Triển vọng phục hồi của kinh tế Việt Nam sau dịch COVID-19
Gần đây, các dự báo của các tổ chức quốc tế đều đánh giá khả quan về mức độ phục hồi của kinh tế Việt Nam sau đại dịch COVID-19. Việt Nam được ghi nhận là nền kinh tế có mức tăng trưởng dương và phục hồi khá nhất trong khu vực Đông Nam Á. Thậm chí có đánh giá Việt Nam đứng thứ 2 ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương về tốc độ phục hồi kinh tế sau cuộc khủng hoảng do tác động của COVID-19.
Để có cái nhìn rõ hơn về các đánh giá trên cũng như dự báo về tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2020 và năm 2021, TTXVN giới thiệu bài viết của bà Phó Thị Kim Chi và Nhóm nghiên cứu Ban Dự báo Kinh tế vĩ mô, Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế xã hội Quốc gia, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
*Những dự báo khả quanViệt Nam kiểm soát tốt dịch COVID -19; Chính phủ Việt Nam có nhiều chính sách thu hút và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nước ngoài nhằm thu hút FDI sau đại dịch; cùng với đó việc tích cực tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do và từng bước tham gia các chuỗi cung ứng toàn cầu… đang là những điểm nhấn tích cực được các tổ chức quốc tế đánh giá về kinh tế Việt Nam. Hầu hết các tổ chức quốc tế đã đưa ra những dự báo khả quan với nhận định Việt Nam là một trong những nền kinh tế có tốc độ phục hồi tăng trưởng khá nhất trong khu vực Đông Nam Á và là nền kinh tế duy nhất có thể tăng trưởng dương trong năm nay. Theo báo cáo Triển vọng kinh tế toàn cầu mới được công bố của Oxford Economics được ủy quyền bởi ICAEW (The Institute of Chartered Accountants in England and Wales_Viện Kế toán Công chứng Anh và xứ Wales), triển vọng phục hồi kinh tế của Việt Nam là tươi sáng nhất trong khu vực Đông Nam Á. Báo cáo đánh giá Việt Nam sẽ là nền kinh tế duy nhất ở khu vực đạt mức tăng trưởng dương trong năm 2020. Báo cáo trên dự đoán Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của khu vực Đông Nam Á trong năm 2020 sẽ giảm 4,2%. Báo cáo cũng nhấn mạnh các nền kinh tế kiểm soát tốt dịch bệnh như Thái Lan và Việt Nam sẽ phục hồi mạnh mẽ hơn so với Indonesia và Philippines.Trong khi đó, dự báo mới nhất của hãng xếp hạng tín nhiệm quốc tế S&P Global Ratings cũng cho rằng, Việt Nam đứng thứ 2 ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương về tốc độ phục hồi kinh tế sau cuộc khủng hoảng do tác động của COVID-19. S&P dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2020 sẽ đạt 1,9% và 11,2% vào năm 2021.Trước đó, Báo cáo Cập nhật Triển vọng và Phát triển châu Á 2020 của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) dự báo, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam sẽ đạt 1,8% trong năm 2020 giữa bối cảnh đại dịch COVID-19 và tăng 6,3% trong năm 2021. Báo cáo đánh giá, Việt Nam đang thể hiện khả năng phục hồi mạnh mẽ hơn hầu hết các nền kinh tế tương tự khác; triển vọng của nền kinh tế trong trung và dài hạn vẫn tích cực. Các nền tảng kinh tế vẫn chưa bị suy giảm và Việt Nam có triển vọng được hưởng lợi từ các xu hướng thương mại, đầu tư và sản xuất toàn cầu hiện nay.Báo cáo của ADB phân tích, nền kinh tế Việt Nam sẽ được hưởng lợi từ sự chuyển hướng sản xuất đang tiếp diễn từ Trung Quốc sang Việt Nam; sự phục hồi của nền kinh tế Trung Quốc, và việc thực thi hiệp định thương mại tự do với Liên minh châu Âu. Tăng trưởng thấp sẽ kìm giữ lạm phát ở mức 3,3% trong năm 2020 và 3,5% trong năm 2021.ADB cũng cho rằng triển vọng kinh tế của Việt Nam trong trung hạn và dài hạn vẫn rất tích cực. Việc Việt Nam tham gia một số lượng lớn các hiệp định thương mại song phương và đa phương sẽ giúp nền kinh tế của đất nước phục hồi. Việt Nam cũng có nhiều khả năng được hưởng lợi từ sự dịch chuyển hiện nay của các chuỗi cung ứng sang những quốc gia có chi phí thấp hơn.
*Kịch bản nào cho năm 2020 và 2021?Năm 2020, đại dịch COVID-19 làm ngưng trệ luồng đầu tư, đứt gãy chuỗi thương mại, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Duy trì được tốc độ tăng trưởng dương trên nền kinh tế vĩ mô ổn định là một trong những thành tựu đạt được của kinh tế Việt Nam năm 2020. Việt Nam đạt được điều này là do khả năng kiểm soát dịch bệnh hiệu quả, giải pháp thúc đẩy đầu tư công có những kết quả tích cực, tiêu dùng dân cư vẫn được duy trì, luồng vốn FDI trong xu hướng được cải thiện và thặng dư thương mại ở mức kỷ lục.Tuy vậy, với mục tiêu ưu tiên tập trung ứng phó với bệnh dịch, đặt mục tiêu an toàn và tính mạng người dân lên hàng đầu, tốc độ tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2020 ước chỉ đạt khoảng 2,5%, mức thấp nhất trong vòng 30 năm trở lại đây. Hoạt động của các doanh nghiệp đình trệ, đời sống người dân, đặc biệt là lao động nông thôn, lao động bán thời gian bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Dự báo bước sang năm 2021, kinh tế Việt Nam đứng trước nhiều cơ hội. Kinh tế thế giới được dự báo tiếp tục duy trì tăng trưởng trong bối cảnh dịch bệnh được kỳ vọng kiểm soát. Khu vực ASEAN được dự báo vẫn là khu vực kinh tế tăng trưởng cao và năng động nhất thế giới. Với nền tảng vĩ mô khá ổn định và được đánh giá cao trong công tác kiểm soát và đối phó với dịch bệnh, Việt Nam hiện đang có có lợi thế trong việc thu hút sự quan tâm của giới đầu tư và kinh doanh quốc tế.Đây là một yếu tố quan trọng đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh và xung đột thương mại có thể đẩy nhanh quá trình dịch chuyển vốn sang các thị trường tiềm năng. Việc tham gia và thực hiện các FTA thế hệ mới (CPTPP và EVFTA) cũng là điều kiện để Việt Nam có thể mở rộng thị trường, thu hút đầu tư, công nghệ và cải thiện môi trường kinh doanh, qua đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong năm 2021 và giai đoạn tới.
Tuy nhiên, diễn biến dịch bệnh còn có nhiều bất định, đặc biệt là ở nhiều nước đối tác thương mại đầu tư lớn của Việt Nam, dẫn đến ảnh hưởng tiêu cực đến đầu tư và thương mại trong nước. Các yếu tố giúp duy trì tăng trưởng kinh tế năm 2020, như việc thực hiện các gói cứu trợ các đối tượng người lao động và doanh nghiệp đang chịu ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 cũng chưa mang lại nhiều hiệu quả; việc nâng cao tốc độ giải ngân vốn đầu tư công vẫn còn khó khăn, đầu tư tư nhân suy giảm; tâm lý tiêu dùng còn chưa ổn định làm giảm quy mô tiêu dùng.Ngoài ra, nhiều ngành sản xuất truyền thống như dệt may và da giầy, nông sản, dịch vụ du lịch và bán lẻ đang đối mặt với nguy cơ suy giảm sản xuất do chuỗi cung ứng và tiêu thụ chưa được phục hồi; các biến động của môi trường quốc tế sẽ tác động đến Việt Nam nhanh hơn, sâu sắc hơn; những yếu kém nội tại của nền kinh tế chưa được giải quyết; những rủi ro phi truyền thống tiềm ẩn có nguy cơ bùng phát dưới nhiều hình thức và mức độ ngày một khốc liệt.
Mặc dù còn nhiều khó khăn và yếu tố bất định, nhưng đánh giá chung, năm 2021 sẽ là năm kinh tế thế giới bước vào thời kì phục hồi sau đại dịch. Các kịch bản tăng trưởng kinh tế Việt Nam được xây dựng dựa trên khả năng hồi phục của kinh tế thế giới và quyết tâm trong thực hiện chính sách cứu trợ nền kinh tế Việt Nam sau đại dịch COVID-19, dự báo theo 3 kịch bản tăng trưởng như sau:Kịch bản cơ sở: Tăng trưởng kinh tế bình quân năm của Việt Nam năm 2021 có thể đạt 6,77%, CPI trung bình khoảng 4,2%. Đây là kịch bản nhiều khả năng xảy ra nhất hiện nay, diễn ra trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế thế giới hồi phục, khi đại dịch COVID-19 dần được khống chế. Ở kịch bản này, một số nền kinh tế lớn như Mỹ, EU, Nhật Bản sẽ từ mức tăng trưởng âm năm 2020 đạt mức tăng trưởng dương trở lại.Tăng trưởng của Mỹ giả định đạt 1%; tăng trưởng của Trung Quốc sẽ phục hồi trở lại với giả định tăng trưởng ở mức 5%. Giá dầu giữ ở mức thấp, tương ứng năm 2020 là 45 USD/thùng. Trong nước, sản xuất dần phục hồi, đầu tư khu vực nhà nước tăng trưởng ở mức 7%. Đóng góp của khu vực FDI dự kiến tiếp tục được duy trì. Chính sách tiền tệ tiếp tục theo hướng linh hoạt, phù hợp nhằm duy trì thị trường tài chính tiền tệ, giúp ổn định kinh tế vĩ mô.
Kịch bản cao: Tốc độ tăng trưởng kinh tế Việt Nam có thể đạt mức 7,14%, CPI trung bình khoảng 4,5% năm 2021. Kịch bản này cũng có khả năng xảy ra trong điều kiện kinh tế thế giới phục hồi nhanh khi dịch bệnh trên thế giới hoàn toàn được khống chế. Tăng trưởng kinh tế Mỹ sẽ đạt khoảng 1,5%. Ở kịch bản này, kinh tế Trung Quốc có thể đạt mức tăng trưởng 6%. Các hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh trở lại quỹ đạo bình thường ngay trong năm 2021, quy mô nền kinh tế đạt trở lại như giai đoạn trước khi dịch Covid-19 diễn ra. Thêm vào đó, tận dụng được những lợi thế từ các hiệp định thương mại, luồng vốn đầu tư, hoạt động sản xuất kinh doanh trong nước sẽ khởi sắc trở lại. Đầu tư khu vực nhà nước đạt 8%. Các yếu tố khác không đổi so với kịch bản cơ sở.Kịch bản thấp: Tốc độ tăng trưởng kinh tế Việt Nam khoảng 6,11%, CPI trung bình khoảng 3,8%. Kịch bản này ít có khả năng xảy ra, tuy nhiên nếu như các diễn biến về dịch bệnh trên thế giới còn tiếp tục phức tạp. Tăng trưởng kinh tế thế giới trì trệ và phục hồi chậm. Kinh tế Mỹ tiếp tục gặp khó khăn, tốc độ tăng trưởng ở mức thấp chỉ khoảng 0,5%. Trung Quốc cũng gặp khó khăn hơn trong phục hồi kinh tế, tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt 4%. Các hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh phục hồi chậm và gặp khó khăn trong năm 2021. Đầu tư khu vực nhà nước đạt 6%. Các yếu tố khác không đổi so với kịch bản cơ sở.Bảng: Dự báo các kịch bản tăng tưởng kinh tế Việt Nam năm 2021
2020 (ước) | 2021 | |||
KB thấp | KB cơ sở | KB cao | ||
I. Tốc độ tăng trưởng GDP (%), trong đó: | 2,48 | 6,11 | 6,77 | 7,14 |
- Khu vực NLNTS | 2,19 | 2,70 | 2,97 | 2,97 |
- Khu vực CN-XD | 3,12 | 6,64 | 7,22 | 8,32 |
- Khu vực dịch vụ | 2,01 | 7,23 | 8,17 | 8,00 |
- Thuế trợ cấp trừ sản phẩm | 2,4 | 4,75 | 5,19 | 5,48 |
II. Cơ cấu (%) | ||||
- Khu vực NLNTS | 14,27 | 13,72 | 13,65 | 13,56 |
- Khu vực CN-XD | 34,2 | 33,61 | 33,67 | 33,86 |
- Khu vực dịch vụ | 41,7 | 43,23 | 43,26 | 43,2 |
- Thuế trợ cấp trừ sản phẩm | 9,8 | 9,45 | 9,42 | 9,4 |
III. CPI bình quân so với cùng kỳ (%) | 3,85 | 3,8 | 4,2 | 4,5 |
IV. Vốn đầu tư thực hiện/GDP (%) | 32,15 | 32,72 | 33,18 | 33,77 |
Nguồn: Nhóm nghiên cứu[1], tháng 9/2020
[1] Nhóm nghiên cứu ban Dự báo Kinh tế vĩ mô, NCIF-MPI
Tin liên quan
-
Ý kiến và Bình luận
S&P: Việt Nam sẽ đứng thứ 2 về phục hồi kinh tế tại châu Á - TBD
18:56' - 24/09/2020
Theo báo cáo của S&P, tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2020 sẽ đạt mức 1,9% và 11,2% vào năm 2021.
-
Ý kiến và Bình luận
Chuyên gia Nguyễn Bích Lâm: Tăng trưởng kinh tế Việt Nam có thể đạt từ 2-3%
11:42' - 17/09/2020
Kinh tế Việt Nam sẽ còn được hưởng lợi từ thực thi các hiệp định thương mại tự do; đặc biệt, thực hiện hiệp định thương mại tự do với EU là cú hích cho tăng trưởng của khu vực nông nghiệp, thủy sản.
-
Kinh tế Việt Nam
Kinh tế Việt Nam vẫn được đánh giá với nhiều lạc quan
16:57' - 16/09/2020
Lần đầu tiên trong gần 6 thập niên qua, tăng trưởng trong năm nay của các nền kinh tế đang phát triển trên khắp châu Á sẽ bị thu hẹp và có thể sẽ được phục hồi vào năm 2021.
Tin cùng chuyên mục
-
Ý kiến và Bình luận
Giá lương thực toàn cầu có thể chạm đáy trong năm 2024
15:06'
Theo công ty tư vấn Oxford Economics, giá lương thực toàn cầu có thể chạm đáy trong năm 2024, nhờ đó giảm bớt áp lực lên giá bán lẻ.
-
Ý kiến và Bình luận
Nhật Bản có thể chi thêm 900 triệu USD để tái thiết khu vực bị động đất ở tỉnh Ishikawa
08:52'
Đây là số tiền được Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Shunichi Suzuki đề xuất và dự kiến sẽ được thông qua tại cuộc họp Nội các diễn ra vào ngày 23/4.
-
Ý kiến và Bình luận
Chuyên gia IMF: Việt Nam là điểm đến hấp dẫn cho đầu tư nước ngoài
08:18'
Theo chuyên gia IMF, Việt Nam tiếp tục là một trong những điểm đến hấp dẫn thu hút lượng lớn FDI nhờ môi trường đầu tư ổn định, kinh tế tăng trưởng cao, thị trường nội địa lớn và nguồn nhân lực trẻ.
-
Ý kiến và Bình luận
Decision Lab: Nhu cầu tín dụng tiêu dùng và tài chính cá nhân ngày một tăng
16:44' - 22/04/2024
Thu nhập chưa đủ cao và tình hình tài chính không ổn định khiến người Việt tìm đến dịch vụ tín dụng nhiều hơn.
-
Ý kiến và Bình luận
WB: G20 cần xem xét lại cơ chế giảm nợ cho nước nghèo
06:30' - 22/04/2024
Cơ chế giảm nợ cho các nước nghèo nhất trên thế giới hiện nay không khả thi và cần phải xem xét lại.
-
Ý kiến và Bình luận
Kinh tế châu Âu có khả năng “lội ngược dòng” trong năm nay?
16:44' - 21/04/2024
Từ cuộc khủng hoảng nợ châu Âu đến đại dịch COVID-19 và căng thẳng giữa Nga và Ukraine, nền kinh tế châu Âu dường như sẽ không mấy khả quan trong năm 2024.
-
Ý kiến và Bình luận
IMF: Ấn Độ thành nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới vào năm 2025
13:48' - 21/04/2024
Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) danh nghĩa của Ấn Độ có thể sẽ vượt Nhật Bản vào năm 2025, qua đó trở thành nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới.
-
Ý kiến và Bình luận
MIFE: Mexico sẽ đối mặt với thách thức tài chính lớn nhất trong hơn 40 năm
11:25' - 19/04/2024
Viện Điều hành Tài chính Mexico (MIFE) ngày 18/4 đã cảnh báo nước này sẽ phải đối mặt với những thách thức tài chính lớn nhất kể từ những năm 1980 đến nay.
-
Ý kiến và Bình luận
IMF: Đà tăng của giá dầu có thể làm chệch hướng kinh tế thế giới
12:24' - 17/04/2024
IMF dự báo kinh tế toàn cầu có thể phục hồi khá tốt trong năm 2024. IMF kỳ vọng kinh tế thế giới sẽ tăng trưởng 3,2% trong năm nay và năm tới, đồng thời lạm phát sẽ giảm xuống 5,9% trong năm nay.