Đường Đồng Khởi (Quận 1, Tp. Hồ Chí Minh). Ảnh: Thanh Vũ – TTXVN

Thực hiện Nghị quyết số 27/NQ-CP ngày 9/3/2020 của Chính phủ về việc thí điểm cơ chế, quy trình đặc thù để rút ngắn thời gian thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, bàn giao mặt bằng dự án có thu hồi đất trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, UBND Thành phố vừa chấp thuận chủ trương thực hiện xây dựng hệ số điều chỉnh giá đất để lập phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư lấy ý kiến người dân khi Nhà nước thu hồi đất theo đề xuất của Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố.
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh, trong quý IV hàng năm, căn cứ danh mục các dự án cần thu hồi đất, UBND quận huyện điều tra, khảo sát giá đất chuyển nhượng của các giao dịch trên các tuyến đường thuộc dự án cần thu hồi đất hoặc căn cứ vào các dự án có vị trí khu vực lân cận hoặc có điều kiện kinh tế xã hội tương tự đã được UBND thành phố phê duyệt hệ số điều chỉnh trong thời gian 2 năm mà thị trường không có biến động lớn.

Trên cơ sở đó, các quận huyện sẽ đề xuất cho UBND thành phố ban hành hệ số điều chỉnh giá đất vào đầu kỳ hằng năm để lập phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư lấy ý kiến người dân có đất thu hồi.
Tuy nhiên, trong năm 2020, Nghị quyết số 27/NQ-CP của Chính phủ ban hành vào tháng 3/2020. Do vậy, UBND quận huyện thống nhất sẽ thực hiện việc đề xuất hệ số điều chỉnh giá đất trong tháng 5/2020 để Sở Tài nguyên và Môi trường trình UBND thành phố ban hành hệ số điều chỉnh giá đất vào tháng 6/2020.
Theo Nghị quyết số 27/NQ-CP của Chính phủ, Thành phố Hồ Chí Minh được quyết định giá đất cụ thể của loại đất thu hồi tại thời điểm Nhà nước quyết định thu hồi đất theo quy định tại khoản 2 Điều 74 của Luật Đất đai 2013. Hệ số điều chỉnh giá đất ban hành vào đầu kỳ hàng năm chỉ có ý nghĩa để lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư lấy ý kiến người dân có đất thu hồi, không phải là giá đất cụ thể của từng loại đất thu hồi tại thời điểm quyết định thu hồi đất.

Chính phủ yêu cầu UBND Thành phố Hồ Chí Minh ban hành quy chế phối hợp thực hiện trong việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư để áp dụng trên địa bàn thành phố, đảm bảo công khai, minh bạch nhằm rút gọn thời gian thực hiện.
Thời gian qua, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư là một trong những điểm nghẽn chính sách lâu nay khi triển khai các dự án có thu hồi đất tại Thành phố Hồ Chí Minh. Theo quy trình, thời gian thu hồi đất mất 200 ngày nhưng trên thực tế kéo dài trung bình từ 4 năm, có dự án kéo dài hơn 10 năm chưa xong do giá đất áp dụng thời điểm bồi thường vênh rất lớn với giá thị trường giao dịch.

Chưa kể việc khi đã thống nhất giá bồi thường, hỗ trợ nhưng do thời gian kéo dài phải tính thêm trượt giá và lãi suất ngân hàng, dẫn tới phát sinh khiếu nại, ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi người có đất thu hồi, ngân sách nhà nước cũng như làm “nản lòng” không ít nhà đầu tư.
Trước đó, nhằm hỗ trợ tái định cư cho người dân trong thời gian chờ bố trí nhà, đất ở tái định cư, UBND Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành Quyết định số 10/2020/QĐ-UBND hỗ trợ chi phí thuê nhà ở tạm cư.
Theo đó, các hộ, cá nhân khu vực 1 (các Quận 1, 3, 5) được hỗ trợ 8 triệu đồng/hộ/tháng đối với hộ có 4 nhân khẩu trở xuống; 2 triệu đồng/người/tháng đối với hộ có từ 5 nhân khẩu trở lên.
Khu vực 2 (các Quận 4, 6, 10,11, Bình Thạnh, Phú Nhuận, Tân Bình, Gò Vấp) được hỗ trợ 7 triệu đồng/hộ/tháng đối với hộ có từ 4 nhân khẩu trở xuống; 1,75 triệu đồng/người/tháng đối với hộ có từ 5 nhân khẩu trở lên.
Khu vực 3 (các Quận 2, 7, 8, 9, 12, Thủ Đức, Bình Tân, Tân Phú) hỗ trợ 6 triệu đồng/hộ/tháng đối với hộ có từ 4 nhân khẩu trở xuống; 1,5 triệu đồng/người/tháng đối với hộ có từ 5 nhân khẩu trở lên. Trong khi đó, khu vực 4 (các huyện Bình Chánh, Củ Chi, Hóc Môn, Cần Giờ, Nhà Bè) hỗ trợ 5 triệu đồng/hộ/tháng đối với hộ có từ 4 nhân khẩu trở xuống và hỗ trợ 1,25 triệu đồng/người/tháng đối với hộ có từ 5 nhân khẩu trở lên./.