UNEP: Suy thoái môi trường dẫn đến nhiều hệ lụy với nhân loại

Khói mù bao trùm đường phố thủ đô New Delhi, Ấn Độ. Ảnh: AFP/TTXVN

Một đánh giá khoa học của Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) mới công bố cho biết biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh học và ô nhiễm là ba mối đe dọa chính đối với sức khỏe và sự thịnh vượng của nhân loại, sau một giai đoạn tăng trưởng kinh tế mạnh đánh đổi bằng một cái giá rất đắt cho hành tinh.
Dựa trên những thông tin từ các đánh giá lớn khác về khí hậu và đa dạng sinh học từ các hội đồng chuyên gia quốc tế, báo cáo có tiêu đề "Chung sống hòa bình với thiên nhiên" công bố ngày 18/2 cho biết việc chuyển đổi nhanh chóng sang năng lượng tái tạo và loại bỏ tình trạng suy thoái môi trường sống là điều cần thiết để ngăn ngừa "rủi ro không thể chấp nhận được" cho các thế hệ tương lai.
Tác giả chính của báo cáo, ông Robert Watson, nói rằng dù đây là những vấn đề môi trường, chúng cũng là những vấn đề về phát triển, kinh tế, xã hội, an ninh và đạo đức.
Báo cáo cho thấy nền kinh tế toàn cầu đã tăng trưởng gần gấp 5 lần trong 50 năm qua nhờ hoạt động khai thác tài nguyên và năng lượng tăng gấp ba lần vào cùng giai đoạn.

Tuy nhiên, dù tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ, những tác động môi trường từ các hoạt động khai thác tài nguyên vẫn do những người nghèo nhất và dễ bị tổn thương nhất gánh chịu.
Mặc dù mức độ thịnh vượng trung bình đã tăng gấp đôi trong 5 thập kỷ qua, khoảng 1,3 tỷ người vẫn bị xếp vào loại nghèo và 700 triệu người bị thiếu ăn mỗi ngày.
Đánh giá cho biết tình trạng suy thoái môi trường đang làm xói mòn tiến độ xóa đói giảm nghèo.

Đồng thời, LHQ cảnh báo rằng các đại dịch như COVID-19 ngày càng có khả năng xảy ra trong tương lai khi nhân loại tiếp tục tước bỏ môi trường sống tự nhiên của các loài sinh vật khác.
Mặc dù lượng khí thải giảm kỷ lục vào năm ngoái do đại dịch COVID-19 đã hạn chế hoạt động đi lại quốc tế, thế giới vẫn đang trên đà tăng ít nhất 3 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp vào năm 2100.

Điều đó lùi quá xa so với mục tiêu của Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu, trong đó các quốc gia cam kết hạn chế sự nóng lên ở mức "thấp hơn" 2 độ C và ở mức an toàn hơn là 1,5 độ C nếu có thể.
Ngoài ra, đánh giá cũng cho thấy rằng các chính phủ đã chi từ 5.000 - 7.000 tỷ USD tiền trợ cấp cho các dự án nhiên liệu hóa thạch cùng các hoạt động canh tác quy mô lớn. Chính điều này góp phần gây ra ô nhiễm không khí và khiến khoảng tám triệu người thiệt mạng mỗi năm.
Trong bối cảnh năm 2021 sẽ diễn ra hai hội nghị thượng đỉnh lớn của LHQ về mất đa dạng sinh học và biến đổi khí hậu, các tác giả cho biết những phản ứng "chắp vá và thiếu phối hợp" của các Chính phủ sẽ không thể bảo vệ hành tinh.
Ông Watson nói rằng dù hoan nghênh việc tất cả các quốc gia trên thế giới đã đặt mục tiêu đưa mức phát thải khí CO2 ròng bằng 0 vào năm 2030, vấn đề thực sự là họ sẽ làm gì từ nay đến thời hạn đó.

Ông nhấn mạnh hiện tại cần những hành động thực tế trong ngắn hạn, thay vì chỉ những mục tiêu đầy khát vọng cho giữa thế kỷ./.