Trận hải chiến Gạc Ma sẽ chính thức được đưa vào chương trình giảng dạy
Tinh thần và khí phách của 64 chiến sĩ trên đảo Gạc Ma đã anh dũng hy sinh trong trận đánh không cân sức để chống lại quân xâm lược nhằm bảo vệ toàn vẹn chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc, sẽ được truyền dạy cho các thế hệ mai sau.
Đó là khẳng định của Tổng chủ biên Chương trình môn Lịch sử, Chương trình giáo dục phổ thông mới, GS Phạm Hồng Tung (Chủ nhiệm khoa Lịch sử, Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội) với phóng viên Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) đúng vào dịp kỷ niệm 30 năm ngày diễn ra sự kiện Gạc Ma (14/3/1988-14/3/2018). Xin trân trọng giới thiệu nội dung cuộc trao đổi:
Phóng viên: Là Tổng chủ biên Chương trình môn Lịch sử, Chương trình giáo dục phổ thông mới, đồng thời cũng là đồng tác giả của một bộ sách giáo khoa lịch sử mới, ông có thể cho biết sự kiện trận hải chiến Gạc Ma ngày 14/3/1988 có được đưa vào nội dung giảng dạy trong nhà trường hay không?
GS Phạm Hồng Tung: Tôi khẳng định trong môn Lịch sử của Chương trình giáo dục phổ thông mới và trong bộ sách giáo khoa lịch sử Việt Nam mới dùng trong nhà trường do tôi là đồng tác giả chắc chắn sự kiện Gạc Ma 14/3/1988 sẽ được đưa vào với những phương thức, mức độ, nội dung và vị trí khác nhau ở từng cấp học với thời lượng khác nhau. Chúng tôi xác định đây là vấn đề khoa học. Sở dĩ sau tròn 30 năm các nhà sử học, nhà giáo dục mới đưa Gạc Ma vào chương trình giảng dạy vì có những lý do khách quan như: Các sự kiện lịch sử cần có độ lùi thời gian nhất định để cho nhà sử học làm công tác nghiên cứu thu thập đủ tư liệu, nghiên cứu thật sâu sắc. Đặc biệt là với các sự kiện lịch sử tương đối phức tạp, liên quan đến quan hệ đối nội, đối ngoại của đất nước thì phải nghiên cứu thật kỹ càng trước khi công bố và đưa vào giảng dạy. Liên quan đến định hình nhận thức, định hướng văn hóa và tư tưởng cho thế hệ mai sau và bạn bè quốc tế thì càng phải thận trọng hơn. Việc đưa trận hải chiến Gạc Ma ngày 14/3/1988 vào sách giáo khoa môn Lịch sử chính là hình thức mà chúng tôi với tư cách là những nhà sử học (và tôi tin là nhân dân cả nước cũng đồng tình, đồng thuận với chúng tôi ) - coi đây là hoạt động tri ân với 64 chiến sĩ đã hy sinh trong trận chiến ấy để bảo vệ chủ quyền biển đảo quê hương, bảo vệ lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc. Phóng viên: Đây đúng là một thông tin quan trọng. Tôi nghĩ những người lính đã ngã xuống và thân nhân của họ sẽ thấy ấm áp hơn rất nhiều trước quan điểm và cách tiếp cận rất khoa học và tiến bộ mà ông vừa đưa ra. Giáo sư có thể cho biết những nội dung và thông điệp chính về sự kiện lịch sử Gạc Ma sẽ được trình bày trong Chương trình sách giáo khoa mới để trao truyền cho thế hệ trẻ? GS Phạm Hồng Tung: Chúng tôi sẽ đưa sự kiện Gạc Ma vào chương trình giáo dục phổ thông theo cách thức như sau: Ở bậc Tiểu học, các em học khái niệm lịch sử trong môn Lịch sử và Địa lý, do các em dưới 10 tuổi nên chưa đề cập đến sự kiện Gạc Ma vì chưa phù hợp khả năng nhận thức, tâm lý lứa tuổi. Ở bậc Trung học cơ sở: Trận hải chiến Gạc Ma được đưa vào như một phần của lịch sử Việt Nam, lịch sử khu vực Đông Nam Á, lịch sử thế giới trong thời kỳ hiện đại (vào cuối lớp 8 và đầu lớp 9). Trong bậc THCS có một chủ đề tích hợp giữa lịch sử và địa lý là Chủ đề biển, đảo Việt Nam. Trận hải chiến Gạc Ma sẽ được đặt trong chủ đề tích hợp đó. Các thế hệ mai sau sẽ được học về Biển Đông, về đảo của Việt Nam với tất cả các khía cạnh địa lý, kinh tế, môi trường, địa chính trị... cho đến lịch sử chủ quyền và tất cả các cuộc đấu tranh để bảo vệ chủ quyền biển, đảo Việt Nam trên cơ sở những chứng cứ pháp lý, chứng cứ lịch sử đầy đủ của Việt Nam và công ước quốc tế. Việc này giúp các thế hệ mai sau thấy việc chúng ta đấu tranh bảo vệ, khẳng định chủ quyền Việt Nam đối với Hoàng Sa, Trường Sa, Biển Đông là có cơ sở pháp lý đầy đủ. Trận Hoàng Sa 1974, trận Gạc Ma 1988, chính nghĩa thuộc về quân và dân Việt Nam. Ở bậc Trung học phổ thông có 2 chủ đề: Lịch sử các cuộc đấu tranh giải phóng và bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc, trong đó trận Gạc Ma được đưa vào là một cuộc chiến tranh bảo vệ chủ quyền lãnh thổ Tổ quốc suốt từ cổ đại đến bây giờ. Chủ đề thứ hai là Biển Đông và hải đảo cũng có nội dung về trận hải chiến Gạc Ma ngày 14/3/1988. Như vậy là tại Chương trình giáo dục phổ thông mới, sự kiện Gạc Ma được chính thức đề cập, khắc sâu trong tâm trí các thế hệ mai sau 4 lần. Phóng viên: Là một nhà sử học, đồng thời là một chuyên gia giáo dục, Giáo sư có thể cho biết ý nghĩa và bài học cần rút ra từ sự kiện Gạc Ma? GS Phạm Hồng Tung: Việc đưa trận hải chiến Gạc Ma vào giảng dạy, tôi muốn nêu quan điểm đầu tiên là phải tôn trọng sự thật khách quan. Trận chiến ấy có thật trong lịch sử, đã xảy ra một trận hải chiến, diễn biến như thế nào, kết quả như thế nào, phải tôn trọng sự thật. Nhìn nhận lịch sử là phải tôn trong sự thật nhưng phải khép lại quá khứ, không được khơi sâu thêm hận thù, mâu thuẫn của quá khứ để tái sinh hận thù trong tương lai. Từ việc giảng dạy chính thức trong nhà trường về sự kiện này, quan trọng nhất là cần cho các thế hệ mai sau hiểu phải hướng tới tương lai hòa bình, hợp tác không chỉ với nhân dân Trung Quốc mà cả với nhân dân các nước trong khu vực và nhân dân thế giới. Quan điểm khoa học, nhân văn, nhân bản, hướng tới hòa bình, hợp tác là quan điển xuyên suốt để đưa các sự kiện liên quan chiến tranh biên giới phía Bắc, chiến tranh biên giới Tây Nam, cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo của Việt Nam, trong đó có trận hải chiến Gạc Ma vào giảng dạy chính thức trong hệ thống nhà trường. Từ trận hải chiến Gạc Ma này, từ khúc bi tráng mà những người lính đã tô thắm nên trang sử dân tộc, từ tinh thần kiên quyết và khí phách của 64 chiến sĩ đã anh dũng hy sinh trong ngày 14/3/1988 khi chống trả lại đoàn quân xâm lược với phương tiện và vũ khí tối tân hơn rất nhiều, tôi nghĩ sự kiện lịch sử Gạc Ma đã gửi đi 3 thông điệp tới tương lai. Thứ nhất đó là: Bài học cảnh giác, luôn sẵn sàng bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Chúng ta đang sống trong hòa bình nhưng hòa bình không có nghĩa là chủ quyền không bị đe dọa. Trước đây, khi bị đe dọa trực tiếp bằng mưa bom bão đạn, bằng các cuộc xâm lăng, xâm lược, cha ông ta đã hy sinh đến giọt máu cuối cùng để bảo vệ đất nước. Ngày nay các nguy cơ đe dọa phức tạp hơn nhiều. Ngoài nguy cơ "nóng" còn có nguy cơ an ninh phi truyền thống như các cuộc tấn công mạng... Các thế hệ sau này phải hiểu trách nhiệm công dân, có tinh thần sẵn sàng cống hiến sức lực, trí tuệ, tâm huyết để bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; bảo vệ bằng các giải pháp hòa bình, sử dụng trí tuệ và công nghệ cao... Thứ hai là phải thấm đẫm tinh thần Tổ quốc trên hết, dân tộc trên hết, sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân để bảo vệ đất nước và quê hương (như những người lính đã thể hiện trong trận hải chiến Gạc Ma). Thứ ba là: Không gì đau thương, lầm lỗi hơn trong lịch sử nhân loại bằng để xảy ra chiến tranh. Chiến tranh có chính nghĩa và phi nghĩa, nhưng chiến tranh luôn là sự thất bại chung của nhân loại. Trẻ em Việt Nam, trẻ em Trung Quốc phải hiểu thấu lịch sử cha ông, rút ra bài học từ quá khứ nhưng phải biết đối thoại liên văn hóa, biết chung sống hòa bình, hướng tới tương lai hòa bình, hiểu biết và hữu nghị. Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn những chia sẻ của Giáo sư!
Tin liên quan
-
Đời sống
Sắp hoàn thành tượng đài tưởng niệm chiến sỹ Gạc Ma
21:06' - 18/01/2017
Ngày 18/1, tại xã Cam Hải Đông, huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã tổ chức "Nghiệm thu tượng đài và kiểm tra tiến độ thi công Khu tưởng niệm chiến sỹ Gạc Ma".
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế tổng hợp
Cảnh giác trước chiêu trò lừa đảo mới lợi dụng việc sáp nhập các đơn vị hành chính
16:47'
Việc sáp nhập xã, phường và điều chỉnh địa giới hành chính không yêu cầu người dân phải cung cấp lại thông tin. Cơ quan chức năng sẽ tự động cập nhật, đảm bảo đầy đủ, chính xác.
-
Kinh tế tổng hợp
Gia hạn nhận tác phẩm giải thưởng "Công nghệ từ trái tim"
12:32'
Ban tổ chức Giải thưởng ảnh và video "Công nghệ từ trái tim – Technology with heart" lần thứ 2 vừa thông báo gia hạn thời gian nhận tác phẩm dự thi đến hết ngày 15/7/2025.
-
Kinh tế tổng hợp
Dư địa lớn để du lịch Lào Cai tăng tốc
11:52'
Du lịch Lào Cai tiếp tục ghi nhận tín hiệu tăng trưởng tích cực trong 6 tháng đầu năm 2025, đặc biệt là sự gia tăng ổn định ở cả hai phân khúc là khách có lưu trú và khách trải nghiệm.
-
Kinh tế tổng hợp
Quảng Ninh thành lập thêm cụm công nghiệp
09:30'
UBND tỉnh Quảng Ninh vừa ban hành quyết định 2419/QĐ-UBND thành lập Cụm công nghiệp Quảng Đức, xã Quảng Đức.
-
Kinh tế tổng hợp
An Giang bố trí 11 điểm đưa đón cán bộ từ Rạch Giá đến Long Xuyên
09:08'
Dự kiến, thời gian di chuyển từ phường Rạch Giá đến phường Long Xuyên, Bình Đức và ngược lại dự kiến khoảng 90 phút đến 120 phút.
-
Kinh tế tổng hợp
Lào Cai kịp thời sơ tán nhiều hộ dân ra khỏi khu vực nguy cơ thiên tai
08:39'
Ngày 4/7, lực lượng chức năng tỉnh Lào Cai cho biết đã kịp thời sơ tán toàn bộ 13 hộ dân với 77 nhân khẩu trên địa bàn ra khỏi khu vực sạt lở đất, bảo đảm an toàn tính mạng trước khi thiên tai xảy ra.
-
Kinh tế tổng hợp
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay ngày 4/7/2025
05:00'
Bnews. Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 4/7, sáng mai 5/7 các trận đấu trong nước, quốc tế đêm nay và sáng mai được cập nhật mới nhất, chính xác nhất. Lịch thi đấu ngoại hạng Anh, La Liga, Bundesliga.
-
Kinh tế tổng hợp
Sẽ có chính sách ưu đãi nổi trội để thu hút người học ngành STEM
20:39' - 03/07/2025
Tỉ lệ người học lĩnh vực STEM ở Việt Nam vẫn còn thấp. Đến nay chúng ta chỉ tiệm cận khoảng 27% - 31%, trong khi đó Singapore là 46%, Malaysia là 50%, Hàn Quốc 33%, Đức 39%...
-
Kinh tế tổng hợp
XSMB 4/7. Kết quả xổ số miền Bắc hôm nay ngày 4/7/2025. XSMB thứ Sáu ngày 4/7
19:30' - 03/07/2025
Bnews. XSMB 4/7. Kết quả xổ số hôm nay ngày 4/7. XSMB thứ Sáu. Trực tiếp KQXSMB ngày 4/7. Kết quả xổ số miền Bắc hôm nay thứ Sáu ngày 4/7/2025.