệ phiếu bầu cho đảng R thì toàn bộ số phiếu đại cử tri của bang đó sẽ thuộc về ứng cử viên của đảng D. Ví dụ: bang California có 54 phiếu đại cử tri, khi diễn ra cuộc bầu cử, tỷ lệ cử tri bầu cho đảng D là 48%, bầu cho đảng R là 47% (5% cho các ứng cử viên còn lại) thì khi đó, toàn bộ 54 phiếu đại cử tri của bang California đều thuộc về ứng cử viên của đảng D.
Sau khi kết thúc cuộc bỏ phiếu tại từng bang, tổng cộng 538 đại cử tri sẽ tập trung tại thủ đô Washington D.C để bỏ phiếu bầu ra Tổng thống (diễn ra vào ngày 6/1 năm kế đó). Vậy có bao giờ đại cử tri mặc dù đại diện cho đảng này lại bỏ phiếu cho ứng cử viên của đảng khác? Điều này chưa từng xảy ra, bởi ở một số bang có luật quy định không cho phép việc này, hơn nữa, đại cử tri của các đảng đã được lựa chọn kỹ lưỡng, trong đó có yêu cầu về sự trung thành. Sau khi được xác nhận kết quả, Tổng thống mới sẽ tuyên thệ nhậm chức tại lưỡng viện Quốc hội vào ngày 20 tháng 1 năm kế sau bầu cử.
Tin liên quan
-
Kinh tế & Xã hội
Bầu cử Mỹ 2024: Cuộc chạy đua diễn ra quyết liệt tại các bang chiến trường
07:41' - 22/10/2024
Phóng viên TTXVN tại Washington dẫn các kết quả thăm dò mới nhất cho thấy, trên phạm vi toàn quốc, Phó Tổng thống Harris dẫn trước cựu Tổng thống Trump chỉ 1%.
-
Kinh tế Thế giới
Bầu cử Mỹ 2024: Ông Trump dẫn trước bà Harris tại bang Michigan
07:57' - 16/10/2024
Cựu Tổng thống Trump đã vượt qua đối thủ đảng Dân chủ với tỷ lệ ủng hộ 49% so với 48%, trong khi 1% cử tri tham gia khảo sát cho biết sẽ có lựa chọn khác và 2% vẫn chưa quyết định.
-
Kinh tế Thế giới
Bầu cử Mỹ 2024: Đảng Cộng hòa có khả năng giành quyền kiểm soát Thượng viện
07:54' - 11/10/2024
Theo kết quả thăm dò do báo The New York Times/Đại học Siena công bố ngày 10/10 đảng Cộng hòa đang dẫn trước đảng Dân chủ trong các cuộc đua vào Thượng viện Mỹ ở các bang Montana, Texas và Florida.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế & Xã hội
Bình Dương ứng phó sự cố hóa chất và diễn tập phòng cháy, chữa cháy
16:14'
Theo Phòng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và Cứu nạn, cứu hộ, Công an tỉnh Bình Dương, buổi diễn tập nhằm kiểm tra khả năng sẵn sàng của các lực lượng trong việc ứng phó sự cố cháy nổ hóa chất.
-
Kinh tế & Xã hội
Trực tiếp Real Madrid vs Barca, trực tiếp El Clasico 02h00 ngày 27/10. Trực tiếp La Liga
16:12'
Bnews. Trận El Clasico giữa Real Madrid vs Barca trong khuôn khổ vòng 11 La Liga diễn ra vào 02h00 ngày 27/10 trên sân vận động Bernabeu của Real Madrid. Trực tiếp trên SCTV.
-
Kinh tế & Xã hội
Thu nhập của CEO Microsoft tăng 63% trong năm tài chính 2024
16:00'
Giám đốc điều hành (CEO) Satya Nadella của tập đoàn công nghệ Microsoft (Mỹ) có tổng thu nhập trong năm tài chính 2024 tăng 63% lên 79,1 triệu USD, nhờ phần thưởng cổ phiếu của ông trong một năm.
-
Kinh tế & Xã hội
Một số điều cần biết về bầu cử Tổng thống Mỹ
16:00'
Ngày bầu cử của người dân Mỹ sắp diễn ra. Sau khi kết quả bỏ phiếu được công bố, người ta sẽ biết được ai sẽ là người kế nhiệm ông Joe Biden để trở thành chủ nhân của Nhà Trắng trong 4 năm sắp tới.
-
Kinh tế & Xã hội
Kiên Giang hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho thanh niên
14:59'
Những năm gần đây, nhờ triển khai nhiều giải pháp, phong trào khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong thanh niên tỉnh Kiên Giang đạt nhiều thành tựu, số dự án khởi nghiệp thành công có xu hướng tăng.
-
Kinh tế & Xã hội
Bến Tre tăng tốc xây dựng nông thôn mới
14:27'
Năm 2024, Bến Tre dự kiến công nhận 23 xã đạt chuẩn nông thôn mới; 14 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Giai đoạn 2021-2024, công nhận 119 xã đạt chuẩn nông thôn mới; 44 xã nông thôn mới nâng cao.
-
Kinh tế & Xã hội
Tổng lực thi đua hoàn thành 3.000km đường bộ cao tốc trong 500 ngày đêm
14:23'
Ngày 25/10, UBND tỉnh Cà Mau thông tin, địa phương vừa ban hành kế hoạch thi đua cao điểm “500 ngày đêm thi đua hoàn thành 3.000km đường bộ cao tốc”.
-
Kinh tế & Xã hội
Khép kín chuỗi rong biển giá trị cao
12:05'
Nuôi trồng, chế biến và tiêu thụ sản phẩm rong biển vẫn theo hình thức tự phát và chưa hình thành liên kết chuỗi. Bởi vậy, giá rong biển nguyên liệu còn thấp và bấp bênh.
-
Kinh tế & Xã hội
Đà Nẵng có tân Chủ tịch UBND huyện Hoàng Sa
11:08'
Sáng 25/10, UBND thành phố Đà Nẵng tổ chức Hội nghị công bố quyết định về công tác cán bộ.